Episoder
-
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Schelden doen we in Nederland het liefst met ziektes en geslachtsdelen. Maar vroeger ging dat heel anders. In de veertiende en vijftiende eeuw hadden we het bijvoorbeeld over een dronken rog , een keytijf, een gabby, een gapert, een blaescake, of een ribaut. Die laatste was wel een van de ergste. Als je deze middeleeuwse scheldwoorden vergelijkt met tyfushond of teringlijer, of nieuwere varianten met het k-woord, zijn het eigenlijk best gezellige woorden. Blaaskaak kennen we trouwens nu nog steeds wel, maar het klinkt erg ouderwets. Net als labbekak, smeerlap, hufter, flapdrol, uilskuiken, lapzwans en halvezool. Maar, daar zitten wel leuke verhalen achter!
Helaas, pindakaas....dit was alweer de laatste aflevering van dit seizoen. Maar suggesties voor nieuwe afleveringen kun je natuurlijk altijd aan ons doorgeven! Mail naar [email protected].
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Achtergrondmuziek: 'Titter Snowbird' van Blue Dot Sessions.
Fragmenten: vuile tyfuslijer, labbekakken, hufter, smeerlap, flapdrol, uilskuiken, halvezool, Uil van Minerva.
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Wat hebben de walvis, de tentharing en de bakvis gemeen? Het zijn allemaal vissen, die geen vissen zijn. Een walvis is namelijk een zoogdier, een tentharing stop je in de grond en een bakvis is een giechelende puber. En zo zijn er nog wel een paar, want: is de inktvis wel een vis, hoe ziet levende kibbeling eruit en waar komt de naam zeemeermin eigenlijk vandaan?
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Geluidsfragmenten:
Meisjes van 13 - Paul van Vliet, Dit is mijn wens - Little Mermaid. Overige fragmenten van Pixabay
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Manglende episoder?
-
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Muziek is overal: in de kroeg, in de supermarkt, in de sportschool, in de auto of op je werk. Kortom, niet weg te denken uit ons leven. Maar de woorden voor muziek gebruiken we zonder erbij na te denken, en dat terwijl er zoveel leuke en interessante muziekwoorden zijn! Denk maar aan bluegrass, blues, rock 'n roll of boogiewoogie. Maar ook woorden als smartlap, schlager en muzak. En wat dacht je van het woord muziek zelf?
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Muziekfragmenten van Pixabay: Blues Time Again - Charles Shomo, Boogie Party - Yves, Country Rock and Roll - Denys Kyshchuk, Bluegrass - Ravindu Rashan, Roma Italian Inspired - Fred Torres. Ook van Pixabay: klikgeluid camera en fragment oude radio.
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Appeltaart is ongetwijfeld het bekendste gebak in Nederland en voor wafels ga je naar België. Maar er is oneindig veel meer aan koek- en taartsoorten, soms ook met een gekke naam. Wat denk je bijvoorbeeld van arretjescake, appelmeisje of spekkoek?
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden. Achtergrondmuziek: 'Festering' van Blue Dot Sessions.
Lees ook: Arnhemse Meisjes: dankzij Roald Dahl kent de hele wereld ze
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
De bekendste koffievariant die gemaakt wordt op basis van espresso, is de cappuccino. In de lage landen drinken we cappuccino de hele dag door, maar in Italië kun je het beter niet bestellen na twaalven. Italianen drinken deze koffie namelijk alleen in de ochtend. Aan een radler zitten iets minder strikte regels, maar zo’n verfrissend drankje doet het het beste aan het einde van de middag. En later op de avond is het tijd voor iets sterkers, een cocktail bijvoorbeeld zoals een mojito of een pornstar martini. Waar komen de namen van die drankjes vandaan?
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Achtergrondmuziek: 'Lo Margin' van Blue Dot Sessions.
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
In de dagen van de week zitten allemaal herkenbare woorden: zon in zondag, maan in maandag, vrij in vrijdag…Maar hoe komen we eigenlijk aan die namen? Schijnt de zon op zondag, de maan op maandag, en zijn we vrij op vrijdag? Best raar toch…En wat is dan een dins, een woens en een zater? Luister deze aflevering en het wordt allemaal duidelijk!
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Achtergrondmuziek: 'Festering' van Blue Dot Sessions. Geluidsfragmenten: Pixabay, 'Crackling thunder' van hontario (freesound.org), uitspraak mardi en mercredi van Forvo, kerkorgel van OK Utrecht.
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Het dierenrijk barst van de bijzondere dieren, met al even bijzondere namen. Neem, een nijlpaard. Is dat een paard, uit de rivier de Nijl? Een luipaard lijkt trouwens ook helemaal niet op een paard, en lui is het beest ook niet! Wat dacht je van de naam antilope? Dat is een slank hoefdier dat juist heel veel loopt, niks ‘anti’ en ‘lopen’ aan toch? Heeft een eekhoorn iets te maken met het Engelse woord voor eikel? En een pissebed, pist die echt in bed?
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten, Raymond Noë en Frieda Steurs. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Achtergrondmuziek: 'Selena Leica' van Blue Dot Sessions.
Geluidsfragmenten: nijlpaard, luipaard, savanne, stromend water, acorn (Forvo).
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Je kunt een slavink eten, snipverkouden zijn of een eksteroog hebben. Dit lijkt een willekeurig samenraapsel van woorden, maar als je goed luistert hoor je er allemaal vogels in. Namelijk een klein zangvogeltje, de vink in slavink, een steltloper met een lange, dunne snavel, de snip in snipverkouden, en de bekende zwart-witte vogel met blauwe glans over de veren: de ekster in eksteroog. Wat doen die verstopte vogels daar precies? Ze lijken op het eerste gezicht niet echt iets te maken te hebben met een stukje vlees, een verkoudheid of een likdoorn. Of toch wel?
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden.
Gebruikte bronnen: etymologiebank.nl, Woordenboek der Nederlandsche Taal, Waar komt pindakaas vandaan?, Waar komt hagelslag vandaan? en Waar komt suikerspin vandaan?, Waarom een zeemeermin geen zeemeerman heet, onzetaal.nl en ivdnt.org.
De vogelgeluiden zijn afkomstig van Vroege Vogels, Vogelbescherming en Bbirdsplace.De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp!
-
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Waarom heet de marathon ‘marathon’? Wat is 'steeplechase' voor gekke naam? Waar komt het woord 'estafette' eigenlijk vandaan? En hoezo heet het 'wielrennen'? Er wordt toch gefietst en niet gerend?
Deze aflevering is een voorproefje van het derde seizoen van de podcast. Vanaf 28 september verschijnen 8 nieuwe afleveringen. Tot dan!
'Waar komt pindakaas vandaan?' is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. Presentatie: Laura van Eerten en Raymond Noë. Concept & productie: Laura van Eerten. Titelmuziek: Michel van der Zanden. Achtergrondmuziek: Two Pound van Blue Dot Sessions.
De podcast is geïnspireerd op drie boeken over alledaagse etymologie, die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Waar komt pindakaas vandaan? is een serie over de verrassende herkomst van alledaagse woorden. Voor seizoen 3 zijn we op zoek naar woorden waarvan jij graag wil weten waar ze vandaan komen. Heb je een tip? Mail dan naar [email protected].
Luister ook eens naar Over taal gesproken, de podcast die we samen met Onze Taal maken. -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Hoe letterlijk is het woord 'letterlijk'? Speciaal voor Letterlijk Leiden, een festivalmaand in de stad Leiden die draait om taal en literatuur, presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal een extra aflevering van ‘Waar komt pindakaas vandaan?’ Een podcast over de herkomst van alledaagse woorden. Aan het woord in deze aflevering: Nicoline van der Sijs en Vivien Waszink.
Quotes 'letterlijk':
De liefde van nu - De kunst van het daten zonder verwachtingen (3.28)
De Online Sisterhood - De balans tussen yogabroeken en designerbags (4.44, 6.47, 8.00)
Kleine Meisjes Worden Groot - Goed zijn voor het klimaat is zo duur!? (3.40)
Relnichten - Complottheorieën (11.38)
Wie is Emmy? - Aflevering 4. Dat hangt er vanaf (37.24)
Concept & productie: Laura van Eerten
Muziek: Michel van der Zanden -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Heb je er weleens over nagedacht waarom 'grape' (druif) in het woord 'grapefruit' zit? Als je een appel helemaal opeet kom je binnenin het 'klokhuis' tegen. Waar komt dat precies vandaan? Is de 'kiwi' nu een vogel of een vrucht, en zijn 'zeevruchten' ook fruit? Je hoort het in deze laatste aflevering van seizoen twee!
Dit is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je ook de stem van INT-directeur Frieda Steurs. Thomas Haga schreef mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, en op de achtergrond klinken ‘St. Augustine Red’ en ‘Scallat’ van Blue Dot Sessions. Het geluid van de kiwi is opgenomen door Russell Nature Walks in Nieuw-Zeeland.
'Waar komt pindakaas vandaan?' is geïnspireerd op de drie boeken die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Je staat vast niet altijd stil bij de woorden voor de kledingstukken die je dagelijks aantrekt, maar ook daar zit vaak een heel verhaal achter. Waarom sportschoenen ook wel 'sneakers' heten of wat een 'smoking' te maken heeft met roken, bijvoorbeeld. Je hoort het in deze 6e aflevering van 'Waar komt pindakaas vandaan?'.
Dit is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je nog de stem van INT-directeur Frieda Steurs, en Thomas Haga schreef mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, en op de achtergrond klinken ‘Lowball’, ‘Single Still’ en ‘Chaunce Libertine’ van Blue Dot Sessions.
'Waar komt pindakaas vandaan?' is geïnspireerd op de drie boeken die het INT schreef in samenwerking met Onze Taal. En samen maken we ook nog een andere podcast over het Nederlands: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Heeft er ooit een 'gekke henkie' of een 'nieuwsgierig aagje' geleefd? Wie is de Hans in 'hansworst' en 'hansop' eigenlijk? En wie ben je precies als je 'de sjaak' bent? Je hoort het in deze vijfde aflevering van seizoen twee.
Dit is een wekelijkse podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je ook de stem van INT-directeur Frieda Steurs. Thomas Haga schreef mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, en op de achtergrond klinken ‘St. Augustine Red’ en ‘Jenner’ van Blue Dot Sessions.
'Waar komt pindakaas vandaan?' is geïnspireerd op de drie boeken die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast over het Nederlands: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Het woord 'boterham' bestaat uit 'boter' en 'ham'. Komt de naam daar dan ook vandaan? Wat is eigenlijk een 'sandwich', en is 'tussen de middag' niet vreemd? Hoe kan er iets tussen één middag zitten? Dat hoor je in deze vierde aflevering van seizoen 2 van ‘Waar komt pindakaas vandaan?’, een wekelijkse podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT).
Deze podcast is gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je ook de stem van INT-directeur Frieda Steurs, en Thomas Haga werkte mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, de achtergrondmuziek is ‘Scallat’ van Blue Dot Sessions. Studio Mals maakte de afbeelding.
De podcastserie is geïnspireerd op de drie boeken die het Instituut voor de Nederlandse Taal heeft gemaakt in samenwerking met het Genootschap Onze Taal. En samen maken we ook nog een andere podcast over het Nederlands: Over taal gesproken. -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
In onze taal zijn er talloze manieren om aan te dood te refereren. Vaak gebeurt dit indirect of met een eufemisme; denk maar aan uitdrukkingen als ‘de pijp uitgaan’, ‘om zeep helpen’ en ‘naar de filistijnen gaan’. In deze derde aflevering bespreken we er een aantal.
Dit is een wekelijkse podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je ook de stem van INT-directeur Frieda Steurs, en Thomas Haga schreef mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, en op de achtergrond hoor je ‘Titter Snowbird’ en ‘Arctic Draba’ van Blue Dot Sessions; en natuurlijk ‘Sterrenstof’ van De Jeugd van Tegenwoordig.
'Waar komt pindakaas vandaan?' is geïnspireerd op de drie boeken die het INT heeft gemaakt in samenwerking met Onze Taal. Samen maken we ook nog een andere podcast over het Nederlands: Over taal gesproken. Te vinden in je favoriete podcastapp! -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Zeg je nu 'patat' of 'friet', is er een verschil tussen 'frikandellen', 'frikadellen' en 'curryworsten' en hoe komen de 'kapsalon' en de 'mitraillette' aan hun naam? Dat hoor je in deze tweede aflevering van seizoen 2 van ‘Waar komt pindakaas vandaan?’, een wekelijkse podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT).
Deze podcast is gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je ook de stem van INT-directeur Frieda Steurs, en Thomas Haga werkte mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, de achtergrondmuziek is ‘St. Augstine Red’ en ‘Scallat’ van Blue Dot Sessions. Studio Mals maakte de afbeelding.
De podcastserie is geïnspireerd op de drie boeken die het Instituut voor de Nederlandse Taal heeft gemaakt in samenwerking met het Genootschap Onze Taal. En samen maken we ook nog een andere podcast over het Nederlands: Over taal gesproken. -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
Waarom heet het een bruin café? Heeft bockbier echt met een mannetjesgeit te maken? En wat zakt er af bij een afzakkertje? Dat hoor je in deze eerste aflevering van seizoen 2 van ‘Waar komt pindakaas vandaan?’, een wekelijkse podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT).
Deze podcast is gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef. Daarnaast hoor je ook de stem van INT-directeur Frieda Steurs, en Thomas Haga werkte mee aan de teksten. De titelmuziek is van Michel van der Zanden, de achtergrondmuziek is ‘Eggs and Power’, ‘Scallat’ en ‘Greyleaf Willow’ van Blue Dot Sessions. Studio Mals maakte de afbeelding.
Deze podcastserie is geïnspireerd op de drie boeken die het Instituut voor de Nederlandse Taal heeft gemaakt in samenwerking met het Genootschap Onze Taal. -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
In deze aflevering: wat is de herkomst van het woord podcast? Dat vertelt Caspar Stalenhoef in de laatste aflevering van deze serie. Maar blijf geabonneerd, want een vervolg is in de maak!
Dit is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal, gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef, met muziek van Michel van der Zanden. De afbeelding is van Studio Mals. Deze podcastserie is geïnspireerd op de drie boeken die het Instituut voor de Nederlandse Taal heeft gemaakt in samenwerking met het Genootschap Onze Taal. Wil je meer antwoorden op vragen over woorden? Bestel dan het boek ‘Waar komt suikerspin vandaan?’ Meer over woorden vind je natuurlijk ook op de website van het Instituut voor de Nederlandse Taal.
Heb je een vraag, opmerking of suggestie voor de podcast? Mail naar [email protected]. -
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
In deze aflevering: waarom heten verdiepingen in een gebouw geen verhogingen? Laura van Eerten vertelt.
Dit is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal, gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef, met muziek van Michel van der Zanden. De afbeelding is van Studio Mals. Deze podcastserie is geïnspireerd op de drie boeken die het Instituut voor de Nederlandse Taal heeft gemaakt in samenwerking met het Genootschap Onze Taal. Wil je meer antwoorden op vragen over woorden? Bestel dan het boek ‘Waar komt suikerspin vandaan?’ Meer over woorden vind je natuurlijk ook op de website van het Instituut voor de Nederlandse Taal.
Heb je een vraag, opmerking of suggestie voor de podcast? Mail naar [email protected]. - Vis mere
