Episodes
-
Dziś wizyta w miejscu, które choć ukryte w centrum miasta, jest świadkiem najdrobniejszych kaprysów tatrzańskiej pogody. To Stacja Hydrologiczno-Meteorologiczna Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Zakopanem. Pod Giewontem obserwacje pogody prowadzone są nieprzerwanie od 1911 r. Pracownicy stacji rejestrują temperatury, opady czy prędkości wiatru, ale także przechowują historię Zakopanego i Tatr zapisaną w chmurach, śniegu i promieniach słońca.
Bartek Solik rozmawia z Pawłem Parzuchowskim – kierownikiem zakopiańskiej stacji meteo, który dzieli się wiedzą i osobistymi doświadczeniami – z dyżurów na Śnieżce, z obserwacji zjawisk tak widowiskowych jak widmo Brockenu czy ognie św. Elma. Historia zakopiańskiej stacji to nie tylko dane liczbowe, ale także barwne postaci, przyjaźnie z artystami, a nawet ślady wielkiej polityki. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
-
W samym sercu Tatr Zachodnich leży miejsce, gdzie słońce nie zagląda przez cztery miesiące w roku. Litworowy Kocioł – mroźny zakątek pod Czerwonymi Wierchami, zapisał się w historii jako najzimniejsze miejsce w Polsce. To właśnie tu, 17 lutego 2025 r., zmierzono rekordowe –41,1°C.
W tym odcinku wyruszamy do świata mrozowisk – unikalnych obszarów, w których naukowcy mierzą ekstremalne zjawiska klimatyczne i obserwują zjawiska o globalnym znaczeniu. Bartek Solik rozmawia z dr Bartoszem Czerneckim, klimatologiem i liderem projektu Mrozowiska, który od lat bada sekrety Litworowego Kotła.
Zajrzymy za kulisy pracy badawczej, porozmawiamy o inwersjach temperatury, mikroklimacie górskim oraz o tym, jak polowanie na mróz pomaga lepiej zrozumieć zmiany klimatyczne – te lokalne i te ogólnoświatowe. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Jeden z badaczy w rejonie Kotła Litworowego. Źródło: https://mrozowiska.pl/
-
Episodes manquant?
-
W dzisiejszym odcinku Bartek Solik spotyka się z Witoldem Huculakiem – geografem, znawcą Tatr i pasjonatem malarstwa pejzażowego – by wspólnie odkryć, jak od XIX wieku aż po dziś dzień artyści próbują uchwycić majestat Tatr na płótnie. Dowiemy się, jak góry inspirowały mistrzów takich jak Głowacki, Wyczółkowski czy Malczewski, dlaczego Giewont i Morskie Oko były malowane setki razy i jak kolekcjonowanie obrazów może być wyrazem miłości do gór. Jeśli kochasz sztukę i Tatry albo po prostu dobre opowieści – ten odcinek jest dla Ciebie. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Jan Nepomucen Głowacki, Morskie Oko, olej, ok. 1837-1840 (?), Muzeum Narodowe w Kielcach.
Materiały wykorzystane w audycji:
Jabłońska T., Sztuki piękne pod Tatrami, Zakopane 2015
-
Dolina Pięciu Stawów Polskich to jeden z najcenniejszych przyrodniczo obszarów w Tatrzańskim Parku Narodowym. To tu mają swoje ostoje kozice, rysie, niedźwiedzie i świstaki. Także tu stoi najwyżej w Polsce położone górskie schronisko. Gospodyniami tego miejsca są Marychna i Marta Krzeptowskie. Siostry kontynuują długą rodzinną tradycję goszczenia, karmienia i nocowania tatrzańskich turystów. W dzisiejszym odcinku Bartek Solik odwiedza z mikrofonem schronisko górskie PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Fot. Jan Wierzejski/instagram.com/piecstawow/
Materiały wykorzystane w audycji:
Nyka J., Tatry Polskie. Przewodnik, Latchorzew 2015
Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995
Konieczniak J., Encyklopedia schronisk tatrzańskich, Kraków 2010
-
Od 80 lat rodzina Łapińskich prowadzi schronisko nad Morskim Okiem. Czesław Łapiński - taternik i ratownik tatrzański, został formalnie dzierżawcą schroniska 26 marca 1945 roku. Razem z żoną Wandą stworzyli nad Morskim Okiem przyjazną atmosferę wysoko cenioną przez turystów i taterników kilku pokoleń. W dzisiejszym odcinku Bartek Solik rozmawia z Marią Łapińską, obecną kierowniczką schroniska. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: schronisko nad Morskim Okiem tuż po II wojnie światowej. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Materiały wykorzystane w audycji:
Konieczniak J., Encyklopedia schronisk tatrzańskich, Kraków 2010
Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Encyklopedia tatrzańska, Warszawa 1973
-
Była to jedna z najtrudniejszych wypraw w historii Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, a cała ekspedycja obfitowała w wiele dramatycznych momentów. Przetransportowanie sań z rannymi w wymagających zimowych warunkach było przedsięwzięciem ciężkim i niebezpiecznym. W dzisiejszym odcinku Bartek Solik przypomina głośną akcję, którą zimą 1944 roku przeprowadzili ratownicy TOPR'u. Gościem audycji jest Apoloniusz Rajwa. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Szałas partyzantów na zboczach Salatynu. Żródło: Sygnały z gór. Z dziejów minionych sześćdziesięciu lat działalności Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego PTTK.
Materiały wykorzystane w audycji:
Kapeniak J. (red.), Sygnały z gór. Z dziejów minionych sześćdziesięciu lat działalności Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego PTTK., Warszawa 1973
-
Druga audycja w ramach akcji Lawinowe ABC Tatrzańskiego Parku Narodowego, która promuje bezpieczną turystykę zimową. Co roku namawiamy do czytania aktualnego komunikatu lawinowego, pokazujemy jak oceniać zagrożenie lawinowe w terenie. Fachowcy zachęcają do używania sprzętu lawinowego i przede wszystkim namawiają do uczenia się, jak korzystać z detektora, sondy i łopaty lawinowej. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik zagląda do starych górskich kronik, aby bliżej przyjrzeć się pierwszym informacjom o tatrzańskich lawinach i wyprawach ratunkowych. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Członkowie ekspedycji ratunkowej podczas sondowania zwałów lawiny. Hala Kondratowa, 1935 r. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Materiały wykorzystane w audycji:
Kapeniak J. (red.), Sygnały z gór. Z dziejów minionych sześćdziesięciu lat działalności Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego PTTK., Warszawa 1973
-
W dzisiejszym odcinku odwiedzamy bazę śmigłowca Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego przy zakopiańskim szpitalu. Gościem podcastu jest Łukasz Migiel, ratownik TOPR.
Audycja powstała w ramach akcji Lawinowe ABC Tatrzańskiego Parku Narodowego. W webinarach, filmach i podcastach promujemy bezpieczną turystykę zimową, namawiamy do czytania aktualnego komunikatu lawinowego, pokazujemy jak oceniać zagrożenie lawinowe w terenie. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: akcja z TOPR z użyciem śmigłowca. Fot. Fundacja TOPR
-
Po długiej przerwie Bartek Solik wraca z nowym kosmicznym odcinkiem podcastu Z Miłości do Gór! Dziś będziemy wspólnie obserwować nocne niebo nad Tatrami. Gościem audycji jest Jakub Grygiel, astrofotograf i astronom obserwacyjny. Postaramy się znaleźć optymalne miejsce do podziwiania gwiazd i planet, a przez teleskop przyjrzymy się Gwieździe Wieczornej czyli Wenus. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Wiosenna Droga Mleczna nad Tatrami. Fot. Jakub Grygiel/instagram.com/podtatrami/
-
Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu jest dla wielu symbolem polskiej meteorologii. Grube granitowe mury tego najwyżej położonego budynku w Polsce od ponad 80 lat opierają się potężnym uderzeniom wiatru halnego. Co roku gmach przeciwstawia się skrajnie trudnym warunkom pogodowym chroniąc w swoim wnętrzu zespół meteorologów, którzy dokonują pomiarów i wysyłają dane. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik towarzyszy z mikrofonem geografce Justynie Żyszkowskiej, która przez 48 godzin dyżuruje samotnie w obserwatorium na Kasprowym Wierchu. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Ratrak pomaga odkopać zasypanem śniegiem obserwatorium na Kasprowym Wierchu. Fot. Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji:
Nyka J., Tatry Polskie. Przewodnik, Latchorzew 2015
Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995
-
Gościem dzisiejszej audycji jest Zofia Bachleda - przewodniczka tatrzańska I klasy i instruktorka narciarstwa wysokogórskiego Polskiego Związku Alpinizmu. Oprócz Tatr wspinała się w Alpach i Dolomitach. W Himalajach weszła na Island Peak, Ama Dablam i Mera Peak. Od 35 lat Zofia Bachleda jest także licencjonowaną kaskaderką. Pracowała przy kilkudziesięciu filmach i reklamach. Dzisiaj po Tatrach wędruje również z wnukami i nadal intensywnie pracuje w górach. Bartek Solik rozmawia z Zofią Bachledą o jej pierwszych tatrzańskich wyprawach oraz o tym, że płeć nie przeszkadza w uprawianiu zawodu przewodnika wysokogórskiego. Będzie też o prostej potrzebie bycia w górach. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Zofia Bachleda. Fot. Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji:
Król A., Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach. Historia osobista, Kraków 2021
Komosa-Styczeń A., Taterniczki. Miejsce kobiet jest na szczycie, Warszawa 2021
Ptakowska-Wyżanowicz H., Od krynoliny do liny, Warszawa 1960
Bachleda Z., Do przewodnictwa dojrzewałam wiele lat rozm. przepr. A. Szymaszek w Tatry, 2018, nr 65, s. 104-107
-
Dostępny jest już nowy numer kwartalnika "Tatry". Tematem głównym jest cisza. W magazynie mnóstwo ciekawych tekstów, wywiadów i reportaży. Amatorzy górskiej fotografii również znajdą coś dla siebie. W "Tatrach" jak zawsze piszemy o przyrodzie, historii i ludziach gór. Na ponad dwustu stronach znajdziecie recenzje nowych górskich książek oraz wiele aktualnych informacji z życia po polskiej i słowackiej stronie Tatr. Gościem Bartka Solika w najnowszym odcinku podcastu jest Agnieszka Szymaszek, redaktorka naczelna pisma.
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Hala Gąsienicowa - fotografia z okładki 89. numeru "Tatr" Fot. Kuba Witos
-
11 sierpnia 1994 r. śmigłowiec “Sokół” Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego rozbił się w Dolinie Olczyskiej w Tatrach. W katastrofie zginęło dwóch ratowników - Janusz Kubica i Stanisław Mateja Torbiarz oraz dwóch pilotów - Janusz Rybicki i Bogusław Arendarczyk. To najtragiczniejsze zdarzenie w historii polskiego ratownictwa górskiego na zawsze zmieniło życie dużej grupy ludzi. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór ciąg dalszy opowieści o wydarzeniach sprzed 30 lat.
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Śmigłowiec "Sokół" na lądowisku przy zakopiańskim szpitalu. Fot. K. Spólnicki
Materiały wykorzystane w audycji:
Ładygin Z., Mróz G., "Zapis pamięci" w Tatry, 2004, nr 3, s. 20-27
-
11 sierpnia 1994 r. śmigłowiec “Sokół” Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego rozbił się w Dolinie Olczyskiej w Tatrach. W katastrofie zginęło dwóch ratowników - Janusz Kubica i Stanisław Mateja Torbiarz oraz dwóch pilotów - Janusz Rybicki i Bogusław Arendarczyk. To najtragiczniejsze zdarzenie w historii polskiego ratownictwa górskiego na zawsze zmieniło życie dużej grupy ludzi. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór pierwsza część opowieści o wydarzeniach sprzed 30 lat.
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Śmigłowiec "Sokół" na lądowisku przy zakopiańskim szpitalu. Fot. K. Spólnicki
Materiały wykorzystane w audycji:
Ładygin Z., Mróz G., "Zapis pamięci" w Tatry, 2004, nr 3, s. 20-27
-
Ta szczególna książka to praca dokumentalna i osobisty zapis. Autor mógł zagłębić się w historię ratownictwa górskiego i poznać współczesną pracę GOPR'u i TOPR'u. Przez długie lata wertował dokumenty, rozmawiał z ludźmi - także tymi, którzy byli uczestnikami i świadkami narodzin Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Pisał, że Pogotowie Górskie to jeden z pięknych przejawów polskiej i europejskiej tożsamości. To opowieść z jednej strony oparta na faktografii “Księgi wypraw”, a z drugiej na osobistych refleksjach autora. W dzisiejszym odcinku Bartek Solik opowiada o Michale Jagiełło i książce "Wołanie w górach". Gośćmi są córka Michała Jagiełło Dominika Jagiełło, Wiesław Uchański - szef Wydawnictwa Iskry oraz Teresa i Adam Maraskowie. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Michał Jagiełło w Tatrach. Fot. z archiwum rodzinnego/Robert Janik
Materiały wykorzystane w audycji:
Jagiełło M., Wołanie w górach, Warszawa 1979
Jagiełło M., Wołanie w górach. Wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, Warszawa 2019
Wiwer K. (red.), Sztambuch Michała Jagiełły, Kraków 2017
Grocholski M., "Dotknięty górami" w Tatry, 2016, nr 53-55, s. 28-29
-
Bożena Wajda w lesie czuje się jak u siebie. Mieszka z dala od Zakopanego na polanie ukrytej za drzewami, a obserwowanie przyrody jest jej największą pasją. Od dzieciństwa fotografuje dzikie zwierzęta nie tylko w Tatrach, ale też w Bieszczadach, na Mazurach czy w dalekiej Skandynawii. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z Bożeną Wajdą - przewodniczka tatrzańską, którą czytelnicy kwartalnika Tatry znają ze wspaniałych zdjęć i opowiadań. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Bożena Wajda z aparatem fotograficznym. Fot. Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji:
Wajda B., Dzikim tropem serca, Zakopane 2021
Wajda B., Dzikim tropem. Opowiadania prawdziwe, Zakopane 2023
-
Strążyska to jedna z najładniejszych dolin reglowych w pobliżu Zakopanego. Jej nazwa pochodzi od słowa strąga, które w gwarze podhalańskiej oznacza przenośne lub stałe ogrodzenie, w którym gromadzi się owce do dojenia. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik odwiedza tutejszą leśniczówkę. Drewniany dom stoi na Polanie Młyniska około 300 metrów od wylotu doliny. Od ponad 20 lat mieszka tu z rodziną Tadeusz Zwijacz, leśniczy Obwodu Ochronnego Strążyska. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Dolina Strążyska z lotu ptaka. Fot. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tatry_Dolina_Strazyska_dron_(1).jpg
Materiały wykorzystane w audycji:
Nyka J., Tatry Polskie. Przewodnik, Latchorzew 2015
Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995
-
Dla osób niewidomych góry są przestrzenią inspiracji i piękna, którą odkrywać mogą na wiele sposobów. Dzięki zmysłom dotyku, słuchu, węchu i przy wsparciu nowoczesnych technologii, niewidomi i słabowidzący mogą cieszyć się tatrzańskimi wycieczkami. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z swoimi gośćmi o postrzeganiu gór przez osoby niewidome oraz o tym, jak Tatrzański Park Narodowy stara się umożliwiać wszystkim czerpanie radości z wędrówek po Tatrach. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż i zdjęcie: Bartek Solik
-
W Muzeum Tatrzańskim im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem znajduje się blisko 70 tys. eksponatów przyrodniczych. Historia części z nich sięga XIX wieku. Niewielki fragment tej kolekcji oglądać można na wystawie w gmachu głównym muzeum przy Krupówkach, ale większość spoczywa bezpiecznie w magazynach. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik odwiedza z mikrofonem pełne cennych zbiorów, niedostępne na co dzień muzealne podziemia. Przewodnikiem po tym tajemnym świecie jest dr Marcin Warchałowski - kierownik Działu Przyrodniczego Muzeum Tatrzańskiego, który w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego bada historię eksponatów. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Dr Marcin Warchałowski w magazynie Muzeum Tatrzańskiego. Fot. Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji:
Moździerz Z., Gmach Muzeum Tatrzańskiego, Zakopane 2005
Moździerz Z., Muzeum Tatrzańskie. Autobiografia, Zakopane 2019
-
W sierpniu 2003 r. Anka Król - taterniczka z Zakopanego, przeszła udar niedokrwienny mostu pnia mózgu. Miała wtedy 25 lat. Jak wspominają przyjaciele, była dosłownie wulkanem energii. Najlepiej czuła się w Tatrach i z nimi wiązała swoją przyszłość. Anka przeżyła udar, ale dziś cierpi na niedowład czterokończynowy spastyczny i porusza się za pomocą wózka inwalidzkiego. Mimo to z pomocą najbliższych może wracać w góry. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z Anką i jej siostrą Marią Król. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania i montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Maria i Anka w Dolinie Jaworowej na Słowacji. Fotografia z archiwum rodzinnego.
Materiały wykorzystane w audycji:
A. Pikus, Tatry dla wszystkich, "Tatry" 2022/2023, nr 83, s. 12
M. Król, Anka na Mnichu, "Tatry" 2019, nr 69, s. 10-11
- Montre plus
