Episodes

  • Duitsland is ernstig in de war geraakt door de oorlog tussen Israël en Hamas, met bijzonder weinig ruimte om ook maar enige kritiek op Israël te uiten. Al twee jaar lijkt de Duitse regering te twijfelen welke daden nu passend zijn bij het woord 'Zeitenwende' in relatie tot Rusland en de oorlog in Oekraïne. De rechts-populistische Alternative für Deutschland blijft groeien, terwijl af en toe verontrustende extreemrechtse complotten worden ontdekt. Wat is er toch aan de hand in Duitsland? De afscheidnemende correspondent Merlijn Schoonenboom geeft antwoord op de vraag (of het vooroordeel): wat is er toch mis met Duitsland?

    In 'Historische Woorden' reageert de Russische president Poetin op de aanslag op de Crocus-concertzaal in Moskou. Rutger van der Hoeven vraagt zich af of Poetins beschuldiging richting Oekraïne hem niet kan opbreken en denkt dat Poetins spionnenblik op de wereld hem niet in een fuik heeft gedwongen. In Radio Amerika ligt het Congres van de Verenigde Staten onder de loep. De verhoudingen zijn zo verzuurd dat sommige Republikeinse Afgevaardigden zeggen dat ze nog liever hun eigen lever opeten met Hannibal Lecter dan een biertje drinken met hun collega's. Het mag dan niet verbazen dat er van wetgeving weinig komt: het Congres draait veertien keer minder wetten uit dan een paar decennia geleden. Casper Thomas legt uit hoe het zo mis kon gaan.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Vier nieuwe kerncentrales! Dat is de wens van de meerderheid van de Tweede Kamer. In het Zeelands dorpje Borssele staat momenteel de enige kerncentrale in Nederland. Mits het plan om er nog een gloednieuwe kerncentrale naast te bouwen niet doorgaat.

    Angstaanjagende beelden van kernrampen zoals in Chernobyl en Fukushima vormen zich haast automatisch voor onze ogen bij het idee van een kerncentrale, maar hoe groot is het effectieve risico van een kernramp? Welke voordelen kan kernenergie bieden voor ons klimaat, nu het milieu de noodzaak van kernenergie steeds groter maakt? En welke prijs betaalt de Nederlandse overheid hiervoor?

    Deze week bespreken Jaap van Tielbeke en Kees van den Bosch (die in 2006 het boek 'De angstreactor' schreef) de voor- en nadelen van deze nieuwe kerncentrales, samen met de strikte voorwaarden die hieraan zijn verbonden en het moeizame proces van de officiële goedkeuring.

    Deze week in De Groene: 'Een nucleaire renaissance' door Jaap Tielbeke.

    Het boek De angstreactor is gratis te downloaden.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Missing episodes?

    Click here to refresh the feed.

  • Kunst wordt steeds meer gebruikt om vermogen in te stallen of om mee te speculeren. Het is een aantrekkelijk financieel product geworden met exponentiële prijsstijgingen als gevolg, die musea niet kunnen bijbenen. Museumdirecteuren vrezen voor verschraling van de collectie en duurdere toegangskaartjes. ‘Dit heeft invloed op wat onze bezoekers zien.’

    Sofyan El Bouchtili, Naima Cornelia, Muriël Louman, Charlie Ubbens en Jaco Wilschut, deelnemers aan de masterclass onderzoeksjournalistiek van het journalistieke platform Investico, doken in de wereld van kunst als beleggingsobject. Een wereld die substantieel is en groeiende, maar ook zeer ondoorzichtig. Met behulp van verzekeraars achterhaalden de Investico-journalisten dat er naar schatting voor 7 tot 9 miljard euro aan kunst in privébezit van Nederlandse eigenaren is. Dit is niet vreemd, want kunstbezit biedt fiscale voordelen. Een potentieel gevolg voor de maatschappij? Een museale wereld die niet kan concurreren met beleggers en een minder aantrekkelijk museumaanbod.

    In deze aflevering gaat presentator Kees van den Bosch in gesprek met deelnemers aan de Investico-masterclass Sofyan El Bouchtili, Charlie Ubbens en begeleider Emiel Woutersen over beleggingsplatforms waar aandelen in Dalí's worden aangeboden, de financiële voordelen van kunst, de consequenties voor het museale landschap en het doen van onderzoeksjournalistiek.

    Lees ook het onderzoek in De Groene Amsterdammer.

    Productie: Kees van de Bosch en Boje Boogaerdt.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Was will das Weib? Wat mág de vrouw willen?

    Deze vragen ontrafelen psychoanalyticus Simone Logtenberg en socioloog Christien Brinkgreve tijdens hun openhartige briefwisseling, die eerder deze week in De Groene verscheen.

    Het initiële gesprek tussen Simone en Christien ontstond naar aanleiding van een lezing over Alma's dochters door auteur Jutta Chorus. De hoofdpersonages uit haar boek belandden ondanks hun veelbelovende capaciteiten toch in de schaduw van hun mannen. Deze kwestie wekte nadien interessante gespreksstof op tussen hen, die de ruimte stilaan vulde met taaie vraagstukken rond genderrollen en machtsverschillen tussen de verschillende geslachten.

    De revolutionaire theorieën van (voornamelijk mannelijke) figuren zoals Sigmund Freud en Jacques Lacan worden tot op de dag van vandaag aangewezen als de belangrijkste kiemen van de psychoanalyse, maar hoe vertalen deze kernteksten zich naar een hedendaagse kijk op genderrollen? En welke posities laat de moderne vrouw zichzelf toe, nu ze mag?

    Productie: Kees van den Bosch & Aline Janssen.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • In Rusland probeert president Poetin het voorstellingsvermogen van Russen voor een andere toekomst te ontnemen. Is hij daarin geslaagd door de moord op Aleksej Navalny? Oud-correspondent Eva Hartog denkt van niet: de Poetin-moeheid in Rusland is groot, en de hoop leeft altijd weer op. 

    In Historische Woorden bespreken we de Europese ophef over uitspraken van de Franse president Macron. Rutger van der Hoeven ziet daar een ongezonde Russische greep op het Europese debat in. 

    En Casper Thomas duikt in het lange en verre verleden van de Amerikaanse president Joe Biden voor een antwoord op de vraag: waarom steunt hij Israël zo onvoorwaardelijk in de oorlog tegen Hamas? 

    Productie: Gizelle Mijnlieff

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Leendert van der Valk reisde af naar een stel dorpjes in de Ramapo Mountains op de grens van New Jersey en New York, uitvalsbasis van de inheemse Ramapo Munsee stam. Ook de vlakte rond de Hudson-rivier, die tegenwoordig plaats biedt aan een blinkende metropool, was eeuwenlang het domein van de Ramapo, totdat Nederlandse kolonisten er in de loop van de 17e eeuw op grote schaal ontheemding en slachting veroorzaakten. Over het lot van de Ramapo Munsee en de rol van Nederland als onderdrukker is in binnen- en buitenland bijzonder weinig bekend.

    In deze aflevering gaat Kees van den Bosch in gesprek met journalist Leendert van der Valk over zijn zoektocht naar minder bekende voorbeelden van onderdrukking door Nederlanders wereldwijd, de geschiedenis en het lot van de Ramapo Munsee en de huidige leefomstandigheden van de stam.

    Lees ook: De Ramapo Munsee verstoppen zich niet meer. ‘Wij zijn er nog steeds’.

    Productie: Kees van den Bosch en Boje Boogaerdt.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Investico-journalist Linda van der Pol reisde af naar Oekraïne, waar luchtsirenes en de avondklok onheilspellende tekens zijn van de oorlog die onverminderd aan de oostgrens woedt. In het land van ‘geborduurde overhemden en gerichtheid op de eigen stee’ voeren cultuurbewakers een minder voelbare strijd. Wat is de Oekraïense cultuur precies? Hoe bescherm je een collectieve identiteit? En hoe gevaarlijk is Russische propaganda?

    In deze aflevering gaat presentator Kees van den Bosch in gesprek met journalist Linda van der Pol over haar fascinatie met Oekraïne, over dappere hoeders van de Oekraïense cultuur en identiteit, en de aangrijpende Netflix-documentaire Winter on Fire, een briljant verslag van de Maidan-burgerprotesten.

    Lees ook Gestolen geschiedenis: de slag om cultureel erfgoed in Oekraïne.

    Productie: Kees van den Bosch en Boje Boogaerdt.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • De genocide-aanklacht tegen Israël legt bloot hoe weinig morele autoriteit Europa en de VS nog hebben in de wereld, meent Uğur Üngör, hoogleraar genocidestudies aan de UvA en het NIOD. Maar het laat ook zien hoe sterk het begrip genocide in onze wereld verbonden is met politiek. Rutger van der Hoeven blijkt toch weer geschokt van het cynisme van Donald Trump over openstaande rekeningen. En Casper Thomas ziet de gezellige opa annex autoritaire oud-generaal de presidentsverkiezingen winnen in Indonesië. Daarmee krijgt het nepotisme een stempel van de Indonesiërs, ziet hij.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • GroenLinks en de PvdA zijn al meer dan twee jaar bezig met een langzame fusie. Coen van de Ven, politiek verslaggever van De Groene, volgde dat proces vanaf het begin.

    Waarom is de uitslag van 22 november historisch? En waarom voelt die toch als verlies? Wat was de grote fout in de campagnestrategie? Verliest de PvdA door de op handen zijnde fusie met GroenLinks definitief het contact met de arbeider?

    Lees het artikel hier in De Groene Amsterdammer.

    Productie: Kees van den Bosch en Boje Boogaerdt

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Groene-redacteur Casper Thomas reisde af naar Indonesië, de op twee na grootste democratie ter wereld, en schreef een stuk over de daar aanstaande verkiezingen. In het Zuidoost-Aziatische land verdwijnt een duister verleden achter TikTok-filmpjes, worden nieuwe politieke dynastieën gevormd en staan onafhankelijke instituties onder druk.

    In de podcast van deze week gaat Stephan Sanders met Casper in gesprek over de aanstaande verkiezingen, de staat van de democratie wereldwijd en de rol die sociale media daarin spelen als speelveld van opinievorming en propaganda.

     Lees het artikel hier in De Groene Amsterdammer.

     Productie: Stephan Sanders en Boje Boogaerdt

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Sinds het leger in februari 2021 de macht greep in Myanmar, woedt oorlog in het Zuidoost-Aziatische land. Militante bewegingen kwamen er in opstand tegen het verstikkende regime en gaven niet op. Langzamerhand winnen de rebellen terrein, terwijl de junta steeds meer in het nauw komt.

    Journalist Minka Nijhuis doet al jaren verslag vanuit Myanmar, waarbij ze de opstand vanaf dichtbij volgt. In deze podcast gaat Kees van den Bosch met haar in gesprek over de strijd van de rebellen in Myanmar, die wordt gekleurd door rouw en hoop.

    Lees het artikel hier in De Groene Amsterdammer. 

    Productie: Kees van den Bosch en Wout van Zaale

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Rusland gebruikt Iraanse gevechtsdrones in de oorlog tegen Oekraïne. Door internationale sanctielijsten mogen de chips in die drones onder geen beding worden geïmporteerd in Rusland en Iran. Maar hoe moeilijk is het eigenlijk om die sancties te omzeilen?

    Groene-redacteuren Evert de Vos, Or Goldenberg en Yaghoub Sharhani namen de proef op de som. In deze podcast gaat Kees van den Bosch met hen in gesprek over hun werkwijze, ethische vraagstukken rondom undercover-journalistiek en de effectiviteit van internationale sancties.

    Lees het artikel in De Groene Amsterdammer.

    Productie: Kees van den Bosch en Wout van Zaale.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Verkiezingen in Taiwan zijn altijd een spektakel, maar de hoop en het enthousiasme van acht jaar geleden zijn verdwenen, ziet Xiaoxue Martin van Instituut Clingendael. De Taiwanezen kozen opnieuw voor een president die tegen hereniging met China is. Hoe reageert China daarop – en wat is de kans op een invasie? Dichter bij huis, in Den Haag, beschuldigde Zuid-Afrika het Internationaal Gerechtshof ervan Israël van genocide te beschuldigen. Dat is geen toeval, volgens Rutger van der Hoeven: de banden tussen het ANC en de PLO zijn al oud – uit dezelfde tijd trouwens als de samenwerking tussen Apartheids-Zuid-Afrika en Israël.

    In Radio Amerika bekritiseert Casper Thomas Ron DeSantis en Nikki Haley. Althans: hun kansen om Donald Trump de Republikeinse nominatie te onthouden voor het presidentschap. Of steken de – deels door hemzelf voorgedragen – rechters van het Hooggerechtshof daar nog een stokje voor?

    Productie: Gizelle Mijnlieff

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • In 2024 is het twintig jaar geleden dat regisseur, columnist en interviewer Theo van Gogh werd vermoord op de Linnaeusstraat in Amsterdam. Een talentvolle film- en televisiemaker die tegelijkertijd geen blad voor de mond nam; hij noemde moslims steevast 'geitenneukers' en de toenmalige burgemeester van Amsterdam, Job Cohen, was volgens hem 'een NSB'er van nature'.

    Uitgerekend zijn zoon, Jaap Cohen, schreef een biografie over het tumultueuze leven van Van Gogh. In deze podcast gaat Kees van den Bosch met hem in gesprek over 'de Bolle Gogh'.

    Lees de voorpublicatie in De Groene Amsterdammer.

    Productie: Kees van den Bosch en Wout van Zaale.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Bij de eerste Groene Amsterdammer in het nieuwe jaar hoort, zoals gebruikelijk, een gesprek met de hoofdredacteur, Xandra Schutte.

    Hoe gaat het met De Groene? Waarom is Vrij Nederland zo weggezakt en groeit De Groene? Is De Groene "loodzwaar en onleesbaar", zoals de Volkskrant in november schreef? Hoe gaat het blad berichten over het kabinet Wilders I? Welke woorden gebruikt De Groene om de oorlog in Gaza te beschrijven? Wat is de verantwoordelijkheid van het weekblad in deze tijd van polarisatie?

    Lees ook het eerste nummer van het jaar, met gasthoofdredacteur Marlene Dumas.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Antropologe Eva van Roekel en journalist Edwin Koopman vertellen in deze podcast over hun liefde voor Venezuela. Ze bespreken het succes, maar ook de radicalisering van Hugo Chávez en Hotel Humboldt, het reusachtige hotel dat het prestigeproject was van de autocraat Pérez Jiménez en is in ere hersteld door de huidige president Maduro.

    Het hotel belichaamt dualiteit; het staat symbool voor grootsheid tegenover de oneerlijke verdeling. Het duo legt uit dat mensen dagenlang in de rij stonden voor een pak meel, terwijl ze toe moesten kijken hoe de regering wel geld vrijmaakte voor andere doeleinden.

    Venezuela bevindt zich nog steeds in een diepe crisis, maar lijkt langzaam weer op te krabbelen. Democratische verkiezingen, die de heropleving van oliemaatschappijen zouden kunnen betekenen, lijken de sleutel. Maar zal dit ook gebeuren?

    Lees het artikel Een utopie die niet bestaat in De Groene Amsterdammer.

    Productie door: Kees van den Bosch en Mats Cooper

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Conservatieven aller landen treffen elkaar in hippe cafés aan de Donau. Marijn Kruk toog naar het Hongarije van Viktor Orbán en beschrijft de samenkomst van ultra conservatieve intellectuelen in Boedapest. Kruk vertelt over het slachtofferschap van conservatieve denkers, de contrarevolutie die zij voeren en dat hun denken al eeuwen deel uitmaakt van de Europese geschiedenis.

    Waarom maken conservatieve geleerden deze keuze? Is Boedapest voor hen het beloofde land? Waarom ervaren conservatieven angst ten opzichte van mensen die zij als "woke" bestempelen?

    Lees het artikel Broedplaats Boedapest in De Groene Amsterdammer.

    Productie door: Kees van den Bosch en Mats Cooper

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • In deze kersteditie van Buitenlandse Zaken blikken Eva Hartog, Casper Thomas en Rutger van der Hoeven terug op 2023 en kijken vooruit naar 2024. Wat domineerde in de internationale arena het afgelopen jaar, en welke voorspellingen durven we te maken voor 2024? In de oorlog tussen Rusland en Oekraïne domineerde Rusland in 2023, vindt Eva Hartog, en ze vreest dat 2024 niet beter wordt. Wat toonde de mislukte mars op Moskou van Prigozhin en hoe zal de Russische verkiezingen van maart verlopen? 

    Voor Casper Thomas was de rechtszaak-tsunami tegen oud-president Trump hét sleutelmoment in de Verenigde Staten van het afgelopen jaar. Hij houdt ernstig rekening met een verrassing die bij het Amerikaanse verkiezingsspektakel van 2024 kan komen. Rutger van der Hoeven kijkt terug op Joe Bidens bezoeken aan twee landen in oorlog, Oekraïne en Israël, en beschouwt ze als een hogere vorm van diplomatie. Hij blikt vooruit naar de Europese verkiezingen en vraagt zich af of China niet een lastig jaar voor de boeg heeft. In Historische Woorden luistert Buitenlandse Zaken nog eenmaal naar de stem van Mathieu Segers.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • Er zijn verschillende typen PVV-stemmers, maar er is iets dat de kiezers van Wilders met elkaar verbindt: ze smachten naar een politieke ommezwaai. Toch is 'het beloofde land' van rechts-conservatieven vaak een utopie, gezien de eerdere mislukkingen van libertarische initiatieven.

    In deze podcast gaat Kees van Den Bosch in gesprek met Irene van der Linde en Koen Haegens. Zij verdiepten zich in de PVV-stemmer, en hij schreef een artikel over de mislukkingen van rechtse utopieën. Een gesprek over de hedendaagse tweedelingen en tegenstellingen in de politiek.

    Lees beide artikelen in De Groene Amsterdammer.

    Productie: Kees van den Bosch en Wout van Zaale

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

  • De leesvaardigheid van scholieren is naar een dieptepunt gezakt. Al 15 jaar is bekend dat de manier waarop Nederlandse kinderen leren lezen niet werkt, en er is nog niets veranderd. De oorzaak hiervan is de doorgeschoten onderwijsmarkt waarmee scholen voortdurend te maken hebben.

    Sylvana van den Braak, Michelle Salomons en Machteld Veen van Investico brachten de onderwijsmarkt in kaart en waren niet verbaasd over de dramatische leesvaardigheidsresultaten. Zij leggen uit dat de slecht functionerende onderwijsmarkt wordt gezien als een natuurlijk fenomeen waar niet aan getornd mag worden, en dat dit dus een belangrijke meespelende factor is voor de slechte leesvaardigheid.

    In deze podcast laten ze zien hoe scholen worden gedwongen om gebruik te maken van één van de twee tussenhandelaren, waardoor er geen tijd is om een goede keuze te maken voor een lespakket. Moeten we misschien volledig afstappen van de bekende methodes?

    Het volledige onderzoek te lezen in De Groene Amsterdammer.

    Productie: Kees van den Bosch en Mats Cooper.

    Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.