Episódios
-
Afgelopen weekend werden 70.000 leden van de klimaatelite naar Dubai gevlogen om tenminste op politiek gebied klimaatwinst te boeken. Jeroen Pauw valt in voor dr Kelder en gaat in gesprek met dr. Marloes Beers, docent en onderzoeker in de Geschiedenis van de Internationale Betrekkingen aan de Universiteit Utrecht.
-
Wat schieten we op met opnieuw een klimaattop?
Dit weekend wordt alweer de 28e klimaattop gehouden. Dubai vervult deze keer de rol van gastland − een gegeven dat op zichzelf al voor de nodige gefronste wenkbrauwen zorgt. Wat leveren dit soort bijeenkomsten effectief op? Tijdens de coronacrisis pleitten meerdere milieuwetenschappers er nog voor om klimaattoppen voortaan grotendeels online te organiseren. Iets met practice wat you preach. Toch vliegt de klimaatelite sinds alles weer kan en mag en masse de wereld over om opnieuw megalomane conferenties bij te wonen. Heeft dit zin? En zo niet, waar wordt op politiek gebied dan wel klimaatwinst geboekt? Dr. Marloes Beers van de Universiteit Utrecht vertelt het u.
Driewerf hoera voor ChatGPT!
Groot feest in de wereld van de computerwetenschap deze week. ChatGPT bestaat namelijk één jaar! Ook dr. Judith van Stegeren ziet de komst van de publiekelijk toegankelijke chatbot als een ware game changer. Los van enkele kanttekeningen − illegaal datagebruik, biases en nog zo wat − is ze vooral erg blij met de gigantische vooruitgang die haar vakgebied door de komst van ChatGPT heeft geboekt. Toch blijven er nog vele vragen onbeantwoord. Hebben dit soort modellen bijvoorbeeld invloed op het gemoed, de manier waarop mensen met elkaar interacteren of taalkundige en cognitieve ontwikkeling? En ben je gek als je er in je werkende bestaan geen gebruik van maakt, of is het misschien wel verstandig om niet gelijk toe te happen?
Transgenderisme en de ethiek daaromtrent
Jonge doctor Lieke Vrouenraets deed in haar proefschrift onderzoek naar ethische dilemma’s die bestaan bij de wens om van geslacht te veranderen. Zijn jongeren wel in staat om zo’n grote beslissing te nemen om hormonen te slikken om zo de eerste stappen te zetten hun geslacht te veranderen? Transgenders houden de maatschappij bovengemiddeld veel bezig en wat betekent al die aandacht voor het debat? Wat zijn de grootste dilemma’s? Kortom een onderwerp dat voor veel discussie zorgt, waarbij Vrouenraets bepleit dat niets doen ook een keuze is. Wat ze daar precies mee bedoelt, hoort u zaterdag. -
Estão a faltar episódios?
-
De vakgebieden 'thermofysiologie' en 'cultuurfilosofie' worden in de nazit van 25 november samengesmolten tot een gesprek over lichaam en geest, en de vermeende scheiding daartussen, dat uiteindelijk ontaardt in anger management. Met dr. Jelle van Baardewijk en prof. dr. Hein Daanen.
-
Is het nou wel of niet verstandig om koud te douchen? En moet je altijd een dikke jas aan of juist je lichaam laten werken? En wat is de invloed op onze gesteldheid als we de verwarming een graadje lager zetten? Relevante vragen voor snotterige tijden, die dr Kelder stelt aan hoogleraar thermofysiologie prof. Dr. Hein Daanen.
-
Waarom de PVV zo groot is geworden? Links progressief Nederland heeft jarenlang genegeerd dat er ook andere dingen zijn dan maatschappelijke solidariteit en duurzaamheid, meent cultuurfilosoof dr. Jelle van Baardewijk. "Er is ook nog zoiets als Nederlanderschap."
-
Nederland wordt met de verkiezing rechtser
Nederland wordt weer voor de Nederlanders, blijkt uit de verkiezingsuitslag van afgelopen week. Maar wat is dat voor een land dat men met de PVV voor ogen heeft en wat wil die kiezer eigenlijk? Filosoof en ethicus dr. Jelle van Baardewijk kijkt naar de politieke cultuur van Nederland nu en hoe ons land mogelijk zal worden ingericht met deze verkiezingsuitslag. Meer Nederlands op de universiteiten en zwarte piet weer terug?
IJsbaden en winterzwemmen: feit of fabel?
Is het nou wel of niet verstandig om koud te douchen? En moet je altijd een dikke jas aan of juist je lichaam laten werken? En wat is de invloed op onze gesteldheid als we de verwarming een graadje lager zetten? Is dat gezond of zijn we juist daarom allemaal de laatste tijd wat snotterig? En is de Wim Hof methode nou wel of niet oké? We bespreken de invloed van lichaamstemperatuur op onze gezondheid met prof. dr. Hein Daanen.
Suriname en democratie: contradictio in terminis?
Onze eigen verkiezingen zijn net achter de rug, dus laten we stoppen met navelstaren en ons afvragen; hoe gaat het met de andere democratieën? Bijvoorbeeld die in Suriname? Onze jonge dr. Bharti Girjasing heeft een groot onderzoek gedaan naar de ervaringen met democratie bij de Surinamers. Waarom stemde men wel massaal op Bouterse en hoe hou je de politiek scherp in een land met weinig inwoners? -
Een paar dagen voordat we wisten dat de PVV een grote verkiezingszege zou boeken, praatte dr Kelder met dr. Roderik Rekker en prof. dr. Wim Voermans over het toekomstige politieke landschap en de formatie.
-
Terwijl de eindsprintjes zijn ingezet schalt dr Kelder no één keer door je ether, voor je naar de stembus gaat. In gesprek met dr. Roderik Rekker over radicale jonge kiezers en prof. dr. Wim Voermans over de plannetjes van Pieter.
-
Nog heel even om te zweven
Een paar nachtjes slapen nog maar, en dan kunnen alle Nederlandse burgers eindelijk weer hun democratische plicht vervullen. Met Omtzigt aan kop dient zich de vraag aan wat NSC precies met onze samenleving van plan is. Prof. dr. Wim Voermans legt in dit kader uit wat een constitutioneel hof – een belangrijk speerpunt van de nieuwe partij – effectief zou betekenen. En wat te denken van de pensioenplannen van Pietertje? Daarover meer met prof. dr. Marike Knoef. Tot slot gaat dr Kelder met dr. Roderik Rekker het stemhokje in, hoe wordt je stem bepaald?
Het ondergesneeuwde Oekraïne
In de verkiezingen hoort u er nauwelijks over, en ook in algemene zin blijft het de laatste tijd angstvallig stil rondom de oorlog in Oekraïne. Ten onrechte, zo vindt VVD-buitenlandwoordvoerder Ruben Brekelmans, die overigens op een niet onverdienstelijke zesde plaats op de kandidatenlijst van zijn partij staat. Misschien hangt dr Kelder dus wel met een aankomend bewindspersoon aan de lijn, mocht de VVD althans opnieuw gaan regeren. Brekelmans maakt zich met name kwaad op de halfslachtige manier waarop Europa met zijn beloftes aan Oekraïne omspringt. Het lijkt er namelijk op dat de EU niet aan het aantal van een miljoen geleverde artilleriepatronen binnen een jaar gaat komen. En dat is kwalijk, zo vindt Brekelmans, want zeker nu het conflict op de achtergrond dreigt te raken, is onvoorwaardelijke steun extra hard nodig. -
De verkiezingscampagne kenmerkt zich helaas niet door haar diepgravende, inhoudelijke discussies. Dat merkt ook de kiezer. In de nazit van vorige week klampt het radelolze publiek zich vast aan de wetenschap, in deze aflevering vertegenwoordigd door prof. dr. Carolien van Ham, prof. dr. Sweder van Wijnbergen en prof. dr. Mark van Vugt.
-
Niks deugt in dit land, als je het de kiezer vraagt. Dr Kelder vraagt zich af: is het hele electoraat losgeslagen? Hij bespreekt de stand van het land en de kiezers die het rijk is met prof. dr. Carolien van Ham, prof. dr. Mark van Vught en prof. dr. Sweder van Wijnbergen.
-
In deze aflevering drie proffen over leiderschap en vertrouwen in de politiek, de grafieken van het CPB, waardoor we onze stem laten bepalen en, wat ons na de 22ste wacht: hoop of chaos? Deze Jortcast is een samenvatting van het gesprek in de uitzending, aangevuld door dr Kelder.
-
Een niet doorgerekend partijprogramma ís geen partijprogramma (of toch wel?) - en wat is gratis bier?
Afgelopen woensdag presenteerden het CPB en het PBL hun doorrekeningen. Lang niet alle partijen zagen er deze keer heil in hieraan mee te werken − slechts acht leverden materiaal in. Wat zeggen die keihard getallen precies? Daarover spreekt dr Kelder een oude rot uit het vak: prof. dr. Sweder van Wijnberg, econoom aan de UvA. Doet wel of niet doorrekenen daarnaast iets met het vertrouwen van kiezers? En hoe zit het daar in algemene zin eigenlijk mee? Prof. dr. Carolien van Ham van de Radboud vertelt u meer. Tot slot: staat of valt dat vertrouwen met een sterke leider? Dat weet prof. dr. Mark van Vugt, evolutionair psycholoog aan de VU, die bovendien met de eerste resultaten van een nieuwsoortig onderzoek naar archetype leiders in de Nederlandse politiek komt.
Het twijfelachtige huwelijk tussen de TU Eindhoven en Brainport
Bedrijven en universiteiten die innig samenwerken, is daar eigenlijk iets mis mee? GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld vindt dat er in elk geval kritisch gekeken moet worden naar de banden tussen de TU Eindhoven en het omringende bedrijfsleven. Zijn het namelijk niet de Chinezen die een bedreiging voor onze kennisinstituten vormen, dan misschien wel de intenties van bepaalde ondernemingen. Want hoe waarborg je volledige academische onafhankelijkheid wanneer een universiteit financieel wordt gespekt door private partijen? Of is het misschien allemaal zo erg niet, en hebben universiteiten de steun van bedrijven keihard nodig om op synergetische wijze tot grootse doorbraken te komen? -
In de nazit met economen dr. Jasper Lukkezen en dr. Vinzenz Ziesemer en parlementair journalist drs. Leonard Ornstein een vooruitblik op wat er komen gaat met een nieuwe coalitie na de verkiezingen. Over deglobalisering, einde toeslagen en waar de klauwen van de fiscus de komende jaren naar zullen uitslaan.
-
Hoe kan het dat we zo'n tekort aan woningen hebben (zo'n 400 duizend) en hoe redelijk is ons wensdenken dat dit ooit goed komt? Heeft iedereen recht op een huis en wat is dat eigenlijk, een eigen plek? En waar moeten we die huizen bouwen? Demissioniar minister Hugo de Jonge, spits uw oren, want dr. Matthijs Korevaar, universitair docent en verbonden aan de Erasmus School of Business weet wat fluctuerende huizenprijzen met de markt doen. Maar hij heeft ook de verkiezingsprogramma's doorgelezen en weet ook wat juist niet verstandig is. We verraden alvast, internationaal zijn de reacties dat de mond voor de hand wordt geslagen als men van onze huidige plannnen hoort. Matthijs legt uit het uit aan de keukentafel, in het eenkamerappartement, van Jort.
-
Migratie en asiel. Het vorige kabinet viel erop, en ook deze verkiezingen is het een belangrijk thema. Prof. dr. Hein de Haas is internationaal toonaangevend migratie-onderzoeker en constateert dat politici links én rechts het thema inzetten voor electoraal gewin, zonder zich al te veel aan te trekken van de realiteit. In gesprek met dr Kelder geeft hij het emotionele debat een feitelijke lading en rekent af met hardnekkige migratie-mythes.
Het boek van Hein de Haas: https://www.spectrumboeken.nl/producten/hoe-migratie-echt-werkt-9789000386857 (https://www.spectrumboeken.nl/producten/hoe-migratie-echt-werkt-9789000386857) -
In de aanloop naar de verkiezingen zoekt dr Kelder naar antwoorden op de grote politieke thema's van nu. In de eerste aflevering van dit drieluik poogt hij de zorg te genezen van kwalen als stijgende zorgkosten, vergrijzing en personeelstekorten. Te gast is prof. dr. Marcel Canoy, hoogleraar gezondheidseconomie en dementie aan de VU.
-
Plannen met economische implicaties in de partijprogramma’s: van Tata Steel sluiten tot fiscaal voordeel bij fietsen en gratis kinderopvang. De economie moet als het aan veel partijen ligt hier en daar flink verbouwd worden, maar wie het bonnetje pakt? Daarover gaapt tussen links en rechts een waanzinnig brede, diepe kloof. Met drie geleerden rekent dr Kelder de plannen nog eens door en vraagt hij zich af of de politiek niet veel te veel belooft.
-
Politiek = economie & ook stemmen uit het buitenland?
It’s the economy, stupid
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen draait het eigenlijk maar om een ding: de economie. Want de allocatie van schaarse goederen is toch uiteindelijk wat politiek behelst. Met twee academici van de generatie die onze toekomst moet vormgeven en een oudgediende op het Binnenhof duikt dr Kelder in de economische vraagstukken die er deze verkiezingen toe doen. Want waarom rept elke partij ineens over bestaanszekerheid, is iedereen het erover eens dat vermogen zwaarder moet worden belast en moet het toeslagensysteem hoe dan ook op de schop? O, en dient er nu te worden bezuinigd of geïnvesteerd ten tijde van economische tegenspoed? Dr. Jasper Lukkezen, dr. Vinzenz Ziesemer en drs. Leonard Ornstein vertellen u niets dan de waarheid over de stand van ‘s lands economie. Maar let wel, staathuishoudkunde blijft een sociale wetenschap, waarin absolute waarheden niet bestaan.
Een motie om wat stemmen te winnen
Stemmen vanuit het buitenland kan niet meer, de deadline is inmiddels verlopen. Toch strijden D66 en de VVD voor een eenvoudigere manier om het Hollandse rode potlood ook buiten de landsgrenzen te gebruiken. Dat niet veel mensen dat doen, geschat wordt op zo'n 10 procent, steekt de democraat van D66 Sjoerd Sjoerdsma al jaren. Er was al eerder door zijn partij een motie ingediend en aangenomen om digitaal stemmen vanuit het buitenland mogelijk te maken, maar deze verkiezingen kwamen te vroeg. Nu moet je je op tijd aanmelden, verschillende enveloppen gebruiken en je paspoort kopiëren en natuurlijk op de hoogte zijn van de verkiezingen. Sjoerdsma wil dit anders, hoe legt hij uit. Al heeft het voor hem geen zin meer. Hij is niet meer verkiesbaar. -
In de nazit van de afgelopen uitzending een behaaglijke botsing tussen tussen gasten (prof. dr. Ewald Engelen, dr. Mariken van der Velden en dr. Geerten Waling) over het vraagstusk van armoede en al dan niet groeiende ongelijkheid in Nederland. Pak je demagogometer erbij en probeer te ontspannen, tegen een achtergrond van langzaam oplopende gemoederen. Worden we steeds armoediger in het algemeen, of vooral op het gebied van feiten en cijfers?
- Mostrar mais