Episodes
-
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Wkrótce w państwach członkowskich nie będzie można płacić gotówką w transakcjach powyżej 10 tys. euro (ponad 43 tys. zł). Dodatkowo jeżeli będziemy chcieli zapłacić gotówką w kwocie powyżej 3 tys. euro, to przedsiębiorca będzie musiał przekazać nasze dane odpowiednim organom.
Regulacje mają odnosić się do transakcji między osobami fizycznymi, a firmami (te ostatnie od dawna mają limity transakcji gotówkowych; w Polsce wynoszą one 15 tys. zł). Nie mają jednak dotyczyć płatności między dwiema osobami fizycznymi. Prawo ma wejść w życie w 2027 roku.
Czy to oznacza powolne wyprowadzanie gotówki z obiegu? Cóż, monety i banknoty z obiegu wyprowadzamy my sami.
Bibliografia:
Stanowisko ZPP: Ograniczanie płatności gotówkowych to krok w niewłaściwym kierunku, https://zpp.net.pl/stanowisko-zpp-ograniczanie-platnosci-gotowkowych-to-krok-w-niewlasciwym-kierunku/
Walka z praniem pieniędzy: Parlament przyjął nowe przepisy, https://www.europarl.europa.eu/news/pl/press-room/20240419IPR20586/walka-z-praniem-pieniedzy-parlament-przyjal-nowe-przepisy
Płatności gotówkowe i bezgotówkowe pomiędzy przedsiębiorcami w 2024 r., https://poir.parp.gov.pl/component/content/article/86776:platnosci-gotowkowe-i-bezgotowkowe-pomiedzy-przedsiebiorcami-w-2024-r
Zwyczaje płatnicze a rozwój sieci akceptacji kart w Polsce: badanie konsumenckie 2023, https://api.polskabezgotowkowa.pl/uploads/Zwyczaje_platnicze_a_rozwoj_sieci_akceptacji_kart_w_Polsce_Polasik_Research_2023_20240610_8e472e288d.pdf
Obrót gotówkowy 2023, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2024/09/Raport-o-obrocie-gotowkowym-2023.pdf
Postawy Polaków wobec obrotu bezgotówkowego – raport z badania 2021 i analiza porównawcza z danymi z 2009, 2013 i 2016 roku, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2022/09/obrot-bezgotowkowy-2021.pdf
Polacy obawiają się wycofania gotówki. Dlaczego jej bronią? Oto odpowiedź [OPINIA], https://www.money.pl/pieniadze/polacy-obawiaja-sie-wycofania-gotowki-dlaczego-jej-bronia-oto-odpowiedz-7087725089028864a.html
Płatności gotówkowe i bezgotówkowe analiza stanu i perspektyw, https://infin.gov.pl/wp-content/uploads/2022/06/Raport-Platnosci-gotowkowe-i-bezgotowkowe_2022_02-2022_06_07.pdf?fbclid=IwY2xjawGQexBleHRuA2FlbQIxMAABHQV-dENZLyh6TYbTbGoZv6SRw4i7XAZzxSI3MkK4mcF0rATbvDmDJo8Zwg_aem_5-eLx0zJep2nZs7RDpdfjg
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Naszą książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
==
Zastanawialiście się kiedyś, czy pochodzenie klasowe zamożnych ma wpływ na to, jak postrzegają ubogich? Innymi słowy: czy znajomy pochodzący z biednej rodziny, który dzisiaj jeździ porsche, ma więcej czy mniej zrozumienia dla osób, którym się nie poszczęściło, niż kolega, który urodził się w rodzinie milionerów? Te badania nie pozostawiają wątpliwości - moglibyśmy powiedzieć, gdyby nie to, że niemal wszystkie badania pozostawiają wątpliwości...
==
Bibliografia:
- Hyunjin J. Koo, Paul K. Piff, Azim F. Shariff, “If I Could Do It, So Can They: Among the Rich, Those With Humbler Origins are Less Sensitive to the Difficulties of the Poor”, Social Psychological and Personality Science, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9947719/?fbclid=IwY2xjawGVtjJleHRuA2FlbQIxMQABHSL5QCtTu4A-LXifMcFwKBjSIRULeSAKZs1lEpVObAge_pY36jhu57Lwhg_aem_-VMUBXCekVoL2JG5ZIjDww
- Mane Kara-Yakoubian, “People who are born poor but get rich are less sensitive to the challenges of the poor”, psypost.org, https://www.psypost.org/people-who-are-born-poor-but-get-rich-are-less-sensitive-to-the-challenges-of-the-poor/
- The 2024 Forbes 400 Self-Made Billionaire Score: From Bootstrappers To Silver Spooners, https://www.forbes.com/sites/gigizamora/2024/10/01/the-2024-forbes-400-self-made-billionaire-score-from-bootstrappers-to-silver-spooners/
- 2024 Bank of America Private Bank Study of Wealthy Americans As wealth transfer continues, outlooks and emotions influence financial decisions, https://ustrustaem.fs.ml.com/content/dam/ust/articles/pdf/2024BoA-PB_Study_of_Wealthy_Americans.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Missing episodes?
-
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Naszą książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
==
W 2023 roku mieliśmy do czynienia z historycznie najniższą dzietnością. Współczynnik dzietności wyniósł 1,16. Jeśli chodzi o ten wskaźnik byliśmy w światowym ogonie. Najprawdopodobniej w 2024 roku z dzietnością będzie jeszcze gorzej. Dlaczego Polacy nie chcą mieć dzieci?
==
Bibliografia:
Wikipedia, Zestawienia wskaźników dzietności dla wszystkich krajów świata, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_total_fertility_rate#cite_note-auto-2
Bank Światowy, Wskaźnik dzietności, https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.IN
GUS, Baza Danych Lokalnych, Wskaźnik dzietności, https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/temat
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Kup naszą książkę "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Marek Belka w programie "Sto pytań do" zapytany o podatek katastralny powiedział, że jego wprowadzenie może zakończyć się "katastrofą dla rynku mieszkaniowego". Staramy się zrozumieć tok rozumowania byłego premiera.
#kataster #podatek #podatki #mieszkania #mieszkanie #ryneknieruchomości #ekonomia #gospodarka
==
Bibliografia:
Zapytali Marka Belkę o podatek katastralny. Internauci mówią, czym zajmuje się jego syn , https://www.money.pl/gospodarka/zapytali-marka-belke-o-podatek-katastralny-internauci-mowia-czym-zajmuje-sie-jego-syn-7081611258874464a.html
Polacy mają zakorzenioną chęć posiadania mieszkania na własność. Rynek najmu na zakręcie, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Polacy-maja-zakorzeniona-chec-posiadania-mieszkania-na-wlasnosc-Rynek-najmu-na-zakrecie-8600131.html
Gospodarka mieszkaniowa w 2017 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura-komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-w-2017-roku,14,1.html
Kwartalnik mieszkaniowy Raport o sytuacji na rynku mieszkań w II kwartale 2022 roku¸https://blog.otodom.pl/wp-content/uploads/2022/07/Polityka-Insight-i-Otodom-Kwartalnik-mieszkaniowy-Q2_2022.pdf?_gl=1*s9o24o*_ga*MTk0ODEyNTAwOS4xNjYzMTQ0MDY4*_ga_MNTL052JB4*MTY2Njc5Mjk1MS4yLjAuMTY2Njc5Mjk1MS42MC4wLjA
Charles Gallmeyer, Vancouver Empty Home Tax: An Analysis of Taxation as a Solution to a Housing Crunch, https://taxreview.law.pitt.edu/ojs/taxreview/article/view/124
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Większość wskaźników ubóstwa - dotykającej dzieci, rodzin, emerytów, osoby pracujące - tąpnęła w roku 2023 w porównaniu do roku 2022. Skąd ta zmiana i co można z tym zrobić?
Bibliografia:
RYSZARD SZARFENBERG, POVERTY WATCH 2024 https://www.eapn.org.pl/eapn/uploads/2024/10/poverty_watch_24_final.pdf?fbclid=IwY2xjawF_CjdleHRuA2FlbQIxMAABHcvV7iBYV5Ka3bM43AGaL54oz4lnkoSCaL-CIeUaptiyUMalpbY26Mn0Wg_aem_4qLHqPvzl7k_zw5B0yGOmw
Ubóstwo w Polsce znowu wzrosło. Najbiedniejszych jest więcej niż rok wcześniej, https://300gospodarka.pl/news/ubostwo-w-polsce-znowu-wzroslo-najbiedniejszych-jest-wiecej-niz-rok-wczesniej
Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 9 lutego 2024 r. w sprawie realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2023 r. w stosunku do 2022 r., https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-realnego-wzrostu-przecietnego-wynagrodzenia-w-2023-roku-w-stosunku-do-2022-roku,274,11.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Lewica niedawno złożyła projekt ustawy, którego zadaniem jest zmniejszenie opłacalności inwestowania we flipping. Flipping jest kupowaniem nieruchomości po możliwie niskiej cenie i szybkiej sprzedaży z jak największą przebitką.
Flipperzy kupują nieruchomości z licytacji komorniczych, z zawiłym stanem prawnym, bądź od osób, które nie znają realnej wartości swojego M. Następnie dokonują (jak najniższym kosztem) remontów, czasem jedynie odświeżają wizualnie nieruchomość i jak najszybciej wystawiają ją na sprzedaż.
W ten sposób z rynku znikają najtańsze lokale, które następnie wracają z ceną powiększoną o zysk flippera. Ile taki zysk wynosi? Średnio od 15 do 20 proc. Szacuje się, że w ostatnich latach flipping w największych polskich miastach odpowiadał za 5-6 proc. wszystkich transakcji mieszkaniowych. W niektórych miastach było to wiele więcej.
Co planuje parlamentarna lewica? Chce podwyższyć podatek od czynności cywilnoprawnych. Dzisiaj wynosi on 2 proc. Jeśli ustawa weszłaby w życie wynosiłby 10 proc. w przypadku mieszkania kupowanego w okresie krótszym niż rok od ostatniego nabycia, 6 proc. kiedy ów okres wynosiłby od roku do dwóch lat oraz 4 proc. w przypadku okresu do trzech lat. Podatek miałby być również nałożony na osoby kupujące więcej niż dwa mieszkania w ciągu pięciu lat.
Czy flipperzy nie przenieśliby więc kosztów tego podatku na ostatecznych konsumentów? Dokładnie tak by się stało i właśnie o to chodzi! Chodzi o zmniejszenie opłacalności takich biznesów i przekierowania strumienia inwestycji w inne miejsca gospodarki. A dlaczego? Ponieważ mieszkania są specyficznym dobrem; innym niż dzieła sztuki albo akcje.
==
Bibliografia:
Przemysław Wojtasik, Zwolnienie z PCC na pierwsze mieszkanie. Także wtedy, gdy kupujemy od flippera, https://www.rp.pl/podatki/art40141361-zwolnienie-z-pcc-na-pierwsze-mieszkanie-takze-wtedy-gdy-kupujemy-od-flippera
Aneta Gawrońska, Wojna z flipperami nie zbije cen mieszkań. "I tak zapłacą za to kupujący", https://www.rp.pl/rynek-nieruchomosci/art40124951-wojna-z-flipperami-nie-zbije-cen-mieszkan-i-tak-zaplaca-za-to-kupujacy
Przemysław Wojtasik, Kupujesz mieszkanie od flippera? Zapłacisz wyższy podatek, https://www.rp.pl/podatki/art40104551-kupujesz-mieszkanie-od-flippera-zaplacisz-wyzszy-podatek
Renata Krupa-Dąbrowska, Pomysł opodatkowaniu flippingu - projekt do poprawki, https://www.prawo.pl/biznes/wiecej-tanich-mieszkan-po-opodatkowaniu-flippingu-to-mrzonka,526338.html
Adam Czerniak, Hanna Milewska-Wilk, Tomasz Bojęć, Zjawisko flippingu na polskim rynku mieszkaniowym, https://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/1926C225F22CE0F8C1258720002BC970/$file/9.Czerniak_Milewska-Wilk_Bojec.pdf
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/Projekty/10-020-107-2024/$file/10-020-107-2024.pdf/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Polskie społeczeństwo się starzeje, co wynika z faktu, że mamy jeden z najniższych współczynników dzietności na świecie. W roku 2023 wyniósł on niespełna 1,16. Tak zwaną zastępowalność pokoleń gwarantuje wskaźnik na poziomie 2,1. Po osiągnięciu tego poziomu liczebność społeczeństwa pozostaje na stałym poziomie.
Czy mamy więc do czynienia z katastrofą demograficzną, o czym tak często czytamy w mediach? To przesadne stwierdzenie. Jednak z pewnością stoją przed nami liczne wyzwania. Co więc oznacza starzejące się społeczeństwo?
Istnieje kilka obszarów, gdzie potrzebne będą głębokie zmiany. Pierwszym jest oczywiście system emerytalny. Po drugie niezbędne będzie przesunięcie większych środków na system ochrony zdrowia, ponieważ starsze społeczeństwo jest droższe w utrzymaniu. Będzie to tym większe wyzwanie, że stracimy coś, co ekonomiści nazywają dywidendą demograficzną jeśli chodzi o PKB.
Czekają więc nas dekady pełne wyzwań. Pocieszające jest to, że już mniej więcej wiemy jaka będzie przyszłość demografii, żadna z tych spraw nie powinna być więc dla nas zaskoczeniem. Eksperci wiedzą też mniej więcej co można z tymi problemami robić. To oczywiście czy politycy z tej wiedzy skorzystają, to inna sprawa...
==
Bibliografia:
Inflacja w Polsce. GUS podał dane za marzec, PAP, https://www.pap.pl/aktualnosci/inflacja-w-polsce-gus-podal-dane-za-marzec
Max Roser, Fertility Rate, Our world in Data, https://ourworldindata.org/fertility-rate
Rosnące potrzeby starzejącego się społeczeństwa, Pracownicze Plany Kapitałowe, https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/rosnace-potrzeby-starzejacego-sie-spoleczenstwa.html
Pojęcia stosowane w statystyce publicznej Współczynnik obciążenia (demograficznego), Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/3953,pojecie.html
Bogumiła Szopa, Problemy Zarządzania, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Problemy_Zarzadzania/Problemy_Zarzadzania-r2016-t14-n2_(1)/Problemy_Zarzadzania-r2016-t14-n2_(1)-s23-40/Problemy_Zarzadzania-r2016-t14-n2_(1)-s23-40.pdf
Rainer Kotschy, David Bloom, Perspektywy wzrostu gospodarczego w obliczu starzenia się społeczeństw, https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/trendy-gospodarcze/perspektywy-wzrostu-gospodarczego-w-obliczu-starzenia-sie-spoleczenstw/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Według Global Wealth Report 1,1% najbogatszych kontroluje 46% całego majątku na planecie. Dla porównania: 53% dorosłych, którzy na głowę mają nie więcej niż 10 tys. dolarów aktywów netto (majątek pomniejszony o zadłużenie), łącznie dysponują 1,2% kapitału całej ludzkości.
Populacja polskich dolarowych milionerów jest zbliżona do tej, jaką ma grupa zarabiających 50 tys. zł brutto lub więcej. Ale tak właściwie to ilu jest tych dolarowych milionerów jest na Ziemi? A ilu w Polsce? Jak duża jest polska grupa tych, których majątek przekracza 100 tys. dolarów, czyli ok. 400 tys. zł?
A jak to wygląda w przypadku dochodów? Jak liczna jest populacja dorosłych, którzy zarabiają 10 tys. zł brutto miesięcznie oraz 1 mln zł brutto rocznie?
Obejrzyj lub wysłuchaj najnowszego odcinka, żeby poznać odpowiedzi na te pytania.
==
Bibliografia:
UBS, Global Wealth Report 2022, https://www.credit-suisse.com/media/assets/corporate/docs/about-us/research/publications/global-wealth-report-2022-en.pdf
UBS, Global Wealth Report 2023, https://www.ubs.com/global/en/family-office-uhnw/reports/global-wealth-report-2023/_jcr_content/pagehead/link2.0577489710.file/PS9jb250ZW50L2RhbS9hc3NldHMvd20vZ2xvYmFsL2ltZy9nbG9iYWwtZmFtaWx5LW9mZmljZS9kb2NzL2d3ci0yMDIzLWVuLTIucGRm/gwr-2023-en-2.pdf
UBS, Global Wealth Databook 2023, https://rev01ution.red/wp-content/uploads/2024/03/global-wealth-databook-2023-ubs.pdf
KPMG, Rynek dóbr luksusowych w Polsce, https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pl/pdf/2023/05/pl-Rynek-dobr-luksusowych-w-Polsce-Luksus-w-niepewnych-czasach.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Jawność płac – czy to w ofertach pracy, wypłacanych wynagrodzeniach, czy objawiająca się transparentnością zeznań podatkowych – jest mechanizmem zwiększającym siłę negocjacyjną pracowników i zmniejszającą potencjalną dyskryminację płacową.
Ale to rozwiązanie – jak to w prawdziwym świecie bywa – nie jest pozbawione wad. Dla przykładu, w ostatniej edycji badania Monitor Rynku Pracy (Randstad) 63% pracowników uważa, że pełna, indywidualna jawność wypłacanych wynagrodzeń przyniosłaby niezadowolenie zatrudnionych ludzi i konflikty wewnętrzne w firmach. I coś jest na rzeczy...
Jakie są inne wady jawności płac? Temu poświęciliśmy niniejszy odcinek – jednocześnie zaznaczając, że nas osobiście nie odstraszają one od popierania transparentności w kwestii wynagrodzeń.
==
Bibliografia:
Badanie Randstad: polscy pracownicy chcą łamania tabu – ponad 1/2 popiera jawność widełek płacowych, https://www.randstad.pl/o-randstad/dla-mediow/press/badanie-randstad-polscy-pracownicy-chca-lamania-tabu-ponad-1-2-popiera/
Translate Gender pay gap statistics, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Gender_pay_gap_statistics
Beata Kwiatkowska, Różnice płac kobiet i mężczyzn w Twoim miejscu pracy, https://ibs.org.pl/news/gender-pay-gap-in-your-workplace/
Michał Rolecki, Claudia Goldin z Harvard University wymieniana jest jako jedna z 10 najbardziej wpływowych ekonomistek świata. Jest pierwszą kobietą, która Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii otrzymała sama https://oko.press/nobel-ile-kobiete-kosztuje-urodzenie-dziecka
Tomasz Obloj i Todd Zenger, The influence of pay transparency on (gender) inequity, inequality and the performance basis of pay, https://www.nature.com/articles/s41562-022-01288-9
Morten Bennedsen, Elena Simintzi, Margarita Tsoutsoura, Daniel Wolfenzon, Research: Gender Pay Gaps Shrink When Companies Are Required to Disclose Them, https://hbr.org/2019/01/research-gender-pay-gaps-shrink-when-companies-are-required-to-disclose-them
Ricardo Perez-Truglia, The Effects of Income Transparency on Well-Being: Evidence from a Natural Experiment, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2657808
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Według niektórych polityków Zjednoczonej Prawicy w Polsce problem luki płacowej (gender pay gap, GPG) nie występuje. GPG to odsetek pensji mężczyzn, o który wynagrodzenie kobiet jest niższe – oczywiście licząc to średnio i przeliczając na godzinę pracy. W 2020 roku wynosił według Eurostatu ledwo 4,5% i to stawiało nas w czołówce krajów UE jeśli chodzi o niewielkie rozmiary tego wskaźnika (w 2022 roku było to 7,8% i ciągle zajmowaliśmy piąte miejsce w Unii Europejskiej).
Fakty są jednak takie, że gdy weźmiemy pod uwagę wiek pracownicy i pracownika, staż pracy, wykształcenie i stanowisko, a także branżę i wielkość firmy w jakiej pracują, to luka płacowa urośnie i według Instytutu Badań Strukturalnych w 2020 roku jej skorygowana wartość sięgała 17,5%. W ostatnich latach skorygowana luka płacowa wynosiła od kilkunastu do ponad 20%, zazwyczaj lądując blisko 1/5. A to oznacza, że – w uproszczeniu – kobiety jeden dzień w tygodniu pracują za darmo.
Dlaczego tak się dzieje? Jak można wytłumaczyć tę różnicę? W jakich środowiskach luka jest większa, a kiedy maleje? Co można zrobić, żeby lukę systemowo zmniejszyć? O tym wszystkim dowiecie się w niniejszym odcinku EiCR!
Bibliografia:
Ewa Cukrowska-Torzewska, Iga Magda, „Luka płacowa w miejscu pracy: czy wiek firmy ma znaczenie dla jej wysokości?”, IBS Working Paper, 2019, https://ibs.org.pl/publications/luka-placowa-w-miejscu-pracy-czy-wiek-firmy-ma-znaczenie-dla-jej-wysokosci/
„Struktura wynagrodzeń według zawodów za październik 2022 roku”, GUS, 2024, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-za-pazdziernik-2022-roku,4,11.html
Denis Leythienne, Marina Pérez-Julián, “Gender pay gaps in the European Union – a statistical analysis”, European Comission, 2021, https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3888793/14368632/KS-TC-22-002-EN-N.pdf/4951104b-f01d-0964-717a-be0ea3dfd9e4?t=1662728236409
Fundacja Share the Care i ZUS, „Tata na rodzicielskim”, 2024, https://sharethecare.pl/tata-na-rodzicielskim/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
W ostatnim kwartale mieliśmy do czynienia z absolutnym rekordem trzydziestolecia, jeśli chodzi o wzrost płac. Realnie, czyli po korekcie na inflację, wzrosły one w porównaniu z poprzednim rokiem o 11,5 proc. Takiego wzrostu nie było jeszcze nigdy.
Skąd ten skok? Część pracowników ciągle odbija sobie inflacyjny dołek. Bezrobocie wciąż pozostaje niskie, więc mogą oni żądać lepszych pieniędzy. Ale za dużą część zjawiska odpowiada... państwo! Ostanie miesiące to skokowe podwyżki dla urzędników i nauczycieli. Z drugiej strony rząd mocno ciągnął w górę płacę minimalną. Nie miał zresztą wyboru - w przypadku wysokiej inflacji prawo obliguje rządzących do podwyższania najniższej krajowej dwa razy do roku.
Całkiem możliwe, że cały 2024 rok będzie stał pod znakiem rekordowego wzrostu pensji. Jest się więc z czego cieszyć.
Zwłaszcza, że dane z CBOS wskazują, że wracamy na dobre na tory postępu. Znów wzrasta odsetek osób, które twierdzą, że ekonomicznie im się powodzi i spada liczba tych, którzy uważają, że żyje im się biednie. Pod tym względem zrównaliśmy się z najbardziej ekonomicznie pomyślnym dla Polski okresem, czyli przełomem 2019 i 2020 roku.
==
Bibliografia:
Serwis ekonomiczny mBank, https://makroekonomia.mbank.pl/318444-rozgrzewka
Dziennik Ekonomiczny: Realne wynagrodzenia rosną coraz szybciej, Centrum Analiz PKO BP, https://centrumanaliz.pkobp.pl/aktualnosci/dziennik-ekonomiczny-realne-wynagrodzenia-rosna-coraz-szybciej
TYGODNIK | 13.05.2024, Serwis Ekonomiczny Bank Pekao, https://www.pekao.com.pl/analizy-makroekonomiczne/publikacja.html?id=3bfd552a-ec8a-4d93-bbb5-be2f760c6aa0
Janusz K. Kowalski, Nasze pensje wzrosły, ale najmniej od 20 lat,https://serwisy.gazetaprawna.pl/praca-i-kariera/artykuly/586677,nasze-pensje-wzrosly-ale-najmniej-od-20-lat.html
Makro Flash: Realny wzrost płac idzie na rekord, PKO BP Centrum Analiz, https://centrumanaliz.pkobp.pl/makroekonomia/makro-flash-realny-wzrost-plac-idzie-na-rekord
Bartłomiej Supernak, Realny wzrost płac będzie oscylować w okolicach 8-8,5% r/r w 2024, https://inwestycje.pl/gospodarka/realny-wzrost-plac-bedzie-oscylowac-w-okolicach-8-85-r-r-w-2024/
Minimalne wynagrodzenie za pracę od 2003 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych, https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/minimalne-wynagrodzenie-za-prace-od-2003-r
Ile osób zarabiało płacę minimalną?, Ciekaweliczby.pl, https://ciekaweliczby.pl/placa_minimalna_2022/
Weronika Szkwarek, Miliony Polaków na najniższej krajowej. "Ewenement na skalę światową", https://www.money.pl/gospodarka/miliony-polakow-na-najnizszej-krajowej-ewenement-na-skale-swiatowa-6941899620911808a.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Stockholm Environment Institute i znana organizacja Oxfam obliczyły jaką część emisji CO2 można było w 2019 roku przypisać poszczególnym grupom rozkładu dochodowego. Na świecie górne 10% (najlepiej sytuowani) odpowiadało za 49% całego CO2 emitowanego do atmosfery, a górne 20% rozkładu – za 67%. W UE te odsetki wynosiły odpowiednio 28% i 42%, a w Polsce: 30% i 45%.
Cóż, to kraje rozwinięte, zamożne i zamieszkałe przez zasobnych mieszkańców cieszą się wysokim poziomem konsumpcji, co sprawia, że nieco ponad 800 mln osób ma na koncie blisko połowę całej globalnej emisji.
Warto natomiast zauważyć, że poziom emisji CO2 według grup dochodowych zależy w bardzo istotnym stopniu od miksu energetycznego, czyli od tego, jak produkowana jest energia (cieplna, a przede wszystkim elektryczna). W Litwie na 20% najlepiej sytuowanych obywateli przypada ponad 60% ogółu emisji. Wprawdzie głównym źródłem energii elektrycznej są tam turbiny wiatrowe, to miks energetyczny uzupełniają elektrownie gazowe oraz spalające olej z ropy naftowej. Po drugiej stronie skali nierówności emisyjnych znajdują się Czechy, gdzie górne 20% odpowiada za niespełna 40% emisji, za co odpowiada istotny wkład nie tylko OZE, ale i energetyki jądrowej.
Większość danych i trendów mówi nam, że większość krajów świata będzie się rozwijać gospodarczo i bogacić. Skoro tak, to zatrzymanie wzrostu emisji zarówno globalnie, jak i na poziomie poszczególnych krajów, będzie możliwe przede wszystkim pod warunkiem, że coraz większą część energii będziemy pozyskiwać metodami niskoemisyjnymi: z odnawialnych źródeł energii oraz energii jądrowej, elektryfikując przy tym np. transport oraz poszukując sposobów na to, by zmniejszać emisyjność różnych dziedzin aktywności, takich jak np. rolnictwo.
Nie znaczy to, że rządy powinny pominąć polityki mające zachęcić zarówno biznes, jak i konsumentów, do wybierania niżej emisyjnych sposobów na zaspokojenie swoich potrzeb. Takie polityki mogą przyśpieszyć proces decouplingu, czyli osłabienia związku pomiędzy wzrostem gospodarczym i wzrostem poziomu emisji dwutlenku węgla.
==
Bibliografia:
Climate Equality: a planet for the 99%, Oxfam, https://oxfamilibrary.openrepository.com/bitstream/handle/10546/621551/mn-climate-equality-201123-en.pdf;jsessionid=496B23D64D8A254348C47A6F7E9C3C83?sequence=5
Emissions Inequality Calculator, Stockholm Environment Institute, https://emissions-inequality.org/
Tygodnik Gospodarczy PIE, Polski Instytut Ekonomiczny, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2023/12/Tygodnik-PIE_49-2023.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
W badaniu wykonanym na zlecenie portalu Business Insider Polki i Polaków w różnym wieku zapytano o pensję marzeń. Okazało się, że w grupie najmłodszych respondentów (18-24 lata), reprezentujących przedstawicieli pokolenia Z, mediana tych wymarzonych wynagrodzeń była wyższa niż we wszystkich pozostałych grupach wiekowych (8-9 tys. na rękę). Dodatkowo najwyższy był także odsetek tych, dla których płaca marzeń to nie mniej niż 15 tys. zł netto.
Ile faktycznie zarabiali młodzi ludzie? Czy ich płace marzeń świadczą o roszczeniowości? Może chodzi o ich nieświadomość realiów życia zawodowego, albo mają większe apetyty na dobra konsumpcyjne? A może chodzi o coś jeszcze innego?
=
Bibliografia:
Struktura wynagrodzeń według zawodów za październik 2022 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-za-pazdziernik-2022-roku,4,11.html
Jak wyglądają pokoleniowe pensje marzeń, Business Insider, https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/zetki-milenialsi-i-pokolenie-przelomu-tak-wygladaja-pokoleniowe-pensje-marzen/ccygzs4
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Od kilku tygodni wiemy jaki był próg wejścia do 10% najlepiej opłacanych pracowników. Było to około 11 500 zł brutto miesięcznie przy umowie o pracę. Problem polega na tym, że dane pochodzą z października 2022 roku. Po uwzględnieniu ponad 19% podwyżki średnich pensji do lutego 2024 roku mówilibyśmy o kwocie 13 800 zł brutto (ok. 9 700 zł na rękę).
Niestety, wyliczenia tej wartości mają kilka defektów. Statystyki rozkładu dochodów podawane przez GUS co dwa lata (dla października), nie biorą pod uwagę samozatrudnionych oraz osób pracujących na umowach cywilno-prawnych. Do tego nie uwzględniają osób zatrudnionych w mikrofirmach, nie wspominając już o pracujących na czarno czy zarabiających część pensji pod stołem.
Ile zatem faktycznie może wynosić kwota, powyżej której zakwalifikujemy się do elity 10% najlepiej opłacanych pracowników? Zapewne gdzieś w przedziale 12-16 tys. zł brutto. Niewykluczone, że wcale nie tak daleko od 13,8 tys. zł brutto wyliczonych wyżej, bo uwzględnienie części brakujących danych ciągnęłoby rozkład w dół, a innych – w górę.
==
Bibliografia:
Struktura wynagrodzeń według zawodów za październik 2022 roku, GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-za-pazdziernik-2022-roku,4,11.html
Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w styczniu 2024 roku, GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/przecietne-zatrudnienie-i-wynagrodzenie-w-sektorze-przedsiebiorstw-w-styczniu-2024-roku,3,146.html
Wybrane aspekty rynku pracy w Polsce, GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/zasady-metodyczne-rocznik-pracy/wybrane-aspekty-rynku-pracy-w-polsce,4,3.html?fbclid=IwAR2tEiUVjXyMkVt4r1-doK5KDSEYrkdLVcgPJaY0EwOA8XmeR2e-B2aCswQ
Tygodnik Gospodarczy PIE 20 stycznia 2022 r., https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2022/01/Tygodnik-Gospodarczy-PIE_03-2022.pdf
Działalność przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2022 roku, GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/przedsiebiorstwa-niefinansowe/dzialalnosc-przedsiebiorstw-o-liczbie-pracujacych-do-9-osob-w-2022-roku,21,11.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
W debacie publicznej ostatnimi czasy na dobre zagościł temat samochodozy. Wiele osób narzeka na przeładowanie centrów miast autami i domaga się regulacji odnoszących się do tej kwestii. Inaczej mówiąc jest grupa obywateli, która chce ograniczenia ruchu samochodowego. Z drugiej strony istnieją również osoby, które są zdania, że tego typu postulaty to zbyt daleka ingerencja w wolność wyboru stylów życia.
W tym wszystkim czasem ginie szerszy obraz. Czy w Polsce naprawdę jest tak wiele aut? Do niedawna i my myśleliśmy, że aut w Polsce w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców jest najwięcej w Europie i niemal najwięcej na świecie. Kilka osób w komentarzach zwróciło nam jednak uwagę na to, że dane, którymi się posługujemy - między innymi dane z CEPIK - zawierają tzw. "martwe dusze", czyli samochody, które od lat nie są w użytku, ale nie zostały usunięte z bazy danych.
Kiedy zrobiliśmy korektę na te informacje okazało się, że jeśli chodzi o Unię Europejską jesteśmy w środku stawki (ok. 520 aut osobowych na 1000 mieszkańców). W Polsce nie mamy do czynienia z rekordową liczbą aut! Co nie znaczy, że w wielu miastach ruchu samochodowego nie przydałoby się nieco ograniczyć.
Faktem jest jednak, że od lat w naszym kraju pojazdów przybywa. Widać to zwłaszcza na terenach wiejskich, gdzie na podwórkach dostrzec można nieraz więcej niż jeden samochód. Warto w tym kontekście pamiętać, że Polska jest jednym z najmniej zurbanizowanych krajów w Europie. Samochody poza dużymi miastami są po prostu przydatne. I prawdopodobnie ich liczba rosłaby również gdyby w Polsce nie był "cięty" transport publiczny. Dlaczego? Ponieważ auta dla osób mieszkających poza miastami bardzo często są po prostu znacznie wygodniejsze niż autobusy. A wraz z rosnącą zamożnością coraz więcej osób może sobie na taką wygodę pozwolić.
Bibliografia:
Największe kłamstwo o autach w Polsce. Wierzy w nie cała Europa, https://pim.pl/najwieksze-klamstwo-o-autach-w-polsce-wierzy-w-nie-cala-europa/
Park 2022 – średni wiek w powiatach, IBM SAMAR, https://www.facebook.com/samarautomotive/posts/pfbid02UbFarRqufWgidzPdQ94ctXTbCGUrjxCJbdNJtWqhiyMURqECFfTzW4NcYDHJTpr5l
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
W ostatnich miesiącach inflacja wyraźnie wyhamowała. W marcu znalazła się nawet w tak zwanym celu inflacyjnym wyznaczanym przez Narodowy Bank Polski na 2,5 proc. plus/minus 1 pkt. proc. Właśnie z tego powodu rząd zdecydował o podwyższeniu VAT-u na żywność z 0 do 5 proc. Jest to powrót do stawek, które obowiązywały przed 2022 rokiem.
Przypomnijmy, że w lutym 2022, kiedy inflacja wynosiła ponad 9 proc. rządzący w ramach tarczy antyinflacyjnej zdecydowali się ściąć VAT na żywność w celu ograniczenia wzrostu cen. Wtedy też eksperci mówili, że krok ten rzeczywiście może złagodzić inflacyjną "górkę" jednocześnie spowoduje on wydłużenie okresu zbyt wysokiej (ponad inflacyjne widełki) inflacji w czasie. I właśnie z tym procesem obecnie mamy do czynienia.
Przedsiębiorcy niemal zawsze przerzucają jakąś część opodatkowania na klientów. Czasem zdarza się, że kiedy jakiś podatek idzie w górę mamy do czynienia z "nadprzerzucalnością", czyli firmy podwyższają ceny produktów i usług powyżej tego, co wynikałoby z samego wzrostu podatków.
Podwyższenie VAT-u w przypadku żywność najbardziej uderzy w najbiedniejszych. I to z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że osoby niezamożne najbardziej czują jakiekolwiek podwyżki, bo nie mają w portfelach niemal żadnego luzu. Po drugie produkty spożywcze stanowią większą część tak zwanego koszyka inflacyjnego biednych niż bogatych.
A co jeśli w ogóle zdecydowalibyśmy się znieść VAT na żywność? Szacuje się, że rocznie przychody z tego tytułu to około 12 mld zł. To nie są małe pieniądze, ale nie są też na tyle duże, że nie można byłoby takiej kwoty uciułać gdzieś indziej. Na przykład przez wprowadzenie podatków majątkowych, albo podatku katastralnego. Ten ostatni mógłby zresztą przyczynić się jeśli nie do spadku, to przynajmniej do spowolnienia wzrostu cen mieszkań.
==
Bibliografia:
Adam Kuchta, Co podlega 0% VAT w 2024 roku?, https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/vat/stawki-vat/6409007,co-podlega-0-vat-w-2024-roku.html
Rozporządzenie przedłużające „zerowy” VAT na żywność z podpisem ministra finansów, https://www.gov.pl/web/finanse/rozporzadzenie-przedluzajace-zerowy-vat-na-zywnosc-z-podpisem-ministra-finansow
Ewa Wesołowska, Ekonomistka: Wyższy VAT na żywność przyniesie do budżetu 2,5-3 mld zł na kwartał, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9457804,ekonomistka-wyzszy-vat-na-zywnosc-przyniesie-do-budzetu-25-3-mld-zl.html
Polska gospodarka oceniona przez Brukselę. Oto najnowsza prognoza, https://www.money.pl/gospodarka/polska-gospodarka-oceniona-przez-bruksele-oto-najnowsza-prognoza-6995942319438464a.html
Sejm przyjął ustawę budżetową na 2024 rok, https://www.gov.pl/web/finanse/sejm-przyjal-ustawe-budzetowa-na-2024-rok
Marcin Wroński, CZY PODATEK MAJĄTKOWY MOŻE UZDROWIĆ FINANSE PUBLICZNE I ZMNIEJSZYĆ NIERÓWNOŚCI MAJĄTKOWE W POLSCE?, https://ibs.org.pl/wp-content/uploads/2022/12/Czy-podatek-majatkowy-moze-uzdrowic-finanse-publiczne-i-zmniejszyc-nierownosci-majatkowe-w-Polsce1.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Postulat podwyższenia kwoty wolnej w rozliczeniach PIT z 30 tys. do 60 tys. zł pojawiło się na liście „100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów”, stanowiących hasłowy program wyborczy Koalicji Obywatelskiej. Zmiana miała sprawić, że zarabiający 6 tys. zł brutto pracownicy nie zapłacą ani złotówki podatku dochodowego. Kwota wolna to suma dochodów, od której nie płaci się podatku dochodowego – PIT płaci się od nadwyżki ponad kwotę wolną.
Z obietnicy dziś wycofuje się zarówno premier Donald Tusk, jak i minister finansów Andrzej Domański, tłumacząc to wysokim kosztem wprowadzenia tej zmiany przy jednoczesnych wielkich wydatkach, które budżet ponosi i z których rząd nie zamierza rezygnować (m.in. zbrojenia). MF ocenił, że podwyższenie kwoty wolnej do 60 tys. zł spowodowałoby utratę wpływów z PIT na poziomie 48 mld zł w 2024 roku i 52,5 mld zł w roku 2025.
Opozycja parlamentarna jednak nie próżnuje. Konfederacja projekt ustawy o podwyższeniu kwoty wolnej do 60 tys. zł lub do 12-krotności minimalnego wynagrodzenia zgłosiła już w listopadzie i niedawno po pierwszym czytaniu trafił on do sejmowej Komisji Finansów Publicznych. Własny projekt w tej sprawie może zgłosić także PiS. Potencjalnie KO może więc zostać zmuszone do głosowania przeciwko własnej obietnicy wyborczej.
Jakie byłyby skutki takiej reformy? Połowa wpływów z PIT trafia do samorządów, gdzie stanowi ona 15% ogółu dochodów jednostek samorządu terytorialnego (JST). Utrata 24-26 mld zł byłoby dla samorządów ciosem, utrudniającym realizowanie ich funkcji i finansowanie przedszkoli, żłobków, domów kultury, ośrodków pomocy społecznej, transportu publicznego, remontu dróg i szeregu innych zadań, jakie wykonują JST. Ale drugie 24-26 mld zł, jakie nie trafiłoby do centralnego budżetu państwa również utrudniłoby wykonywanie jego funkcji np. mogłoby przekreślić szansę na znaczącą poprawę warunków płacowych w budżetówce, co przekłada się na jakość świadczonych usług społecznych. To wszystko odbiłoby się szczególnie na życiu osób mniej i średniozamożnych, których nie stać na prywatną opiekę medyczną, prywatne przedszkole czy szkołę dla dzieci, i które częściej niż osoby zamożne korzystają z transportu publicznego itd.
Tymczasem osoby o dochodach z pracy rzędu 3 tys. zł brutto miesięcznie (np. pracujący na pół etatu) już teraz nie płacą podatku dochodowego (przyczyniają się do tego składki emerytalna, zdrowotna i wypadkowa odliczane od podstawy opodatkowania) i podwyższenie kwoty wolnej nic by im nie dało. Zaś osoby zarabiające miesięcznie między 3 a 6 tys. zł miesięcznie skorzystałyby ze zmiany podatkowej tylko częściowo – bo za mało zarabiają. Dopiero przy zarobkach przekraczających 6 tys. zł można byłoby się cieszyć 300-złotową „podwyżką” miesięcznej pensji wynikającą z faktu podwojenia kwoty wolnej. Osoby zamożniejsze nie odczułyby więc istotnie pogorszenia jakości działania państwa, a w pełni skorzystałyby z reformy, odwrotnie niż osoby o średnich i niższych dochodach, które w pełni odczułyby skutki osłabienia finansów publicznych, a skorzystałyby podatkowo na zmianie tylko częściowo lub nic by nie zyskały.
Bibliografia:
Kwota wolna od podatku do 60 000. Kto dostanie więcej na rękę w 2024 r.?, Dziennik Gazeta Prawna, https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/9333404,kwota-wolna-od-podatku-do-60-000-kto-dostanie-wiecej-na-reke-w-2024-r.html
(reszta bibliografii dostępna jest pod odcinkiem na youtube)
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Według Komisji Nadzoru Finansowego, w końcu grudnia 2023 roku cały polski sektor bankowy odnotował 27,9 mld zł zysku netto. Rok wcześniej to było 10,7 mld zł, niemal trzykrotnie mniej. W dotąd rekordowym roku 2014 zyski na koniec grudnia sięgały 15,9 mld zł.
Banki znakomicie wykorzystały okres wysokiej inflacji. Podwyższyły stopy oprocentowania kredytów i pożyczek ze stałym oprocentowaniem, a zmienne stopy procentowe podskoczyły im same – na co wpływ miało podwyższanie stóp procentowych NBP. W efekcie sektor na odsetkach zarobił dodatkowe 50 mld zł.
Trochę później i mniej hojnie banki podwyższały nam oprocentowanie lokat. W efekcie zapłaciły nam więcej niż rok wcześniej, ale tylko o 28 mld zł. O 22 mld zł mniej niż wspomniane dodatkowe 50 mld zł, jakie uzyskały od kredytobiorców. Nie wszystko jednak szło im tak świetnie: przychody z prowizji zwiększyły jedynie o 1%, zaś koszty zatrudnienia o przeszło 1/5. Banki zapłaciły też dwukrotnie wyższe podatki w porównaniu do 2022 roku, co nie powinno dziwić.
Warto jednak zauważyć, że w latach 2011-2019 banki zarabiały na czysto 11-16 mld zł, przeciętnie było to ok. 14 mld zł. Natomiast w 2020 roku straciły 0,3 mld zł, w 2021 – odnotowały zysk na poziomie 6 mld zł, a w kolejnym roku – 11 mld. Gdyby więc uśrednić zyski sektora bankowego dla lat 2020-23, to wyszłoby nieco ponad 11 mld zł. Można więc mówić o tym, że banki w 2023 roku próbowały odrobić chude lata, ale jeszcze tego w pełni nie osiągnęły.
Skąd jednak wzięły się te straty w ostatnim czasie? W 2020 roku mieliśmy lockdowny i zawirowania gospodarcze, które nie sprzyjały aktywności bankowej. Poza tym banki zaczęły wypłacać odszkodowania w związku z kredytami frankowymi, gdzie stosowały na masową skalę niedozwolonych zapisów w umowach. I na ten cel musiały zorganizować liczące wiele miliardów złotych rezerwy. Kolejny cel tworzenia rezerw wiązał się z wakacjami kredytowymi. Setki tysięcy kredytobiorców skorzystało ze stworzonej rządową regulacją opcji i nie zapłaciło jednej lub kilku miesięcznych rat kredytu hipotecznego.
Można więc powiedzieć, że w latach 2020-22 okoliczności nie sprzyjały zyskowności banków, choć przynajmniej część kłopotów spadła na nie z ich własnej winy.
A jaki będzie zaś 2024 rok? Niewykluczone, że znowu rekordowy.
==
Bibliografia:
Dane miesięczne sektora bankowego – grudzień 2023, KNF, https://www.knf.gov.pl/?articleId=56224&p_id=18
Dane finansowe sektora bankowego, NBP, https://nbp.pl/statystyka-i-sprawozdawczosc/statystyka-monetarna-i-finansowa/dane-finansowe-sektora-bankowego/
ZBP: koszt wakacji kredytowych, PAP, https://www.pap.pl/aktualnosci/zwiazek-bankow-polskich-koszt-wakacji-kredytowych-moze-wyniesc-od-255-do-376-mld-zl
NBP potwierdza wyniki sektora bankowego, parkiet.com, https://www.parkiet.com/banki/art39836041-nbp-potwierdza-rekordowe-zyski-sektora-bankowego-gigantyczne-wzrosty
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Według Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (ACEA), w 2022 roku Polska osiągnęła wskaźnik 703 aut osobowych na 1000 mieszkańców i zajęła pierwsze miejsce w Europie pod względem nasycenia rynku. W liczbach bezwzględnych było to 26,5 mln zarejestrowanych aut osobowych.
Średnia unijna wynosiła 574 samochody osobowe na 1000 mieszkańców, a w drodze do pierwszego miejsca Polska wyprzedziła Cypr, Islandię, Luksemburg i Włochy. Zajęliśmy też piąte miejsce pod względem wieku aut: 14,9 lat. Pomijając mikropaństwa jak Liechtenstein czy Monako, na świecie więcej samochodów na 1000 mieszkańców mogą mieć jedynie Amerykanie, Kanadyjczycy i Nowozelandczycy.
Dlaczego mamy tak wiele samochodów i ciągle ich przybywa? Pierwszym wytłumaczeniem może być kurczenie się sieci połączeń autobusowych, których w latach 2014-2022 ubyło 40% (do 9,3 tys.), ich długość zmniejszyła się o 50% (do 394 tys. km), a liczba przewiezionych pasażerów spadła o połowę (do 214 mln). Tylko część tego ruchu przejęły koleje, gdzie liczba pasażerów wzrosła o 28%, do 328 mln.
Spadały także przewozy pasażerskie środków komunikacji miejskiej – o 18% (do 3060 mln). Istotna część tego ruchu przeniosła się do prywatnych aut. Dlaczego?
Po pierwsze, likwidacja połączeń komunikacyjnych sprawia, że dla części dotychczasowych pasażerów komunikacji zbiorowej przesiadanie się do własnego auta okazuje się koniecznością. Po drugie, w wielu okolicznościach – wypad nad jezioro, odwiedziny rodziny w innym mieście, wyjazd wakacyjny, duże zakupy, odwożenie dzieci do przedszkola – posiadanie auta jest zwyczajnie wygodne i praktyczne. Komunikacja publiczna, nawet regularna, z gęstą siecią przystanków, dla wielu będzie w takich sytuacjach drugim wyborem.
Po trzecie, zdobycie prawa jazdy i pierwszego auta dla wielu Polaków jest rodzajem rytuału przejścia w dorosłość. Samochód manifestuje samodzielność, a dla pewnej grupy może być także symbolem statusu – zarówno dla niektórych zamożniejszych (symbol statusu), jak i mniej zamożnych, którzy raczej nie mogą nikomu zaimponować posiadanym mieszkaniem.
Aut może nam jeszcze trochę przybywać w przyszłości i nie zatrzymają tego tyrady potępiające w czambuł użytkowników „blachosmrodów”. Na nadmierną liczbę aut w miastach lepiej zadziała rozsądne planowanie przestrzeni miejskiej (by służyła bardziej pieszym i preferowała w ruchu autobusy oraz tramwaje), rozwijanie komunikacji zbiorowej oraz komunikowanie, że przesiadając się z auta do zbiorkomu oszczędzamy czas marnowany w korkach i poszukiwaniu miejsca do parkowania.
==
Bibliografia:
Vehicles on European Roads, ACEA, https://www.acea.auto/publication/report-vehicles-on-european-roads/
Jak zmniejszyła się liczba linii autobusowych w Polsce?, ciekaweliczby.pl, https://ciekaweliczby.pl/linie_autobusowe/
Transport – wyniki działalności w 2022 roku, GUS, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/transport-i-lacznosc/transport/transport-wyniki-dzialalnosci-w-2022-roku,9,22.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR
Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr
Podatek katastralny wraca do debaty publicznej co kilka lat – ostatnio wywołali go Adrian Zandberg, jeden z liderów Partii Razem, i Krzysztof Kukucki, wiceminister rozwoju i technologii z Nowej Lewicy.
W odróżnieniu od istniejącego już podatku od nieruchomości, którego kwota zależy od metrażu mieszkania lub działki, podatek katastralny wyliczany jest od wartości nieruchomości wyznaczonej przez rzeczoznawcę na bazie ceny rynkowej podobnych mieszkań i działek. Rejestr wszystkich nieruchomości zawierający wyceny oraz tytuły własności nazywany jest właśnie katastrem.
W Polsce mówi się jednak o obłożeniu podatkiem katastralnym nie wszystkich mieszkań, ale dopiero drugiego, trzeciego, a może piątego mieszkania będącego w posiadaniu danej osoby. Chodzi bowiem, aby posiadanie wielu mieszkań przestało być tak opłacalne, jak jest obecnie. Istotna część popytu na mieszkania – w ostatnich dwóch latach to było zwykle ponad 30% wszystkich transakcji – to nabytki osób, które nie kupują sobie dachu nad głową, ale inwestują w mieszkanie, licząc z jednej strony na wpływy z wynajmu, a z drugiej na to, że cena rynkowa nieruchomości będzie drożała przynajmniej w tempie inflacji.
Ponieważ podaż mieszkań jest sztywna, nie reaguje szybko na dodatkowy popyt, to zakupy inwestycyjne podbijają ceny metra kwadratowego, przez co mieszkania drożeją szybciej, niż drożałyby tylko za sprawą transakcji ze strony tych, którzy kupują lokum dla siebie.
Podatek katastralny skłoniłby część inwestujących w mieszkania do tego, aby poszukali innych sposobów na ochronę swojego kapitału przed inflacją i na jego pomnażanie: skorzystałaby pewnie giełda, zwiększyłby się popyt na obligacje, jednostki funduszy inwestycyjnych i inne instrumenty inwestycyjne.
Czy jednak taki podatek się pojawi? Sądząc na podstawie deklaracji majątkowych naszych parlamentarzystów, klasa polityczna dość chętnie inwestuje w nieruchomości, a podobnie czyni otoczenie naszych polityków. Wprowadzenie takiego podatku uderzałoby więc w interesy tego środowiska – miałoby ono postawić dobro wspólne ponad własną korzyścią i wygodą. Dlatego nie wróżymy, by kataster pojawił się w Polsce w najbliższych latach.
Bibliografia:
Dominik Moliński, Adrian Zandberg chce podatku katastralnego. „Inne partie boją się tego rozwiązania”, https://next.gazeta.pl/pieniadz/7,188932,30704952,adrian-zandberg-chce-podatku-katastralnego-inne-partie-boja.html?fbclid=IwAR1YWdq35Hvg6ETA1hJ-DPvKCz6sSEtRrXFoYmMZXkVU0pChH9x3LZWiqks
Monika Krześniak-Sajewicz, Jeden program nie uzdrowi sytuacji mieszkaniowej. Kukucki, MRiT: Jako państwo działamy na oślep, https://biznes.interia.pl/nieruchomosci/news-jeden-program-nie-uzdrowi-sytuacji-mieszkaniowej-kukucki-mri,nId,7277074
Adam Leszczyński, Ekonomista: Lewicowy program budowy tanich mieszkań na wynajem jest bez sensu i się nie uda [WYWIAD], https://oko.press/mieszkania-na-wynajem-lewica?fbclid=IwAR3w7zDYtbLPJQJtay9e5Vhq3xgbW41gDVzFDato5DdhqZS0WB_Rc7Z2aNo
Pozostałe elementy bibliografii - w opisie odcinku na YouTube.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Show more
