Folgen

  • Boeren hebben hun mest lang 'het bruine goud' genoemd: een waardevol goedje waardoor grasland of gewassen beter groeien. Tegenwoordig is mest vooral een probleem, sinds er veel minder van uitgereden mag worden en boeren juist goud geld betálen om het af te voeren.

    Terwijl daar vandaag in Brussel tegen wordt geprotesteerd, in deze podcast een keukentafelgesprek met melkveehouder Marije Klever die 120 koeien houdt, en met haar vriend Hessel van der Meer, die mest bij boeren ophaalt, vervoert en over het land uitrijdt. Hij spreekt dagelijks wanhopige boeren die door die mest vrij letterlijk in de shit zitten: ze kunnen hun rekeningen niet meer betalen en dreigen failliet te gaan. Wachten op een nieuw kabinet of respijt uit Brussel - daarvoor is voor sommigen simpelweg geen tijd.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: Rosa Juffer

  • Na de directe aanval van Iran op Israël wordt alles in het werk gesteld om te de-escaleren. Maar laten Israël en Iran zich door andere landen iets zeggen?

    Er zijn mensen die zeggen; het zat er al sinds 1979 aan te komen, en nu is het gebeurd. Dat Iran de Rubicon is overgestoken. Anderen zeggen; Netanyahu heeft bewust een reactie van Iran uitgelokt om zich zeker te stellen van Westerse steun. Weer anderen; dat dit mogelijk het begin is van een veel groter conflict, mogelijk zelfs een derde wereldoorlog. Of juist: dat er gecalculeerd en beheerst is geëscaleerd en dat het gelukkig meevalt.

    Analyses zijn er volop, kortom, na de eerste rechtstreekse aanval van Iran op Israël. Alom klinkt ook de roep om de-escalatie. Maar naar wie luisteren Israël en Iran? Daarover hoor je in deze podcast voormalig Israël-correspondent Inez Polak en arabist Leo Kwarten.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: Lars Hulshof

  • In Myanmar woedt al drie jaar een burgeroorlog die nauwelijks internationale aandacht krijgt. Verzetsgroepen vechten samen tegen het regeringsleger, dat in 2021 met een staatsgreep een einde maakte aan de prille democratie in het land.

    Als gevolg van de strijd zijn 2,6 miljoen mensen op de vlucht geslagen. Ze krijgen weinig hulp, en ook in de vluchtelingenkampen is het niet veilig.

    NOS-correspondent Mustafa Marghadi reisde naar Myanmar, onder begeleiding van één van de verzetslegers. Hij zag hoe dit leger terrein wint op de regeringstroepen, maar ook wat de verwoestende gevolgen zijn van de strijd.

    Mustafa hield een audiodagboek bij voor podcast De Dag. Daarin vertelt hij over de permanente dreiging van luchtaanvallen, over bijzondere ontmoetingen en werken als journalist in een burgeroorlog.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel

    Redactie: Rosa Juffer

  • Geen dak boven je hoofd hebben, geen een echt thuis. In Nederland zijn tienduizenden mensen die zo leven. Maar tienduizenden, dat is heel breed, en het is ook nog eens een schatting. Een landelijke telling werd nog nooit gedaan.

    Tot nu. Deze week vullen honderden organisaties in 55 gemeenten vragenlijsten in. Zij schrijven de dak- en thuislozen op die zij kennen - en dat zijn niet alleen de mensen die op een bankje in het park slapen. Het zijn ook jongeren die dan weer bij de ene vriend op de bank slapen, en dan weer bij de andere. En vrouwen die met hun kinderen een tentje opzetten op een camping.

    Willem van Sermondt van het Kansfonds, dat samen met de Hogeschool Utrecht de telling in Nederland uitrolde, vertelt wat deze telling belangrijk maakt. Want hoewel tellen niet hetzelfde is als helpen, is het wel een grote eerste stap.

    Journalist en podcastmaker Kick Stokvis zag afgelopen winter hoe organisaties in Amersfoort er alles aan doen om alle dak- en thuislozen in die gemeente te kennen. Hij maakte er een podcastserie over. Van hem horen we verhalen van mensen die niet altijd een dak boven hun hoofd hebben.



    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

    Redactie: Rosa Juffer 

  • Geert Wilders heeft nooit een blad voor de mond genomen als het om de Publieke Omroep gaat. Wat de PVV betreft gaat er geen cent meer naartoe. En hoewel de andere formerende partijen verschillen over waarom en hoeveel geld er af kan, lijken ze het met elkaar wel makkelijk eens te worden over forse bezuinigingen op de NPO.

    Politiek verslaggever Lars Geerts vertelt in deze podcast over wat er bekend is over de plannen en hoe daar door de verschillende formerende partijen over gedacht wordt.

    En mediahistoricus Huub Wijfjes vertelt over de achtergrond van eerdere bezuinigingsrondes en hoogoplopende politieke discussies in het verleden - tot bestormingen van studio's en de val van een kabinet aan toe. 

    Reageren? Mail [email protected] 

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: IJsbrand Terpstra

  • Soms zijn er positieve cijfers, maar voelt de praktijk anders. Uit een rapport van het Nibud blijkt vandaag dat de meeste huishoudens er financieel beter voor staan, zoals recent ook al uit rapporten van Deloitte en De Nederlandse Bank was gebleken. Maar zo wordt dat vaak helemaal niet ervaren.

    Podcast De Dag legde contact met mensen die hun kasboekjes noodgedwongen, of omdat ze dat gewoon leuk vinden, nauwkeurig bijhouden. En Renee Lamboo, bekend van het populaire instagramaccount PorteRenee waar ze tips geeft over besparen en sparen, vertelt wat zij hoort aan verhalen in haar netwerk. Hoe komt het dat er tussen cijfers en beleving soms zo'n groot gat zit?

    Reageren? Mail [email protected]

    Redactie: Rosa Juffer

  • Georgina Verbaan, S10, Hanneke Groenteman, Natasja Gibbs. Tientallen BN'ers roepen deze dagen op tot donaties voor onder andere een rechtszaak die NGO's hebben aangespannen tegen de Nederlandse staat over de Gaza-oorlog. Ze willen dat Nederland stopt met het leveren van onderdelen voor Israëlische gevechtsvliegtuigen.

    Er worden internationaal in verschillende landen en in verschillende vormen Gaza-rechtszaken gevoerd. Vandaag waren er voor het Internationaal Gerechtshof bijvoorbeeld ook hoorzittingen in een zaak die Nicaragua tegen Duitsland heeft aangespannen vanwege de oorlog in Gaza.

    In deze podcast geeft Larissa van den Herik, hoogleraar aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in internationaal publiekrecht, haar analyse over wat deze zaken opleveren en hoe recht, activisme en politiek zich volgens haar tot elkaar verhouden.

    Reageren? Mail [email protected]

    Redactie: Rosa Juffer & IJsbrand Terpstra

  • Op 5 april 1994, vandaag dertig jaar geleden, overleed Kurt Cobain. De zanger van grungeband Nirvana was 27 jaar. 

    Drie jaar daarvoor gaf Nirvana een legendarisch concert in Paradiso in Amsterdam. In deze podcast vertelt Adrian Roling, die er bij was, hoe het er die avond aan toe ging. 

    Nu nog steeds lopen jonge mensen in Nirvana-shirts over een festivalterrein. Ze luisteren naar de muziek en laten zich er door inspireren - zoals Ivo Schot van de band Subterranean Street Society. Hij legt uit hoe je Nirvana terughoort in zijn liedjes.

    Volgens muziekjournalist Atze de Vrieze heeft Kurt Cobain artiesten iets belangrijks geleerd: dat je hele eigenwijze dingen kunt doen, en echt je eigen weg kunt kiezen.



    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

    Redactie: IJsbrand Terpstra

  • Als je in Nederland geestelijke gezondheidszorg nodig hebt, zul je erop moeten wachten. Officeel moet je binnen vier weken een aanmeldgesprek krijgen en daarna binnen 10 weken ook daadwerkelijk hulp - maar uit de nieuwe NZa-cijfers blijkt dat eenderde van de patienten veel langer moet wachten.

    Hoe is het om op zo'n wachtlijst te staan? In deze podcast vertellen Lotte, Natasja en Priscilla hun verhaal. Alledrie moesten ze jaren wachten op hulp, terwijl ze die hard nodig hadden.

    Dienke Bos van MIND, een organisatie die zich inzet voor mensen met psychische problemen, ziet iets geks gebeuren: hoe slechter je eraan toe bent, hoe langer je moet wachten. Ze vindt het tijd voor radicale veranderingen.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

    Redactie: Lieke Loman & Marieke Nielen

  • De hoofdrolspeler was er gisteren, tijdens het debat over Russische inmenging, niet bij: Thierry Baudet. Hoofdrolspeler omdat er al jaren vragen zijn over zijn pro-Russische standpunten en of hij daar mogelijk voor betaald wordt vanuit Rusland. Na onthullingen vorige week in Tsjechië over een Russische beïnvloedingscampagne in Europa richtten de pijlen zich opnieuw op hem.

    Maar ook politici in andere landen worden genoemd. En met name in Duitsland kan dat grote gevolgen hebben, vertelt Hanco Jürgens van het Duitslandinstituut in podcast De Dag. Daar is de AfD opnieuw in opspraak.

    En Europa-correspodent Kysia Hekster vertelt hoe, zo vlak voor de Europese verkiezingen in juni, ook in het Europees Parlement de vraag overheerst hoe ver de Russische arm strekt en hoe je 'gekochte' parlementariërs buiten de deur houdt.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: Lieke Loman

  • Een 27-jarige man is veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf -waarvan 10 maanden voorwaardelijk- voor betrokkenheid bij een explosie bij het huis van een loodgieter in Vlaardingen. De verwachting is niet dat de explosies nu ophouden.

    Het begon precies een jaar geleden, in de eerste week van april: explosieven in Vlaardingen. Tot twee keer toe werden auto's van een loodgieter uit de Zuid-Hollandse plaats tot ontploffing gebracht. Inmiddels staat de teller op dertien aanslagen. Afgelopen weekend vielen er voor het eerst gewonden. Ondertussen blijft de vraag: waarom?

    De familie van de loodgieter is wanhopig, net als mensen die in de buurt wonen. Want er worden wel verdachten opgepakt, en zoals vandaag berecht, maar niemand verwacht dat daarmee de kous af is.

    Lokale journalist uit Vlaardingen Jeroen Langeveld volgt de zaak en legt uit hoe justitie moeilijk grip krijgt op de zaak. En Jacco van Giesen van omroep Rijnmond trok het afgelopen jaar de wijken in. Hij ziet welke impact dit soort criminaliteit met explosieven op bewoners heeft - ook buiten Vlaardingen.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: Rosa Juffer

  • Een paar jaar geleden moesten veel Duitse politici er niet aan denken, maar vanaf vandaag is het zo ver: de Duitsers legaliseren de joint. 

    Duitsland-correspondent Chiem Balduk vertelt in deze podcast wat er allemaal is afgesproken. Want - typisch Duits - het is heel grundlich vastgelegd. En ik praat met Derrick Bergman, voorzitter van het Nederlandse Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod. Hij heeft vanochtend al de vlag uitgehangen op, wat hij noemt, deze "cannabis bevrijdingsdag". En hij neemt ons mee verder de grens over - want hoe vooruitstrevend is dit Duitse plan eigenlijk?

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

    Redactie: Rosanne Sies 

  • Wordt hij het of wordt hij het niet? Al maanden gaat het over Mark Rutte als mogelijk de volgende secretaris-generaal van de NAVO. Hij zoude vierde Nederlander op die post worden. Wat staat hem dan te wachten?

    Directeur van de Atlantantische Commissie Anna van Zoest vertelt hoe de functie van NAVO-baas door de jaren veranderd is. Waar de rol vroeger nog wel door een oud-minister kon worden vervuld, moet het tegenwoordig een voormalig regeringsleider zijn. En het is volgens haar geen toeval dat Nederland al drie mensen leverde.

    Jaap de Hoop Scheffer vervulde de functie van 2004 tot 2009 en weet nog goed hoe zijn eerste werkdag eruit zag. Aan de Nederlands-Belgische grens, onderweg naar het NAVO-hoofdkwartier in Brussel, werd hij overdragen aan de Belgische veiligheidsdienst, die tot het einde van zijn functie als secretaris-generaal niet meer van zijn zijde is geweken. Hij vertelt wat de functie inhoudt en hoe het bondgenootschap bij elkaar kan worden gehouden in moeilijke tijden. Allerd Stikker (96) haalt herinneringen op aan het leven van zijn vader, Dirk Stikker, de eerste Nederlandse NAVO-baas, en wat daar allemaal bij kwam kijken.

    NAVO-correspondent Kysia Hekster loopt een dag mee met de hoogste militair van de NAVO, Rob Bauer, de rechterhand van de secretaris-generaal. Hij leidt met militaire precisie een samenwerking van 32 legers. De overleggen daarover in Brussel zijn staatsgeheim.

    En tot slot lichten we nog één keer een bondgenoot uit. Vandaag: Nederland.

    Reageren? Mail [email protected] 

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: IJsbrand Terpstra

    Eindredactie: Lars Hulshof

  • 'Twee procent' is misschien wel de meest besproken term binnen de NAVO. Amerika dringt er al decennia op aan dat Europese bondgenoten meer gaan uitgeven aan defensie, maar met de mogelijke terugkeer van Donald Trump als president staat de discussie onder hoogspanning. Hij zegt dat de VS bondgenoten niet zal verdedigen als ze niet genoeg betalen. Splijt de twee procent het bondgenootschap in tweeën? NAVO-correspondent Kysia Hekster vertelt hoe de NAVO-norm is ontstaan en hoe de financiële politiek van de NAVO achter de schermen werkt. Mattijs van de Wiel ziet waar het geld naartoe gaat. Op de kazerne in Eibergen komen militairen van de NATO Responce Force terug van een grote oefening in Tsjechië en worden vrachtwagens en tenten schoongemaakt. Generaal Tak legt uit waarin geïnvesteerd wordt en wat dat voor de slagkracht van de NAVO betekent.

    Maar is het investeren in oorlogsmateriaal en het opzetten van een oorlogseconomie wel de juiste richting? Pacifist Reinoud Doeschot vindt van niet. Met Poetin kun je niet praten, erkent hij, maar de focus zou veel meer moeten liggen op het creëren van een weerbare samenleving.

    En met VS-correspondent Rudy Bouma lichten we de bondgenoot uit die het middelpunt vormt van de discussie over geld: de VS. Is een mogelijk vertrek van de Amerikanen uit de NAVO echt aan de orde?

    Reageren? Mail [email protected] 

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Redactie: IJsbrand Terpstra

    Eindredactie: Lars Hulshof

  • Het beroemde artikel 5 van het NAVO-verdrag, 'een aanval op één is een aanval op allen', trad maar één keer in de geschiedenis van de NAVO in werking. Dat was na de aanslagen van elf september 2001. Er volgden twee decennia aan NAVO-missies in Afghanistan.

    Oud-militair Martijn Kitzen ging daar voor de NAVO naartoe. Hij vertelt hoe hij zelf begin twintig was ten tijde van 9/11 en, net zoals zowat iedereen in het Westen er diep van overtuigd was dat er iets moest gebeuren om onze veiligheid te waarborgen. Nu staat hij als docent aan de Nederlandse Defensie Academie voor studenten van diezelfde leeftijd - en die dus nog niet geboren waren tijden de aanslagen en moet hij uitleggen hoe groot dat moment was. 

     Hoewel het na 9/11 de eerste keer was dat artikel 5 werd uitgeroepen, was het niet de eerste keer dat de NAVO in actie was gekomen. In de jaren negentig werd er voor het eerst actief oorlog in voormalig Joegoslavië, waar een burgeroorlog tussen etnische groepen gaande was. Bombardementen in eerst Bosnië en later Kosovo hielpen een einde maken aan die oorlog op het Europese continent, onder meer door de inzet van Nederlandse gevechtsvliegtuigen.

    In één van die F16's zat Marcel Duivestein, die later werd onderscheiden voor zijn moed. Mattijs van de Wiel zocht hem voor deze serie op, op luchtmachtbasis Volkel.  En met Duitsland-correspondent Chiem Balduk bespreken we bondgenoot Duitsland, dat volgens Martijn Kitze lang met scheve ogen is aangekeken binnen het bondgenootschap omdat ze in militair opzicht nooit hun nek wilden uitsteken. Nu is dat helemaal anders. 

    Reageren? [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz 

    Redactie: IJsbrand Terpstra

    Eindredactie: Lars Hulshof

    Morgen aflevering 4: Twee procent

  • In aanloop naar het 75-jarig jubileum van de Navo en de mogelijke benoeming van Mark Rutte als secretaris-generaal hoor je deze week in podcast De Dag een vijfdelige serie over de Navo. 

    De Navo werd opgericht om bescherming te bieden tegen de gemeenschappelijke vijand: de Sovjet-Unie, tegenwoordig Rusland. Voor Rusland is de gemeenschappelijke vijand: de Navo. Onder president Poetin is dat vijandsbeeld de afgelopen jaren geradicaliseerd.

    Keerpunt in Poetins opstelling was een veiligheidsconferentie in München in 2007 en een Navo-top in Boekarest een jaar later in 2008. Jaap de Hoop Scheffer was destijds secretaris-generaal en vertelt hoe hij de toenemende Russische dreiging persoonlijk heeft ervaren. “Ik kreeg een grote hakbijl cadeau.” 

    Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp zet uiteen waar de bron van Poetins frustraties ligt en hoe de uitbreiding van de Navo in Rusland beleefd wordt. 

    Jeroen de Jager maakte een reportage in een Navo-bunker van waaruit de Russen tijdens de Koude Oorlog 24/7 in de gaten werden gehouden en met Kysia Hekster lichten we bondgenoten Estland, Letland en Litouwen (de Baltische Staten) uit. 

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Reportage: Jeroen de Jager

    Redactie: IJsbrand Terpstra

    Eindredactie: Lars Hulshof

    Morgen aflevering 3: de Navo in actie

  • In aanloop naar het 75-jarig jubileum van de NAVO en de mogelijke benoeming van Mark Rutte als secretaris-generaal hoor je deze week in podcast De Dag een vijfdelige serie over de Navo. Het bondgenootschap staat onder druk en wordt mogelijk een oorlog in getrokken. Je zal er de baas maar van zijn. 

    Op 4 april 1949 werd in Washington het Noord-Atlantisch Verdrag getekend, met Nederland als één van de twaalf grondleggers. Minister van Buitenlandse Zaken Dirk Stikker zette namens Nederland zijn handtekening. Zijn zoon, Allerd Stikker (96), vertelt hoe zijn vader was gevormd door de verschrikkingen van de oorlog. Het belang van een organisatie die vrijheid, veiligheid en bescherming biedt, werd door hem en de andere lidstaten diep doorvoeld. 

    Hoogleraar Militaire geschiedenis Jan Hoffenaar zet uiteen hoe het bondgenootschap zich door de jaren ontwikkelde, uitbreidde tot 32 lidstaten en nu geconfronteerd wordt met een oorlog aan de grenzen van haar grondgebied. Ondertussen lijkt steun van de belangrijkste bondgenoot, de VS, niet meer vanzelfsprekend. Hoe sterk is het bondgenootschap nog?

    In deze serie ook iedere dag een speciale reportage, vandaag vanaf de plek van de ondertekening van het NAVO -verdrag in Washington. En aan het einde van elke aflevering lichten we één van de bondgenoten uit. Vandaag: Zweden, de jongste telg aan de NAVO-boom. Navo-correspondent Kysia Hekster vertelt wat het lidmaatschap voor Zweden en de Navo betekent. 

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

    Reportage: Rudy Bouma

    Redactie: IJsbrand Terpstra

    Eindredactie: Lars Hulshof

    Morgen aflevering 2: De vijand



  • Superster Beyoncé komt volgende week met een nieuw album. En hoewel we het nog niet hebben gehoord, weten we wel al welk genre het is: country. De eerste single van de plaat kwam op nummer 1 binnen in de country-hitlijst. 

    Nooit eerder stond een vrouw van kleur bovenaan die lijst. In de country hoor je vooral witte artiesten, en hun liedjes trekken ook vooral een wit publiek. 

    En dat is eigenlijk heel gek, zegt countryliefhebber en host van de country-podcast Bright Lights Peter Kwint in deze podcast. Want country heeft zeker ook roots in de zwarte muziek - maar die geschiedenis is grotendeels weggepoetst. 

    Volgens Radio-DJ Angelique Houtveen laat Beyoncé nu zien dat iedereen het recht heeft om country te maken. Ze hoopt dat dit deuren opent voor andere artiesten van kleur. 

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

    Redactie: IJsbrand Terpstra

  • Geweldig, noemde Geert Wilders in de Tweede Kamer de chemie tussen PVV, VVD, NSC en BBB. Maar echt geweldig klinkt het niet. Niemand lijkt zin te hebben om samen aan de slag te gaan.

    Toch gaan ze het doen, en in het Kamerdebat gisteren moest duidelijker worden hoe. Maar politiek verslaggever Arjan Noorlander ziet dat de politici na hun ingewikkelde paringsdans van de afgelopen maanden, nog steeds niet echt weten hoe ze nou met elkaar in bed gaan belanden. En er komt ook nog eens weinig liefde bij kijken.

    Wat hebben de partijen nou eigenlijk aan deze samenwerking? En wat leveren ze ervoor in? Vandaag in De Dag: de winnaars en verliezers van het programkabinet.


    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

    Redactie: Rosanne Sies

  • Roofkunst moet onvoorwaardelijk terug worden gegeven. Daar zijn musea en de Nederlandse regering het al jaren over eens. Een adviescommissie stelde dat al in 2020 vast.

    Maar die teruggave blijkt lastig en traag te verlopen. Bij ons in Nederland, maar ook bij andere voormalige koloniale machten. Voormalige kolonies hebben de roofkunst op de agenda gezet, en musea in het Westen worstelen ermee. Britse musea besloten kort geleden kunst niet terug te geven, maar terug te lenen.

    Het Rijksmuseum gaf onlangs wél zes topstukken terug aan Sri Lanka, waaronder het bronzen kanon van Kandy. Maar een ander topstuk, de diamant van Bandjarmasin, ligt nog steeds in Amsterdam.

    In de podcast vertelt Jan de Hond, conservator van het Rijksmuseum, het bijzondere verhaal van deze diamant, en waarom hij nog hier is. Hoogleraar internationale betrekkingen Mirjam van Reisen vindt dat de teruggave veel te langzaam gaat.  Eerst teruggeven, vindt zij, en daarna pas onderzoeken en discussiëren.

    Reageren? Mail [email protected]

    Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel

    Redactie: Rosa Juffer