Episodes
-
In deze Buitenlandse Zaken: Mathieu Segers en Rutger van der Hoeven over Ursula von der Leyens ambitie om geopolitiek te bedrijven met de Europese Commissie. Hoe gaat haar dat af?
Verder: Finland is aspirant-lid van de NAVO – we horen de president, een voormalig ‘beerfluisteraar’, uitleggen waarom.
En: Tjitske Lingsma weegt de kansen om kleine en grote daders te berechten voor misdaden in Oekraïne. Tienduizend strafzaken wachten al op afhandeling. -
In het grensgebied tussen Bosnië en Kroatië dwaalt een groot aantal mensen al jaren rond in een poging ergens in de Europese Unie asiel aan te vragen. Maar zelden komen ze langs de hardhandige Kroatische grensbewakers en Frontex. Hierdoor blijft hun situatie uitzichtloos en moeten ze zien te overleven in de bossen van Bosnië, waar men graag wil helpen maar waar gastvrijheid zwaar op de proef wordt gesteld. Armoede en interne verdeeldheid spelen ook Bosnië parten.
Samen met een Nederlands gezelschap reisde Mounir Samuel langs diverse Bosnische steden om deze people on the move te bezoeken. Zij leven in omstandigheden die niet anders dan onmenselijk te noemen zijn. Mounir vertelt over de wijze waarop deze vluchtelingen hun waardigheid terugvinden.
Productie: Stephan Sanders, Gizelle Mìjnlieff en Marieke de Haas
-
Missing episodes?
-
Twintig jaar na zijn dood loopt de beeldvorming van Pim Fortuyn uiteen. Sommigen zien hem nog steeds als de wegbereider van het populisme, anderen zien hem als een martelaar tegen de bureaucratische bestuurders. Een enkeling noemt hem zelfs een sociaaldemocraat. Van alle beschrijvingen die Fortuyn proberen te vatten is hij in ieder geval een onversneden marktdenker. In zijn ogen schuilde de verlossing in de markt, een idee dat veel mensen vandaag de dag vergeten wanneer ze aan Pim Fortuyn denken.
In deze editie van de Podcast van De Groene Amsterdammer is Bram Mellink te gast om meer te vertellen over het essay dat hij samen met Merijn Oudenampsen schreef over de economische ideeën van ‘Professor Pim’. Wat klopt er nog van het beeld dat wij van hem hebben? En waar komen de ideeën waar Fortuyn zich op beriep vandaan?
Het essay van Bram Mellink en Merijn Oudenampsen is een aangepaste versie van hun boek Neoliberalisme: Een Nederlandse geschiedenis, dat op 12 mei verschijnt bij Boom Uitgevers.Productie: Stephan Sanders, Gizelle Mijnlieff en Willem Vernooij
-
Je kunt je afvragen of Eric de Vroedts monumentale marathonvoorstelling The Nation niet ‘The Great Dutch Novel’ is – maar dan met andere middelen. In het hart van het stuk verdwijnt een elfjarige jongen uit een volkswijk in Den Haag, maar de tentakels van de verdwijning grijpen naar de uitersten van de maatschappij, naar de gesloten politiecultuur, naar de hypende media en de opportunistische politiek.
In deze podcast gaat Groene-redacteur Joost de Vries in gesprek met de schrijver en regisseur zelf, Eric de Vroedt. De vraag is natuurlijk: kun je nog wel theater maken van de politiek, nu politiek al zo ontzettend theatraal is geworden? En wat is het eerste, meest typische Nederlandse ding dat Eric de Vroedt opvalt als hij weer op Schiphol landt? Een duidelijk antwoordt heeft hij niet, maar hé, de podcast is een informeel medium.The Nation is te bezoeken op 24-26 juni 2022 in het Internationaal Theater Amsterdam.
Voorafgaand aan het Holland Festival produceert De Groene Amsterdammer een podcast waarin voorstellingen worden uitlicht en makers aan het woord komen. Presentatoren Roos van der Lint, Gawie Keyser, Joost de Vries en Christiaan Weijts praten met makers en deskundigen over de voorstellingen en uitvoeringen die vanaf 3 juni op het programma staan. De rest van de podcasts zijn te luisteren via het kanaal van de Holland Festival Podcast.
-
In de afgelopen vijftien jaar is Nederland ‘dé logistieke hotspot van Europa’ geworden. Landschappen vallen in rap tempo ten prooi aan monotone distributiecentra. Het dozenlandschap is niet alleen lelijk, maar zorgt ook voor veel overlast voor omwonenden en het verdwijnen van groen. Waar Den Haag de regie zou moeten nemen over de schaarse groene ruimte gooit het die juist in de uitverkoop.
Dit onderzoek is uitgevoerd door de masterclass van Investico. Deze groep jonge onderzoeksjournalisten hebben hiervoor tientallen bestemmingsplannen en bouwdossiers opgevraagd bij gemeenten en provincies. Door heel het land spraken ze met ontwikkelaars, wethouders, gedeputeerden, lobbyverenigingen, wetenschappers en protesterende bewoners. Bijou van der Borst, Karlijn Saris en Thomas Muntz leggen uit hoe dit proces verliep.
Productie: Marieke de Haas, Stephan Sanders & Daan Stoop
-
In deze aflevering van de Buitenlandse Zaken podcast: president Macron wilde Frankrijk helen maar verdeelde het nog meer. Marijn Kruk weegt Macrons kansen om het beter te doen in de komende vijf jaar.
Verder: Casper Thomas en Rutger van der Hoeven zwaaien de derde rechtspopulist uit die binnen een jaar van het pluche is gewipt in Centraal Europa. En ze evalueren de Amerikaanse rol in de oorlog in Oekraïne. Omarmt Joe Biden niet te gretig zijn rol als oorlogspresident? -
‘Ik moet sterk zijn. Ik weet waarvoor ik het doe.’ Dakloze Danail Simeonov, van Bulgaarse afkomst, kwam tijdens de coronapandemie in de geldproblemen. Om zijn studerende dochter te kunnen blijven ondersteunen, woont hij nu in een tent een paar kilometer ten noorden van Rotterdam.
Journalist Jochem van Staalduine deed vijf maanden lang onderzoek naar dakloze arbeidsmigranten zoals Danail. Zijn conclusie? Het beleid is te hard. In geen enkel geval krijgen op straat belande arbeidsmigranten aan het gemeenteloket de hulp die ze nodig hebben. Hoe is dit zo gekomen? En waar ligt de oplossing? Hoor het deze week in de podcast van De Groene Amsterdammer.
Productie: Kees van den Bosch en Roza Ybema -
Begeesterd geraakt door de islam, zonder zelf moslim te worden. Deze week schreef Robbert van Lanschot een bewonderingswaardig stuk over de kracht van verhalen in de islamitische wereld. Welke verhalen zijn bepalend binnen de islam? Hebben deze overleveringen ook het verloop van de oorlog in Afghanistan bepaald? En welke bijzondere ervaringen heeft hij zelf meegemaakt tijdens zijn reizen?
Deze week in de podcast van De Groene Amsterdammer weidt Robbert van Lanschot uit over zijn reizen en zijn onderzoek naar de bijzondere geschiedenis van de islam.
Productie: Kees van den Bosch en Willem Vernooij -
Voor Rachel Carson, een van de grondleggers van het ecologische denken, confronteerde de onwrikbare oceaan de mens met zijn nietigheid. Misschien zet de verwondering die uit haar boeken spreekt aan tot meer bescheidenheid. In deze podcast spreekt adjunct-hoofdredacteur van De Groene Joost de Vries met bioloog, schrijver en wereldreiziger Arita Baaijens en Groene-redacteur Jaap Tielbeke over de vrouw achter het verhaal en de invloed van haar boek.
De Groene Amsterdammer is mediapartner van de nieuwe boekenreeks van uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep: De Paradigma-reeks. Frisse nieuwe uitgaven van boeken die in de laatste 150 jaar ons denken over geloof, klimaat, feminisme, racisme, de meritocratie of de holocaust onherroepelijk hebben veranderd.Deze aflevering: De Zee van Rachel Carson
Lees ook het profiel van Carson in De Groene. -
'Wilt u naar Noorwegen, Denemarken, Duitsland of Nederland?' Burgerinitiatieven uit heel Europa hebben zich na het uitbreken van de oorlog snel en op ongekende schaal georganiseerd voor de opvang van vluchtelingen. Veel sneller dan de overheid zorgden particulieren voor bussen, en matchten vluchtelingen met gastgezinnen.
Irene van der Linde rapporteert deze week in De Groene over kleinschalige Nederlandse initiatieven. Ze reisde mee naar Krakau. Daar, in een overvolle stationshal, worden dagelijks grote groepen Oekraïners opgevangen door vrijwilligers. Ze worden gekoppeld met een gastgezin, en dan gaat de bus vol met Oekraïners weer terug.
Hoe gaat het er in de stationshal aan toe? Bij wie stappen deze Oekraïense vluchtelingen in de bus? En hoe wordt bepaald waar ze eigenlijk naartoe gaan?
Productie: Kees van den Bosch & Marieke de Haas
-
Wat wordt het Europese antwoord op de wreedheden van het Russische leger in Oekraïne? Mathieu Segers ziet Duitsland weifelen – en heel Europa. Laura Starink ziet hoe de oorlog met Rusland de Oekraïense identiteit vormt en stelt een ruil voor: Oekraïne in de EU, Hongarije in Ruslands tegenhanger daarvan, de Euraziatische Unie.
Rutger van der Hoeven en Mathieu Segers gaan in gesprek met Laura Starink over hoe de oorlog met Rusland de Oekraïense identiteit vormt, over Viktor Orbáns lege vijandpolitiek en over de vraag die de wreedheden in Boetsja oproept: Europa, wat nu? -
Burgers die door ziekte of pech arbeidsongeschikt raken kunnen een WIA-uitkering aanvragen bij het UWV. Maar als die uitkering niet wordt toegewezen, heeft beroep tegen die beslissing weinig zin. De Centrale Raad van Beroep geeft het UWV in negen van de tien gevallen gelijk. Hoe komt dat?
Bij de hoogste rechter is de bewijslast omgekeerd: burgers moeten aannemelijk maken dat het UWV onzorgvuldig is geweest in de procedure. Of iemand daadwerkelijk ziek is, toetst de rechter niet. Zo kan het gebeuren dat arbeidsongeschikte mensen in staat worden verklaard om te kunnen werken. De vage diagnose ‘ongespecificeerde aanpassingsstoornis’, die wordt gesteld door commercieel zorgbedrijf Psyon, speelt hierbij een belangrijke rol. Belia Heilbron en Anouk Kootstra doken in de rechtszaken van het Centraal Beroep en zagen steeds dezelfde knip-en-plak-diagnose van Psyon voorbijkomen.
Productie: Maria van Dordrecht en Kees van den Bosch -
Van streaks en sociale bevestiging tot het inspelen op schuldgevoelens: het moderne internet is geoefend geworden in het trekken, en vooral het vasthouden, van je aandacht.
Waarom? Omdat Facebook, Instagram, Netflix en al die anderen aan je aandacht geld verdienen. Dit verdienmodel moet anders, vindt Groene-redacteur Koen Haegens. Ook zelf brengt Koen vaak meerdere uren van zijn dag door op zijn smartphone, scrollend door zijn Twitter-tijdlijn terwijl hij eigenlijk iets anders zou willen doen. Hoe gaan de nieuwe tijdslurpers van het internet te werk? Zijn ze nog te stoppen? Koen Haegens spreekt er deze week over met Kees van den Bosch in de podcast van De Groene Amsterdammer.
Productie: Kees van den Bosch en Roza Ybema -
Ooit, nog voor de millenniumwisseling, ging er van het internet een geweldig democratische belofte uit. Als een soort digitaal marktplein zou het een ruimte bieden voor vrije uitwisseling van ideeën en gedachtegoed. Maar het internet is grotendeels gecorrumpeerd geraakt door grote platforms die draaien op de verkoop van data van haar gebruikers. De beloftes van het jonge internet, wat is daarmee gebeurd? En hoe snijden we deze potentie weer aan?
Teruggrijpend op de democratische beloftes van het internet, bespreekt redacteur Eva Hofman deze week alternatieve versies van het digitale web. Want, modereren kun je leren. Of althans, dat is het idee van het nieuwe platform De Groene Ruimte, dat deze week is gelanceerd in samenwerking met Waag. Naast de mogelijkheid om direct in gesprek te treden met de Groene-redacteuren, experimenteert De Groene Ruimte met etiquettes in de publieke ruimte van het internet. U bent van harte welkom.
De Groene ruimte is beschikbaar via de chat app Element. Sluit je aan!
Productie: Kees van den Bosch, Marieke de Haas en Roza Ybema
-
We moeten meer over Oekraïne praten, stelt historicus, journalist en oud Groene-hoofdredacteur Hubert Smeets. De oorlog tussen Rusland en Oekraïne draait om de vraag of de toekomst van Oekraïne in het verleden ligt of niet, vindt hij.
Verder: Casper Thomas en Rutger van der Hoeven wegen de ‘grenzeloze vriendschap’ tussen Rusland en China en bespreken hoe de oorlog in de VS is geland. Tilt deze oorlog Bidens presidentschap uit boven de loopgraven van Amerika’s cultuuroorlog?
Productie: Gizelle Mijnlieff -
Het is oorlog in Oost-Europa en de sancties tegen Rusland volgen elkaar op. Maar hoe effectief zijn deze maatregelen? In deze aflevering spreekt Kees van den Bosch drie auteurs over hun artikelen over de sancties tegen Rusland.
Journalisten Linda van der Pol en Simone Peek doken in de sancties tegen de Krim uit 2014. Werd er iets gedaan door het Openbaar Ministerie met bedrijven die de sancties overtraden? Waarom is juridische handhaving zo moeilijk?
Het tweede artikel is van de hand van Karlijn Kuijpers. Zij schreef een analyse over de sancties tegen oligarchen. Waarom is het Russische geld zo moeilijk vindbaar? Welke rol speelt de Zuidas daarin? En wat wordt beoogd met sancties opleggen aan oligarchen?
Productie: Maria van Dordrecht en Kees van den Bosch -
In een tijd van individualisme, populisme en polarisatie voeren vrijheid en gelijkheid de boventoon. Waar is de broederschap gebleven? Journalist en auteur Bas Mesters ging op zoek, eerst in grote Europese steden voor zijn vorige Groene-serie, nu in Nederland. En hij vond tegengeluid: burgerinitiatieven, mensen die de kloof juist proberen te dichten. In het eerste deel van zijn nieuwe serie bespreekt hij wooncoöperaties, waarin mensen samenwonen en samenwerken in een duurzame woongemeenschap. ‘Dit collectief is een school voor democratie en samenleven,’ stellen de bewoners zelf. Wat kunnen wij van hen leren over conflicthantering in polariserende tijden? En hoe kan het dat deze initiatieven juist nu opkomen? Bas Mesters spreekt er deze week over met Stephan Sanders in de podcast van De Groene Amsterdammer.
Productie: Stephan Sanders, Daan Stoop en Roza Ybema -
Vorige week bood premier Mark Rutte excuses aan voor het systematische en extreme geweld van Nederlandse militairen in Indonesië: waren het historische woorden? Waarom duurde het zo lang voordat het tot Nederland doordrong dat wij ook fouten hebben gemaakt? Chris van der Heijden vertelt in de podcast van deze week hoe het NIOD-onderzoek 'Over de Grens' in essentie weinig verrassend is, maar wel tot nieuwe inzichten leidt.
Productie: Kees van den Bosch & Jitka Marks -
Duitsland sluit gasleiding Nord Stream 2 niet aan, als straf voor Ruslands optreden in Oekraïne. Te laat en te weinig? Nee, vindt Mathieu Segers, juist voor Duitsland een radicale stap. Eva Hartog legt uit hoe gewone Russen aankijken tegen de oplopende spanningen met Oekraïne – en hoe zij zelf ook verward raakt van de informatieoorlog tussen Rusland en de VS.
-
“Zo bezien keert de wereld van vóór de oliecrisis niet terug”, zei minister-president Joop Den Uyl toen hij in 1973 het land toesprak. Een jaar ervoor kwam het rapport van de Club van Rome uit, ‘De grenzen aan de groei’. De wereld werd geconfronteerd met een nieuw probleem: onbegrensd groeien op een planeet die grenzen heeft is niet mogelijk. De waarschuwing sloeg in als een bom, ook bij Den Uyl. “We moeten ons beseffen met elkaar dat we niet kunnen voortgaan met het verbruik van beperkte voorraden brandstoffen en grondstoffen zoals we dat in de laatste kwarteeuw hebben gedaan.” In het langste stuk dat ooit in De Groene Amsterdammer is verschenen blikt Jaap Tielbeke terug op de afgelopen vijftig jaar. Hoe kan het dat we, ondanks alle alarmsignalen, de planetaire grenzen hebben overschreden? En welke lessen kunnen we daaruit trekken voor de toekomst? Hierover en meer spreken wij hem deze week in de podcast van De Groene Amsterdammer.
Productie: Kees van den Bosch, Maria van Dordrecht en Roza Ybema - Show more
