Episoder
-
A német gazdaság mélyrepülése töretlenül folytatódik: az ipari termelés mostanra 15 százalékkal, az energiaintenzív ipar 25 százalékkal zsugorodott öt évvel ezelőtti szintjéhez képest. Inflációtól megtisztítva a teljes német gazdasági kibocsátás ugyanott jár, mint öt éve - azaz fél évtizede stagnál. A bizonytalan befektetői, szabályozói környezetben és a versenyképtelen energiaárak hatására gyorsul a vállalatok és a termelés külföldre menekülése, ahogy reagálnak a piaci szereplők a radikális zöld gazdaságpolitika következményeire. Nemrég éppen a Volkswagen, a német ipari erő szimbóluma jelentette be gyárak bezárását. Mi várható a következő hónapokban, években, hogy hat majd mindez Magyarországra? Tatár Mihály elemzése.
-
India GDP-je maholnap dupla olyan gyorsan növekedhet, mint Kínáé, Narendra Modi indiai miniszterelnök nagyhatalmi ambíciói pedig még ennél is nagyobbak. Mi pörgeti a gazdaságot, ha nem kérnek a kínai befektetésekből és a lakosság hogy részesül a növekményből? Miért sikeresek a külföldön szerencsét próbáló indiaiak? Vlagyimir Putyin orosz elnök elnézi Modinak, hogy egy kisebb ország GDP-jének megfelelő összeggel kevesebb pénzt kap az olajáért? Miért kéreti magát Új-Delhi, amikor Washington Pekinggel szemben számít rá? Illetve podcastünből az is kiderül, hogy Modi miért nem kedveli Kamala Harrist. Tasnádi Zsombor elemez.
-
Manglende episoder?
-
Három hete támadta meg Ukrajna Oroszország Kurszki régióját. Az offenzíva alaposan meglepte Moszkvát, nem is tudták feltartóztatni az ukránokat. Hogy pontosan mekkora orosz területet foglalt el az ukrán hadsereg, nem tudni, de folyamatosan nyomulnak előre, és rengeteg orosz katonát is foglyul ejtettek. Mi lehet a támadás célja, és mi a következménye? Bendarzsevszkij Anton, az Oeconomus Gazdaságkutató Alapítvány igazgatója, a poszt-szovjet térség szakértője a Geo-Trendek vendége.
-
2024 nyarán egyszerre születtek bizakodásra okot adó, ugyanakkor kérdőjeleket is felvető adatok a magyar gazdaságban. Reálbérek jelentős mértékben növekedtek, az infláció mérsékelt, a munkaerőpiac feszes. Az ipari termelés azonban visszaesett, a fogyasztás csak nagyon nehezen indul be, a költségvetés pedig csak 2026-ra tud visszatérni a 3 százalékos hiánycélhoz. A Geo-Trendek következő adásában Pásztor Szabolcs azt vizsgálja meg, hogyan érdemes megítélni a gazdaság helyzetét, és mit várhatunk az ezután következő időszakban.
-
Lélegzetvisszafojtva várja a világ Irán megtorló csapását, miután Izrael Teherában megölte Iszmail Haníjét, a Hamász politikai vezetőjét. A legrosszabbra készülve már amerikai repülőgép-hordozók és atomtengerelattjárók érkeztek a térségbe. Miért érte meg Izraelnek ez a célzott merénylet, amivel a nyílt háborút kockáztatja Iránnal? Meddig tarthat még a gázai pusztítás? László Dávid értékel.
-
Kilenc hónapja kormányoz Javier Milei, Argentína szabadelvű államférfija. Piacpárti reformjainak köszönhetően egy lélegzetvételnyi időhöz jutott, miközben az ország makroadatai történelmi magasságokba és mélységekbe kerültek. A költségvetés 16 év után többletet produkál, a havi infláció 25,5%-ról 4,6%-ra esett, az éves infláció csökkenő pályán, a jegybank tartalékai elkezdtek növekedni, a tőzsde szárnyal. Ám az óra ketyeg. A megszorítások miatt a gazdasági aktivitás zuhan, a recesszió harmadik világbeli életszínvonalba taszította a lakosság jelentős részét, aminek a türelme egyre fogy. A kifutásban senki sem biztos, ráadásul az elnök elkezdett visszakozó intézkedéseket hozni, ami kihat az egyedülálló dollarizációs tervére is. Utóbbit még soha senki nem csinálta. Vajon Venezuela vagy Vietnám sorsára jut az ország? Tasnádi Zsombor értékelése.
-
Sok időt, energiát, szellemi erőforrást és fizikai erőfeszítést igényel a háztartás vezetése és a családról való gondoskodás – és legtöbb esetben nem értékeljük eléggé ezt az erőfeszítést. A legutolsó felmérés eredményei szerint a magyar lakosság 10 300 millió óra háztartási munkát végzett a vizsgált 2010-es évben, mely átlagosan egy fő esetében napi 205 percet tett ki. Magyarországon a háztartási termelés bruttó hozzáadott értéke 6836 milliárd forint volt 2010-ben, mely az akkori GDP 25%-ának felelt meg. A férfiak és a nők eltérő mértékben végeznek láthatatlan háztartási munkát, mely nemzetközi szinten is megmutatkozik. Az OECD felmérése szerint míg a férfiak átlagosan napi 90 perccel több időt töltenek fizetett munkával, addig a nők átlagosan körülbelül napi 2 órával több fizetetlen munkát végeznek – így összességében a nők átlagosan közel fél órával többet dolgoznak egy nap, mint a férfiak. A házimunka alapjait, a háztartási munkával töltött időt és annak pénzbeli értékét járja körbe a Geo-Trendek következő adásában Erdélyi Dóra, az Oeconomus Gazdaságkutató Alapítvány senior elemzője és Varga Mónika, az Inforádió műsorvezető-riportere.
-
A 2024-es nyári olimpiai játékok felülírhatja, amit az olimpiákról gondolunk. Athén 2004-es kudarca óta egyre többen vélték úgy, hogy az ötkarikás játékok megrendezése nagyobb kockázatot jelent, mint a várható haszon. E tendencia fordult meg a 2024-es párizsi olimpia kapcsán, a pénzügyi fenntarthatósági elvek előtérbe kerülésével. A 2032-es játékokra már 6 pályázó volt. A 2036-os olimpiára eddig hivatalosan 4 pályázat érkezett be, amelyeken felül további 10 város, közöttük Budapest is érdeklődik a szervezési jog elnyerése iránt. Mi lehet a párizsi olimpia titka? Mit jelentene egy budapesti olimpia a magyar gazdaság szempontjából? Németh Viktória elemzése.
-
A Kínai Népköztársaság különleges közigazgatási területének minősülő Hongkong évtizedek óta a világ egyik kereskedelmi, pénzügyi és üzleti központja. A város 1997-ben került vissza az Egyesült Királyságtól Kínához, amely vállalta, hogy 2047-ig tiszteletben tartja Hongkong autonómiáját és társadalmi-gazdasági berendezkedését. Az utóbbi mintegy tíz év során azonban bebizonyosodott, hogy Kína a város feletti ellenőrzés megszerzésére és a rendszerkritikus hangok elnémítására törekszik. A Geo-Trendek következő adásában Csenger Ádám, az Oeconomus Gazdaságkutató Alapítvány elemzője beszélget Varga Mónikával, az InfoRádió műsorvezető-riporterével Hongkong jelentőségéről Kína szempontjából, Peking Hongkong autonómiáját és szabadságjogait csorbító intézkedéseiről, valamint ezek jelenlegi és potenciális jövőbeli hatásairól.
-
Tíz év után először járt magyar miniszterelnök Kijevben. Az ukrán főváros után azonban következett Moszkva, majd Peking, végül pedig Washington. A magyar-ukrán kapcsolatok normalizálásán túl mi lehet a magyar diplomácia fő célkitűzése és lehet-e valódi esély a mediátori szerepre és a háború lezárására? A Geo-Trendek legújabb adásában Bendarzsevszkij Antont, az Oeconomus Gazdaságkutató Alapítvány igazgatóját kérdezte Varga Mónika.
-
A politikai logika szerint nehezen indokolható lépést hoztak Európa második és harmadik legnagyobb gazdaságú országainak vezetői; annak ellenére, hogy pártjaik jelentősen elutasítottak, előrehozott választást kezdeményezett Rishi Sunak és Emmanuel Macron. Míg az Egyesült Királyságban az elhibázott adócsökkentési csomagra adott pánikszerű piaci reakció okozott népszerűségvesztést, Franciaországban a népszerűtlen nyugdíjreform és a túlzott eladósodás vezetett az európai parlamenti választáson bebizonyosodó legitimitási válság kialakulásához. Előbbi országban 14 év kormányzás után a Munkáspárt veheti át az irányítást, utóbbiban pedig a jobboldali Nemzeti Tömörülés. A Geo-Trendek legújabb adásában az Oeconomus junior elemzője, Horváth Sebestyén áttekintette, hogy mi vezetett a két országban az időközi választásokhoz, milyen kimenetelek várhatóak a voksolásokon, illetve milyen intézkedésekre számíthatunk az új kormányzatoktól a gazdaságpolitika és a külpolitika területein.
-
Gyakran felmerül, hogy térségünk országait a földrajzi elhelyezkedésen és történelmi mintázatokon túl valami speciális kulturális és értékrendbeli hasonlóság is összeköti. Ennek fényében érdekes számba venni, hogy Közép- és Kelet-Európa országaiban hogyan szavaztak az európa parlamenti választásokon, az eredményeken keresztül az itteni választópolgárok milyen üzenetet küldenek Brüsszelbe és saját fővárosaikba. Ezeken túl arról is szó esik, hogy az erdélyi és felvidéki magyar közösség választásokon elért eredményei vajon miről árulkodhatnak az adott külhoni magyar közösség tekintetében? Szakáli Loránd István elemez.
-
A Geo-trendekadásában Pásztor Szabolcs, az Oeconomus Gazdaságkutató Alapítvány kutatási igazgatója a repülőtér visszavásárlására reflektál, és kiemeli, hogy a tulajdonlás tekintetében nincs általános aranyszabály. Abban az esetben azonban, ha stratégiai tervek vannak a légikikötővel, akkor az ún. menedzsmentszerződések, vagy a szolgáltatási szerződések a leghatékonyabbak, melyeknél az állam, vagy a kormányzat a tulajdonos, az üzemeltetést azonban, piaci alapokon működő és komoly referenciákkal rendelkező vállalat végzi. A beszélgetésből kiderül, hogy milyen lehetőségeket kínálhat a visszavásárlás, és milyen fejlesztési irányok valósulhatnak meg.
-
A Németországban zajló labdarúgó Európa-bajnokság új rekordévet hozhat a német turizmus számára. Számos szektor a forgalom fellendülését várja az eseménytől, a turizmus mellett a vendéglátás és különösen az évek óta gyengélkedő söripar tehet szert többletbevételre. Az igazán jelentős hatás mégsem a játékok okozta közvetlen bevételekből várható a világon a negyedik legnagyobb gazdasága, Németország számára. Sokkal nagyobb hozzáadott értéke lehet a társadalmi hangulat pozitív irányú elmozdulásának. Német szakértők szerint az Európa-bajnokság hatására kialakuló jókedv fontos szerepet játszhat az elmúlt években Németországot jellemző kedvezőtlen gazdasági trendek megfordításában. Németh Viktória elemzése.
-
Az európai integrációs folyamat keretében 1958-óta készítenek közös költségvetést. Az EU költségvetése széles területet fed le, a tagállamok felzárkózását szolgáló kohéziós alapoktól kezdve az agrártámogatásokon át a kutatási és oktatási tematikus programokig. Annak ellenére, hogy a tagállamok eltérő befizetései miatt bizonyos országok az unió nettó befizetői, a közös költségvetés minden ország esetében jelentősen hozzájárult a gazdasági fejlődéshez. Az Európai Bizottság Magyarországi Képviseletének adatai szerint hazánkba a 2004-es csatlakozás és 2022 között 76,7 milliárd euró forrás érkezett, szemben az általunk befizetett 20,5 milliárd euróval. A gazdasági integráció következő lépése az eurózónába való csatlakozás, amely bár számos stabilitást szolgáló előnnyel jár, a pénzpolitikai eszköztárt szűkíti. A Geo-Trendek legújabb adásában Horváth Sebestyén és Sárdi Gergő az uniós költségvetésről, az eurózóna szerepéről és a következő öt éves európai parlamenti ciklus gazdaságpolitikájáról beszélgettek.
-
A közgazdaságtan több, gyakorlatilag feloldhatatlan hármas dilemmát, azaz trilemmát ismer: ezek közös ismertetőjele, hogy három meghatározó tényezőből csak kettőt tudunk befolyásolni, a harmadik azonnal következménnyé válik. Az EU mostanra egy ilyen hármas dilemmába manőverezte magát: a radikálisan felgyorsított zöldátállás határidői gyorsan közelednek, rendkívüli ráfordításokat követelve a költségvetésektől. Ám ez a példátlan terhelés éppen egyidőbe esik az európai újrafelfegyverkezés igényével, aminek valódi költségdimenzióiról vajmi keveset tud a közvélemény. Mindeközben a tagállamok többségének éppen, hogy fájdalmas kiadáscsökkentésbe kellene fognia ez elmúlt évek masszív túlköltekezései után. Tatár Mihály elemzése.
-
Az európai uniós klímapolitikák – kiegészülve az egyes tagállami intézkedésekkel – alkalmasnak bizonyultak arra, hogy az ipari termelés fokozása mellett is csökkentsék a közösség által kibocsátott üvegházhatású gázok mennyiségét az elmúlt húsz évben. A pozitív eredmények dacára azonban úgy fest, az Európai Unió és tagállamai önmagukban képtelenek gátat szabni a globális szén-dioxid-kibocsátások növekedésének; ráadásul a mind határozottabb klímapolitikai szerepvállalás megakasztja az európai ipar jövőbeli fejlődését is. A Geo-trendek következő adásában Fetter Bálint, az Oeconomus Gazdaságkutató Alapítvány külső junior elemzője beszélget Varga Mónikával, az Inforádió műsorvezető-riporterével az európai uniós és hazai klímapolitikák eredményeiről és az EU versenyképességének jövőjéről.
-
A Szuezi-csatorna, későbbpedig a Panama-csatorna, majd a vörös-tengeri konfliktus ráirányította afigyelmünket a tengeri szállítás fontosságára a világgazdaságban. Jelenleg azáruk 90%-át tengeri úton szállítják és minden egyes pillanatban legkevesebb 20millió konténert szállítanak a világ tengerein és óceánjain. A Geo-Trendek műsorábana tengeri szállítás népszerűségének okairól, sérülékenységéről és avilágkereskedelemben betöltött szerepéről beszélgetünk
-
A kínai elnök, Xi Jinping magyarországi látogatása történelmi jelentőségű. A két ország viszonya évszázadokon át meghatározó volt, azonban a közelmúltig alig lehetett intenzív kapcsolatról beszélni, így annak újradefiniálására volt szükség. Ennek eredményeként 2020-ban és 2023-ban is Kínából érkezett a legtöbb beruházás Magyarországra. 2023-ban a Magyarországraérkező működőtőke beruházások rekordösszegű 13 milliárd eurós értékéből Kína 7,6 milliárddal a legnagyobb befektetővé vált hazánkban.
-
Észak-Korea hosszú ideje fenyegetést jelent Kelet-Ázsia biztonságára nézve, mivel a kiszámíthatatlan, atomfegyverrel rendelkező phenjani rezsim ellenségként tekint Dél-Koreára, az Egyesült Államokra és Japánra. Az utóbbi egy évben olyan fejlemények következtek be Észak-Korea magatartásában, amelyekből egyes Korea-elemzők azt a következtetést vonják le, hogy az ország valamilyen katonai akcióra, vagy egyenesen háborúra készül. A Geo-Trendek műsorában Csenger Ádám tekinti át ezeket a fejleményeket, továbbá a tágabb geopolitikai kontextust, megvizsgálva többek között az Egyesült Államok, Kína és Oroszország szerepét.
- Vis mere