Episoder

  • Choć nigdy malowanie nie było moją najmocniejszą stroną, dzisiaj spróbuję sięgnąć po całą paletę barw i namalować dla Was Apulię (albo, jak Włosi nazywają ten region, Puglię). Bo o obcasie włoskiego buta nie da się opowiadać w odcieniach szarości czy w czerni i bieli!


    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    burrata

    bianco come mozzarella

    pasta filata

    stracciatella

    caseificio

    Gambero Rosso

    giallo

    tavola

    orecchiette con le cime di rapa

    orecchio

    DOP (denominazione di origine protetta)pane di Altamura

    essere al verde

    caroselli (barattieri)

    fioroni

    rosso come un pomodoro

    pomodori secchi

    precorino

    rosato

    Miejsca we Włoszech:

    Puglia

    Lecce

    Alberobello

    Ostuni

    Gargano

    Tavoliere delle Puglie

    Altamura

    GallipoliTaranto

    Salento

  • Choć ma chłopskie pochodzenie wyśmienicie czuje się na salonach - podbił serce niejednej markizy i niejednego hrabiego czy kardynała. Nierzadko sam nazywany jest królem lub królową. Jednak mimo iż cieszy się światową sławą najlepiej czuje się na zamglonych wzgórzach rodzimego Piemontu. Ten wybitny lokalny patriota to szczep nebbiolo.

    W odcinku m.in.:

    Co ma wspólnego nebbiolo z włoskim mammone?

    Jak propagatorka barolo została błohbłogosławioną?

    Dlaczego choć szata nie zdobi człowieka to butelka wino już tak?

    Włoskie terminy, które pojawiły się w odcinku:

    nebbiolo, dolcetto - nazwy szczepów winorośli

    Barolo, Barbaresco, Gattinara - nazwy apelacji wina (i włoskich miast)

    abboccato - półwytrawne

    damigiana - gąsior (rodzaj butelki)

    bottiglia storta - krzywa butelka

    Camillo Benso Conte di Cavour, Giulia Falletti, (Giuseppe) Garibaldi, Giovanni Gaja, Giancarlo Travaglini

  • Mangler du episoder?

    Klikk her for å oppdatere manuelt.

  • Brzydkie kaczątko włoskiego winiarstwa. Szczep, w który przez bardzo długi czas nikt nie chciał uwierzyć i jeszcze całkiem niedawno wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazywały na to, że nie znajdzie zrozumienia wśród miłośników boskiego trunku. Tymczasem na naszych oczach brzydkie kaczątko zmienia się w boskiego łabędzia.

    Jeśli będziecie gościć w Rzymie lub okolicach, nie przegapcie pochodzącego ze stołecznego regionu Lacjum czerwonego szczepu cesanese.

    Włoskie terminy, które pojawiły się w odcinku:

    cesanese, lambrusco - szczepy winorośli

    Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG)

    Cesanese del Piglio - nazwa apelacji

    frecciarossa - takie włoskie pendolino

    Camillo Mancini, Giovanni Negri

    Odcinek z cyklu Wino z Włoch.

  • Mówi się, że by wypłynąć na powierzchnię trzeba czasem sięgnąć dna - po to by mieć się od czego odbić. I można uznać, że właśnie to spotkało włoskie winiarstwo w 1986 roku. Na szczęście dla nas od tego czasu minęły już prawie cztery dekady i moim zdaniem żyjemy w najlepszym w historii czasie, by interesować się winem z Włoch! Dlaczego? Powodów jest co najmniej kilka!

    Na winach wciąż się poznaję, więc nie mam zamiaru zagłębiać się w charakterystykę ich właściwości organoleptycznych. Zresztą w tym temacie z łatwością znajdziecie materiały autorstwa osób znacznie bardziej kompetentnych w tej dziedzinie niż ja. Ja na warsztat wezmę subiektywny wybór win i tematów okołowiniarskich (bo przecież to subiektywny przewodnik po włoskiej kuchni i języku). Takich, które z jakiegoś powodu mnie zaintrygowały i skłoniły do bliższego ich poznania. To co, cin cin?

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    DOC (denominazione di origine controllata)

    DOCG (denominazione di origine controllata e garantita)

    vitigni autoctoniNazwy szczepów winorośli, które pojawiły się w odcinku:

    primitivo / glera / sangiovese/ nebbiolo / grignolino / cesanese / teroldego / sagrantino

  • W sierpniu Włochy są zamknięte. A przynajmniej tak to może wyglądać z perspektywy kogoś, kto właśnie ten miesiąc wybrał na odkrywanie włoskich miast. Sierpień to we Włoszech miesiąc, w którym trochę nie wypada pracować. Wypada za to celebrować lato i nie myśleć o zadaniach i terminach. I to właśnie zamierzam robić w sierpniu, dlatego w tym miesiącu nie pojawią się nowe odcinki Apetytu. Jeśli nic nie stanie na przeszkodzie, jesienią pojawi się drugi sezon Apetytu, w którym przeanalizujemy kolejne apetyczne przepisy i poznamy włoskie regiony od kuchni. O wszystkim dowiecie się profilu podcastu na Facebooku lub Instagramie, gdzie postaram się również w sierpniu publikować apetyczne ciekawostki.

    I jeszcze akcja #WSPIERAMYWŁOSKIEPIZZERIE

    Zanim oddam się słodkiemu lenistwu (które po włosku określa się mianem dolce far niente, czyli słodkie nicnierobienie), chciałabym poruszyć jeszcze jedną kwestię. Wszystko zaczęło się od pizzy - to właśnie jej był poświęcony odcinek Apetytu, który, jak wynika z ciągle rosnącej liczby odsłuchań, przypadł Wam do gustu. Pandemiczna rzeczywistość bardzo namieszała w branży gastronomicznej a widmo czwartej fali nie ułatwia prowadzenia tego typu działalności. Właśnie dlatego myślę, że właśnie teraz szczególnie warto wspierać wszystkie te miejsca, którym udało się przetrwać oraz takie, które niedawno i w których można zjeść wyborną włoską pizzę. W związku z tym postanowiłam na moich stories regularnie dzielić się z Wami pizzeriami, które znam i lubię, w nadziei, że być może je kiedyś odwiedzicie, jeśli będziecie akurat w okolicy. Zachęcam Was do zrobienia tego samego - jeśli w swoim story z polecakją oznaczycie profil Apetytu, udostępnię Waszą rekomendację, żeby wieść o pizzeriach, które uwielbiacie trafiała do coraz szerszego grona osób z apetytem na włoszczyznę.

  • To odcinek tylko dla osób o stalowych nerwach! Będzie diabelsko, surowo i krwiście. Pojawią się nawet flaki i  żołądki i to bez konieczności uciekania się do efektów specjalnych. Na dodatek nie ominą nas również wątki polityczne. A to wszystko w regionie, który kojarzy nam się z sielskimi krajobrazami, pocztówkowymi wręcz widokami i który znany jest powszechnie jako kolebka kultury i sztuki oraz mody przez wielkie M. Nie dajcie się zwieść pozorom! Jesteście ciekawi dlaczego tytułowa masakra pewnej słynnej serii horrorów powinna być toskańska a nie teksańska? Zapraszam do Toskanii – poznajmy ją od kuchni!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    bistecca alla fiorentina
    corbonata
    carbone
    il Partito Nettista Italiano
    il Partito della Bistecca
    trippaio
    trippa
    panino con la trippa
    lampredotto
    pollo alla diavola
    pinzimonio

    il Partito del Pinzimonio
    pinzare
    matrimonio
    schiacciata
    schiacciare

  • Dlaczego Włosi jedzą kolację na śniadanie i mówią, że robią choć nie ma prawie nic do roboty? Albo dlaczego ten sam rogalik każe się nazywać inaczej na Północy a inaczej na Południu? Kim są wreszcie Polka z Ankony i Polka z Aversy? Jeśli dolce vita zaczyna się od słodkiego śniadania to Włosi opanowali sztukę słodkiego życia do perfekcji. Pójdźmy zatem w ich ślady!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    colazione
    cena
    fare colazione
    pausa pranzo
    primo
    secondo
    cappuccino
    latte macchiato
    spremuta
    spremere
    cornetto
    brioche
    vuoto
    alla crema
    al cioccolato
    alla nutella
    alla marmellata (di albicocche)
    al pistacchio
    barista
    pasta
    polacca anconiana
    polacca aversana
    colazione all’italiana

    W odcinku wykorzystano fragmenty efektów dźwiękowych:

    Eating autorstwa MyMiniGemini

    KITCHEN common sounds autorstwa Robinhood76

    Moka Express Brewing autorstwa oggers

    BarSavino1000_130717 autorstwa suonidigallipoli

  • Bohaterkami dzisiejszego odcinka są dwie siostry, choć raczej nie bliźniaczki. Starsza,jest nieco tłustsza (choć obie nie należą do chudzielców) i raczej konserwatywna, młodsza ma ognisty temperament i szturmem zdobywa świat - sama zmieniła się zresztą znacznie pod wpływem Neapolu. Choć urodziły się w Abruzji, ostatecznie obie zadomowiły się w Rzymie. O kim mowa? Poznajcie dwie klasyczne pasty ze stołecznego regionu Lacjum o wdzięcznych imionach Gricia i Amatriciana.

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    gricia
    amatriciana
    guanciale
    carbonara
    pecorino
    grana padano
    grici
    pomodoro
    pomo d'oro

    giallo

    zafferano

    Przepisy na Gricię i Amatricianę (nie są to dosłowne tłumaczenia z Giallo Zafferano, a raczej moje interpretacje oryginalnych przepisów): https://apetytnawloszczyzne.pl/2021/06/23/13-gricia-i-amatriciana/

  • Uff jak gorąco! No dobrze, w Polsce jeszcze może nie aż tak, ale na przykład na Sycylii już coraz bardziej. By lato nie zaskoczyło nas tak jak zima czasem zaskakuje drogowców, zastanówmy się już teraz, co przyniesie nam kojące orzeźwienie podczas (ach, jakże w tym roku wyczekiwanych!) letnich skwarów. Prawidłowa odpowiedź moim zdaniem może być tylko jedna - gelato, czyli lody!

    Ale ta odpowiedź rodzi wiele pytań: Jak to możliwe, że w średniowiecznej Sycylii można było zawodowo zajmować się śniegiem? Co mają wspólnego lody ze sztuką? Dlaczego najlepsze lodziarnie są najmniej instagramowe? Jak smakują lody o smaku pocałunku? I wreszcie - czy można jeść lody na śniadanie?

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    gelato
    sorbetto
    niveri
    nivaroli
    zabaglione
    buono
    talento
    gelato artigianale
    artigiano
    arte
    piccolo
    medio
    grande
    cono
    coppa/coppetta
    gusto
    pistacchio
    nocciola
    noce
    cioccolato fondente
    bacio
    gelatiere
    gianduia
    amarena
    zuppa inglese
    stracciatella
    stracciare
    passeggiata

  • Ten odcinek będzie głośny, pachnący i kolorowy! Poszukiwacze przygód, kinomaniacy a nawet miłośnicy opery powinni znaleźć w nim coś dla siebie, choć mówić będziemy przecież wyłącznie o jedzeniu. Otrzemy się o Hiszpanię i kulturę arabską, choć tak naprawdę nie wyjedziemy z Włoch. A nawet cofniemy się w czasie, choć pozostaniemy w roku 2021 roku. Tym razem zapraszam Was na Sycylię. Poznajmy ją od kuchni!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    arancine
    arancini
    arancia
    pane con la milza
    panelle
    panellari
    caponata
    antipasto
    contorno
    melanzane
    cipolle
    sedano
    olive
    pomodori
    pasta alla norma
    tonno
    pesce spada
    seppia
    zuppa di pesce
    brodo
    saline
    sale marino di Trapani

    W odcinku wykorzystano fragmenty efektów dźwiękowych:

    "Opera tenor AAAAH" autorstwa ptrflr

    Gallipoli soundscapes » Suoni di Gallipoli risacca di scogliera autorstwa suonidigallipoli

     SALT - pouring salt autorstwa Jay6Waza

  • Temat pieczywa we Włoszech nie jest taki oczywisty. Wiemy już, że chleb rzadko towarzyszy Włochom od samego rana - na colazione, czyli śniadanie, wybierają bowiem chętniej słodkie rogaliki cornetti albo w ogóle poprzestają na samej kawie. Nie jest również podstawowym składnikiem typowej kolacji - cena italiana to minimum jedno ciepłe danie a najlepiej, jeśli tylko czas na to pozwala, kilka dań w znanej nam już z odcinka o niedzielnym obiedzie kolejności od antipasto, primo, secondo e contorno aż po dolce, caffè i digestivo.

    A jednak Włosi są ze swojego chleba niezwykle dumni i niemal każdy region ma swoje specyficzne odmiany pieczywa i związanie z nimi tradycje i powiedzenia. Zagłębiając się w temat chleba we Włoszech, możemy postawić sobie kilka intrygujących pytań i znaleźć na nie dość zaskakujące odpowiedzi. Co ma wspólnego chleb z małym butem?  Dlaczego toskański chleb jest głupkowaty? Czy Sardyńczycy jedzą papier nutowy? Po co mieszkańcy Apulii budowali sekretne piece? Poszukajmy tych odpowiedzi wspólnie!

    KOLEJNY ODCINEK APETYTU TYM RAZEM ZA 2 TYGODNIE.

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    colazione
    cena italiana
    antipasto
    primo
    secondo
    contorno
    dolce
    caffè
    digestivo
    pane
    coperto
    fare la scarpetta
    scarpa
    sciocco
    con pane
    companatico
    “come sa di sale lo pane altrui”
    panzanella
    pappa al pomodoro
    bruschetta
    carta da musica
    biscotti savoiardi
    tiramisù

  • Chyba żadna potrawa nie kojarzy się z Włochami tak bardzo jak makaron. Dlatego przed przed podróżą do Włoch lub choćby wyjściem do restauracji serwującej dania kuchni włoskiej warto poznać podstawowe zasady makaronowego savoir vivre’u i dowiedzieć się na przykład: Dlaczego lepiej nie mieć rąk w makaronowym cieście? Co to znaczy, że makaron jest towarzyski? Jak nie wywołać rumieńca wstydu u włoskiego kelnera zamawiając makaron? Nic bowiem tak dobrze nie zaspokoi naszego apetytu na włoszczyznę jak właśnie pasta!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    maccheroni 
    pasta secca 
    pasta fresca .
    Cristoforo Colombo
    pasta fresca 
    avere le mani in pasta
    al dente
    pasta alla polacca 
    tagliatelle
    tagliare
    ragù
    spaghetti 
    spago 
    carbonara 
    farfalle 
    lumache 
    conchiglie 
    vermicelli 
    penne 
    pene
    condimento
    sugo

  • Ten odcinek  będzie nietypowy, ponieważ zabiorę Was w miejsce, które od pewnego czasu (mniej więcej od zakończenia drugiej wojny światowej) do Włoch już nie należy. Ale przez wieki zamieszkiwali je najpierw starożytni Rzymianie, następnie Wenecjanie a w końcu również zjednoczeni Włosi. I choć zawsze ziemie te były swego rodzaju tyglem gromadzącym ludzi należących do różnych kultur i wyznań, to wspólne korzenie kulinarne z Italią są do dziś bardzo widoczne. By zaspokoić nasz apetyt na włoszczyznę wybierzmy się zatem w kulinarną podróż do chorwackiego regionu Istria i poznajmy go od kuchni!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły sie w odcinku:

    tartufo
    prosciutto
    pancetta
    gnocchi
    forte

  • W codziennym zabieganiu dnia roboczego można sobie pozwolić na pewne kompromisy. Na przykład ograniczyć obiad do jednego tylko dania z lokalu o nazwie tavola calda (co dosłownie oznacza gorący stół i jest czymś w rodzaju naszego garmażu). Albo złapać gotową kanapkę panino w barze i popić ją szybkim espresso. Jednak niedzielny obiad - po włosku pranzo della domenica - to prawdziwy rytuał, który mimo zachodzących we włoskim społeczeństwie zmian, pozostaje ważny i celebrowany. Właśnie wtedy cała familia, najlepiej pod przewodnictwem uwielbianej babci, gromadzi się przy stole, by niespiesznie konsumować kolejne potrawy. Porządek niedzielnego obiadu znajduje również odzwierciedlenie w kartach dań włoskich restauracji, dlatego warto go zrozumieć i, gdy nadarzy się okazja, dać się mu ponieść.

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    tavola calda
    panino
    pranzo della domenica
    antipasti
    pasto
    nelle ore dei pasti
    fritto misto
    prosciutto e melone
    primo
    pastasciutta
    Chi conserva per l’indomani, conserva per il cane.
    pasta al forno
    lasagne
    cannelloni
    conchiglioni
    secondo
    contorni
    dolce
    torte
    dolci al cucchiaio
    macedonia
    digestivo
    digerire
    limoncello
    amaro

  • Dzisiejszy odcinek skierowany jest do słuchaczy dorosłych. Bo choć jego bohaterem jest powszechnie znany deser to zgłębiając historię jego powstania natrafimy na całkiem pikantne opowieści. Na dodatek w karcie deserów wyróżnia się on wysoką zawartością kofeiny a nierzadko w jego składzie znajdziemy również alkohol. Potrzebujecie czegoś, co postawi Was na nogi po ciężkim dniu? Pora na tiramisù!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły sie w odcinku:

    tirare
    mi
    su
    biscotti savoiardi
    inzuppare
    ubriaco
    dessert
    dolci
    dolce
    dolce al cucchiaio
    cucchiaino

  • Jest taka kraina we Włoszech, gdzie sery mają oczy a do zamówienia ulubionej kawy potrzebny jest specjalny słownik. Jej mieszkańcy posługują się zupełnie odrębnym językiem a tradycyjna regionalna potrawa nosi szaloną nazwę frico. Tak się składa, że ta kraina jest jednym z 20 włoskich regionów. Często przejeżdżamy przez nią nawet nie zdając sobie sprawy z jej istnienia i mijamy ją bez przystanku spiesząc się do obleganej przez turystów Wenecji czy na południe Italii. W czasie gdy podróżowanie stało się trudne a w niektóre miejsca wręcz niemożliwe, zapraszam Was na kulinarną podróż po regionie Friuli Wenecja Julijska. Poznajmy go od kuchni!

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły sie w odcinku:

    polenta
    polentone
    frico
    montasio
    fresco
    mezzano
    mezzo
    stravecchio
    vecchio
    strabere
    stracuocere
    occhiatura
    occhio
    prosciutto
    norcino
    piccolo

  • Włoskie życie zawodowe i towarzyskie toczy się w rytmie odmierzanym porami posiłków. I choć w większości sytuacji społecznych nasze spóźnienie, na przykład na koncert, wykład lub spotkanie biznesowe, zostanie potraktowane z przymrużeniem oka to akurat przegapienie pory obiadu może skutkować długotrwałym burczeniem w brzuchu. Jak to możliwe w kraju, w którym wszystko wydaje się kręcił wokół jedzenia?

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły sie w odcinku:

    chiamare nelle ore dei pasti
    colazione
    pranzo
    pausa pranzo
    orario continuato
    cena
    aperitivo
    apericena

    Pełna transkrypcja odcinka: www.apetytnawloszczyzne.pl

  • Mogłoby się wydawać, że towarzyszyła Włochom od zawsze, jednak okazuje się, że w bogatej tradycji włoskich kulinariów jest niemalże nowinką. Niewiele dań wzbudza tyle emocji i kontrowersji co właśnie carbonara. Spory o carbonarę zaczynają się, zanim jeszcze wejdziemy do kuchni, by ją przygotować. A jaka jest Wasza ulubiona wersja carbonary?

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły sie w odcinku:

    carbonaio
    carbonario
    pausa pranzo
    cacio e ova
    uova
    pancetta affumicata
    guanciale
    pecorino romano
    parmigiano reggiano
    grana padano
    spaghetti
    rigatoni
    cappuccino

    Pełna transkrypcja odcinka: https://apetytnawloszczyzne.pl/ 

  • W menu tradycyjnej włoskiej kawiarni nie znajdziemy takich pozycji jak flat white, caffè latte ani nawet espresso. A jednak jeśli poprosimy o najzwyklejszą kawę to dostaniemy właśnie to ostatnie. Na dodatek zamawiając konkretny rodzaj kawy o niewłaściwej porze możemy popełnić niezłe faux pas. A przecież kawa to podstawa! Jak się w tym wszystkim odnaleźć i nie zwariować?

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

    caffè normale
    espresso
    ristretto.
    caffé lungo 
    caffé americano
    caffè macchiato
    latte macchiato
    cappuccino
    caffè corretto 
    caffè al vetro 
    caffè decaffeinato

    lungo
    macchia
    macchiato 
    latte caldo 
    schiuma di latte

    Pełna transkrypcja odcinka: https://apetytnawloszczyzne.pl/2021/03/17/2-kawa/

  • Jaką pizzę najbardziej lubisz? Z pewnością jesteś w stanie odpowiedzieć na to pytanie bez zastanowienia, jednak spróbujmy przeanalizować ten temat nieco dokładniej i przyjrzeć mu się z włoskiego punktu widzenia. Czym się różnią: pizza romana i pizza napoletana? Co to znaczy że pizza jest biała lub czerwona? Jak się nazywa pizza dla niezdecydowanych?

    Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły sie w odcinku:

    pizza romana

    pizza napoletana

    Roma

    Napoli

    pizze bianche

    pizze rosse

    pizza capricciosa

    pizza marinara

    pizza margherita

    quattro formaggi

    mozzarella

    tricolore

    funghi

    funghi di bosco

    prosciutto e funghi

    formaggio

    quattro stagioni

    olive

    carciofi

    pomodori

    basilico

    Pełna transkrypcja odcinka: https://apetytnawloszczyzne.pl