Episodes

  • Onderzoekers moeten uit de kast komen over welk wereldbeeld er achter hun werk schuilt. En de wetenschappelijke wereld schiet tekort door pas achteraf onderzoek te doen naar de grote problemen van onze tijd. Praat je met DRIFT-directeur, hoogleraar en sinds kort academisch boegbeeld Derk Loorbach dan moet je je vaak even schrap zetten.

    Maar zijn scherpe opmerkingen staan niet op zichzelf. Ze zijn gebaseerd op de jarenlange ontwikkeling van DRIFT, eerst onderzoeksprogramma, nu zelfstandig BV en social enterprise. Derk is een van de grondleggers van de transitiemanagement-aanpak als een nieuwe manier van governance voor duurzame ontwikkeling.

    Ter ere van ons 20-jarige jubileum interviewden wij, Wouter Mulders & Igno Notermans, hem weer. En konden we het meteen even hebben over zijn nieuwe ‘bijbaan’ als academisch boegbeeld voor het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland (KIN).

    We praten over hoe de activiteiten van DRIFT haar systeemkritiek vaak worden geframed als normatief en activistisch, maar dat in zekere zin ontzettend veel wetenschap dat is. Over hoe, volgens Derk, veel onderzoekers bestaande systemen als vanzelfsprekend zien en vergeten dat deze voortkomen uit historische keuzes. Want wat zou er gebeuren als wetenschappers afscheid nemen van gangbare structuren?

    Ook praten we over hoe het KIN onderzoeksgeld anders inzet om klimaattransitie te bevorderen, en hoe dit een nieuwe manier van maatschappelijk onderzoek mogelijk kan maken.

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl.

  • Hoe kijkt DRIFT-oprichter Jan Rotmans terug op 20 jaar werken aan transities in Nederland? Hij ging van een pienter schooljongetje met bijzondere spreekbeurten via klimaatprofessor naar nu ‘captain of transition’ die ook rustig bij Vandaag Inside aanschuift om over duurzaamheid te praten. Wat zijn Jans lessen uit al die jaren en wat hoopt hij voor de toekomst?

    Ter ere van ons 20-jarig jubileum, interviewden we hem met live publiek in Debatpodium Arminius in Rotterdam.

    We praten over de onverwachte snelheid waarmee de maatschappij zonne-energie en elektrisch rijden omarmde en de verrassende traagheid waarmee universiteiten toebewegen naar onderzoek en onderwijs in dienst van die duurzame toekomst. Over dat de tijd rijp is voor doortastende leiders die grote plannen durven uit te voeren. En over heel veel andere dingen.

    Jan zoekt altijd een publiek dat nog niet overtuigd lijkt van de noodzaak van transities. En wat zeg je dan, als je bij Vandaag Inside aanschuift om over klimaat te praten? Of als je een groep CEOs probeert te overtuigen? Dan praat hij over een groenblauwe toekomst die veel fijner is dan nu. En probeert hij te prikkelen en te raken, in duidelijke taal, zoals hij ook in deze podcast doet.

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Debatpodium Arminius voor de fijne ruimte en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl.

  • Episodes manquant?

    Cliquez ici pour raffraichir la page manuellement.

  • Hoe kijkt directeur van stichting Urgenda Marjan Minnesma terug op 20 jaar werken aan transities in Nederland? Zij en haar organisatie werden wereldberoemd door de gewonnen klimaatzaak tegen de Nederlandse staat. Marjan werkt met Urgenda al sinds 2010 aan doorbraken voor duurzame energie, landbouw, mobiliteit en wat al niet meer.

    Misschien minder bekend: Marjan Minnesma werkte voor die tijd bij DRIFT, als een van de oprichters van het Dutch Research Institute for Transitions. Ter ere van ons 20-jarig jubileum, interviewden we haar met live publiek in Debatpodium Arminius in Rotterdam.

    Hoe was het om aan het begin van dit millenium te werken aan transities, toen dat denken nog helemaal in de kinderschoenen stond? Met welke duurzaamheidsontwikkelingen kunnen we blij zijn? En wat valt nog tegen?

    Marjan praat voluit over het verleden en haar toekomstplannen. Over het begin van DRIFT op een lege universiteitsgang met twee nietsvermoedende PhDs. Over allerlei maatschappelijke problemen die je kunt oplossen door te beginnen bij onze gezondheid. En over kruidenrijk grasland als voorbeeld van hoe zij kijkt naar het totale (voedsel)systeem en dan denkt: waar moet ik nu op drukken om te helpen draaien?

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Debatpodium Arminius voor de fijne ruimte en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

    Dit is een podcast van DRIFT, the Dutch Research Institute for Transitions. Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl.

  • In this episode, we're taking a hike. Together with Mara de Pater, transitions researcher specializing in biodiversity, and Samuelle van Deutekom, forest ranger, we're walking through the Dunes of Schoorl. It's a coastal area an hour’s drive North of Amsterdam, and we think it’s a prime example of biodiversity restoration.

    We talk about soil and become familiar with the peculiar history of Schoorl's pine trees. We hear why relatively recent forest fires and unorthodox forest management are a blessing for the local biodiversity. And we discuss how so-called transitional zones elsewhere could relieve areas like Schoorl, and help us all in the biodiversity and climate crisis.

    This podcast was made possible by the BIONEXT project, which is co-funded by the European Union and UK Research and Innovation (UKRI) under the UK government’s Horizon Europe funding guarantee 10039588. For more information, go to bionext-project.eu

    Thanks to: Staatsbosbeheer & Samuelle van Deutekom for giving us their time and access to the area, Audrey Wientjes for voice-over, Paul Mahoney & Oppla for editing, Walvisnest for music, and all our DRIFT & BIONEXT colleagues for support and inspiration.

  • Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.

    Je hoort het goed, de laatste van dit seizoen is een live opgenomen aflevering vanuit de Kleine Walhalla in Rotterdam. Wouter Mulders gaat in gesprek met stopstrateeg Marije van den Berg en aspirant-Minister van Afbraak Derk Loorbach.

    Allebei hebben ze veel te zeggen over afbouw, afbraak en stoppen. Welke goede en slechte voorbeelden kennen zij? Hoe staat het ervoor met het afschaffen van fossiele subsidies? En wat is de rol van de gemeenschap in deze fundamentele verandering?

    En dat gesprek hadden we niet alleen met z'n drietjes, maar ook samen met jullie, het publiek van Voer voor Verandering. Politicos, designers, onderzoekers, ambtenaren: jullie waren er allemaal. En er hing genoeg gespreksstof in de lucht. Over radicale keuzes, stoppen bij de overheid en ja, ook weer dat belang van rouw en afscheid nemen.

    Handige linkjes

    Website & podcast Marije van den Berg: https://www.democratieinuitvoering.nl/Oratie Derk Loorbach: https://drift.eur.nl/app/uploads/2016/12/To_Transition-Loorbach-2014.pdf

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Sophie Buchel en Igno Notermans voor redactiewerk en presentatie, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.

    In de vier aflevering behandelen we twee belangrijke hindernissen voor afbouwers. Ten eerste: een barriere in onszelf. We spreken met therapeut rouw- en verliesverwerking Henja Treur, ook werkzaam als organisatie-adviseur voor de Gemeente Amsterdam. Wat gebeurt er met personen en organisaties als we niet stilstaan bij gevoelens van verlies en afscheid?

    Daarna zoomen we uit naar barrières op een veel grotere schaal: de macht van geld en ons financiële systeem. Want veel projecten en acties voor fundamentele verandering op stuk lopen. En waarin wordt wel veel geinvesteerd? In zaken die veel rendement opleveren, ook als die onduurzaam of onrechtvaardig zijn. Hoe kan dat anders?

    Hier spreken we over Hans Stegeman, Hoofdeconoom bij Triodos Bank, en een van de stemmen in Nederland wat betreft fundamentele verandering in het financiele systeem.

    Handige linkjes

    Muziek van Mart Nooijen: https://www.instagram.com/martnooijen/De praktijk van Henja Treur: https://www.treurverliesverwerking.nl/Verzameling FD-columns Hans Stegeman: https://fd.nl/auteur/hansstegeman

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Noortje Flinkenflögel en Igno Notermans voor redactiewerk, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.

    In de derde aflevering duiken we de landbouwtransitie in. Al decennia lang loopt de intensieve veehouderij tegen milieu- en andere grenzen aan, maar blijft ze doorgroeien. En dan, zo’n 4 jaar geleden, wordt dankzij stikstofproblematiek afbouw ‘opeens’ onvermijdelijk. Onteigenen, halveren, verdwijnen.

    Waarom duurde het zo lang voordat afbouw serieus ter sprake kwam? En gezien je mensen niet kunt afbouwen, wat voor soort fundamentele verandering is er nodig in het landelijk gebied?

    Collega Sophie en ik spreken met Jan Versluis, een voormalig melkveehouder in het Groene Hart, die zijn pijlen heeft gericht op de gewassen zonnekroon en vezelhennep. Jan wil nu een breed verbond wil sluiten om met die planten heel veel goeds te doen voor de bodem, de biodiversiteit, en de circulaire economie.

    Maar om dat voor elkaar te krijgen moeten er flink wat regels en ideeën worden afgebouwd. En er is een uitdaging: alleen afbouw, daar praat hij liever niet over. Dat wordt nog wat!

    Met reflectie van actie-onderzoeker Annelli Janssen.

    Handige linkjes

    People systematically overlook subtractive changes (Nature): https://www.nature.com/articles/s41586-021-03380-yPublicatie DRIFT 'Buiten de lijntjes kleuren voor duurzame landbouw': https://drift.eur.nl/nl/publicaties/buiten-de-lijntjes-kleuren-voor-duurzame-landbouw/

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Igno Notermans en Sophie Buchel voor redactiewerk, Wouter van Noort die het werk van Leidy Klotz (weer) onder mijn aandacht bracht, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.

    In de tweede aflevering praten we met twee burgemeesters en twee ambtenaren van de stad Genk. Eind jaren 80 sluiten daar de kolenmijnen en verdwijnt ook andere industrie. In de decennia ervoor was de bevolking van Genk o.a. voor die activiteiten juist met een factor 30 gegroeid. Wat doe je na zo’n gigantische stop? Waar vinden bewoners bijvoorbeeld nieuw werk?

    We praten over wat er allemaal al aan plannen klaarlag, voordat uiteindelijk de kogel van de sluiting uiteindelijk door de kerk was.

    Daarna maken we een wandeling langs een beek en een vallei waar nog steeds afbouw moet plaatsvinden (ook gerelateerd aan de de-industrialisatie): die van een watersysteem gericht op wegspoelen en afvoeren. Want hoe kick je af van iets wat 50 jaar lang de norm was?

    Handige linkjes
    The Stages of Whale Decomposition (YouTube): https://www.youtube.com/watch?v=QxSUsn8H2zs
    Stiemervallei, Stad Genk: https://www.genk.be/stiemervallei

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl

    Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Igno Notermans en Sophie Buchel voor redactiewerk, Mien Quartier en Katrien van de Sijpe voor al hun hulp met het ontwikkelen, Lieven Heeremans voor advies en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Kunnen wij het als maatschappij eens worden over wat moet stoppen of minder moet? En als dat kan, hoe gaan we dat dan doen? Over deze vragen gaat dit nieuwe seizoen.

    In de eerste aflevering, praten we met Alfred Blokhuizen en Gusta Schreiner. Vanuit de Verening Bewoners tegen Vliegtuigoverlast, strijden ze tegen lawaai, stank en ultrafijnstof. Wat motiveert hun activisme voor afbouw? Welke strategieën gebruiken ze? En hoe kijken ze naar alternatieven als elektrisch vliegen?

    Daarna hoor ik van actie-onderzoeker Gijs Diercks over hoe innovatie vroeger 'not done' was. En hoe belangrijk stoppen is voor fundamentele verandering richting een duurzame en rechtvaardige samenleving. We hebben het over kanaries, singels, leefstraten en opvolgingsproblematiek. En krijgen een goeie tip over met wie we nog meer moeten gaan praten over afbouw...

    Handige linkjes
    Artikel AD: 'Onderzoek naar groei luchthaven Rotterdam te rooskleurig' https://www.ad.nl/rotterdam/onderzoek-naar-groei-luchthaven-rotterdam-te-rooskleurig~a455da30/
    Artikel NRC: 'Dit is elektrisch vliegen anno 2023' https://www.nrc.nl/nieuws/2023/09/13/dit-is-elektrisch-vliegen-anno-2023-a4174307

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl

    Dit seizoen werd mede mogelijk gemaakt door het Erasmus Trustfonds. Verder dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage en muziek, Igno Notermans en Sophie Buchel voor redactiewerk, Jorn Wemmenhove van Humankind voor het inspirerende voorgesprek en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Who is responsible for the climate crisis? And how safe is it actually for everyone when we keep within established planetary boundaries?

    Wouter Mulders and Neha Mungekar are very honoured to get to wrap up this season by discussing such questions with Joyeeta Gupta. She is a professor of Environment and Development in the Global South at the University of Amsterdam and a 2023 winner of the Spinoza Prize, which is like the Dutch Nobel Prize for science.

    We talk about the novels of Perry Mason being an early inspiration, about how she managed to make climate law interesting for a diverse group of students and about the relation between gender, wealth distribution and climate action.

    And Joyeeta wonders: how do we get to a storyline of more global equality? And why is it normal for engineers and pharmaceutical scientists to set standards and make recommendations, but not for climate scholars?

    Handy links:
    ‘Prestigious Spinoza Prize for UvA professor Joyeeta Gupta’: https://www.uva.nl/en/content/news/news/2023/06/prestigious-spinoza-prize-for-uva-professor-joyeeta-gupta.html

    ‘Earth System Boundaries must include justice’: https://www.uva.nl/en/shared-content/faculteiten/en/faculteit-der-maatschappij-en-gedragswetenschappen/news/2023/03/how-to-include-earth-system-justice-within-earth-system-boundaries.html

    The nine planetary boundaries: https://www.stockholmresilience.org/research/planetary-boundaries/the-nine-planetary-boundaries.html

    For more transition know-how and how-to, please go to https://drift.eur.nl/

    Thanks to: Audrey Wientjes for voice-over, Marius Kooij for editing, Igno Notermans for producing, Walvisnest for music, Lieven Heeremans for all sorts of advice and all our DRIFT colleagues for support and inspiration.

  • What is it like to work on environmental and human rights issues from both ends, so from both the Global South (or majority world) and the Global North? And not to work *for* but *with* global organisations that are seeking justice, pointing out that those in power have to be more inclusive?

    For these next two episodes we are switching to English, as Wouter Mulders is joined by DRIFT colleague Neha Mungekar. First, we are sitting down with Daniëlle Hirsch. She is the director of Both ENDS, a Netherlands-based environmental and human rights organization devoted to funding, knowledge-sharing and policy work within a large global network of civil society actors.

    If Dutch pension funds invest in a Ugandan oil pipeline that spells tragedy for local communities and a liveable planet, Both ENDS connects Ugandan experiences with Dutch conversations. And Daniëlle also speaks of campaigning with indigenous leader and environmental activist Berta Cáceres against Dutch development bank FMO’s activities in Honduras. Sadly, Berta was killed.

    And though it may not be what researchers like to hear, Daniëlle doesn’t define justice as such in her work. Instead, she is fiercely devoted to the process. Do we organize processes to share power? Are enough ‘powerless’ voices included to ensure suffering stops? And why does the Netherlands have such a specific ‘do-gooder’ self-image on the global stage?

    Handy links:
    Both ENDS website: https://www.bothends.org/en/
    Guardian photo journalism on Uganda’s East Africa Oil Pipeline: https://www.theguardian.com/global-development/gallery/2023/feb/24/counting-the-cost-of-ugandas-east-africa-oil-pipeline
    Slain Honduran activist’s daughter seeks criminal probe (Al Jazeera): https://www.aljazeera.com/economy/2022/7/18/slain-honduran-activists-daughter-seeks-criminal-probe


    For more transition know-how and how-to, please go to https://drift.eur.nl

    Thanks to: Audrey Wientjes for voice-over, Marius Kooij for editing, Igno Notermans for producing, Walvisnest for music, Lieven Heeremans for all sorts of advice and all our DRIFT colleagues for support and inspiration.

  • Hoe ga je als provinciaal ambtenaar om met gevoelens van onrecht bij boeren en bewoners? Moet je sneakers aantrekken naar inspraakavonden voor een snelle aftocht? En de lobby van de banken en de agrofood-industrie, is dat wel rechtvaardig?

    Waar in andere domeinen misschien nog weinig afbouw gaande is, voelt het in de transitie van het landelijk gebied alsof er vooral ‘minder, minder, minder’ moet. Daarom wilden we graag een praktijk-expert interviewen over hoe het is om in zo’n setting te werken aan fundamentele verandering.

    Annelli Janssen en Wouter Mulders gaan in gesprek met Renske Graafland. Als projectleider en gebiedsregisseur bij de Provincie Overijssel zit zij in het oog van de transitiestorm. Renske draagt bij aan provinciale plannen voor Overijssel rondom de stikstofcrisis, toekomstige economie, leefbaarheid van het platteland en allerlei andere issues.

    We hebben het over haar bingokaart vol frustraties, over hoe ze schippert tussen de systeemwereld en de echte wereld, en over hoe je met ‘grote brokstukken’ een brug kan slaan tussen maatwerk en generiek beleid.

    Handige linkjes:

    Lees meer over Duurzaam Initiatief Markelo Noord: https://www.dimn.nl/

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl.

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Hoe maken we in Nederland ruimte voor nieuwe, andere bedrijvigheid? En hoe verdelen we de lusten en de lasten van die transitie? En doet de industrie wel genoeg?

    Deze aflevering nemen we op op de plek waar 20% van de Nederlandse CO2-reductie moet worden gerealiseerd: de haven van Rotterdam. In het maatschappelijk debat over fundamentele verandering, wordt veel geworsteld met de rol van de industrie. Gelukkig hebben Igno en Wouter een gast gevonden die we hier van alles over mogen vragen.

    Nog net niet tussen de opgestapelde containers interviewen we Anne-Marie Spierings. Na een lange tijd voor D66 in de provinciale politiek te hebben gewerkt, is ze nu Programmadirecteur Economische Transitie voor Deltalinqs, de ondernemersvereniging voor het Rotterdamse havencluster. Haar droombaan, zo zegt ze.

    We hebben het over een rechtvaardige verdeling van de kosten van de transitie. Over hoe ook extremen een functie hebben om beweging te creëren. En over wrok, Extinction Rebellion en activistische aandeelhouders.

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl.


    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Wanneer het gaat over armoedebestrijding en schuldhulpverlening, is het heel makkelijk om alleen over getallen te praten. Maar wie zijn de mensen achter die getallen? En waar hebben het dan echt over? In deze aflevering praat Wouter samen met collega & co-host Dewi Lemmens over dit soort kwesties.

    We doen dat met Pauline van den Elsen, senior beleidsadviseur bij de gemeente Eindhoven, die haar ervaring deelt over rechtvaardigheid rondom armoede en schulden.

    Pauline en haar collega’s signaleerden enkele jaren geleden een groep jongeren die grote kans liepen in de schulden te raken, puur vanwege de manier waarop we het in Nederland hebben georganiseerd.

    Daarom dat haar gemeente ging samenwerken met Het Bouwdepot, een initiatief van o.a. Marleen van der Kolk en Manon van Hoeckel. In deze aanpak krijgen dak- of thuisloze jongeren tussen de 18 en 21 een jaar lang onvoorwaardelijk leer- en leefgeld. Samen met begeleiding gaan de jongeren dan zelf een plan maken om hun leven weer op te bouwen. Zo werkt Pauline met heel veel anderen aan de praktijk van vertrouwen.

    We praten over het Bouwdepot als transitie-experiment, waarbij Dewi reflecteert op de resultaten. Over dat veel van deze jongeren hierdoor zich voor het eerst serieus genomen voelen. En Wouter stelt de naïeve vraag: waarom doen we dit niet overal? Gelukkig leveren ook zulke vragen interessante antwoorden op.

    Handige linkjes:
    Website Bouwdepot: https://hetbouwdepot.nl/
    Website Jongerenperspectieffonds: https://jongerenperspectieffonds.nl/
    DRIFT-onderzoeksrapport over het bouwdepot: https://drift.eur.nl/nl/publicaties/eindrapport-bouwdepot-eindhoven-rust-in-het-hoofd/

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar https://drift.eur.nl

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie, en in het bijzonder oud-collega Frank van Steenbergen voor zijn jarenlange inzet op dit onderwerp.

  • Welke rol speelt rechtvaardigheid in fundamentele verandering, bijvoorbeeld bij de energietransitie of vraagstukken als natuurbehoud? En wat is rechtvaardigheid precies? Onze eerste gast van seizoen kijkt daar met een hele scherpe blik naar -- “Ik heb meer geleerd van de mensen in het veld, dan van de boeken aan de universiteit”.

    Samen met DRIFT-collega Tessa de Geus gaat Wouter in gesprek met Shivant Jhagroe. Deze bestuurskundige van de Universiteit Leiden begon rechtvaardigheid in zijn werk te betrekken toen hij actie-onderzoek deed naar stadstuinieren in Rotterdam.

    Shivant’s boodschap is: werken aan duurzaamheid heeft zijn werk gedaan, werk liever aan radicale klimaatrechtvaardigheid. Want een echt rechtvaardige transitie is sowieso duurzaam, maar heeft niet de schaduwkanten die van een nauwe focus op duurzaamheid.

    We spreken over verschillende aspecten van rechtvaardigheid (procedure, distributie, erkenning), dat transities niet stoppen bij de grens, en dat je rechtvaardigheid niet simpelweg kan uitrollen (en wat je dan wel kan doen).

    Handige linkjes:
    Kap met duurzaamheid, wees rechtvaardig (OneWorld): https://www.oneworld.nl/klimaat/kap-met-duurzaamheid-wees-rechtvaardig
    Profiel van Shivant (Universiteit Leiden): https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/shivant-jhagroe

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Wist je dat niet alleen de hoeveelheid maar ook het type macht van belang is voor verandering? En zit in al dat vervelende green-, pink- en we-washing misschien ook een kans?

    In de laatste aflevering van dit seizoen praten Wouter en Igno met een hooggeëerde gast: professor Flor Avelino, werkzaam bij het Copernicus Instituut in Utrecht. En tot voor kort DRIFT-collega. Stel je Flor een vraag, dan slaat ze meteen allerlei interessante gedachtegangen in. En tijdens de opname bij haar thuis hebben haar twee katten ook aardig wat te melden.

    We praten over wat zij van de academische wereld verwacht qua fundamentele verandering, welke verschillende types macht van belang zijn voor transities, en dat ook de wetenschap meer aandacht heeft voor opbouw dan voor afbraak. En Flor laat ons achter met twee suggesties voor een nieuw seizoen.

    Handige linkjes:
    De website van het copernicus-instituut: https://www.uu.nl/en/research/copernicus-institute-of-sustainable-development
    Een mooie gids en video-serie van Flor en collega's over macht:
    https://sonnet-energy.eu/power-guide/


    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl


    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Wie bij de gemeente of rijksoverheid werkt, zal dit verlangen waarschijnlijk kennen: je wilt een ander soort overheid zijn. Een overheid die partner is in transities, want je kunt niet alles alleen oplossen. Maar hoe praat je daarover met collega's? En hoe leer je hoe dat moet?

    In deze aflevering gaat Wouter samen met collega Marleen Lodder in gesprek met Carolien de Vries. Zij werkt als aanjager, begeleider en adviseur bij de Gemeente Rotterdam. Carolien probeert de organisatie van binnenuit te veranderen zodat die nog beter openstaat om samen te werken met bewoners, bedrijven en allerlei andere veranderaars zoals we die tot nu in de podcast hebben horen langskomen.

    Ze praat over systemen die in de weg zitten, hoe je fundamentele verandering 'binnensmokkelt' in de gevestigde orde, en hoe een lerende houding organisaties kan helpen meer en ingrijpender te veranderen. Ze geeft voorbeelden over transformatorhuisjes en het programma Wijk Aan Zet. En we vragen Carolien de methode Reflexief Monitoren toe te lichten, terwijl ze dat een paar jaar geleden nota bene van DRIFT zelf heeft geleerd!

    Handige linkjes:
    De opleiding Reflexief Monitoren: https://drift.eur.nl/nl/cursussen/masterclass-reflexief-monitoren/


    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl


    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooij voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.


  • Zorgverzekeraars houden zich voornamelijk bezig met zorg en ziekte. Hoe kun je dan binnen zo'n organisatie ruimte maken om een gezonde leefstijl of een betere buurt te bevorderen? En wat moet een transitiemaker met een titel als manager regioregie? Transities zijn toch overal?

    In deze derde aflevering van seizoen twee reist Wouter samen met oude bekende Igno af naar Sittard om te praten met Wiro Gruisen, die al lange tijd bij zorgverzekeraar CZ werkt aan de transitie naar positieve gezondheid. Hij pleit voor een brede blik op wat gezondheidszorg is. Niet alleen focussen op zorg en ziekte, maar ook aandacht voor gezondheid en levensgeluk.

    Daarover filosoferen is een ding, maar Wiro kan ook goed uitleggen wat er allemaal bij komt kijken als je dat in de praktijk wil gaan brengen. Weerstand overwinnen, bijvoorbeeld. Of dat je verder moet kijken dan de realiteit van marktwerking en met onverwachte partners en concurrenten om tafel wil komen. En hoe je regionaal samenwerkt met huisartsen, ziekenhuizen en thuiszorg, terwijl dat op landelijk niveau lastig kan zijn.

    ---

    Handige linkjes:
    Artikel over 'Triple aim': https://www.healthaffairs.org/doi/10.1377/hlthaff.27.3.759
    Korte flyer regioregie: https://www.cz.nl/-/media/zorgaanbieder/documenten/regioregie-digitale-snackversie.pdf
    Website van Pluspraktijken: https://www.mijnlevengezond.nl/initiatieven/pluspraktijken

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Marius Kooy voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Je denkt er misschien niet zo bij na, maar om je heen zijn allerlei energiebronnen waarmee je duurzaam een huis kunt verwarmen en koelen. Overal schijnt de zon en is er lucht voor een warmtepomp. Ook is er water voor aquathermie, het riool voor riothermie, en ga zo maar door. Dat maakt de warmtetransitie (onderdeel van de energietransitie) heel tastbaar. Je kunt de energie in je eigen omgeving oogsten.

    In deze aflevering gaat Wouter samen met collega Carien van der Have langs bij Kirsten Notten. Zij is op allerlei manieren bezig met de warmtetransitie: in haar wijk Assendorp, in de gemeente Zwolle, maar ze opereert als lid van het kernteam van coöperatie Buurtwarmte/EnergieSamen ook op landelijk en Europees niveau.

    We praten over de derde route in de warmtetransitie, naast de overheid en de markt. Die van burgers die met elkaar aan oplossingen werken, via een warmteschap. Deze route verdient volgens Kirsten (en de Europese unie) een aparte positie en andere regels. Het gaat niet om winst, het gaat erom om zelf eigen warmte te kunnen realiseren.

    En nog twee afkortingen die we niet hebben uitgelegd: WKO = warmte/koude-opslag, en PAW = overheidsprogramma Programma Aardgasvrije Wijken.

    ---

    Handige linkjes
    EnergieSamen / Buurtwarmte: https://buurtwarmte.energiesamen.nu/
    HIER Opgewekt: https://www.hieropgewekt.nl/
    Buurtinitiatief 50 Tinten Groen Assendorp: https://50tintengroenassendorp.nl/
    Voorbeeldproject DRIFT over de warmtetransitie: https://drift.eur.nl/nl/cases/coil-samen-leren-voor-de-warmtetransitie/
    Podcast 'Systeem op de schop' (promotie aan het einde): https://www.social-enterprise.nl/systeemopdeschop

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Geert Vlieger voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.

  • Wie weet als geen ander hoe je zo min mogelijk voedsel verspilt? Dat zijn mensen die weinig geld hebben. En wie heeft veel ervaring met plantaardig eten? Dat zijn bijvoorbeeld nieuwe Nederlanders uit Eritrea die dat sowieso twee keer per week doen.

    In deze eerste aflevering van dit nieuwe seizoen gaat Wouter Mulders samen met PJ Beers langs bij Dalila Sayd in Breda. Dalila werkt aan transities als 'ondernemer tussen de bubbels in'. Met haar stichting Het Eetschap verbindt ze beleidsmakers en bedrijven aan arme en anderszins kwetsbare groepen. Niet als eenrichtingsverkeer, maar juist om op gelijke voet praktische kennis uit te wisselen en actie te ondernemen voor een duurzamer en rechtvaardiger voedselsysteem.

    We spreken over hoe de voedselbeweging voornamelijk uit witte, rijke en theoretisch opgeleide mensen bestaat. Dalila vertelt ons hoe haar werk alleen zin heeft als ze meerdere problemen tegelijk aanpakt. En het gaat over hoe belangrijk het is om de hokjes groter te maken. Want als de activiteiten van jouw initiatief lastig onder een noemer zijn te scharen (voeding, educatie, sociaal domein, etc.), waar klop je dan aan voor financiële en bestuurlijke steun?

    ---

    Handige linkjes:
    Website van het eetschap: https://www.heteetschap.nl/
    Podcast 'Systeem op de schop' (promotie aan het einde): https://www.social-enterprise.nl/systeemopdeschop

    Als jij ook aan de slag wilt met transities, of er gewoon meer over wilt weten, ga dan naar drift.eur.nl

    Met dank aan: Maria Fraaije voor voice-over, Geert Vlieger voor montage, Igno Notermans voor ontwikkeling, Walvisnest voor muziek, Lieven Heeremans voor allerhande adviezen, en alle collega’s van DRIFT voor steun & inspiratie.


    PS In de aflevering zegt Wouter best vaak 'hoog-' en 'laagopgeleid'. Liever had hij daar 'theoretisch' of 'praktisch opgeleid' gezegd.