Episoder
-
In de korte geschiedenis van Zuid-Soedan, dat zich in 2011 losmaakte van Soedan, was het al vijf jaar oorlog. En nu staat de broze vrede in het land opnieuw onder grote druk. Het land kampt met een economische crisis en grote rivaliteit tussen de president en zijn vicepresident. En nu ook buurland Oeganda troepen naar Zuid-Soedan stuurt, groeit de angst voor een nieuwe burgeroorlog. Correspondent Koert Lindijer praat ons bij.
(11:19) Van Moskou tot Maidan: making of met Jelle Brandt Corstius
In de zesdelige serie Van Moskou tot Maidan verkent journalist Jelle Brandt Corstius Oekraïne tijdens het derde jaar van de oorlog. Wie zijn nu eigenlijk de Oekraïners? Corstius vertelt over het maakproces, maar over ook de dilemma’s waar je tegenaan loopt wanneer je als documentairemaker niet neutraal bent in het conflict waar je over bericht.
Presentatie: Eva Koreman -
In Bosnië en Herzegovina is het Srebrenica Memorial Center voorlopig gesloten, omdat de veiligheid van bezoekers en medewerkers niet gegarandeerd kan worden. Intussen is een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Milorad Dodik, de leider van de Servische deelrepubliek, die met zijn separatistische wetten een ramkoers inzette tegen de landelijke regering. Hoe hoog lopen de etnische spanningen op? En wat moet de internationale gemeenschap doen? Daarover journalist en Balkankenner Marjolein Koster.
(09:39) Europa aan de bom?
Door het optreden van president Trump zijn de Europese landen in een paar weken tijd niet alleen heel onzeker over de steun aan Oekraïne, maar ook over de eigen veiligheid. Er wordt daarom hard gewerkt aan het versterken van de eigen defensie. En omdat ook aan de Amerikaanse nucleaire paraplu wordt getwijfeld, zijn kernwapens daarbij geen taboe. Zo bood Frankrijk al aan het eigen nucleaire arsenaal ‘te delen’. Duitsland staat daarvoor open, maar ook Polen.
In het derde deel van onze geopolitieke serie De oplossing van het Westen: Putin, Xi en Trump in strijd met Europa, de vraag of Europa aan een eigen bom gaat. Daarover te gast: defensie-expert Paul van Hooft en hoogleraar internationale politiek Tom Sauer.
Presentatie: Bram Vermeulen -
Mangler du episoder?
-
Oekraïne stemt in met een voorstel van de regering-Trump voor een staakt-het-vuren van 30 dagen in de oorlog met Rusland. De Verenigde Staten hervatten per direct met hun militaire hulp aan Oekraïne, en het delen van inlichtingen. Nu ligt de bal bij Rusland. Is hiermee een nieuwe fase aangebroken in de oorlog? We vragen het correspondent Michiel Driebergen en Ruslandkenner Helga Salemon.
(14:20) Venezuela laat critici verdwijnen
Het ontvoeren van politieke tegenstanders is in Venezuela staande praktijk geworden. President Nicolás Maduro laat activisten, politici en kritische militairen niet alleen oppakken, maar ook voor korte of langere tijd verdwijnen. Een praktijk die doet denken aan de zwarte dagen van militaire junta’s in Latijns-Amerika. Het aantal verdwijningen is sinds de verkiezingen in juli vorig jaar explosief toegenomen. Collega Edwin Koopman zocht uit wat er gaande is. -
De Filipijnse oud-president Rodrigo Duterte is gearresteerd, nadat het Internationaal Strafhof een arrestatiebevel tegen hem had uitgevaardigd. Dit vanwege het ongekende geweld dat hij liet plegen onder het mom van een oorlog tegen drugs, waarbij duizenden onschuldige burgers gedood werden. Hoewel de Filipijnen geen lid meer zijn van het Internationaal Strafhof, besloot de huidige president Ferdinand Marcos Junior toch tot arrestatie over te gaan. Is hier sprake van een politieke afrekening? En is er onder het nieuwe beleid eigenlijk echt iets veranderd? Daarover journalist Noël van Bemmel.
(12:45) ‘Coalition of the willing’ moet handen en voeten krijgen in Parijs
Vandaag komen in Parijs de Europese en Britse legerleiders bijeen om de woorden van de afgelopen weken proberen om te zetten in concrete stappen. De grote vraag is hoe deze mozaïek van landen een gecoördineerde missie kan opzetten om een eventueel staakt-het-vuren in Oekraïne te beschermen, waarbij het inzetten van Franse kernwapens niet wordt uitgesloten. Over de vragen die op tafel liggen en de leidende rol van Frankrijk spreken we correspondent Eva Rammeloo en Jens Franssen, defensiespecialist bij de VRT.
Presentatie: Sophie Derkzen -
Volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten zijn de afgelopen dagen meer dan 1300 doden gevallen bij geweld tegen de Alewieten, de minderheid waartoe de afgezette dictator Assad behoort. Wat begon als een opstand van loyalisten van het Assad-regime ontspoorde in wraakacties tegen de burgerbevolking. Wat is er gaande en wat betekent dit voor de transitie van het land? We spreken erover met Midden-Oosten correspondent Jenne Jan Holtland.
(10:43) Het einde van de Amerikaanse goodwill
Eén van de eerste aankondigingen van de nieuwe regering Trump veroorzaakte een schokgolf over de hele wereld: het voornemen om USAID te sluiten. Programma’s voor HIV bestrijding in Kenya, voedselhulp voor vluchtelingen, of onderwijs voor meisjes, moeten acuut stoppen. Aan de gedachte dat Amerika, als machtigste land ter wereld ook "a force for good" moet zijn, lijkt met het lamleggen van USAID een einde gekomen. Wat zijn de gevolgen en wat betekent dit, ook voor ons in Europa? We vragen het James Kennedy, historicus aan de Universiteit Utrecht.
Presentatie: Sophie Derkzen -
Zes mensen zijn in Roemenië gearresteerd vanwege hun betrokkenheid bij het beramen van een staatsgreep. De groep zou steun hebben ontvangen van Rusland, en twee diplomaten van de Russische ambassade zijn het land uitgezet. Călin Georgescu, de uiterst-rechtste en pro-Russische kandidaat die eind vorig jaar onverwacht de eerste ronde van de presidentsverkiezingen won, zou banden met deze groep hebben, wat grote zorgen oproept over de stabiliteit van Roemenië. We spreken met Roemenië-kenner Stefan Popa over deze arrestaties en de implicaties voor het land.
(10:03) Onder Trump is zelfverrijking heel gewoon
Techmiljardairs zijn blij met het aantreden van Trump: nadat ze zijn campagne hebben gesteund, voert de president nu veranderingen door die hen goed uitkomen. Het roept vragen op: is hier sprake van belangenverstrengeling? Tegelijkertijd zijn er zorgen over het opschorten van het internationale anti-corruptieprogramma. Lousewies van der Laan, directeur van Transparency International, legt uit waarom dit zo problematisch is.
(22:09) Europa Draait Door: breuk tussen de VS en Europa
Er is weer een aflevering van onze podcast Europa Draait Door. Europa-correspondent Kysia Hekster is te gast over de relatie tussen Europa en de VS. En het valt haar op hoeveel moeite Europese landen hebben om zich écht af te zetten van de Amerikanen.
Presentatie: Chris Kijne -
(01:15) Boze liederen, protest bij de Amerikaanse ambassade en een weerzin tegen producten uit de VS: in Canada laat men van zich horen, sinds het buurland fikse importheffingen instelde. Scheidend premier Justin Trudeau weet die Canadese strijdlust woorden te geven, en ziet zijn partij daardoor stevig in populariteit toenemen. Maar, geeft hij toe, dit gaat een zware tijd worden voor het land. Welke gevolgen zal de handelsoorlog hebben voor beide landen? Daarover Canada-correspondent Tom Bijvoet en senior VS-strateeg bij de Rabobank Philip Marey.
(14:53) De treinen rijden op tijd in Oekraïne
De Russische invasie van Oekraïne is inmiddels zijn vierde jaar ingegaan, reden voor journalist Jelle Brandt Corstius om eens dieper in te gaan op de vraag: wie zijn dat nu eigenlijk, dé Oekraïners? En kun je eigenlijk wel spreken van dé Oekraïners? In deel 3 van de VPRO-serie Van Moskou tot Maidan ziet hij hoe belangrijk de spoorwegen zijn voor de strijd tegen de Russen.
Presentatie: Chris Kijne -
De bal ligt nu bij Europa
Na aanvang van de tweede termijn van president Trump zijn de geopolitieke verhoudingen in razend tempo aan het veranderen. Het Westen zoals dat sinds de Tweede Wereldoorlog is opgebouwd, lijkt op te lossen. In onze nieuwe serie: 'De oplossing van het Westen: Putin, Xi en Trump' in strijd met Europa vragen wij ons af wat het betekent als Amerika zich tegen Europa keert.
In aflevering één doen we dat met Bob Deen, Oost-Europadeskundige aan Instituut Clingendael. Met hem kijken we vooruit naar de ingelaste EU-top van morgen, waar zal worden besproken hoe Europa zijn defensie kan opschalen en Oekraïne ook zonder de VS kan blijven steunen. Is de urgentie van de zaak nu tot de Europese leiders doorgedrongen?
(14:55) Het leven van een Palestijnse oorlogsjournalist
Hoe is het om als journalist in Gaza te werken, terwijl je twee kleine kinderen thuis hebt zitten? De Palestijnse journaliste Amal Helles ging dagelijks de straat op, en moest haar kinderen achterlaten bij familie en vrienden. Tot zij vorig jaar naar Egypte wist te vluchten met haar twee kinderen. Via Cairo kwam ze uiteindelijk in Amsterdam terecht. Hier werkt ze als onderzoeker bij het NIAS en richt ze zich op de rol van vrouwelijke journalisten in Gaza. Collega Max Smedes sprak met haar.
Presentatie: Chris Kijne
Volg ons op: Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), Linkedin (https://www.linkedin.com/company/vpro-bureau-buitenland/)en Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social). -
In reactie op Trumps plan om de Gaza-strook etnisch te zuiveren, komen de landen van de Arabische Liga vandaag in een spoedoverleg bijeen om gezamenlijk een alternatief toekomstplan voor Gaza te formuleren. Een toekomst waarin de Gazanen in het gebied kunnen blijven, is het uitgangspunt. Intussen oogt het wapenstilstand tussen Israël en Hamas uiterst fragiel, nadat Israël een nieuwe blokkade heeft ingesteld die alle humanitaire hulp tegenhoudt. Over de situatie in Gaza en de kansen van de Arabische landen om tegenwicht te bieden aan Trump spreken we met Midden-Oosten-correspondent Ruth Vandewalle en met onderzoeker aan de Universiteit Utrecht, Peter Malcontent.
(16:17) Mexico vreest Amerikaanse interventie
De VS heft vanaf vandaag 25 procent extra belasting op alle importen uit Mexico. De reden is dat het land volgens Donald Trump te weinig doet tegen de smokkel van fentanyl. De Mexicaanse autoriteiten zijn op hun beurt bezig met een grote klopjacht op de drugskartels. Kan dat voor een keerpunt zorgen in de strijd tegen de drugs? We vragen het Mexico-correspondent Jan-Albert Hootsen.
Presentatie: Sophie Derkzen. -
De ontspoorde ontmoeting tussen Zelensky en Trump in het Witte Huis is als een wake-up call ontvangen in Europa. Een coalitie van Europese landen, Canada en Turkije heeft gisteren in Londen afgesproken te werken aan een eigen vredesplan voor Oekraïne. Welke uitdagingen Europa en Oekraïne op hun weg hebben nu de steun van de VS onzeker is geworden, bespreken we met Hubert Smeets, Rusland-deskundige verbonden aan het platform Raam op Rusland, Oekraïne-correspondent Michiel Driebergen en defensiebeleid-onderzoeker aan het Egmont Instituut Michelle Haas.
presentatie: Sophie Derkzen
Volg ons op: Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social) en Linkedin (https://www.linkedin.com/company/vpro-bureau-buitenland/?originalSubdomain=nl). -
Komt er vrede met PKK in Turkije?
De Koerdische PKK moet de wapens neerleggen én zichzelf als organisatie opheffen. Met deze historische boodschap wil PKK-leider Öcalan een einde brengen aan een decennialang durende gewapende strijd tegen de Turkse staat. Maar gaat er nu ook echt vrede komen? Daarover collega en Turkijekenner Cevahir Varan.
(10:56) Persvrijheid in geding in Hongarije
Met zijn wet op ‘buitenlandse agenten’ maakt Vladimir Poetin al jaren het leven zuur van journalisten en activisten in Rusland. Onlangs werd die wet gekopieerd door Georgië, wat leidde tot grote protesten. Maar dat ook de Hongaars premier Orbán al jaren met zo'n zelfde soort wet bezig, is minder bekend. Wat kan Brussel doen, nu een EU-land de vrije pers steeds verder terugdrijft. Krisztina Lajosi, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam en Europarlementariër Tineke Strik zijn te gast.
(22:07) Europa Draait Door
Na de Russische bezetting van de Krim en Oost-Oekraïne in 2014 begon op 24 februari 2022 de grootschalige invasie van Oekraïne. Trump beweert dat hij de oorlog ‘binnen weken’ kan stoppen. Is dat realistisch? In een nieuwe aflevering zijn te gast Julia Soldatiuk-Westerveld van Instituut Clingendael en journalist Jelle Brandt Corstius.
Presentatie: Sophie Derkzen -
Na zijn winst bij de verkiezingen heeft hij bepaald niet stilgezeten; Friedrich Merz, leider van de christendemocraten en beoogde nieuwe bondskanselier van Duitsland. Zo bezocht Merz de Franse president Macron, en nam hij alvast een voorschot op het debat over vergaande economische hervormingen waar hij in zijn periode als kanselier niet omheen zal kunnen. Wat voor koers zal hij als leider gaan varen? Daarover te gast correspondent Guy Hoeks.
(09:30) Helden en verraders in Oekraïne
Deze week ging de Russische invasie in Oekraïne het derde jaar in. Bij die gelegenheid reisde journalist Jelle Brandt Corstius naar het land met één vraag: wie zijn nu eigenlijk de Oekraïners? In het tweede deel van de zesdelige serie Van Moskou tot Maidan bezoekt hij de regio Kherson, een gebied dat al in het eerste jaar van de oorlog werd bevrijd van de Russen.
(17:54) Zelensky bereidt zich voor op bezoek aan Trump
De Amerikaanse president Trump heeft aangekondigd dat hij op vrijdag de Oekraïense president Zelensky zal ontvangen in het Witte Huis. En als alles volgens plan, zullen de twee leiders tijdens het bezoek een veelbesproken grondstoffendeal ondertekenen. Maar er is onduidelijkheid ontstaan over de voorwaarden, want wat krijgt Oekraïne ervoor terug? Oost-Europa-verslaggever Michiel Driebergen bespreekt de onderhandelingstactiek van de Oekraïense leider.
Presentatie: Sophie Derkzen -
Israël voert luchtaanvallen uit op militaire doelen in het zuiden van Syrië. Tel Aviv eist dat de nieuwe machthebbers in Damascus alle militairen uit de grensstreek verwijderen. Nadat Syrische rebellen de regering van Assad omverwierpen, breidde Israël al zijn aanwezigheid in dit gebied verder uit. Onder Syriërs groeit de vrees dat Israël grote delen van hun land zal annexeren. Daarover arabist Leo Kwarten.
(08:19) Geen sancties voor Rwanda
Ondanks een oproep van het Europees Parlement, komen er voorlopig geen sancties tegen Rwanda wegens het steunen van rebellengroep M23 in Oost-Congo. Intussen begint de macht in hoofdstad Kinshasa te wankelen. Is de internationale gemeenschap afgeleid, of spelen er ook andere belangen? We bespreken het met correspondent Elien Spillebeen en onderzoeker aan het Deense Instituut voor Internationaal Onderzoek Peer Schouten.
Presentatie: Eva Koreman -
De Europese Commissie wil haar strenge groene regels versoepelen, waarmee Europese bedrijven bijvoorbeeld in de toekomst niet meer volledig aansprakelijk zijn voor milieuschendingen door hun leveranciers. Met deze radicale stap wil Brussel de economie stimuleren, maar critici vrezen dat dit de ambitieuze groene agenda ondermijnt. We vragen Mathijs Schiffers, EU-correspondent voor het Financieel Dagblad, en Maria van der Heide van ShareAction, een belangenorganisatie voor duurzaamheid in Europa, naar de gevolgen van deze koerswijzing.
Gazanen vinden alleen ruïnes terug
Hamas dreigt te stoppen met praten als Israël niet eerst de beloofde 600 Palestijnen vrijlaat. Israel staakte de vrijlating omdat Hamas van iedere uitruil een enorme openbare show maakt. De impasse brengt opnieuw de broze wapenstilstand in gevaar, die nu al ruim een maand stand houdt. In die periode keerden tienduizenden Palestijnse families, meestal te voet terug naar het noorden van Gaza. Vaak om erachter te komen dat er van hun huizen en straten niets meer is overgebleven. Collega Edwin Koopman sprak met drie Palestijnen en vroeg hen wat ze aantroffen.
Presentatie: Eva Koreman -
Na wekenlang via onze serie ‘Duitsland Wunderland’ de Duitse verkiezingen te hebben gevolgd, is nu duidelijk wie de nieuwe bondskanselier wordt. Het is aan Friedrich Merz om een nieuwe coalitie te smeden, maar de grote winnaar is de AfD die het kiezersaantal zag verdubbelen. De opdracht die Merz wacht is niet gering: Duitsland smacht om politieke en economische verandering. Ook internationaal zijn er grote uitdagingen en is het de vraag of het land onder Merz weer een leidende rol in Europa kan spelen. Daarover VRT-correspondent Jeroen Reygaert, VPRO-collega Britta Hosman en Duitsland-expert Ulrike Nagel.
Presentatie: Eva Koreman -
In de zevende en laatste aflevering van onze speciale serie over de Duitse Verkiezingen stellen we de vraag: wat voor Duitsland zien we na de verkiezingen op het wereldtoneel? Als economische motor van Europa heeft Duitsland heel veel invloed op de koers van Brussel. En met de veranderde positie van de Verenigde Staten wordt de vraag wat Europa kan doen om Oekraïne te helpen steeds urgenter. Nemen onze buren een leidende rol daarin? Te gast zijn correspondent Guy Hoeks en Antonya Visser, hoogleraar moderne Europese literatuur en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen.
-
Minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp maakt vandaag bekend hoe zij vanaf 2027 jaarlijks 2,4 miljard euro wil bezuinigen op ontwikkelingshulp. Er wordt onder andere beknibbeld op programma’s gericht op vrouwenrechten en het maatschappelijk middenveld. Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan de Erasmus Universiteit, maakt zich zorgen over de mogelijke consequenties, zeker in een tijd waar Amerikaanse hulp ook al wordt stopgezet.
(09:08) Duitsland Wunderland: Wie redt de Duitse economie?
In onze verkiezingsserie Duitsland Wunderland praten we vandaag met Jeroen Reygaert, Duitsland-verslaggever voor de VRT. Hij reist deze dagen het hele land door, en merkt steeds weer voor welke enorme uitdagingen het staat. Op het beeld van Duitsland als goed geolied, modern land blijkt heel wat af te dingen. Waarom zijn de treinen en wegen bijvoorbeeld in zo’n slechte staat? Hoe is Duitsland in zo’n economische crisis terechtgekomen, en hoe willen politici het land er weer uit helpen?
Presentatie: Sophie Derkzen -
De geopolitieke ontwikkelingen gaan sneller dan Europa aankan: na de schok van de veiligheidsconferentie in München, waar de fundering van de trans-Atlantische samenwerking ineens op losse schroeven werd gezet, is Amerika nu stappen aan het zetten met Rusland om een einde aan de oorlog in Oekraïne te bewerkstelligen. Een Europees antwoord is er nog niet. Na een eerste spoedoverleg op maandag vindt er ook vandaag weer in Parijs een bijeenkomst plaats. Lukt het de Europese landen een gezamenlijk plan te maken? Daarover hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden en voormalig gevechtsvlieger Frans Osinga.
(15:03) De Wit en de Brit #3: Hoe groot is de kloof in Verenigd Koninkrijk?
Leveling up: het was hét stopwoordje van voormalig premier Boris Johnson rond de Brexit-periode. Het Verenigd Koninkrijk is één van de meest ongelijke landen in Europa. Maar als de Britten de EU verlieten, dan zou het geld dat eerst naar Brussel ging, gebruikt worden om de ongelijkheid in het land aan te pakken, zo stelden de Brexiteers. In aflevering 3 van De Wit en de Brit gaat Tim de Wit op zoek naar wat daarvan, vijf jaar na de Brexit, terecht is gekomen.
Presentatie: Eva Koreman
Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/vpro_bureaubuitenland/), Linkedin (https://www.linkedin.com/company/vpro-bureau-buitenland/), en Bluesky (https://bsky.app/profile/bureaubuitenland.bsky.social) -
Massale ontslagen, omstreden decreten en hele overheidsdiensten die worden opgedoekt – Donald Trump en Elon Musk hakken met de botte bijl in Washington. Wat zij ‘efficiëntie’ noemen, zien juristen als een aanval op de democratie. Rechters worden geïntimideerd en het Congres buitenspel gezet. Hoe stevig staat de Amerikaanse rechtsstaat nog? We vragen het aan staatsrechtdeskundige Eric Janse de Jonge.
(15:48) Vechten of vluchten in Oekraïne
In Riyad beginnen vandaag besprekingen tussen de Verenigde Staten en Rusland over een mogelijk einde aan de oorlog in Oekraïne. Komende week is alweer drie jaar geleden dat de Russen het land binnenvielen. Voor die gelegenheid reisde journalist Jelle Brandt Corstius naar het land met één vraag: wie zijn nu eigenlijk de Oekraïeners? In het eerste deel van de zesdelige televisieserie bezoekt hij de westelijk gelegen Karpaten, waar aan de grens controleposten worden opgezet om deserteurs op te pakken en naar het front te sturen.
Presentatie: Chris Kijne -
In de nasleep van de veiligheidsconferentie in München heerst veel onzekerheid over de toekomst van ons continent. De Trump-regering wil met Poetin in zee gaan, over de hoofden van Europa en Oekraïne heen. Daarmee lijkt er een breuk te ontstaan met de VS, onze belangrijkste bondgenoot in de naoorlogse periode. Over de gevolgen en wat Europa nu moet doen, spreken we Kati Piri van de PvdA-GroenLinks en Julia Soldatiuk-Westerveld van Instituut Clingendael.
(13:26) 30 jaar na apartheid is er nog geen gerechtigheid in Zuid-Afrika.
Het einde van apartheid betekende gelijke rechten voor alle Zuid-Afrikaners. Toch is Zuid-Afrika nog steeds een van de meest ongelijke landen ter wereld. Bovendien hebben de meeste daders van het apartheidsregime nooit verantwoording hoeven af te leggen. Slachtoffers en een jonge generatie verzetten zich nu tegen het stilzwijgende akkoord dat werd gesloten tussen het apartheidsregime en de ANC onder leiding van Nelson Mandela. Misha Wessel dook in dit onderwerp en maakte de driedelige documentaire Free at Last.
Presentatie: Eva Koreman - Se mer
