Episodios
-
Od dłuższego czasu informacje na temat Niemiec, które do nas docierają, są negatywne. Rozpadnięcie się rządzącej koalicji, problemy gospodarcze, społeczne, wyzwania związane z migracją, ataki nożowników, protesty, przemoc i niezadowolenie mają na to silny wpływ.
Jakie są aktualne nastroje w Niemczech i jak to wygląda od środka? Jaki jest kontekst społeczny morderstw i aktów przemocy, o których dowiadujemy się coraz częściej? Jak silny w Niemczech jest prawicowy ekstremizm w kontekście zaangażowania Elona Muska we wsparcie skrajnie prawicowej AfD? Czy zapowiedź większej liczby deportacji po ostatnim ataku nożownika faktycznie się spełni? Czy społeczeństwo obwinia osoby migranckie za to, co dzieje się w Niemczech?
W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Niemczech, w których trwa kampania przed zbliżającymi się wyborami do niemieckiego Bundestagu. Odbędą się one 23 lutego 2025 r. i są przedterminowe, ponieważ w listopadzie rozpadła się koalicja rządząca złożona z socjaldemokratycznej SPD, liberalnej FDP oraz Zielonych. A naszą gościnią jest Agnieszka Łada-Konefał, politolożka, niemcoznawczyni, wicedyrektorka Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt.
-
Tematy najnowszego wydania:
Napięcia w Azji: Indie, Filipiny, Chiny oraz relacje UE–ChRL
Genetyczne przyczyny depresji, zdrowie psychiczne rodziców i doktorantów
Rola kobiet w gospodarce, w Meksyku i na Zanzibarze
AI kontra jadowite węże oraz minusy korzystania ze sztucznej inteligencji
Konflikt na linii państwo–rebelianci w Sudanie, Nigerii i Pakistanie
Wizy: Tajlandia, Bułgaria oraz spór między Indiami a Bangladeszem
Szkoły prywatne i bazy RAF a zanieczyszczenie powietrza i wody
Święta i festiwale religijne: Voodun Days, Kumbhamela i Seijin-shiki
-
¿Faltan episodios?
-
W najnowszym wydaniu:
Rywalizacja międzynarodowa o czipy, Antarktydę i Kanał Panamski
Środowisko: odradzające się Morze Północne i wymieranie zwierząt słodkowodnych
Niepokoje i konflikty na Tajwanie, w Syrii oraz Pakistanie
Roboty od trawy morskiej i soku z cytryny oraz plecak współpracujący z użytkownikiem
Rozszerzenie BRICS, inicjatywa Malezji i Singapuru oraz reforma w Chinach
Wielkie korporacje a brak wody w Meksyku i australijski kryzys wodny
Mit diety paleo i zatrucie ołowiem w starożytnym Rzymie a spadek QI europejskiej populacji
Jak mniejszości etniczne radzą sobie w MMA oraz przymusowe przesiedlenia w Azji
-
W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Stanach Zjednoczonych na chwilę przed zaprzysiężeniem Donalda Trumpa, które nastąpi 20 stycznia.
Od wyborów prezydenckich, które odbyły się 5 listopada 2024 r., minęło kilka tygodni, podczas których obserwowaliśmy ostatnie decyzje i działania Joe Bidena, jak przyznanie kolejnego pakietu wsparcia Ukrainie, czy liczne ułaskawienia, w tym jego syna Huntera Bidena, który przyznał się do winy w związku z zarzutami podatkowymi.
Niebawem to Donald Trump zacznie rządzić USA i jego obecne zapowiedzi będą mogły się urzeczywistnić. Jakie będą najważniejsze działania Trumpa podczas jego kadencji, czy zakończenie wojny w Ukrainie jest możliwe, co oznacza „piekło dla Hamasu” i o co chodzi z pomysłem włączenia Grenlandii i Kanady do USA?
Na te i inne pytania odpowiemy w rozmowie z Mateuszem Piotrowskim, analitykiem ds. Stanów Zjednoczonych i stosunków transatlantyckich z Polskiego Instytut Spraw Międzynarodowych.
-
Tematy najnowszego odcinka:
Schyłek Francji w Afryce oraz niepokoje afgańsko-pakistańskie
Protesty społeczne w Serbii, Mozambiku i Bangladeszu
Leki ograniczające apetyt a wydatki na żywienie i nowe prawo w Kalifornii
Środowisko: wydobycie litu a ślimak Kings River pyrg i wyciek ropy w Cieśninie Kerczeńskiej
Gangi Trynidadu i Tobago, sycylijska mafia i drony do przemytu narkotyków
Sztuka: najciekawsze wystawy 2025 r. i największe skandale 2024 r.
Opryszczka a alzheimer, norowirusy oraz infekcje pasożytnicze w USA
Kosmos 2025: wielkie rakiety i teleskop, splątanie kwantowe i zasada kosmologiczna
-
W dzisiejszym odcinku:
Górnictwo i ropa a zanieczyszczenie środowiska w Nigerii i Salwadorze
Recykling w Japonii i USA oraz utylizacja samolotów w Wielkiej Brytanii
Ekonomia: straty Egiptu, kondycja Makau i pożyczka Salwadoru
Długowieczne zwierzęta oraz ich znaczenie dla ekosystemów
Spór o ląd: Wenezuela, Gujana, Panama, USA, Dania, Chiny i Japonia
Izrael, Strefa Gazy, brak pożywienia i wody oraz zbrodnie przeciwko ludzkości
Jak pomagać osobom z niepełnosprawnością oraz byłym więźniom
Nauka: szybkość ludzkiej myśli oraz rój autonomicznych dronów
-
Ten odcinek Podcastu Outriders poświęciliśmy Gruzji – podsumowaniu tego roku i perspektywom na najbliższą przyszłość. Rozmowę przeprowadziliśmy tuż przed świętami. Sytuacja była i jest dynamiczna. W niedzielę 29 grudnia Micheil Kawelaszwili został zaprzysiężony na prezydenta Gruzji.
Naszym gościem jest Wojciech Wojtasiewicz, analityk ds. Kaukazu Południowego z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, z którym rozmawiamy m.in. o tym, kim jest nowy prezydent, jaki był rok 2024 dla Gruzji, czy da się rządzić podzielonym i niezadowolonym narodem, czy można mieć jeszcze nadzieję na zbliżenie z Unią Europejską, jak można ukarać partię rządzącą, czyli Gruzińskie Marzenie, nie karząc obywatelek i obywateli gruzińskich?
Bez wątpienia dla Gruzji był to rok trudny, pełen protestów i wielu zmian politycznych występujących w bardzo krótkim czasie. Co się aktualnie dzieje w Gruzji i co może się wydarzyć w najbliższej przyszłości?
-
Tematy najnowszego Magazynu Outriders:
Polityka międzynarodowa w Afryce, Oceanii i Europie
Klimat a choinki, wilczomlecz nadobny i wydatki świąteczne
Zielona rewolucja energetyczna a koszty ludzkie i środowiskowe
Branża lotnicza: prognoza na 2025 r., problemy Rosji i na Bliskim Wschodzie
Mikroroboty w medycynie, chodzące drony i roboty w winoroślach
Gorączka złota w Sudanie i działania firm ochroniarskich w Afryce
Prześladowania Hindusów w Bangladeszu oraz preferencje rasowe na uczelniach w USA
Mikrosieci energetyczne, turbina AI oraz projekt Oasis de Atacama
-
W tym wydaniu Podcastu Outriders rozmawiamy o przyszłości Syrii, o możliwych scenariuszach po obaleniu dyktatora Baszszara al-Asada, o wyzwaniach gospodarczych, bezpieczeństwie, ludziach i azylu.
8 grudnia br. dowiedzieliśmy się, że syryjscy bojownicy zdobyli stolicę kraju, Damaszek, co oznaczało koniec ponad 50-letnich rządów rodziny Asadów. Choć przejęcie władzy odbyło się sprawnie, to przygotowania do niego trwały od 2011 r., kiedy to zaczęła się wojna domowa w tym kraju. Baszszara al-Asada popierały m.in. Rosja i Iran. Choć obalenie dyktatury jest pozytywnym wydarzeniem, o tyle przejęcie władzy przez rebeliantów dowodzonych przez grupę Hajat Tahrir asz-Szam (HTS), na czele których stoi były bojownik Al-Kaidy, Abu Muhamad al-Dżaulani, już mniej.
Czy wobec tego Syryjczycy i Syryjki mają się z czego cieszyć? Kim są ludzie, którzy przejęli władzę w Syrii, jakie mają poglądy i plany na przyszłość? Czy możliwe jest porozumienie między Rosją i nowymi rządzącymi Syrią? Czy ludzie będą wracać do swojego kraju? Co z prawem do azylu?
O tym rozmawiamy z Marcinem Krzyżanowskim, orientalistą, wykładowcą akademickim oraz byłym dyplomatą, członkiem Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego, absolwentem m.in. kulturoznawstwa bliskowschodniego na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ oraz Szkoły Języka Arabskiego dla Obcokrajowców w Damaszku. -
Tematy najnowszego odcinka:
Rosyjskie i chińskie incydenty oraz akty sabotażu w Europie
Prawa człowieka w Tigraju, Brazylii i Somalii
Chińsko-amerykańska wojna handlowa i nowe sankcje na Iran
Jak być świadomym weganinem oraz nowy sposób leczenia otyłości
Wymieranie języków, emoji i słowa roku 2024
Czterodniowy tydzień pracy w Japonii i Wielkiej Brytanii
Clovis, Canid Swan Point oraz tajemnica nierozkładających się mózgów
Operacja „Destabilizacja” oraz operacja „Comby” na Wyspach Brytyjskich
-
W najnowszym odcinku opowiadamy o następujących tematach:
Walka o dostęp do surowców oraz sytuacja w Syrii
Rejsy pasażerskie a korzyści zdrowotne i straty środowiskowe
Pakistański firewall i cyberprzestępstwa w Afryce
Kryzys ekonomiczny w Boliwii i Brazylii, rozwój Argentyny
Muzyka famo, narcocorridos i dancehall a przestępstwa i wojny gangów
Prawa społeczności LGBTQ+ w Hongkongu i Wielkiej Brytanii
Systemy PACE i MarONet a badanie oceanu oraz tajemnice Morza Martwego
Raport ONZ o prawach kobiet podczas konfliktów zbrojnych oraz sytuacja Afganek
-
Tematem tego odcinka podcastu Outriders są polityka klimatyczna, paliwa kopalne i inne kości niezgody w tle zakończonego niedawno szczytu COP29 w Baku, wobec którego nadzieje były bardzo duże, ale ustalenia już nie tak zadowalające.
Tegoroczny szczyt COP29 odbył się w Azerbejdżanie, w którym prawie 90% eksportu stanowią ropa i gaz, generując 60% budżetu państwa. Dość kontrowersyjny jest wybór kraju, który swoją gospodarkę tak mocno opiera na paliwach kopalnych. Do tego przewodniczącym szczytu został szef państwowej spółki naftowej, w kuluarach miały się odbywać rozmowy o inwestycji w sektor ropy naftowej i gazu, a prezydent Ilham Alijew na inauguracji szczytu klimatycznego nazwał paliwa kopalne „darem od Boga”.
Czy organizacja tego typu szczytów w ogóle ma sens? Czy one faktycznie są po to, żeby coś zmienić? Jak mają się polityka, lobby paliwowe do zmian klimatu i celów klimatycznych? Jakie były oczekiwania względem tego szczytu i czy choć w części zostały spełnione? Czy zmiany na świecie, np. zwycięstwo Donalda Trumpa, mogą jeszcze bardziej oddalić realizację celów klimatycznych?
I o tym porozmawiam z naszą gościnią, dr hab. Katarzyną Dośpiał-Borysiak z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego, zajmującą się polityką klimatyczną.
-
W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy z Martą Frej, ilustratorką i aktywistką, która zaangażowała się w globalną kampanię 16 Dni Akcji przeciw Przemocy ze Względu na Płeć, która ruszyła 25 listopada.
Marta nawiązała współpracę z International Rescue Committee, aby nagłośnić temat różnych form przemocy ze względu na płeć, doświadczanej przez kobiety z doświadczeniem uchodźczym. Chciała usłyszeć i wzmocnić głos kobiet ukraińskich w Polsce. Jej orężem jest ilustracja i bardzo wyrazista kreska. Dzięki rozmowom z ukraińskimi kobietami stworzyła serię ilustracji, które opowiadają ich historię. Jej prace można było obejrzeć w Muzeum Emigracji w Gdyni 25 i 26 listopada oraz na jej Instagramie https://www.instagram.com/martafrej/.
Jak przebiegała praca nad projektem, kim są jego bohaterki, dlaczego przeprowadzka do innego kraju znacząco zwiększa ryzyko przemocy, co daje ludziom siłę – o tym m.in. rozmawiamy z Martą.
16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć to coroczna międzynarodowa kampania, która rozpoczyna się 25 listopada, w Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet, i kończy się 10 grudnia, w Dzień Praw Człowieka, podkreślając, że przemoc wobec kobiet jest najpowszechniejszym naruszeniem praw człowieka na świecie.
Ilustracja: Marta Frej
-
Tematy dzisiejszego odcinka:
Dyplomacja Azji: Chiny, Bangladesz, Pakistan, Syria i Turcja
Oceany a zmiany klimatu: plankton i koralowce
Rosyjski darknet, gangi Meksyku i przemoc na Karaibach
Nieszczelny system sankcji rosyjskich oraz nowe sankcje nałożone na Iran
Chińscy hakerzy w USA i Tybecie oraz największe oszustwo kryptowalutami w Korei Południowej
Kryzys szwedzkiego systemu ochrony zdrowia i brytyjskiego systemu aptek
Głód w Afryce Południowej, Sudanie i Sudanie Południowym
Telefony a monitorowanie jonosfery i pierwszy film pokazujący czarne dziury
-
W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy o aktualnej sytuacji na Półwyspie Koreańskim. Czy działania Korei Północnej i Korei Południowej mają wpływ na bezpieczeństwo międzynarodowe i czy słowa Kim Dzong Una o tym, że wysadzenie szlaków komunikacyjnych łączących oba państwa stanowi koniec „nierozsądnej idei zjednoczenia” i że jeśli wybuchnie wojna, to Korea Południowa zostanie wymazana z mapy, należy traktować poważnie?
Warto zauważyć, że od czasu formalnego zakończenia wojny koreańskiej w 1953 r., obie Koree nie podpisały traktatu pokojowego, a więc oficjalnie są jeszcze w stanie wojny. Czy wobec tego powinno nas dziwić, że jest tam niespokojnie, niestabilnie i regularnie słyszymy o napięciach?
Jaka jest rola USA i Chin w kształtowaniu bezpieczeństwa międzynarodowego na Półwyspie Koreańskim? Chiny mówią „nie” dla wojny, niestabilności i broni jądrowej. Nie chcą konfliktu, bo wiedzą, że będą musiały się zaangażować. Są bliżej Korei Północnej, ale dla nich najkorzystniejsze jest utrzymywanie kontaktu z obiema Koreami. Jaka jest rola USA w tym regionie, jak reagują ludzie, rodziny przesiedlone i jak doszło do podzielenia terytorium?
Na te i inne tematy rozmawiamy z naszym gościem dr. Oskarem Pietrewiczem, analitykiem w programie Azja i Pacyfik ds. Półwyspu Koreańskiego z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, który jest autorem książek „Spór o Koreę. Rola USA i Chin w kształtowaniu bezpieczeństwa międzynarodowego na Półwyspie Koreańskim” i „Krewetka między wielorybami. Półwysep Koreański w polityce mocarstw”.
-
W tym odcinku znajdziesz następujące tematy:
Rywalizacja szpiegowska Zachodu z Rosją i jej sojusznikami
Użycie AI w branży lotniczej, samochodowej i w tłumaczeniach
Relokacja ludu Kuna oraz wulkany Yellowstone i Lewotobi Laki-Laki
Azjatycka dyplomacja: Mjanma, Chiny, Tajwan, Pakistan i Afganistan
Media, telefony, oceny: ograniczenia dla młodzieży i rodziców
Regulacja głodu w mózgu, żywność a wiek biologiczny i toksyczny tuńczyk
Sztuka: od wystawy Picassa po aukcje banana i dzieł AI
Mózg a pamięć, sekwencje zachowań i oglądanie filmów
-
Himalaistka Dorota Rasińska-Samoćko jako pierwsza Polka zdobyła szczyty wszystkich czternastu ośmiotysięczników. Ma koronę Himalajów i Karakorum, a ostatnim szczytem, który zdobyła 9 października br., była Sziszapangma. Już wcześniej, w 2023 r., otrzymała nagrodę Kolosa 2022 w kategorii Wyczyn „za wejścia na siedem 8-tysięczników w jednym sezonie wspinaczkowym”.
W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy o górach wysokich z perspektywy kobiet, o ich wytrzymałości, psychice i sile. O jedności człowieka z naturą, trudach drogi, zwątpieniu, przyziemnych sprawach i potrzebach, które w górach trudno zaspokoić. Ale też o sponsorach i ich braku, o korzystaniu z butli z tlenem, czy pomocy szerpów.
Posłuchaj o tym, jak czuje się osoba, która zdobywa ośmiotysięcznik, i jakie emocje jej towarzyszą.
-
Tematy najnowszego odcinka:
Ekonomia i społeczeństwo: Bhutan, Korea Południowa, Chiny
Agresja na amerykańskich drogach i legalny jaywalking
Wybory na Bałkanach: Mołdawia, Bułgaria, Rumunia
Jak radzić sobie z traumą po klęskach żywiołowych?
Migranci z Azji: Wietnam i Arabia Saudyjska
E-commerce w Tajlandii oraz problemy Google’a w Rosji
Jak gangi i broń palna niszczą społeczności: Skandynawia, USA i Ekwador
Więzi społeczne: boks w Gomie, zawody gołębi i koncepcja „trzeciego miejsca”
-
W drugiej turze wyborów prezydenckich, przy silnej rosyjskiej ingerencji w wybory, Maia Sandu zdobyła ponad 55% głosów, pokonując byłego prokuratora generalnego Alexandra Stoianoglo, którego poparła Partia Socjalistów. Urzędująca prezydentka zwyciężyła dzięki głosom mołdawskiej diaspory i wysokiej frekwencji, która wyniosła ponad 54%. Wśród elektoratu mieszkającego w kraju Stoianoglo zdobył więcej głosów, bo 51,2%.
To daje wyraz temu, że ogólna sytuacja w Mołdawii nie napawa optymizmem. Obywatele i obywatelki źle oceniają politykę wewnętrzną prowadzoną przez Partię Akcji i Solidarności Mai Sandu, brak działań w wymiarze sprawiedliwości i co najważniejsze, nie odczuwają w swoim portfelu sukcesów zbliżenia do Unii Europejskiej. A wybory parlamentarne już za niecały rok.
O tym, jak wyglądała kampania prezydencka, jaką rolę odegrało w niej referendum, czy Mołdawii faktycznie udało się oddalić od Rosji i jakie będą zadania partii Sandu na najbliższe miesiące, rozmawiamy z Piotrem Oleksym, analitykiem w Instytucie Europy Środkowej i pracownikiem Uniwersytetu im. Adam Mickiewicza w Poznaniu.
-
W najnowszym Magazynie Outriders:
Zielone pochówki, akwamacja i trumny z wikliny
Kopalnie wodorostów, uran w Nigrze i nowe złoża litu w USA
Rynek alkoholi: inwestycje w napoje bezalkoholowe i region Alto Douro
Choroby neurodegeneracyjne: nowe badania i odkrycia naukowe
Rozgrywki w Azji: Indie, Chiny, Rosja i Półwysep Koreański
Migracje: Tunezja, Szwajcaria i Europa Południowo-Wschodnia
Zwierzęta i technologia: migracje ptaków i koszt energetyczny powstania dziecka
Archeologia: starożytne osady w Serbii, Chinach i Uzbekistanie
- Mostrar más