Episodes
-
Co z tą kawą: w końcu szkodzi czy nie? Ile można jej wypić w ciągu dnia? Jak ją pić, żeby “działała”?
Często słyszymy coś w rodzaju “Palenie rzuciłam/em, prawie już nie piję alkoholu, no tylko ta kawa jeszcze…”. Tymczasem kawa wypijana w umiarkowanych ilościach nie tylko nie szkodzi, ale wręcz ma dobry wpływ na zdrowie! Problemem natomiast jest coś innego. Kawa, jaką dziś znamy, może się niedługo skończyć… Symptomy tego widać już teraz.
To jest dłuższy odcinek naszego podcastu - taki, który emitujemy co dwa tygodnie, na przemian z krótszymi, newsowymi odcinkami.
Zapraszamy do posłuchania!
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę (!), to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.crazynauka.pl/picie-kawy-moze-wydluzyc-zycie/
https://www.crazynauka.pl/jak-i-jaka-pic-kawe-zeby-dawala-kopa/
https://www.crazynauka.pl/kawa-pomaga-ale-tylko-przez-dwie-doby/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17023717/
https://blog.genuineorigin.com/2023/01/how-much-caffeine-is-in-coffee/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29777049/
https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/drinking-both-coffee-and-tea-linked-to-lower-risks-for-stroke-and-dementia
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34784347/
https://www.inc.com/bill-murphy-jr/a-massive-new-study-of-347077-people-just-revealed-exactly-how-much-coffee-you-should-drink-each-day-before-health-dangers-outweigh-benefits.html
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12519715/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430790/
https://www.medicaldaily.com/drinking-coffee-lowers-liver-cancer-risk-people-who-drink-3-alcoholic-beverages-day-327482
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/search/research-news/15914/
https://www.macrotrends.net/2535/coffee-prices-historical-chart-data
https://www.bankier.pl/wiadomosc/Smutek-dla-fanow-espresso-i-latte-radosc-dla-spekulantow-Ceny-kawy-wzrosly-poteznie-8897695.html
https://greenly.earth/en-us/blog/industries/is-coffee-threatened-by-climate-change
https://www.anthropocenemagazine.org/2024/08/coffee-is-threatened-by-climate-change-the-solution-may-be-closer-at-hand-than-we-thought/
https://themunicheye.com/themunicheye.com/rising-coffee-prices-climate-change-market-speculation-13191
https://dzikiezycie.pl/archiwum/2019/wrzesien-2019/czy-obudzimy-sie-w-swiecie-bez-kawy -
Na Prima Aprilis przygotowaliśmy 6 naukowych newsów: 4 prawdziwe, a 2 - nie. Zgadniecie, które są fake newsami?Perfumowane rzeźby antyczneOśmiornica jedzie na głowie rekinaMech z dachów Mumbaju i sonosyntezaStworzono przezroczyste drewnoModyfikowana genetycznie mysz-mamutGen niechęci do zmywania naczyń Sapofo-21 Po zakończeniu odcinka jest chwila przerwy i wtedy wyjaśniamy, co jest, a co nie jest prawdą. Kto chce, może wysłuchać tego wyjaśnienia. Kto woli sam zgadywać, może wziąć udział w ankiecie na naszym profilu na Spotify i oznaczyć, co było nieprawdą. Dobrej zabawy!
Polecajka na dziś: Philomena Cunk w wydaniu książkowym pt. “Cunk o wszystkim” oraz do oglądania: seria “Świat oczami Cunk” (Cunk on Earth) i dokument “Życie oczami Cunk” (Cunk on Life).
Fot. Liebieghaus Skulpturensammlung / Norbert Miguletz, wystawa “GODS IN COLOR—GOLDEN EDITION”
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.smithsonianmag.com/smart-news/ancient-greek-and-roman-statues-were-not-only-beautiful-but-also-smelled-nice-too-180986280/
https://archaeologymag.com/2025/03/ancient-sculptures-were-scented-study-reveals/
https://www.livescience.com/animals/sharks/octopus-spotted-riding-on-top-of-worlds-fastest-shark
https://www.science.org/content/article/mouse-mammoth-s-pelt-makes-superfuzzy-debut
https://www.acs.org/pressroom/presspacs/2025/march/making-sturdy-semi-transparent-wood-with-cheap-natural-materials.html -
Missing episodes?
-
Trucizny, które mogą nas zabić w naszym własnym domu lub w jego najbliższym otoczeniu. Czyli czerwone jagody, szalony kapelusznik, smoothie z konwalią i śmiertelnie niebezpieczne mieszanki domowych środków czystości.
To jest druga część naszego cyklu o truciznach - pierwszą część znajdziecie w 107. odcinku naszego podcastu. Opowiadamy tam o najsilniejszych i najtrudniejszych do wykrycia truciznach. Obu tych odcinków możecie słuchać w dowolnej kolejności - nie zachowujemy w nich ciągłości narracyjnej.
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Nasze wideo o Rezerwacie Cisy Staropolskie:
https://youtu.be/aSVVEzdObHA?si=x1q67i8Brekf0JKd
Nasza recenzja książki “Znikająca łyżeczka” Sama Keana:
https://www.crazynauka.pl/znikajaca-lyzeczka-czyli-jak-pierwiastki-chemiczne-zmienily-historie/
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.nbcnews.com/news/us-news/christian-school-teacher-tried-poison-husbands-smoothie-deadly-plant-m-rcna134824
https://www.cbsnews.com/news/sarah-scheffer-missouri-accused-poisoning-husband-lily-of-the-valley/
https://www.mmsjournals.org/index.php/mmj/article/view/600
https://www.mountsinai.org/health-library/poison/oleander-poisoning
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6996654/
https://en.wikipedia.org/wiki/Oleandrin
https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1991-04-09-me-223-story.html
https://www.upi.com/Archives/1990/10/10/Trial-ordered-in-nations-first-oleander-poisoning-case/2694655531200/
https://unframed.lacma.org/2011/03/07/how-the-hatter-went-mad
https://www.science.org/content/article/mercury-poisoning-kills-lab-chemist
https://en.wikipedia.org/wiki/Karen_Wetterhahn
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/00041514.htm
https://www.nippon.com/en/column/g00468/
https://en.wikipedia.org/wiki/Tetrodotoxin -
Kosmiczna podróż, która miała trwać 10 dni, a skończyła się po 9,5 miesiącach, kilka słów o księżycowym lądowniku, który woli leżeć, niż stać oraz doniesienia o mikroplastiku, który - dosłownie - włazi nam do głowy. Czyli dwa (no, dwa+) naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu.
Małe ogłoszenie: jeśli mielibyście ochotę wyskoczyć z nami jako przewodnikami do Szkocji na wyprawę stworzoną specjalnie dla ludzi ciekawych świata (czyli słuchaczy Podcastu Crazy Nauka 😀), to są jeszcze miejsca!
Zapisy:
https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025
Polecajka na dziś: książka “Marsjanin” Andy Weir / film “Marsjanin” w reż. Ridleya Scotta
Mark Watney miał przebywać na Marsie przez 31 dni marsjańskich (soli), a ostatecznie spędził tam 549 dni soli, co odpowiada 564 dniom ziemskim.
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
Mikroplastik
https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/plastic-particles-bottled-water
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160412020322297
https://www.eurekalert.org/news-releases/1074296
https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adr8243
https://www.nature.com/articles/s41591-024-03453-1
https://www.pnas.org/doi/abs/10.1073/pnas.2423957122
https://biotechnologia.pl/farmacja/wplyw-mikroplastikow-i-niebezpiecznych-substancji-farmaceutycznych-na-inne-zanieczyszczenia-oraz-organizmy-wodne,21648
Kosmos
https://www.space.com/space-exploration/international-space-station/boeing-starliner-astronauts-spacex-crew-9-return-to-earth
https://www.intuitivemachines.com/nova-c
https://en.wikipedia.org/wiki/Intuitive_Machines_Nova-C
https://en.wikipedia.org/wiki/IM-2
https://www.nytimes.com/2025/03/07/science/intuitive-machines-moon-lander-dead.html
https://wyborcza.pl/7,75400,31751181,przewrocil-sie-i-lezy-amerykanski-ladownik-atena-nie-przetrzymal.html -
Wystarczy pół kilo tej substancji, by otruć wszystkich ludzi na świecie. A żaby z Kolumbii dzielą pewną mroczną tajemnicę z ptakami z Papui Nowej Gwinei.
W tym odcinku podcastu Crazy Nauka opowiadamy o truciznach. Temat jest przeogromny, więc skupiamy się najpierw na dwóch wątkach: truciznach najsilniejszych i najtrudniejszych do wykrycia.
Od razu ostrzegamy - będzie mowa o śmierci i zabójstwach. Unikamy makabry, ale rozumiemy jeśli ktoś nie chce słuchać.
Dziś po raz pierwszy pojawia się polecajka popkulturalna - serial "Breaking Bad".
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/environmental-hazards-risks/food-poisoning-from-marine-toxins
https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/bd84c5c7-4471-48f5-89e4-a7dc06d2f380/content
https://digitallibrary.amnh.org/items/d82fffd4-13a8-4bc0-97df-40e96e7e6f14
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C96071%2Codkryto-grozna-dla-czlowieka-toksyne-u-dwoch-gatunkow-ptakow-wroblowatych
https://health.howstuffworks.com/human-body/systems/digestive/rotten-sausages-botox-botulism.htm
https://theconversation.com/handle-with-care-the-worlds-five-deadliest-poisons-56089
https://www.chemistryworld.com/opinion/marshs-mirror/2500415.article
https://www.youtube.com/watch?v=oqqWdaaTq7A
https://en.wikipedia.org/wiki/Poisoning_of_Alexander_Litvinenko
https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10046853/1/Revised%20Litvinenko%20Lancet%20manuscript%20Nov%206%202015.pdf
https://www.chemistryworld.com/opinion/marshs-mirror/2500415.article
https://en.wikipedia.org/wiki/Ricin
https://en.wikipedia.org/wiki/Georgi_Markov
https://en.wikipedia.org/wiki/Bulgarian_umbrella
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dawka_%C5%9Bmiertelna
https://en.wikipedia.org/wiki/Thallium_poisoning
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30020612/
https://www.science.org/content/article/what-was-it-consult-breaking-bad -
Czy na Księżycu może działać nawigacja GPS?I dlaczego poziom Bałtyku podnosi się u polskich wybrzeży, a opada po stronie Szwecji?
Opowiadamy o misji pewnego szczególnego świetlika, którego zaniosło aż na Księżyc, oraz o tym, o ile już wzrósł poziom wody w Bałtyku, jak będzie się podnosił w najbliższych dziesięcioleciach i co to oznacza dla Gdańska i Żuław.
To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.
Posłuchajcie naszego podcastu!
Nasza szkocka wyprawa:
https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
Księżyc
https://www.nasa.gov/news-release/touchdown-carrying-nasa-science-fireflys-blue-ghost-lands-on-moon/
https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_Ghost_Mission_1
https://fireflyspace.com/missions/blue-ghost-mission-1/
https://www.flickr.com/photos/fireflyspace/54353240540/in/album-72177720313239766/
https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=BLUEGHOST
https://www.livescience.com/space/space-exploration/sunrise-on-the-moon-captured-by-blue-ghost-spacecraft-after-nasa-and-firefly-aerospace-announce-successful-lunar-landing
Bałtyk
https://www.eea.europa.eu/en/analysis/indicators/global-and-european-sea-level-rise
https://marine.copernicus.eu/pl/ocean-climate-portal/sea-level
https://sealevel.nasa.gov/ipcc-ar6-sea-level-projection-tool
https://coastal.climatecentral.org/map/6/19.3919/54.2696/
https://marine.copernicus.eu/access-data/ocean-monitoring-indicators/baltic-sea-mean-sea-level-time-series-and-trend
https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/wprowadzenie-do-6-raportu-ipcc-490
https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/polska-akademia-nauk-o-wzroscie-poziomu-morza-455
https://imgw.pl/charakterystyka-wybranych-elementow-klimatu-w-polsce-w-2024-roku-podsumowanie/ -
Po co firmy paliwowe zamrażają w Arktyce topniejącą wieloletnią zmarzlinę? i kto stwierdził, że odejście od spalania węgla, ropy i gazu zaprowadzi ludzkość "z powrotem do jaskiń"?
W najnowszym odcinku Podcastu Crazy Nauka opowiadamy o tym, jak w ostatnich latach ewoluowały kłamstwa sektora naftowego na temat zmiany klimatu, na jakie szczyty hipokryzji ta branża zdołała się wspiąć i jakie kolejne kompromitujące ją dokumenty wyciekły do publicznej wiadomości.
Opowiemy o konstruowaniu platform wiertniczych zgodnie z danymi nt. wpływu ocieplenia klimatu na poziom morza, którym to danym branża oficjalnie zaprzeczała. I o zaangażowaniu firm paliwowych w sponsoring sportowy, co można krótko nazwać “sportwashingiem”.
W tym odcinku często odwołujemy się do 5. odcinka naszego podcastu pt. “Kłamstwa branży paliwowej, czyli skąd wzięły się mity związane ze zmianą klimatu”, do którego posłuchania również Was zachęcamy:
https://www.spreaker.com/episode/5-klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu--50954622
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Tu nasze artykuły na ten temat:
https://www.crazynauka.pl/klamstwa-branzy-paliwowej-czyli-skad-wziely-sie-mity-zwiazane-ze-zmiana-klimatu/
https://www.crazynauka.pl/o-przyczynie-zmiany-klimatu-firmy-paliwowe-wiedzialy-od-60-lat-ale-trzymaly-to-w-tajemnicy/
https://www.crazynauka.pl/koncerny-paliwowe-sztucznie-chlodza-wieloletnia-zmarzline-pod-ropociagiem-na-alasce/
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html
https://www.iea.org/reports/world-energy-investment-2024/overview-and-key-findings
https://www.iea.org/reports/the-oil-and-gas-industry-in-net-zero-transitions/executive-summary
https://www.nbcnews.com/science/environment/democrats-say-big-oil-misled-public-decades-climate-change-rcna150255
https://www.budget.senate.gov/chairman/newsroom/press/new-joint-bicameral-staff-report-reveals-big-oils-campaign-of-climate-denial-disinformation-and-doublespeak/
https://www.api.org/news-policy-and-issues/news/2025/01/14/api-calls-on-incoming-administration-congress-administration-to-seize-american
https://edition.cnn.com/2025/01/17/economy/trump-oil-wind-energy/index.html
https://www.eenews.net/articles/exxons-own-models-predicted-global-warming-it-ignored-them/
https://theconversation.com/the-oil-and-gas-industry-has-been-lying-about-global-warming-for-decades-accountability-is-long-overdue-230160
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165232X22002889
https://www.nytimes.com/1989/12/20/business/greenhouse-effect-shell-anticipates-a-sea-change.html
https://iccwbo.org/news-publications/policies-reports/new-report-extreme-weather-events-cost-economy-2-trillion-over-the-last-decade/ https://gizmodo.com/conocophillips-willow-project-chillers-permafrost-oil-1850221362
https://www.coutts.com/insight-articles/news/2025/trumps-presidency-how-will-deregulation-shape-up-and-trade-policies-play-out.html
https://www.bbc.com/news/articles/crmzvdn9e18o
https://www.nytimes.com/2024/11/27/climate/maine-climate-change-oil-company-lawsuit.html
https://blog.ucsusa.org/delta-merner/us-states-and-communities-are-suing-the-fossil-fuel-industry-six-things-you-need-to-know/
https://climateintegrity.org/lawsuits
https://www.latimes.com/opinion/story/2023-09-20/la-california-oil-lawsuit-climate-accountability
https://en.wikipedia.org/wiki/Ghawar_Field
https://www.opendemocracy.net/en/cop27-hillknowlton-pr-greenwash-egypt/
https://www.clientearth.org/media/l44by31b/clientearth-complaint-concerning-saudi-arabian-oil-company.pdf
https://energetyka24.com/ropa/analizy-i-komentarze/dyrektor-generalny-saudi-aramco-czas-porzucic-fantazje-o-odchodzeniu-od-ropy-naftowej
https://sprawdzam.afp.com/doc.afp.com.32JD6PP
https://www.sustainability-beat.co.uk/2024/02/22/saudi-aramco-greenwashing/
https://klimat.rp.pl/klimat-i-ludzie/art41219171-sportwashing-rosnie-w-sile-nowa-strategia-gigantow-branzy-paliw-kopalnych
https://klimat.rp.pl/energia/art40044701-zarzuty-pod-adresem-gigantow-paliwowych-to-sie-przestanie-oplacac
https://www.clientearth.pl/najnowsze-dzialania/artykuly/onz-podejmuje-dzialania-przeciwko-saudyjskiej-firmie-naftowej-i-bankom-z-nia-wspolpracujacym-w-zwiazku-z-klimatem-i-prawami-czlowieka/
https://oko.press/za-kryzysy-ktos-przeciez-odpowiada-czy-za-niszczenie-klimatu-i-srodowiska-powinno-grozic-wiezienie
https://biznesalert.pl/saudi-aramco-emisje-co2-rafinerie-energetyka-srodowisko/
https://klimatycznabazawiedzy.org/raport/szalency-spod-szyldu-agend-klimatycznych-dezinformacja-i-propaganda-w-sprawach-zmiany-klimatu-i-polityki-klimatycznej/
https://www.desmog.com/2023/11/16/everything-you-need-to-know-about-saudi-aramco/
https://www.bakerinstitute.org/sites/default/files/2021-01/import/ces-wp-saudiaramco-010821.pdf -
Czy to prawda, że ludzie żyli już w czasach dinozaurów, antybiotyki zwalczają wirusy, a klimat się zmienia wskutek naturalnych cykli? Mówimy o raporcie Eurobarometr, poświęconym wiedzy i postawom Europejczyków wobec nauki i technologii.
I tak, w raporcie są obecni również Polacy. Oraz owszem, wyróżniają się spośród 35 krajów, które wzięły udział w badaniu - niestety, nie zawsze wyróżniają się w sposób, jakiego byśmy sobie życzyli.
Chwalimy się: tu znajdziecie informacje o naszej nominacji do Nagrody im. Woyciechowskiego:
https://www.nagrodawoyciechowskiego.pl/Nagroda-Autor-Internetowy
Posłuchajcie naszego podcastu!
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy z tych źródeł:
https://europa.eu/eurobarometer/api/deliverable/download/file?deliverableId=94629
https://europa.eu/eurobarometer/api/deliverable/download/file?deliverableId=94630
https://digitalpoland.org/publikacje/pobierz?id=70f40c4e-3fe1-4abd-9a32-02a26c324f18
https://www.britannica.com/science/continental-drift-geology
https://pl.wikipedia.org/wiki/Antropogeneza
https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/chapter/chapter-3/
https://zpe.gov.pl/a/fotosynteza/D8Os1wJXg -
Skandynawscy wikingowie nosili atrakcyjne stroje i biżuterię, używali oryginalnie zdobionej broni, no i w ogóle byli tak fajni, że warto robić o nich seriale i komiksy. A Słowianie chodzili w łapciach, byli przaśni i nie daliby rady stworzyć własnego państwa, gdyby im Skandynawowie w tym nie pomogli. Prawda? Otóż - wcale nie.
🗡 Dlaczego właściwie założyliśmy, że średniowieczni Skandynawowie byli atrakcyjniejsi od Słowian?
🗡 Jak polityka i światopogląd manipulowały historią?
🗡 I jak to naprawdę było z tymi wikingami w państwie pierwszych Piastów?
Pytamy o to fantastycznego gawędziarza, prof. Leszka Gardełę, archeologa i wikingologa, wybitnego znawcę wczesnośredniowiecznej Skandynawii i Słowiańszczyzny. Człowieka, który za wikingami przemierzył pół Europy. I napisał o nich mnóstwo artykułów naukowych oraz kilka książek.
Jeśli Wam się spodoba ten odcinek, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://studialednickie.pl/wiadomosci,tom-xxiii-2024.html
Str. 139-164 (ostrogi z potrójnymi motywami zwierzęcymi obejrzycie na str. 143 i 147)
https://archeologia.pl/wp-content/uploads/2021/06/Cieple-elitarna-nekropola-skompresowana.pdf
Wikingowie w Polsce? Zabytki skandynawskie z ziem polskich, pod red. M. Bogackiego, A. Janowskiego, Ł. Kaczmarka, Gniezno, Szczecin 2019 -
Nawet jednominutowa przerwa w pracy potrafi zdziałać cuda - zmniejszyć zmęczenie, poprawić pamięć czy wydajność. Warunek: regularność.
Plus fascynujący świat "zaraźliwych" zachowań: co łączy sikanie, śmiech i ziewanie? Wyjaśniamy mechanizmy neurologiczne, które sprawiają, że nieświadomie synchronizujemy się z innymi.
Oto dwa naukowe newsy w ramach krótszej wersji naszego podcastu. Zapraszamy do słuchania!
Wideo na 100. odcinek czyli podcast od kuchni i nasze wpadki:
https://youtu.be/XUfTuezdtLY
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu! Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
Mikroprzerwy:
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9432722/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1911-3846.12999
https://www.sciencealert.com/study-reveals-2-key-ways-to-reduce-fatigue-at-work
“Zaraźliwe” odruchy:
https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(24)01594-X#S.embed_link-K.C-B.1-L.1.zw
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2869077/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9399231/
https://www.nature.com/articles/s41598-020-64999-x
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22772979/
https://ojs.pum.edu.pl/pomjlifesci/article/download/726/541
https://www.sciencedaily.com/releases/2013/08/130807204847.htm
https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2020.00442/full
https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2022.780665/full -
Do 100. odcinka naszego podcastu od razu dorzucamy część drugą, w której pokazujemy, jak doszło do tego, że mit o UFO odrodził się w XXI wieku i dotarł z rancza w stanie Utah m.in. do amerykańskiego Kongresu. No i stał się lukratywnym biznesem.
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.nytimes.com/2024/03/08/us/politics/pentagon-ufo-alien-review.html?searchResultPosition=2
https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/22/ufologists-sean-kirkpatrick-pentagon-report-uaps
https://www.nytimes.com/2024/08/16/books/booksupdate/imminent-luiz-elizondo.html
https://en.wikipedia.org/wiki/George_Knapp_(television_journalist)
https://en.wikipedia.org/wiki/David_Grusch_UFO_whistleblower_claims
https://www.vice.com/en/article/inside-skinwalker-ranch-a-paranormal-hotbed-of-ufo-research/
https://media.defense.gov/2024/Mar/08/2003409233/-1/-1/0/DOPSR-CLEARED-508-COMPLIANT-HRRV1-08-MAR-2024-FINAL.PDF
https://smd-cms.nasa.gov/wp-content/uploads/2023/09/uap-independent-study-team-final-report.pdf -
100. odcinek naszego podcastu, a w nim coś ekstra: historia mitu UFO, w której wyjaśniamy źródła opowieści o latających spodkach i obcych. I od razu, z okazji naszego jubileuszu, wrzucamy drugą część podcastu o UFO - docieramy w niej aż do czasów współczesnych. Duuużo słuchania! Czerwiec 1947 roku. Kenneth Arnold dostrzega dziwne obiekty na niebie i uruchamia lawinę, która w końcu przeradza się w masową histerię i doprowadza do powstania jednego z najpotężniejszych mitów współczesności.
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Tu notka o UFO z 1978 roku (i obrazek Piotrka):
https://www.crazynauka.pl/wp-content/uploads/2024/01/ufo-1979.jpg
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/22/ufologists-sean-kirkpatrick-pentagon-report-uaps
https://www.nytimes.com/2024/08/16/books/booksupdate/imminent-luiz-elizondo.html
https://en.wikipedia.org/wiki/George_Knapp_(television_journalist)
https://en.wikipedia.org/wiki/David_Grusch_UFO_whistleblower_claims
https://www.vice.com/en/article/inside-skinwalker-ranch-a-paranormal-hotbed-of-ufo-research/
https://www.statista.com/chart/8452/ufo-sightings-are-at-record-heights/
https://www.newspapers.com/article/deseret-news-twin-falls-falling-disc-pro/94298643/
https://www.nytimes.com/1994/09/18/us/wreckage-in-the-desert-was-odd-but-not-alien.html?pagewanted=all
https://en.wikipedia.org/wiki/Kenneth_Arnold_UFO_sighting
https://en.wikipedia.org/wiki/1947_flying_disc_craze
https://en.wikipedia.org/wiki/Horten_Ho_229
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2021/05/13/emilcin-hipnoza-i-falszywi-kosmici-czy-w-polskim-roswell-doszlo-do-oszustwa/
https://en.wikipedia.org/wiki/Emilcin_Abduction
https://pl.wikipedia.org/wiki/Antrovis
https://www.popularmechanics.com/military/research/a44466099/researcher-says-he-has-evidence-of-1933-ufo-crash-in-italy/
https://en.wikipedia.org/wiki/Unidentified_flying_object
https://science.nasa.gov/uap/faqs/
https://www.nytimes.com/2023/05/31/us/politics/nasa-ufo-hearing.html
https://www.nytimes.com/2019/05/26/us/politics/ufo-sightings-navy-pilots.html
https://www.nytimes.com/2024/03/08/us/politics/pentagon-ufo-alien-review.html?searchResultPosition=2
https://www.nature.com/articles/s41598-023-49527-x
https://www.scientificamerican.com/article/what-really-happened-at-the-pentagons-once-hidden-ufo-office/
https://www.scientificamerican.com/article/nope-its-never-aliens/
https://www.scientificamerican.com/article/bad-data-not-aliens-may-be-behind-ufo-surge-nasa-team-says/
https://www.scientificamerican.com/podcast/episode/the-governments-former-ufo-hunter-has-a-lot-to-say/
https://www.scientificamerican.com/article/heres-what-i-learned-as-the-u-s-governments-ufo-hunter/
https://www.sciencenews.org/article/scientists-serious-ufo-uap-security
https://academic.oup.com/bioscience/article-abstract/17/1/15/326133?login=false
https://en.wikipedia.org/wiki/Flight_105_UFO_sighting
https://en.wikipedia.org/wiki/Roswell_incident
https://en.wikipedia.org/wiki/Aztec,_New_Mexico_crashed_saucer_hoax
https://en.wikipedia.org/wiki/Hangar_18_(conspiracy_theory)
https://en.wikipedia.org/wiki/Barney_and_Betty_Hill_incident
https://en.wikipedia.org/wiki/UFO_conspiracy_theories
https://en.wikipedia.org/wiki/Project_Mogul
https://en.wikipedia.org/wiki/Flying_saucer
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_reported_UFO_sightings
https://en.wikipedia.org/wiki/Foo_fighter
https://en.wikipedia.org/wiki/Ghost_rockets
https://en.wikipedia.org/wiki/Table_of_reports_during_the_1947_flying_disc_craze
https://www.britannica.com/topic/unidentified-flying-object/Other-investigations-of-UFOs -
Epidemie, wojna, uchodźcy. Czego uczy nas kryzys, jak się przygotować na trudne czasy, poza zgromadzeniem papieru toaletowego i makaronu? Eksperci są zgodni: co najmniej tak samo ważne jest zabezpieczenie własnego zdrowia, zwłaszcza przed chorobami zakaźnymi. A jak to wyglądało w przypadku Ukrainy? I czy polski system ochrony zdrowia podołał temu zadaniu? Żeby Wam rzetelnie przedstawić ten temat, poprosiliśmy o komentarze cenionych ekspertów:
dr Piotra Kramarza, szefa naukowego Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC);prof. Tomasza Sobierajskiego, socjologa i wakcynologa społecznego z Uniwersytetu Warszawskiego. Usłyszycie ich, obok naszych głosów, w tym odcinku naszego podcastu.
Zapraszamy do słuchania!
Ten podcast jest elementem płatnej współpracy z ECDC. Korzystamy z ich wiedzy, źródeł i specjalistów.
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://www.escaide.eu/en
https://health.ec.europa.eu/health-security-and-infectious-diseases/surveillance-and-early-warning_pl
https://www.pzh.gov.pl/projekt-epibaza/nadzor-epidemiologiczny/
https://www.pzh.gov.pl/projekt-epibaza/nadzor-epidemiologiczny/
https://www.termedia.pl/mz/Transgraniczny-system-elektronicznej-dokumentacji-medycznej-w-UE,55974.html
https://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci,alarmujacy-wzrost-zachorowan-na-krztusiec-w-polsce--ponad-5-tys--przypadkow-w-miesiac,artykul,45073805.html
https://www.termedia.pl/poz/Krztusiec-w-natarciu,59776.html -
Przez lata słyszeliśmy o prozdrowotnych właściwościach czerwonego wina i bezpiecznych dawkach alkoholu, na które można sobie regularnie pozwalać. Badania poszły do przodu i coraz więcej z nich pokazuje, że z piciem alkoholu jest zupełnie inaczej, niż nauczyliśmy się myśleć. Dziś opowiadamy o poalkoholowej gastrofazie, zaskakujących efektach “suchego stycznia”, strategiach producentów alkoholu i etykietach z oznaczeniami “rakotwórcze”.
Posłuchajcie naszego podcastu!
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
https://en.wikipedia.org/wiki/Dry_January
Bezpieczne limity
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)31310-2/fulltext#S.embed_link-K.C-B.1-L.1.zw
https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-advice/the-risks-of-drinking-too-much/
https://www.nature.com/articles/s41467-022-28735-5
https://www.nytimes.com/2023/01/13/well/mind/alcohol-health-effects.html
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9487798/
https://www.spectrum.niaaa.nih.gov/Content/archives/Fall_2018_508C.pdf
https://www.nytimes.com/2025/01/01/health/alcohol-dietary-guidelines.html
Kalorie
https://www.nature.com/articles/ncomms14014
https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-advice/calories-in-alcohol/
https://zbiotics.com/blogs/journal/alcohol-and-food-cravings
https://www.bbc.com/news/health-38562048
https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000886.htm
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1365-2265.2001.01401.x
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6207178/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/87483/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14557794/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S000689931930616X
Działanie na mózg
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC165791/
https://neuroexpert.org/encyklopedia/kwas-l-glutaminowy-glutaminian/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3096805/
O śnie
https://www.washingtonpost.com/wellness/2025/01/03/dry-january-alcohol-sleep-better/
Oznaczanie alko w USA
https://www.washingtonpost.com/health/2025/01/03/alcohol-cancer-warning-surgeon-general
https://www.nytimes.com/2025/01/03/health/alcohol-surgeon-general-warning.html
Czerwone wino:
https://www.nytimes.com/2024/02/17/well/eat/red-wine-heart-health.html
https://www.nytimes.com/2021/08/30/well/live/alcohol-atrial-fibrillation.html
https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-mar-30-sci-alcohol30-story.html
https://www.ajpmonline.org/article/S0749-3797(05)00012-7/abstract
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10723838/
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2802963
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/HYPERTENSIONAHA.123.21224
https://aacrjournals.org/cebp/article/32/1/46/712618/Do-Beliefs-about-Alcohol-and-Cancer-Risk-Vary-by
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10815776/
https://en.wikipedia.org/wiki/Resveratrol
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10723838/
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2798004
https://www.rcpsych.ac.uk/mental-health/translations/polish/alcohol-mental-health-and-the-brain
Alkohol i nowotwory:
https://pennstatehealthnews.org/topics/one-group-blog-october-2021/
https://www.hhs.gov/sites/default/files/oash-alcohol-cancer-risk.pdf
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6705703/
https://ufhealth.org/stories/2024/growing-awareness-between-alcohol-and-cancer-risk -
Odcinek inny niż wszystkie, czyli lot ponad noworocznymi sekundami przestępnymi, babilońskimi ceremoniami poniżania króla, niedotrzymywaniem postanowień i uprzedzeniami względem szkockich blondynów.
À propos Szkocji: w maju 2025 zapraszamy na prowadzoną przez nas wyprawę “Cała dzikość Szkocji”, którą z organizujemy wraz z biurem podróży One Small Step - 2 stycznia o 20.00 ruszają zapisy!
https://www.onesmallstep.travel/szkocjacrazynauka-2025
Jest to odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli lżejsza wersja naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek podcastu, skorzystaliśmy z tych źródeł:
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0234097
https://www.researchgate.net/publication/347438493_How_long_do_people_stick_to_a_diet_resolution_A_digital_epidemiological_estimation_of_weight_loss_diet_persistence
https://en.wikipedia.org/wiki/First-foot
https://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/komunikaty/468,Sekunda-przestepna.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Akitu -
Pierwszy taki przegląd pradziejów Polski: od już-nie-ryb, czyli pierwszych w dziejach Ziemi czworonogów, które wyszły na ląd, przez triasowe kozy i smoki wawelskie, aż po historie ukryte w kupach dinozaurów i ślady katastrofy sprzed 66 mln lat.
Tę brawurową opowieść snujemy wraz z naszym wspaniałym gościem, dr. Grzegorzem Niedźwiedzkim, paleontologiem i geologiem z Uniwersytetu w Uppsali i Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie, który w dodatku jest współodkrywcą większości tych cudów i świetnym gawędziarzem.
Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując się do tego odcinka, korzystaliśmy z wielu źródeł, w tym z artykułów, których współautorem jest dr Niedźwiedzki:
Najstarsze ślady czworonoga
https://jednaziemia.pgi.gov.pl/planeta-dzieje/31-dzieje/2801-pierwsze-czworonogi-wyszly-na-lad-w-gorach-swietokrzyskich.html
https://www.science.org/content/article/ancient-four-legged-beasts-leave-their-mark
https://www.crazynauka.pl/jak-pod-kielcami-odkopalismy-szczotka-najstarsze-slady-czworonoga-na-ziemi/
https://www.science.org/doi/10.1126/science.aal4853
https://www.muzeumlisowice.pl/lisowicia-bojani-na-okladce-science-n97.html
https://www.crazynauka.pl/polski-gigant-z-poczatkow-ery-dinozaurow-odkrycie-kuzyna-ssakow-ciezszego-od-slonia/
Góry Świętokrzyskie i Opolszczyzna - wykopaliska
https://ekomuzeum.pl/
https://www.paleo.pan.pl/krasiejow/artykuly.html
https://juraparkkrasiejow.pl/atrakcje/pawilon-paleontologiczny-wykopaliska/
https://www.crazynauka.pl/mamy-w-polsce-rafe-koralowa/
Kupa i wymiociny dinozaurów
https://www.nature.com/articles/d41586-024-03889-y
https://www.nature.com/articles/s41586-024-08265-4
https://pan.pl/skamieniale-odchody-ujawniaja-wskazowki-dotyczace-powstania-dinozaurow/
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C105671%2Cnowe-informacje-o-ewolucji-dinozaurow-dzieki-przeswietleniu-skamienialych
Ślady zagłady dinozaurów w Bochotnicy:
https://www.crazynauka.pl/sfotografowalismy-moment-zaglady-dinozaurow/
Jak wyglądała Ziemia kiedyś:
https://dinosaurpictures.org/ancient-earth#400
A tu memy, o których wspominamy w nagraniu:
https://paczaizm.pl/hej-chcesz-cos-z-dewonu-avonu-zwierze/
https://zzyciawziete.styl.fm/583491.ej-chcesz-cos-z-avonu-co-to-znaczy-o-co-chodzi-slang-mem-sprawdz-oryginal
https://demotywatory.pl/3429766/Czasami-lepiej -
Bombki, światełka, magia, choinki, prezenty… Tylko dlaczego niemal 40 proc. ludzi odczuwa stres, kiedy zbliżają się Święta i dopada ich presja na wyczarowanie magicznej, rodzinnej atmosfery? Po angielsku to zjawisko ma nawet specjalną nazwę - Holiday Blues.
Opowiadamy o tym, co psychologia i socjologia mówią o przeżywaniu Świąt i przyjmowaniu ról społecznych, które czynią nas nieszczęśliwymi. Oraz o tym, co radzą specjaliści w kwestii tego, jak w te role nie wchodzić.
To odcinek z cyklu “Nauka na czasie”, czyli z zasady lżejsza wersja naszego podcastu, w której z reguły omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Tym razem skupiliśmy się na jednym temacie, ale również bardzo aktualnym. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek, korzystaliśmy z różnych źródeł.
Linki do badań, omówień i dodatków:
https://www.apa.org/news/press/releases/2006/12/holiday-stress.pdf
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3257984/
https://www.nami.org/press-releases/mental-health-and-the-holiday-blues/
https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-pathways-of-experience/202112/holiday-blues-why-christmas-causes-stress
https://www.healthpartners.com/blog/why-we-get-depressed-during-holidays/
https://swps.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/34679-przezyc-swieta-i-nie-zwariowac
https://www.rp.pl/przemysl-spozywczy/art39537061-polacy-zmarnuja-mniej-zywnosci-w-swieta-tradycja-w-odwrocie
https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1000316
https://www.researchgate.net/profile/Diego-Gambetta/publication/242591079_Trust_Making_and_Breaking_Cooperative_Relations/links/56ab47be08ae8f386568be63/Trust-Making-and-Breaking-Cooperative-Relations.pdf
https://psycnet.apa.org/record/2020-17226-008
https://www.researchgate.net/publication/275281205_Relationship_autonomy_and_support_provision_in_romantic_relationships
https://www.researchgate.net/publication/232847651_The_Contribution_of_Couple_Leisure_Involvement_Leisure_Time_and_Leisure_Satisfaction_to_Marital_Satisfaction
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2692821/
Taka piękna i długa reklama Apartu:
https://youtu.be/Ptld98KjPuM?si=ikV9d02Vl3Azn-wT -
Czy system badający zorze polarne wywołuje też huragany?
Czy waszyngtońska pizzeria może być centrum złowieszczego spisku?
Dlaczego kolory na mapach pogody zostały zmienione?
Drugi ze specjalnych odcinków o teoriach spiskowych, który przygotowaliśmy we współpracy z portalem fact-checkingowym Fakenews.pl. Rozkładamy na czynniki pierwsze teorie związane m.in. ze sterowaniem pogodą czy ruchem QAnon. Pokazujemy jednocześnie, jak się do nich mają prawdziwe spiski, takie jak MKUltra i więzienia CIA w Polsce. A w rolę trzeciego prowadzącego Podcast Crazy Nauka znów wcielił się Mateusz Zadroga z Fakenews.pl :)
Jest to odcinek sponsorowany w ramach grantu Open Information Partnership.
Zapraszamy do słuchania!
Tu można kupić naszą książkę “Fakt, nie mit”:
https://www.empik.com/fakt-nie-mit-stanislawska-aleksandra-stanislawski-piotr,p1234345293,ksiazka-p
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
HAARP i psychologiczne źródła spisków
https://yougov.co.uk/international/articles/40876-what-conspiracy-theories-did-people-around-world-b
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6238178/
https://www.apa.org/news/press/releases/2023/06/why-people-believe-conspiracy-theories
https://www.mcgill.ca/oss/article/critical-thinking-pseudoscience/who-likely-believe-conspiracy-theories
https://www.scientificamerican.com/article/people-drawn-to-conspiracy-theories-share-a-cluster-of-psychological-features/
https://today.yougov.com/politics/articles/48113-which-conspiracy-theories-do-americans-believe
https://www.reuters.com/world/us/hurricane-milton-helene-fact-checking-conspiracies-rumors-2024-10-09/
Zmiana klimatu
https://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-meteorolodzy-i-telewizje-zmieniaja-skale-kolorow-na-mapach-pogody-zeby-siac-panike
https://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-naukowcy-z-nasa-i-noaa-falszuja-pomiary-temperatury-112
https://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-zmieniono-globalne-ocieplenie-na-zmiane-klimatu-63
https://naukaoklimacie.pl/fakty-i-mity/mit-ujawniona-korespondencja-pomiedzy-klimatologami-dowodzi-spisku-17
QAnon
https://www.nytimes.com/interactive/2016/12/10/business/media/pizzagate.html
https://www.politifact.com/article/2016/dec/05/how-pizzagate-went-fake-news-real-problem-dc-busin/
https://www.snopes.com/fact-check/pizzagate-conspiracy/
https://www.thedailybeast.com/tiktok-teens-are-obsessed-with-pizzagate/
https://www.nytimes.com/2016/12/05/business/media/comet-ping-pong-pizza-shooting-fake-news-consequences.html
https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2021/02/16/pizzagate-qanon-capitol-attack/
https://fakenews.pl/spoleczenstwo/adrenochrom-qanon-i-pizzagate/
https://nymag.com/intelligencer/2017/12/qanon-4chan-the-storm-conspiracy-explained.html
https://www.washingtonpost.com/lifestyle/style/as-the-bizarre-qanon-group-emerges-trump-rallies-go-from-nasty-to-dangerous/2018/08/01/063ed6f8-9585-11e8-a679-b09212fb69c2_story.html
https://www.politico.eu/article/amazon-qanon-covid19-coronavirus-disinformation-conspiracy-theories/
https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2020/06/qanon-nothing-can-stop-what-is-coming/610567/
https://www.bbc.com/news/53498434
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8022489/
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0142064X211025464
https://theconversation.com/qanon-and-the-storm-of-the-u-s-capitol-the-offline-effect-of-online-conspiracy-theories-152815
https://www.vox.com/videos/2020/10/28/21538763/save-the-children-qanon-instagram
https://en.wikipedia.org/wiki/QAnon
https://en.wikipedia.org/wiki/Pizzagate_conspiracy_theory
MKUltra
https://www.nytimes.com/1974/12/22/archives/huge-cia-operation-reported-in-u-s-against-antiwar-forces-other.html
https://www.smithsonianmag.com/smart-news/what-we-know-about-cias-midcentury-mind-control-project-180962836/
https://en.wikipedia.org/wiki/MKUltra
https://www.npr.org/2019/09/09/758989641/the-cias-secret-quest-for-mind-control-torture-lsd-and-a-poisoner-in-chief
Więzienie CIA
https://www.washingtonpost.com/world/national-security/the-hidden-history-of-the-cias-prison-in-poland/2014/01/23/b77f6ea2-7c6f-11e3-95c6-0a7aa80874bc_story.html
https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/01/22/AR2009012201527_2.html?sid=ST2009012204161
http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6360817.stm
https://www.bbc.com/news/world-europe-28460628
https://www.wsj.com/articles/eu-court-rules-against-poland-in-cia-rendition-case-1406193988
https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/poland/11286267/Polish-president-admits-Poland-agreed-to-host-secret-CIA-black-site.html
https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,29059826,wiezienie-cia-bez-kary-wyborcza-ujawnia-prokuratura-umorzyla.html
https://www.justiceinitiative.org/voices/20-extraordinary-facts-about-cia-extraordinary-rendition-and-secret-detention -
Czy sztuczna inteligencja pisze lepsze wiersze od Szekspira i Dickinson? Czy jesteśmy w stanie rozróżnić poezję ludzką od nieludzkiej? Oraz jakie historie opowiadają nam skamieniałe kupy i wymiociny dinozaurów, w dodatku pochodzące z terenu Polski?
O tym wszystkim odpowiadamy w odcinku z serii “Nauka na czasie”, czyli w lżejszej wersji naszego podcastu, w której omawiamy dwa wybrane naukowe doniesienia. Cykl ten publikujemy co drugi tydzień, na przemian z dłuższymi odcinkami.
Rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków:
https://patronite.pl/crazynauka
Jeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊
https://buycoffee.to/crazynauka
A tu znajdziecie nasze koszulki 😊
https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109
Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu!
Przygotowując ten odcinek, korzystaliśmy z różnych źródeł. Linki do badań, omówień i dodatków:
AI i poezja
https://www.nature.com/articles/s41598-024-76900-1
https://www.nature.com/articles/s41598-024-54271-x
Dinozaurze wymiociny i kupy
https://www.nature.com/articles/d41586-024-03889-y
https://en.wikipedia.org/wiki/Bromalite
https://pubs.geoscienceworld.org/sepm/palaios/article-abstract/37/8/433/616321/SIGNIFICANCE-OF-A-SMALL-REGURGITALITE-CONTAINING
https://boingboing.net/2022/09/21/fossilized-dino-vomit-discovered-in-utah.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Brachiosaurus
https://www.crazynauka.pl/jak-pod-kielcami-odkopalismy-szczotka-najstarsze-slady-czworonoga-na-ziemi/ -
Jak jeden sfałszowany tekst sprawił, że XX wiek był gorszy, niż powinien być?
Dlaczego pierwsze kroki człowieka na Księżycu ktoś filmował z powierzchni tegoż Księżyca?
Dlaczego World Trade Center zawaliło się, mimo że było odporne na uderzenia samolotów?
O teoriach spiskowych - dawnych i całkiem nowych - oraz o tym, dlaczego tak wielu ludzi w nie wierzy, opowiadamy w specjalnym odcinku, przygotowanym we współpracy z portalem fact-checkingowym Fakenews.pl. Jego przedstawiciel, Mateusz Zadroga, wcielił się z tej okazji w rolę trzeciego prowadzącego Podcast Crazy Nauka.
Ten odcinek jest pierwszą częścią naszej opowieści o teoriach spiskowych. Drugą, w której omawiamy również prawdziwe spiski, opublikujemy za dwa tygodnie. Są to odcinki sponsorowane w ramach grantu Open Information Partnership.
Zapraszamy do słuchania!
Tu można kupić naszą książkę “Fakt, nie mit”:
https://www.empik.com/fakt-nie-mit-stanislawska-aleksandra-stanislawski-piotr,p1234345293,ksiazka-p
Przygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:
Myślenie spiskowe
https://yougov.co.uk/international/articles/40876-what-conspiracy-theories-did-people-around-world-b
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6238178/
https://www.apa.org/news/press/releases/2023/06/why-people-believe-conspiracy-theories
https://www.mcgill.ca/oss/article/critical-thinking-pseudoscience/who-likely-believe-conspiracy-theories
https://www.scientificamerican.com/article/people-drawn-to-conspiracy-theories-share-a-cluster-of-psychological-features/
https://today.yougov.com/politics/articles/48113-which-conspiracy-theories-do-americans-believe
https://www.reuters.com/world/us/hurricane-milton-helene-fact-checking-conspiracies-rumors-2024-10-09/
https://mitologiawspolczesna.pl/teorie-spiskowe/
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0963721417718261
https://skepticalscience.com/docs/ConspiracyTheoryHandbook_Polish.pdf
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5724570/
Protokoły mędrców Syjonu
https://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/daily/nov98/nazicars30.htm
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Ford#Antisemitism_and_The_Dearborn_Independent
https://pl.wikipedia.org/wiki/Protoko%C5%82y_m%C4%99drc%C3%B3w_Syjonu
https://en.wikipedia.org/wiki/Matvei_Golovinski
https://pl.wikipedia.org/wiki/Maurice_Joly
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Protocols_of_the_Elders_of_Zion
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Dialogue_in_Hell_Between_Machiavelli_and_Montesquieu
https://encyclopedia.ushmm.org/content/pl/article/protocols-of-the-elders-of-zion
https://encyclopedia.ushmm.org/content/pl/article/protocols-of-the-elders-of-zion-key-dates
https://www.rcin.org.pl/dlibra/publication/5489/edition/836
https://www.britannica.com/topic/Protocols-of-the-Elders-of-Zion
https://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/pismo/16/020_Protokoly-Medrcow-Syjonu.pdf
Lądowanie na Księżycu
https://www.bbc.co.uk/bitesize/articles/z3x6b7h
https://en.wikipedia.org/wiki/Moon_landing_conspiracy_theories
https://www.manchester.ac.uk/about/news/moon-landing-conspiracy-theories/
https://www.theguardian.com/science/2019/jul/10/one-giant-lie-why-so-many-people-still-think-the-moon-landings-were-faked
Zamachy z 11 września
https://d3nkl3psvxxpe9.cloudfront.net/documents/Conspiracy_Theories_poll_results.pdf
https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-i-poszukiwacze-prawdy/
https://blogs.chapman.edu/wilkinson/2016/10/11/what-arent-they-telling-us/
https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-ii-blizniacze-wieze/
https://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/Legacy/NCSTAR/ncstar1.pdf
https://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/Legacy/NCSTAR/ncstar1a.pdf
https://www.youtube.com/watch?v=rxhZFaC7Nhc&t=1007s&ab_channel=EnhancedWTCVideos
https://www.youtube.com/watch?v=XpfDkL-vFdk&t=59s&ab_channel=Maxwell4Truth
https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-iii-nano-termit/
https://www.chronicle.com/article/professors-of-paranoia/?bc_nonce=4marfjqze6tjw6hfg5d3tr&cid=reg_wall_signup
http://www.civil.northwestern.edu/people/bazant/PDFs/Papers/466.pdf
https://aneta.org/911experiments_com/articles/Millette9119ProgressReport022912_rev1_030112webHiRes.pdf
https://fakenews.pl/spoleczenstwo/smierc-i-pyl-teorie-spiskowe-dotyczace-zamachow-z-11-wrzesnia-czesc-iv-wtc-7/
https://fullfact.org/online/bbc-world-trade-center-7-september-11/
https://gizmodo.com/why-9-11-truthers-are-obsessed-with-the-plasco-high-ris-1822203542
https://www.phd.eng.br/wp-content/uploads/2019/04/19.04.30ParecerCompletoPaesAlmeida_final-compactado.pdf
https://apnews.com/article/fact-check-911-pentagon-airplane-debris-598153051732 - Show more
