Episoder
-
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler [ÜYT] serisinin 5. bölümünde konuğumuz Özyeğin Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Burcu Mutlu'yla duygulanımsal ve klinik emek kavramları; yumurta donörlerinin maddi kazanımlarıyla ve yumurta alıcılarının harcamaları arasındaki derin ekonomik eşitsizlik; yumurta bağışı, sperm bağışı ve embriyo bağışı biçimlerinin teknik özellikleri ve aralarındaki belirgin farklılıklar; para kazanma ve hizmet alma biçiminin bağış (donasyon / donation) kavramıyla ele alınması; Türkiye vatandaşlarının sıklıkla hizmet satın aldığı ve sattığı ülkelerin hangileri olduğu; üreme emekçisi kadınları bu şekilde para kazanmaya iten temel nedenler ve emeklerini gizleme ihtiyaçlarının altında yatan yasal engellemelerin haricindeki diğer etmenler; feminist bağlamdan baktığımızda ÜYT’nin kadınların güçlenmesine katkı sağlamasının mümkün olup olmadığı ya da tam aksini mi ele almamız gerektiği üzerine konuştuk.
Linkler:
Temasın İmkânları, Değmek, Değer Üretmek, Dayanışmak, Hazırlayan: Ayşe Akalın / "Duygulanımsal Biyoekonomiler
ve Yumurta Donörlerinin (Görünmeyen) Üreme Emeği", Burcu Mutlu - Metis Yayınları, 2023
“Kadından Doğma Deneyim ve Kurum Olarak Annelik” - Adrienne Richm, Çev. Bilge Tanrısever, Otonom Yayıncılık, Mart 2024 -
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler [ÜYT] serisinin 4. bölümünde konuğumuz Özyeğin Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Burcu Mutlu'yla Türkiye’de ÜYT’den faydalanabilmenin tıbbi ve hukuki koşulları; "ÜREMEYE YARDIMCI TEDAVİ UYGULAMALARI VE ÜREMEYE YARDIMCI TEDAVİ MERKEZLERİ hakkındaki yasal mevzuat"ının bağlamımızla kesiştiği hususları; SGK destekli üremeye yardımcı tedavi koşulları; ÜYT turizminde Türkiye'nin rolü; ÜYT ekonomisinin Türkiye ekonomisindeki payı; ÜYT’ye üçüncü taraf katkısı (giriş maiyetinde) ve Türkiye yurttaşlarının üreme turizmi hattı; LGBTİQ+’ların çocuk sahibi olabilmelerinin tek yolu üçüncü tarafların katkısıyla gerçekleşen ÜYT iken Türkiye’de cezai yaptırımlarla yasaklanması durumunu TCK ve üreme hakkı bağlamında nasıl ele almamız gerektiği; TCK’nın ve diyanetin üçüncü tarafın katkısıyla gerçekleşen ÜYT'yi red gerekçelerinin neler olduğu, yasal-mübah veya yasak-caiz olanların neden ve nasıl ortaklaşabildiği üzerine konuştuk.
Linkler:
https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=20085&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5https://www.sgk.gov.tr/Content/Post/7de3f62d-ea0e-406f-871a-8644f02a7e3c/Tup-Bebek-Tedavisi-2022-08-23-03-05-24
Temasın İmkânları, Değmek, Değer Üretmek, Dayanışmak Hazırlayan: Ayşe Akalın, Metis Yayınları, 2023 -
Mangler du episoder?
-
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler [ÜYT] serisinin üçüncü bölümünde konuğumuz Özyeğin Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Antropoloji Bölümünde Medikal Antropoloji alanında öğretim görevlisi olan Dr. Burcu Mutlu. Birlikte, ÜYT tiplerinin ne olduğu ve uygulanma kriterleri; dolayısıyla yapay döllenme türleri yani aşılama / intrauterin inseminasyon [IUI], tüp bebek / in vitro fertilizasyon’[IVF], embriyo transferi [ET], intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu [ICSI]; ÜYT'de tıbbi önceliklerin neler olduğu; tüp bebek tedavisinde gebelik elde edilme oranlarının nasıl belirlendiği ve ÜYT'ye ilişkin tıbbî risklerin neler olduğu üzerine konuştuk.
Linkler:
https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=20085&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5https://www.sgk.gov.tr/Content/Post/7de3f62d-ea0e-406f-871a-8644f02a7e3c/Tup-Bebek-Tedavisi-2022-08-23-03-05-24
"Türkiye'de "Üremeye Yardımcı" Teknolojiler: Kadınların Tüp Bebek Anlatıları" - Burcu Mutlu 77 "Neoliberalizm ve Mahremiyet / Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik" Hazırlayanlar: Cenk Özbay, Ayşecan Terzioğlu, Yeşim Yasin / Metis Yayınları, 2011"Duygulanımsal Biyoekonomiler ve Yumurta Donörlerinin (Görünmeyen) Üreme Emeği" - Burcu Mutlu // "Temasın İmkânları, Değmek, Değer Üretmek, Dayanışmak" Hazırlayan: Ayşe Akalın, Metis Yayınları, 2023
-
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojiler serisinin 2.bölümünde önce, geçen hafta başladığımız infertilite durumuyla ilgili eksik kalan kısmı, yani sebeplerini konuştuk. Daha sonra da yumurta dondurmayla ilgili mevzuata; tıbbi ve tıbbi olmayan işlemlere; bu işlemin medeni halle göbek bağına değindik.
Link:
"Türkiye’de Yumurta Dondurma Politikası: Karşılaştırmalı Perspektiften Eleştirel Bir Değerlendirme" Azer Kılıç - Mülkiye Dergisi, 2023 -
Bizim Bedenimizin üremeye yardımcı teknolojileri işleyeceğimiz serisinin ilk bölümünde halk dilinde "kısırlık" olarak adlandırılan infertiliteyi ele aldık; tıbbi olarak infertilitenin ne anlama geldiği; bir hastalık olup olmadığı; infertilite ve tedavi kavramlarının ilişkisi; infertilite bir halk sağlığı problemi iken neden tanının bireylerle özellikle de kadınlarla ilişkilendirildiği, kadın cinsiyetine atfedilen bir sorun olduğu; tedaviden önce neden sebeplerinin yeterince araştırılmadığı; infertil “damgası” yemenin bireyler, özellikle de kadınlar üzerindeki baskısının tarifi ve infertilitenin sağlık dışındaki etkilerinin neler olduğu üzerine konuştuk.
Linkler:
- İnfertil Kadın Olmak Üzerine Feminist Bir Tartışma - Meryem Gül, 2022
- Kusursuz Çevreye Uyumu Bozan Kadın: İnfertil Kadın - Özlem Türkdoğan, Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi 2015, Danışman: Prof. Dr. Fatma Gül Berktay
- Türkiye’de “Üremeye Yardımcı” Teknolojiler / Kadınların Tüp bebek Anlatıları - Burcu Mutlu // Neoliberalizm ve Mahremiyet, Türkiye’de Beden, Sağlık ve Cinsellik / Hazırlayanlar: Cenk Özbay, Ayşecan Terzioğlu, Yeşim Yasin - 2011, Metis Yayınları
-
Neoliberal üreme politikalarını konuştuğumuz serimizin ikinci ve son bölümde konu başlıklarımız şöyleydi: Seçenekler gerçek birer seçenek mi ve bunların “ekonomik ve sosyolojik arka planları” nelerdir ayrıca bu seçeneklerin birbirleriyle ilişkileri neler olabileceği mesela hangi sebepler ebeveynleri evlatlık verme noktasına getirdiği; evlatlık vermenin gerçekten bir seçim olup olmadığı; bir diğer örnek olan taşıyıcı annelik mefhumunun ve tüm bunların görünmezliği; "üreme adaletinin" çıkış noktası, temel ilkeleri ve gelişimi; üreme adaletinin kapsayıcılığı bağlamında kadınların, engellilerin, LGBTİQ+’ların, göçmenlerin, tutuklu annelerin eşit üreme haklarına ve koşullarına sahip olacakları; halk sağlığı için nüfus politikası veya aile planlaması yerine “üreme adaleti” ve üreme haklarının benimsenmesinin elzemliği.
Linkler:
Üreme Adaleti Perspektifinden Türkiye’de Üreme ve Doğurganlık Politikalarına Bakış: Şafak Kılıçtepe, Seda Saluk, Burcu Mutlu - Feminist Tahayyül, Şubat 2022 http://www.feministtahayyul.com/wp-content/uploads/2022/02/FT31_3.pdf
Üreme: Özlem Türkdoğan, Feminist Bellek, Şubat 2021 https://feministbellek.org/ureme/ -
Bizim Bedenimiz podcast serisinin neoliberal üreme politikaları [NÜP] konulu 30. bölümünde; NÜP derken neyi kast ettiğimizi; kadın bedeninin çağdaş üretim araçlarından birine dönüşmesinin hangi dinamiklerle, ne ara gerçekleştiğini; kadınların bedeni üzerindeki kontrol mekanizmalarının ne olduğunu; üreme politikalarının alt başlıkları olan aile kurma, üreme emeği, seçim kavramlarını; NÜP'ün sonuçlarının üreme haklarında ve bakım emeğinde ne tip eşitsizlikler ve güç farklılıkları meydana getirdiğini; neoliberal ekonomilerdeki "ayrıcalıkların ve güvencesizliğin asimetrik dağılımının üreme ile ilgili seçimleri" nasıl etkilediğini konuştuk.
-
Gebeliği önleyici yöntemler [GÖY] serimizin 4. ve son bölümünde konuğumuz Aslı Davas'la; üreme sağlığı hizmetlerinden hangi kesimlerin özellikle faydalanamadığını; GÖY'e eşit şekilde erişilemediği takdirde kadın ve halk sağlığını ne gibi olumsuzlukların beklediğini; GÖY'e erişebilmenin kadın özgürlüğü için neden ve ne kadar elzem olduğunu; GÖY araştırılma ve geliştirilme biçim ve teknikleriyle kadınların, toplumun ihtiyaçlarının ne kadar örtüştüğünü; devletlerin nüfusu planlama "arzusunun" halkların, bireylerin özgür iradesi ve özgürlüğüyle çatıştığını konuştuk.
-
Gebeliği önleyici yöntemler [GÖY] serimizin 3. bölümünde bir konuğumuz var: Halk sağlıkçı, feminist, insan hakları savunucusu ve akademisyen Aslı Davas. Bu bölümde üremenin bir hak olduğu kadar üremememenin de bir hak olduğu ve GÖY'lere ulaşamıyor olmanın bir hak ihlali olduğu; Türkiye'de üreme sağlığının yakın tarihi ve üreme sağlığına dair mevcut politika; GÖY'e erişimde 1. basamak halk sağlığı hizmetlerinin işleyişi ve işlemeyişi üzerine konuştuk.
-
Gebeliği önleyici yöntemleri [GÖY] konuştuğumuz serimizin ikinci bölümüne geçen haftadan kalan bir konuyla, acil kontrasepsiyonun detaylarıyla başladık ve şu başlıklarla devam ettik; GÖY'lere dair mitler; GÖY'lerin gebeliği önlemek dışındaki faydaları; doğum sonrasında ve emzirirken GÖY.
Bize yazmak isterseniz mail adresimiz: [email protected]
Sosyal medya hesaplarımız instagram, facebook ve twitter'da "bizim bedenimiz" -
Gebeliği önleyici yöntemleri [GÖY] irdeleyeceğimiz serimizin ilk bölümüyle üç haftalık bir aradan sonra kaldığımız yerden devam ediyoruz. Bizim Bedenimizin 26. bölümünde, günümüzde kullanılan GÖY'lerin neler olduğu; geleneksel yöntemlerle modern yöntemlerin farkları, hangilerinin daha efektif olduğu; erkeklerin GÖY'ü nasıl kullandığı; GÖY'lerin etki biçimlerinin kişiden kişiye değişebileceği dolayısıyla yönteme karar vermeden önce bir sağlık uzmanına danışılmasının önemi; cinselliklerini gebelik olmadan yaşamanın kadınların özgürleşmesindeki payı üzerine konuştuk.
-
Cinsellik eğitimi serimizin dördüncü ve son bölümünde konuğumuz yine kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni Efsun Sertoğlu. Kapsamlı cinsellik eğitimi [KCE] bağlamında bu sefer güvenli cinsellik ve güvenli ilişki kavramlarına kafa uzattık; güvenli cinsellik, olmazsa olmazları ve güvenli cinselliğin çocuklarla, gençlerle ne zamandan itibaren ve nasıl ele alındığı; cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlardan korunma yöntemlerinin çocuklara ve gençlere hangi yaş gruplarından başlayarak ve nasıl aktarıldığı; HPV aşısının KCE bağlamında nasıl ele alındığı; güvenli ilişki, güvensiz ilişki ve şiddet içeren ilişkilerin biçimleri ve bu bağlamda flört şiddetinin genel bir tanımı ve tüm bunların ne olduğuna dair bilgi sahibi olmanın çocuk, genç, yetişkin fark etmeksizin bireylere daha doğrusu topluma kazandırdıkları üzerine sohbet ettik.
Link'ler:
Önce çocuklar ve kadınlarOnay Broşürü (CŞMD)
Gençler Arası İlişkilerde Flört Şiddeti: Eğitimciler İçin Bilgilendirici Broşür (CŞMD)
İlişkim Güvenli Mi? (Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı) -
Kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni ve danışmanı Efsun Sertoğlu’nun katılımıyla sürdürdüğümüz cinsellik eğitimi serimizde bu hafta okul öncesi, ön ergenlik ve ergenlikte cinsellik eğitimi üzerine konuştuk. Bu sefer de, Türkiye’de, yetişkinlerin mevcut cinsellik algısına dair yaygın duygu ve inanışlara ve neden cinselliği konuşamadığımıza; KCE'nin neden doğumdan itibaren başlaması gerektiğine ve yetişkinlerin eğitiminin bu bağlamda nasıl bir önem arz ettiğine; cinsellik ve seksin birbirinden ayrı ele alınamasının ve eğitimde davranış odaklı olmanın sakıncalarına; öğrenirken veya eğitim verirken sık karşılaşılan “büyüyünce öğrenir”, çok bilgi yükleme, bilgi kaynağı eksikliği, ayrımcılık, cinsiyetçilik, ahlakçılık, ikili cinsiyet sistemini dayatma, “biz cinsellik eğitimi mi aldık?!” gibi yanlışlara, handikaplara; okul öncesi, ön ergenlik dönemindeki çocukların cinsel uyanışlarında onlara eşlik ederken kendi bedenleriyle ilişkilerine ket vurmamak, “güvenilir doğru kaynak olabilmek” için nasıl bir üslup izlenmesi ve nasıl bir iletişim kurulması gerektiğine dair sohbet ettik.
Linkler:
Mino'nun Şarkısı
Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak’ Uygulama El KitabıLGBTİ+ Öğrencilerin Haklarını Nasıl Korumalı?” kılavuzu
Cinseller
-
Cinsellik eğitimi serimizde bu hafta konuğumuz kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni ve danışmanı Efsun Sertoğlu'yla Türkiye'nin mevcut cinsellik eğitimi karnesi üzerine; eğitim politikalarında kapsamlı cinsellik eğitiminin kendine bir yer edinmesinin mümkün olup olmadığı ve "Türkiye"nin cinselliği nereden öğrendiği üzerine konuştuk.
Link'ler:
Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak’ Uygulama El KitabıLGBTİ+ Öğrencilerin Haklarını Nasıl Korumalı?” kılavuzu
Cinseller
-
23. bölümde yeni bir seriye başladık: Cinsellik eğitimi. Konuğumuz kapsamlı ve kapsayıcı cinsellik eğitmeni ve danışmanı Efsun Sertoğlu'yla cinselliklerini ve cinselliği tanımayan bireylerden oluşan bir toplumda nasıl, ne tip sağlık problemleri meydana gelebileceği, cinsellik eğitimi almamanın neden bir halk sağlığı sorunu olduğu; cinsellik eğitimi, kapsamlı cinsellik eğitimi [KCE] ve cinsellik iletişimi arasındaki kavramsal ve yöntem farklılıkları; bir hak olan KCE'nin temel kavramları ve bunların neden sadece cinsel hayatlarımızla ilgili olmadığı; KCE'nin temel ilkeleri, özneleri, uygulama alanları; halk sağlığı perspektifinden baktığımızda KCE'nin nelerin önüne geçebileceği ve kazanımları üzerine sohbet ettik.
-
Jinekolojik Muayene [JM] serimizin bu son bölümünde konuğumuz yine Aslı Alpar. Editör, hayvan hakları savunucusu ve feminist karikatürist Alpar'la birlikte üç yıl önce aldığı erken menopoz teşhisi ve sonrasında bununla ilgili yaşadığı süreç; JM’lerin gerekli zamanlarda yapılmadığı taktirde ağır hastalıklara hatta bazen de ölümlere yol açtığı; JM bağlamında mizojinik, homofobik, bifobik, transfobik ya da ahlakçı zihniyetle baş etme sanatları üzerine konuştuk.
Linkler:
Jinekolog Muhabbetleri
KAOS GL Jinekolog Muhabbetleri Yazı Dizisi
"Rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybeden trans aktivist Aligül Arıkan" -
Jinekolojik muayene [JM] serimizin sonlarına yaklaşıyoruz. Sondan bir önceki bu bölümünde konuğumuz editör, hayvan hakları savunucu, feminist karikatürist Aslı Alpar'dı. Kendisiyle hem KAOS GL'de yayınlanan "Jinekolog Muhabbetleri" yazı dizisinin ve kitabının üzerine sohbet ettik hem de birlikte JM konusunun genel bir değerlendirmesini yaptık. Alpar'la “Jinekolog Muhabbetleri”nin çıkış öyküsünü, tam muhteviyatını ve bu muhabbetlerin nasıl kitaplaştığı üzerine konuştuk. Ayrıca eksik tıp eğitimi, bozuk sağlık sistemi, doktor ve sağlık görevlilerinin rahatsız eden soruları, tavırları vs. gibi yanlış bir JM’nin yollarını döşeyen unsurların bir özetini yapmaya çalıştık.
Linkler:
Jinekolog Muhabbetleri
KAOS GL Jinekolog Muhabbetleri Yazı Dizisi -
Jinekolojik muayene serimizin bu bölümünü trans+'lara ayırdık. Konuğumuz Kapsama Alanı ekibinden Ecmel Deniz'le birlikte, trans erkek, trans maskülen ve non-binary'lerin cinsiyet uyum süreçleri, rutin jinekolojik muayene ihtiyaçları, rutin tarama ve test ihtiyaçları üzerine ve Kapsama Alanı ekibinin yürüttüğü "Trans erkekler, trans maskülenler ve non-binaryler erişilemeyen Cinsel Sağlık Bilgisinin ve Jinekoloji Kontrollerinin Neresinde" araştırmasının amacı, kapsamı, yöntemi, temel çıkarımları ve Şubat-Mart içinde yayınlanacak raporuyla ilgili konuştuk.
Link'ler:
Kapsama Alanı
Jinekologlar trans+’ları muayene edemez mi? https://kaosgl.org/haber/jinekologlar-trans-lari-muayene-edemez-mi -
Jinekolojik muayene serisinin bu bölümünü engellilere ayırdık. Konuğumuz Engelli Kadın Derneği gönüllüsü Benay Gözkaman Özgün'le birlikte hem bu bağlamda kendi deneyimleri üzerine hem de engelli kadınların sağlık hizmetlerinden yararlanamamalarının temel nedenleri; kadın oldukları için ayrıca ne tip ayrımcılıklara maruz kaldıkları; cinsel sağlıkları ve doğum sonrasına dair nasıl ihtiyaçları oldukları; engellilerin cinsel sağlık eğitimlerinin sağlıkları, cinsel sağlıkları ve güvenlikleri bağlamında işlev ve önemi; engelli derneklerinin onların cinsel sağlıklarına ne ölçüde duyarlı olduğu ve kendi deneyimleri üzerine konuştuk.
Link'ler:
Engelli Kadın Derneği: EnKadENGELLİ KADINLAR ve KIZ ÇOCUKLARI İÇİN CİNSEL SAĞLIK, ÜREME SAĞLIĞI VE TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI ŞİDDETLE MÜCADELE, Şubat 2020Kadın Mıyım Engelli Mi? / Gülcay Altun, Eşit Erişilebilir Engelsiz Hayat Dergisi, 2022Kemdime Düşünceler [Podcast] - Konuşacak Konu mu kalmadı?, Hazırlayan ve sunanlar: Benay Gözkaman Özgün, Merter Zorkirişçi Konuk: Beyza ÖnalBenay Gözkaman Özgün: https://www.benayozgun.com/ -
Jinekolojik muayene serimizin bu haftaki bölümünü intersekslere ayırdık. Konuğumuz, aktivist, hak savunucusu, İnter Dayanışma kurucularından ve 17 Mayıs Derneği İnterseks Çalışmaları Koordinatörü Belgin Günay'la birlikte; interseks bir çocuğu doğumdan itibaren "muhtemelen" nelerin beklediği; intersekslerin uğradığı hak ihlalleri; onlara yapılan "gereksiz" ve onamsız tıbbi müdahaleler; sağlık hizmetlerine erişememelerinin önündeki görünen ve görünmeyen sebepler; ihtiyaç duymalarına rağmen jinekolojik muayeneden kaçınma sebepleri; bir interseksin bedeniyle/kendiyle barışık, olduğu gibi olabildiği ve sağlıklı bir yaşam sürebilmesi için tıp dünyasına, devlete ve biz yurttaşlara nelerin düştüğü üzerine konuştuk.
Link:
#BenimİnterseksHikayem / Avrupa’da yaşayan interseks bireylerin kişisel tanıklıkları - Organisation Intersex International Europe – Oii Europe, Çev. Belgin Günay
İnter Dayanışma
17 Mayıs Derneği - Se mer
