Episodes
-
Volgens sommigen gaat trauma uiteindelijk in je lichaam zitten en zou je met lichaamsoefeningen het trauma kunnen losweken. Klopt dat wel? Waarom is er zoveel vrouwenhaat, waar komt dat vandaan? Er was een artikel in het NRC dat juist zei dat social media en smartphones het brein laten opbloeien en dat verbod dus niet handig is. Wat vinden we daarvan? En wat is Alexithymie, bij wie komt het voor en wat moet je ermee? Deze luisteraarsvragen worden in deze laatste aflevering van het 4e seizoen door Lennard Toma en Thijs Launspach behandeld. Daarnaast geven ze ook nog lees- en luistertips om de zomer door te komen. Zie ook hieronder in de beschrijving. Abonneer om het nieuwe seizoen niet te missen in het najaar van 2025. Dat kun je doen door te volgen in Spotify of bij iTunes of te abonneren op YouTube. Daar help je de podcast ook nog mee.
Lees- kijk- en luistertips:
- Boek: Timothy Snyder: On tyranny
-Boek: Jim van Os: Neurodiversiteit begrijpen
- Boek: Milou Deelen: Gelukkig Gelabeld
- Boek: Stephen Fry: Odyssee
- School of Life cursus van Thijs: Mentaal gezond in een gestoorde wereld
- Podcast: Revisionist History van Malcolm Gladwell
- Boek: Jon Frederickson: De leugens die je jezelf vertelt
- Boek: Thijs Launspach: Het is jullie zo gegund
- Youtubekanaal: Essentia Foundation
- Netflix: Adolescence
-
Heb je ook weleens zoân gedachte waarvan je denkt: wow, waarom denk ik dat nou weer. Bijvoorbeeld de gedachte om een gekke beweging in de auto op de snelweg te maken. Of de gedachte om van een hoog gebouw af te springen als je er op staat. Het verontrust je, je schrikt ervan en in het vervelende geval blijf je er lang over piekeren en zit je ermee. In deze aflevering hebben Thijs Launspach en Lennard Toma het over intrusieve gedachten. Dergelijke gedachten die opkomen. Wie ze heeft, of ze erg zijn en hoe je ermee om kunt gaan hoor je in deze aflevering.
Bronnen, lees- en luistervoer:
- Een artikel over intrusieve gedachten en wat je kunt doen https://www.webmd.com/mental-health/intrusive-thoughts
- Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Intrusive_thought
- Geinig filmpje over de veelvoorkomende intrusieve gedachten: https://www.youtube.com/watch?v=2gUwiYqG57Y
Nerd-literatuur:
- Clark, D. A., & Purdon, C. L. (1995). The assessment of unwanted intrusive thoughts: A review and critique of the literature. Behaviour Research and Therapy, 33(8), 967-976.
- Gay, P., Schmidt, R. E., & Van der Linden, M. (2011). Impulsivity and intrusive thoughts: Related manifestations of self-control difficulties?. Cognitive therapy and research, 35, 293-303.
- Parkinson, L., & Rachman, S. (1981). Part II. The nature of intrusive thoughts. Advances in Behaviour Research and Therapy, 3(3), 101-110.
- Berry, L. M., & Laskey, B. (2012). A review of obsessive intrusive thoughts in the general population. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 1(2), 125-132.
-
Missing episodes?
-
Thijs Launspach heeft een nieuw boek: Het is jullie zo gegund - Als een kind krijgen niet vanzelf gaat. Over Thijs zijn persoonlijke proces samen met zijn vriendin om een kind te krijgen wat niet vanzelf gaat. Een autofictie boek, waarin het voor een groot deel gaat over Thijs zijn eigen reis, op een verhalende manier waar hier en daar wat fictie in verweven is. In deze aflevering een interview van Lennard Toma over het boek van Thijs, met niemand minder dan Thijs natuurlijk. Waar ga je doorheen als het niet lukt een kind te krijgen. Hoe is het voor de man in dit proces? Welke emoties komen erbij kijken? En natuurlijk hoe zit dit boek in elkaar en wat is Thijs zân bedoeling ermee. Bronnen:Thijs zijn boek natuurlijk: Het is jullie zo gegund is overal te koop. Als je âm op bol.com besteld, zou het leuk zijn als je ook daar een review achterlaat.
-
Leef, alsof het je laatste dag is. Klinkt als een bekend nummer. Is het ook. Van André Hazes Jr. Maar wat betekent het als we de tekst erg serieus nemen? En is dat volgens de psychologie eigenlijk wel zo verstandig? In deze aflevering duiken psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma in op de songtekst en bespreken welke zinnen wél en niet nuttig zijn voor een fijn leven. Want alles pakken wat je kan is misschien wat overdreven.
Bronnen, lees- en luistervoer:- Check natuurlijk het bekende nummer van André Hazes Jr.: Leef. - Thijs en Lennard hebben het over het boek van Hospice medewerker: Bronnie Ware, Top five regrets of the dying- Ook gaat het over de welbekende Bullshit Jobs, omschreven door antropoloog David Graeber. - En over Blue Zones: de plekken waar mensen heel oud en gelukkig lijken te worden, zoals Okinawa.- Nickerson et al. (2003). Zeroing on the Dark Side of the American Dream: A Closer Look at the Negative Consequences of the Goal for Financial Success. Psychological Science, 14, 531-536.- Check het boek Flourish van Martin Seligman- En de Shit Values uit het boek van Mark Manson: The Subtle Art of Not Giving a Fck- Check ook professor Laurie Santos die onderzoek doet naar welzijn: https://www.youtube.com/watch?v=-sr9BrR2cSc
-
Sorry lijkt het moeilijkste woord voor Elton John. En vele anderen met hem. Waarom vinden mensen dat eigenlijk lastig? Waarom is het een waardevolle vaardigheid om te kunnen? Wat levert het op als je dat doet? En hoe zeg je nou eigenlijk goed sorry? In deze aflevering bespreken psychologen Lennard Toma en Thijs Launspach hoe je nou wel en niet sorry zou moeten zeggen. Iets wat relaties niet alleen repareert, maar uiteindelijk zelfs sterker kan maken.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- In Survivalgids voor de eenzaamste eeuw, het boek van Lennard, lees je ook een stuk over de kracht van sorry zeggen en hoe je dat doet.
- Net als in het boek van psychiater en therapeut Philipa Perry: Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen.
- Vergeet niet naar De Rode Hoed te gaan op 21 mei, wanneer Thijs zân boek uitkomt: Het is jullie zo gegund. Of preorder of bestel âm natuurlijk waar je kunt.
- Hier een aantal YouTube filmpjes over hoe je goed sorry zou kunnen zeggen:
- The best way to apologize (according to science)
- A perfect apology in three steps | Jahan Kalantar | TEDxSydney
- How to APOLOGIZE in your Relationships
- How to Sincerely Apologize to Someone You Hurt Deeply
- Check ook Wikipedia, die er een volledige pagina aan heeft besteedt.
- En Christian Bale zân verontschuldiging die Thijs en Lennard in de aflevering aanhalen.Nerd literatuur:
- Schumann, K. (2018). The psychology of offering an apology: Understanding the barriers to apologizing and how to overcome them.
- Current Directions in Psychological Science, 27(2), 74-78.
- Overall, N. C., Sibley, C. G., & Travaglia, L. K. (2010). Loyal but ignored: The benefits and costs of constructive communication behavior. Personal relationships, 17(1), 127-148.
- Karremans, J. C., & Van Lange, P. A. (2004). Back to caring after being hurt: The role of forgiveness. European Journal of Social Psychology, 34(2), 207-227.
- McCullough, M. E., Rachal, K. C., Sandage, S. J., Worthington Jr, E. L., Brown, S. W., & Hight, T. L. (1998). Interpersonal forgiving in close relationships: II.
- Theoretical elaboration and measurement. Journal of personality and social psychology, 75(6), 1586.
- Lawler, K. A., Younger, J. W., Piferi, R. L., Billington, E., Jobe, R., Edmondson, K., & Jones, W. H. (2003). A change of heart: Cardiovascular correlates of forgiveness in response to interpersonal conflict. Journal of behavioral medicine, 26, 373-393.
- Shepherd, S., & Belicki, K. (2008). Trait forgiveness and traitedness within the HEXACO model of personality. Personality and Individual Differences, 45(5), 389-394.
- May, R. W., Sanchez-Gonzalez, M. A., Hawkins, K. A., Batchelor, W. B., & Fincham, F. D. (2014). Effect of anger and trait forgiveness on cardiovascular risk in young adult females. The American journal of cardiology, 114(1), 47-52.
-
De economische ongelijkheid lijkt groter en groter te worden. Economen spreken er genoeg over. Maar psychologen niet zoveel. Dat is raar. Want wat doet dat eigenlijk met de psyche van mensen in de samenlevingen waar dat plaatsvindt? Psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma bespreken wat die groeiende ongelijkheid doet voor arme, maar ook middeninkomens en rijke mensen op individueel en maatschappelijk niveau. Als ongelijkheid zoveel negatiefs met iedereen doet, lijkt het belangrijk er een stokje voor te steken. Bepaalde belastingen lijken daar een belangrijke factor in te kunnen spelen. Dan is het wel nodig dat politici daar ook naar gaan luisteren en handelen.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- Check hier het kanaal van Gary Stevenson, de econoom die Thijs en Lennard volgen, die veel predikt over de gevolgen van economische ongelijkheid in de samenleving: https://www.youtube.com/@garyseconomics
- Hier vind je info over de World Inequality Report, waar je inkomensongelijkheid terug kunt vinden over de hele wereld: https://www.weforum.org/stories/2021/12/global-income-inequality-gap-report-rich-poor/
- Een stuk over de angst die rijke mensen voelen: https://jacobin.com/2017/11/rich-people-wealth-inequality-anxiety
- Op Wikipedia vind je info over de geschiedenis van belastingen die in de VS gehanteerd werd: https://en.wikipedia.org/wiki/Income_tax_in_the_United_States#History
- Toen Rutger Bregman bij de rijksten op aarde bij het World Economic Forum pleitte voor belastingen betalen: https://www.youtube.com/watch?v=P8ijiLqfXP0&pp=ygUgdGF4ZXMgdGF4ZXMgdGF4ZXMgcnV0Z2VyIGJyZWdtYW4%3D
- Check ook het boek Sander en de brug van Sander Schimmelpenninck, waar hij pleit voor belastingen verhogen op de rijken, met name erfbelasting en vermogensbelasting.
Nerd-literatuur:
- Easterbrook, M. J. (2021). The social psychology of economic inequality. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/243369/1/wp2021-043.pdf
- Sommet, N., Morselli, D., & Spini, D. (2018). Income inequality affects the psychological health of only the people facing scarcity. Psychological Science, 29(12), 1911-1921.
- Ngamaba, K. H., Panagioti, M., & Armitage, C. J. (2018). Income inequality and subjective well-being: a systematic review and meta-analysis. Quality of Life Research, 27, 577-596.
- https://www.cpb.nl/de-nederlandse-economie-in-historisch-perspectief-brede-welvaart
- https://www.cbs.nl/en-gb/news/2024/27/income-inequality-in-the-netherlands-is-well-below-the-eu-average#:~:text=In%202022%2C%20income%20inequality%20according,due%20to%20rising%20house%20prices.
- Lipps, J., & Schraff, D. (2021). Regional inequality and institutional trust in Europe. European Journal of Political Research, 60(4), 892-913.
- Jordahl, H. (2009). Inequality and trust. Published as" Economic Inequality" in Svendsen, GT and Svendsen, GLH (Eds.), Handbook of Social Capital, Edward Elgar.
- Kanitsar, G. (2022). The inequality-trust nexus revisited: at what level of aggregation does income inequality matter for social trust?. Social Indicators Research, 163(1), 171-195.
-
Psychologische labels zijn nog steeds een ding. Op social media platformen als Tiktok en Instagram kom je met regelmaat filmpjes tegen die aangeven dat als je dit en dat hebt, je waarschijnlijk een bepaald psychologisch label hebt. Voor sommigen is dat een opluchting, voor anderen niet. Wanneer helpt zoân label nou en wanneer niet? En maakt een label gelukkig? In deze aflevering praten psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma met auteur en journalist Milou Deelen. Haar boek âGelukkig Gelabeldâ verscheen onlangs waarin zij met experts spreekt over het label fenomeen. Ze dook de label-rabbit hole in omdat zij zelf gediagnosticeerd is met ADHD en PTSS en eigenlijk te weinig begreep van die labels die worden opgeplakt. Hoe het dus allemaal zit, hoor je in deze aflevering.
Bronnen:
- Het boek van Milou Gelukkig Gelabeld (2025), kun je overal bestellen.
-
De Netflix serie Adolescence heeft vrijwel iedereen in zân greep en laat zien hoe jonge jongens via social media beĂŻnvloed worden om dingen te doen die we niet voor mogelijk zouden houden. Mede door de invloed van Andrew Tate, die daar ook in wordt genoemd. De grootste influencer in de manosphere, die mannelijkheid predikt en vrouwen maar wezens zonder bewustzijn vindt.
In deze aflevering hebben Lennard Toma en Thijs Launspach het over wat mensen in hem en andere manosphere influencers aantrekt, welk gat hij vult en wat het de samenleving kost.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- Als je het nog niet hebt gezien, kijk uiteraard naar de toffe serie Adolescence.
- Lees ook het boek The Boy Crisis van John Gray en Warren Farrel over een genuanceerdere kijk op waar jongens tegenaan lopen in de huidige maatschappij.
- Over incels en red pill community https://metro.co.uk/2025/03/19/spoke-men-swallowed-red-pill-incel-culture-really-like-22752536/
- https://www.youtube.com/watch?v=oSCdapzCl68 psychiater over Tate, Trump en toxic masculinity
- Psychiater Esther Fenema over Adolescence en Andrew Tate: https://www.youtube.com/watch?v=afeFsFUwoc8
Nerd-literatuur:
- Thomas-Parr, G., & Gilroy-Ware, M. (2025). Im/Perceptible Boyhood in a Post-Andrew Tate World. Australian Feminist Studies, 1-22.
- Ribeiro, M. H., Blackburn, J., Bradlyn, B., De Cristofaro, E., Stringhini, G., Long, S., ... & Zannettou, S. (2021, May). The evolution of the manosphere across the web. In Proceedings of the international AAAI conference on web and social media (Vol. 15, pp. 196-207).
- Van Valkenburgh, S. P. (2021). Digesting the red pill: Masculinity and neoliberalism in the manosphere. Men and masculinities, 24(1), 84-103.
- Farrell, T., Fernandez, M., Novotny, J., & Alani, H. (2019, June). Exploring misogyny across the manosphere in reddit. In Proceedings of the 10th ACM conference on web science (pp. 87-96).
- Gotell, L., & Dutton, E. (2016). Sexual violence in the'manosphere': Antifeminist men's rights discourses on rape. International Journal for Crime, Justice and Social Democracy, 5(2), 65-80.
-
We krijgen nog weleens kritiek naar ons hoofd gegooid. Veel mensen vinden dat onprettig, pijnlijk of onterecht. Maar aan wie ligt dat? Aan jou of aan degene die de kritiek uit? Misschien wel een beetje van beide. En hoe ga je nu wel goed met kritiek om? Psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma bespreken deze en andere vragen over kritiek. Aangezien ze zelf weleens kritiek krijgen, delen ze daar genoeg anekdotes van en hoe ze ermee zijn omgegaan.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- Simon Sinek over hoe je dealt met kritiek:
https://www.youtube.com/watch?v=q-xeFtXih7s
- En ook een leuke van een boeddhist:
https://www.youtube.com/watch?v=iIlL79mspH8
- Check ook de cursussen en trainingen die je kunt volgen van Thijs op The School of Life:
https://www.theschooloflife.com/amsterdam/
- Een stukje van een therapeut over de straffende superego:
https://www.youtube.com/watch?v=7vaoxkS4TVk
- De feedback procedure die Lennard heeft opgesteld en bij verschillende bedrijven heeft geĂŻmplementeerd: de Collega Meting:
https://www.lennardtoma.nl/post/alternatief-voor-functioneringsgesprekken-collega-meting-een-praktisch-format
Nerd-literatuur:
- Krabbe, E. C., & van Laar, J. A. (2011). The ways of criticism. Argumentation, 25(2), 199-227.
- Baron, R. A. (1990). Countering the effects of destructive criticism: The relative efficacy of four interventions. Journal of Applied Psychology, 75(3), 235.
- Deb, D., Dey, R., Balas, V. E., Deb, D., Dey, R., & Balas, V. E. (2019). Contributions, Arguments, and Dealing with Criticisms. Engineering Research Methodology: A Practical Insight for Researchers, 67-77.
- Hornsey, M. J. (2005). Why being right is not enough: Predicting defensiveness in the face of group criticism. European review of social psychology, 16(1), 301-334.
-
Een bijzondere aflevering met live-publiek in de Donner in Rotterdam bij de lancering van Lennards 3e boek: Survivalgids voor de eenzaamste eeuw. Thijs Launspach en Lennard bespreken hoe het kan dat deze 21e eeuw zo eenzaam is, wie vooral eenzaam is en waarom en wat je eraan kunt doen. Natuurlijk wordt er ook ingegaan op hoe Lennard er vijf jaar over heeft kunnen doen om het boek te schrijven en wat het voor hem betekent.
Bronnen:
- Eentje: Lennard Toma zân boek: Survivalgids voor de eenzaamste eeuw (daar vind je alle bronnen ook in waar Lennard naar verwijst).
-
Iedereen krijgt te maken met tegenslag. Ze kunnen groot zijn, zoals het overlijden van iemand, een scheiding of een faillissement, maar ook klein zijn, zoals een onvoldoende voor een toets, een verloren klant of het niet krijgen van wat je zou willen. Maar... hoe ga je daar nou gezond mee om? Er zijn namelijk best wat manieren om ermee om te gaan, maar niet alle zijn goed en maken dingen alleen maar erger. Welke dat zijn bespreken psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma, hoef jij er niet meer over na te denken!
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- Check de boeken van Seneca, een van de stoicijnen: https://www.boom.nl/auteur/110-363_Seneca
- Het boek Anti-Fragiel van Nassim Nicholas Taleb
- Check de speeldata van de theatershow van Dave: https://joeyendave.nl/speellijst/
- Lennard zân verhaal en hoe hij omging met teelbalkanker: https://www.rtl.nl/lifestyle/artikel/5479254/slotakkoord-lennard-teelbalkanker-eerlijke-verhaal-grappen-harde
- En een filmpje over hoe om te gaan met tegenslagen: https://www.youtube.com/watch?v=iF6jATLR8Zs
Nerd-literatuur:
- Xu, D. U., Hua-Jun, B. O., Ying, L. I. U., & Jia-Jia, H. A. O. (2021). Successful experiences improve setback psychology of undergraduates with low perseverance. Journal of Psychological Science, 44(5), 1216.
- Diestel, S. (2021). Building psychological resources and resilience after failure at work: A self-regulatory perspective on recovery and personality development in the face of setback experiences. In Work Life After Failure?: How Employees Bounce Back, Learn, and Recover from Work-Related Setbacks (pp. 21-39). Emerald Publishing Limited.
- ten Broeke, P., & Adriaanse, M. A. (2023). Understanding the setback effect in everyday selfâregulation. European Journal of Social Psychology, 53(4), 703-719.
- Krause, W. (2020). Being Happy in Spite of Setbacks. In The Routledge Companion to Happiness at Work (pp. 37-44). Routledge.
- Akkermans, J. (2023). Handling work-related setbacks: a professional skills and abilities mindset analysis (Doctoral dissertation).
-
Op Tiktok en Insta is het vaak een trending onderwerp. We komen allemaal in ons leven weleens een narcist tegen. En we beschuldigen weleens mensen van het zijn van een narcist. Maar hoe herken je een echte narcist? Hoe werkt dat in het hoofd van een narcist? En nog belangrijker: Hoe gaan we nou echt op een goede manier met deze mensen om? Psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma hebben het in deze aflevering over narcisten en wat de beste manieren zijn om je tegen ze te verweren of met ze om te gaan.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
Martin Appelo die vertelt over (zijn) narcisme:
https://www.youtube.com/watch?v=RSd317TLlbc
Doe de test om te kijken hoe jij scoort op narcisme (en de andere twee van de dark triad):
https://openpsychometrics.org/tests/SD3/
En check de wiki pagina:
https://en.wikipedia.org/wiki/Narcissism
Nerd-literatuurâą American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5).âą Ronningstam, E. (2016). Narcissistic personality disorder: A clinical perspective. Journal of Personality Disorders.âą Campbell, W. K., et al. (2005). Psychological Entitlement: Interpersonal Consequences and Validation of a Self-Report Measure. Journal of Personality Assessment.âą Baskin-Sommers, A., et al. (2014). Empathy deficits in individuals with narcissistic personality disorder. Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment.âą Miller, J. D., et al. (2011). Grandiose and vulnerable narcissism: A nomological network analysis. Journal of Personality.âą Bushman, B. J., & Baumeister, R. F. (1998). Threatened egotism, narcissism, self-esteem, and direct and displaced aggression: Does self-love or self-hate lead to violence? Journal of Personality and Social Psychology.âą Lehmann, R., & Crino, M. (2020). The gray rock method: An approach to dealing with high-conflict individuals.âą Lamkin, J., et al. (2018). The psychological impact of relationships with narcissistic individuals. Journal of Behavioral Psychology.âą Zosuls, K. M., et al. (2016). Managing relationships with difficult personality types: Strategies and long-term outcomes.âą https://youtube.com/shorts/2MHYiqOOt50?si=cfbj8THQdGPCxCjv
-
Je geheugen is een raar ding. Je slaat er dingen in op en je kunt beelden, geuren, geluiden, smaken en gevoel terughalen wanneer je het wilt of wanneer je aan iets wat er op lijkt herinnerd wordt. Maar kloppen je herinneringen wel? Of zit je geheugen je soms voor de gek te houden? In deze aflevering bespreken psychologen Lennard Toma en Thijs Launspach wat je geheugen doet, waaruit het is opgebouwd, hoe je iets opslaat en iets terughaalt en of je geheugen dan klopt.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:- Een tof filmpje over hoe je iets opslaat in je geheugen:
- En hoe we onthouden en dingen vergeten
- Check ook de wikipedia pagina over geheugen:
Nerd-literatuur:- Grawe, K. (2017). Neuropsychotherapy: How the neurosciences inform effective psychotherapy. Routledge.
- Baddeley, A. (2010). Working memory. Current biology, 20(4), R136-R140.
-
Het nieuws is de laatste tijd vaak negatief. En daarnaast is het moeilijk om fake van echt te onderscheiden. Veel mensen zijn daarom gestopt met het nieuws volgen. Geen krant meer, geen journaal kijken, niet meer doomscrollen...
Hebben deze mensen gelijk? Is het niet juist goed om het nieuws te volgen en op de hoogte te zijn van wat er speelt in de wereld? Is dat een vereist stukje burgerschap en betrokkenheid? In deze aflevering bespreken psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma of het gezond of ongezond is om het nieuws te volgen en wat psychologisch onderzoek daarvan zegt.
Wil jij bij de live opname van de podcast (+ boekpresentatie) in Donner, Rotterdam zijn? Meld je dan gratis aan via Donner.nl.
Adverteren in deze podcast? Mail naar [email protected]!
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
-Artikel van Change Mental Health: https://changemh.org/resources/news-consumption-and-your-mental-health/
-Ook van een nieuwsbron als de Guardian komt een artikel dat vertelt dat nieuws kijken niet goed voor je mentale gezondheid is: https://www.theguardian.com/media/2013/apr/12/news-is-bad-rolf-dobelli
-Hier ook een TED talk over het stoppen met kijken naar het nieuws: https://www.youtube.com/watch?v=-miTTiaqFlI
-En hier een filmpje over wat School Of Life erover te zeggen heeft: https://www.youtube.com/watch?v=JmSFWklVtv0
Nerd-literatuur:
- Thompson RR, Jones NM, Holman EA, Silver RC. Media exposure to mass violence events can fuel a cycle of distress. Sci Adv. 2019 Apr 17;5(4):eaav3502. doi: 10.1126/sciadv.aav3502. PMID: 31001584; PMCID: PMC6469939.
- McIntyre, K. E., & Gibson, R. (2016). Positive news makes readers feel good: A âsilver-liningâ approach to negative news can attract audiences. Southern Communication Journal, 81(5), 304-315.
- McIntyre, K., & Gyldensted, C. (2018). Constructive journalism: An introduction and practical guide for applying positive psychology techniques to news production. The Journal of Media Innovations (Discontinued), 4(2), 20-34.
- de Hoog, N., & Verboon, P. (2020). Is the news making us unhappy? The influence of daily news exposure on emotional states. British Journal of Psychology, 111(2), 157-173.
- Szabo, A., & Hopkinson, K. L. (2007). Negative psychological effects of watching the news in the television: Relaxation or another intervention may be needed to buffer them!. International journal of behavioral medicine, 14, 57-62.
- Boukes, M., & Vliegenthart, R. (2017). News consumption and its unpleasant side effect. Journal of Media Psychology.
- McIntyre, K. E. (2015). Constructive journalism: The effects of positive emotions and solution information in news stories (Doctoral dissertation, The University of North Carolina at Chapel Hill).
-
In deze aflevering kijken Thijs Launspach en Lennard Toma terug op het knotsgekke jaar dat achter ons ligt. Welke lessen kunnen we eruit trekken? Is de wereld inderdaad steeds gekker aan het worden? En wat betekent dat voor de toekomst? Waarom is dit het jaar van de Narcist? Hoe zit het met Kabinet Voldemort 1? Wat is het Peterprincipe, en waarom hebben al onze politici er last van? Linken we binnenkort allemaal ons brein aan een computer van Elon Musk? Hoe ziet het volgende seizoen eruit? Je hoort het allemaal.
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- https://www.wired.com/story/neuralink-first-patient-interview-noland-arbaugh-elon-musk/
- https://nos.nl/artikel/2546272-australische-wereldprimeur-verbod-op-sociale-media-voor-kinderen-tot-16
- https://www.parool.nl/nederland/tienermeisjes-minst-tevreden-over-leven-door-onveiligheid-online~bf4d99ef/
-
Deugen mensen van nature? Psychologie professor Philip Zimbardo is onlangs overleden en deed onderzoek naar alles rondom dit onderwerp. Bekend van het Stanford Prison Experiment, wat behoorlijk onder vuur is komen te liggen, ook door Rutger Bregman die met zijn boek De Meeste Mensen Deugen probeerde aan te tonen dat Zimbardo het mis had. Maar is dat wel echt zo? Deugen mensen echt? Of in sommige omstandigheden juist niet? Duik mee in al deze thematiek met Thijs Launspach en Lennard Toma!Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:- Philip Zimbardo lees je over op zân wiki pagina: https://en.wikipedia.org/wiki/Philip_Zimbardo- Check Meeste Mensen Deugen van Rutger Bregman- Stanford Prison Experiment kun je genoeg info over vinden, zoals deze van VSauce: https://www.youtube.com/watch?v=KND_bBDE8RQ- VSauce ook met Zimbardo over hoe je van iemand een held kunt maken: https://www.youtube.com/watch?v=JMpuxLIgjPs- Luister naar onze oude podcast over de Dark Triad: https://open.spotify.com/episode/7l5Rvfvcgp9v8ytdKp4vI6?si=85f5f13578cf4dddNerd-literatuur:- Franco, Z. & Zimbardo, P. (2006â2007) [The banality of heroism](http://greatergood.berkeley.edu/article/item/the_banality_of_heroism) [Archived](https://web.archive.org/web/20120618102406/http://greatergood.berkeley.edu/article/item/the_banality_of_heroism) June 18, 2012, at the [Wayback Machine](https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine). Greater Good, 3 (2), 30â35- Franco, Z. E.; Allison, S. T.; Kinsella, E. L.; Kohen, A.; Langdon, M.; Zimbardo, P.G. (2018). "Heroism research: A review of theories, methods, challenges, and trends". Journal of humanistic psychology. *58* (4): 382â396.- Franco, Z.E.; Zimbardo, P.G. (2016). Miller, A.G. (ed.). "The psychology of heroism: Extraordinary champions of humanity in an unforgiving world" in The Social Psychology of Good and Evil. New York: Guilford Press. pp. pp. 494-523. [ISBN](https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier)) [9781462525409](https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/9781462525409).- Franco, Z. E., Blau, K., & Zimbardo, P. G. (2011). Heroism: A conceptual analysis and differentiation between heroic action and altruism. Review of general psychology, 15(2), 99-113.- Bocchiaro, P.; Zimbardo, P.G.; Van Lange, P.A. (2012). "To defy or not to defy: An experimental study of the dynamics of disobedience and whistleblowing". Social Influence. *7* (1): 35â50.- Bocchiaro, P.; Zimbardo, P.G. (2010). "Defying unjust authority: An exploratory study". Current Psychology: A Journal for Diverse Perspectives on Diverse Psychological Issues. *29* (2): 155â170.- Fischer, P., Greitemeyer, T., Pollozek, F., & Frey, D. (2006). The unresponsive bystander: Are bystanders more responsive in dangerous emergencies?. European journal of social psychology, 36(2), 267-278.- Grevet, E. H., Bandeira, C. E., Vitola, E. S., de Araujo Tavares, M. E., Breda, V., Zeni, G., ... & Bau, C. H. D. (2024). The course of attention-deficit/hyperactivity disorder through midlife. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 274 (1), 59-70.- Sibley, M. H., Kennedy, T. M., Swanson, J. M., Arnold, L. E., Jensen, P. S., Hechtman, L. T., ... & Hinshaw, S. P. (2024). Characteristics and Predictors of Fluctuating Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder in the Multimodal Treatment of ADHD (MTA) Study. The Journal of Clinical Psychiatry, 85(4), 57313.
-
Samen met professor Neurocognitieve Ontwikkelingspsychologie Eveline Crone duiken we in het mentale welzijn van jongeren in de huidige maatschappij. Want is deze groep kwetsbaarder dan in eerdere jaren? Is er een mentale gezondheidscrisis onder jongeren? Hoe hoe ontwikkelen de hersenen en zijn ze daardoor gevoeliger? Wat is de ontwikkeling in de maatschappij, waardoor er misschien veranderingen zijn gekomen? En wat kun je als ouder doen voor de beste ontwikkeling van je kinderen? Luisteren dus!
Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!
Meer weten over het EU Ecolabel? Kijk op https://www.eu-ecolabel.nl/
Adverteren in deze podcast? Mail naar [email protected]
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- In het nieuwste boek van Eveline Crone, die ze samen met Renske van der Cruijsen schreef: Generatie Zelfvertrouwen (2024) lees je alles over de jonge generatie en wat hun ontwikkeling is in de huidige maatschappij. En je leert hoe deze groep te stimuleren voor een gezond zelfbeeld; https://www.generatiezelfvertrouwen.nl/
- Check ook deze presentatie van Eveline bij de TU Delft: https://www.youtube.com/watch?v=6XIq7cLfyd4
- Het boek van Jonathan Haidt is ook al vaker langsgekomen, maar ook hier weer een goed boek in relatie tot deze aflevering: Generatie Angststoornis - (2024)
- Ook het eerste boek van Eveline Crone uit 2008 is super interessant: Het Puberende Brein
- Hier vind je meer over Eveline en haar werk: https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/eveline-crone/publicaties#tab-4
Nerd-literatuur:
- [van Drunen L., Toenders Y.J., Wierenga L.M. & Crone E. A. (2023), Effects of COVID-19 pandemic on structural brain development in early adolescence, Scientific Reports 13: 5600.](http://hdl.handle.net/1887/3677103)
- [Meulen M. van der, Dobbelaar S., Drunen L. van, Heunis J.S.,IJzendoorn M.H. van, Blankenstein N.E. & Crone E.A.M. (2023), Transitioning from childhood into adolescence: a comprehensive longitudinal behavioral and neuroimaging study on prosocial behavior and social inclusion, NeuroImage 284: 120445.](http://hdl.handle.net/1887/3716321)
- [Crone E.A.M. & Achterberg M. (2022), Prosocial development in adolescence, Current Opinion in Psychology 44: 220-225.](http://hdl.handle.net/1887/3443669)
- Prinstein, M. J., Nesi, J., & Telzer, E. H. (2020). Commentary: An updated agenda for the study of digital media use and adolescent developmentâfuture directions following Odgers & Jensen (2020). Journal of Child Psychology and Psychiatry, 61(3), 349-352.
- Odgers, C. L., & Jensen, M. R. (2020). Adolescent development and growing divides in the digital age. Dialogues in clinical neuroscience, 22(2), 143-149.
- Branje, S., De Moor, E. L., Spitzer, J., & Becht, A. I. (2021). Dynamics of identity development in adolescence: A decade in review. Journal of Research on Adolescence, 31(4), 908-927.
- Orben, A., Tomova, L., & Blakemore, S. J. (2020). The effects of social deprivation on adolescent development and mental health. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(8), 634-640.
- Crone, E. A., & Konijn, E. A. (2018). Media use and brain development during adolescence. Nature communications, 9(1), 1-10.
- Ridderinkhof, K. R., Ullsperger, M., Crone, E. A., & Nieuwenhuis, S. (2004). The role of the medial frontal cortex in cognitive control. science, 306(5695), 443-447.
- Van Leijenhorst, L., Moor, B. G., de Macks, Z. A. O., Rombouts, S. A., Westenberg, P. M., & Crone, E. A. (2010). Adolescent risky decision-making: neurocognitive development of reward and control regions. Neuroimage, 51(1), 345-355.
-
Aandacht, een onderdeel van cognitieve psychologie en mega belangrijk in onze huidige maatschappij waar je aandacht continu getrokken wordt. Thijs en Lennard bespreken wat aandacht precies is, hoe ons aandachtssysteem werkt, of multitasken bestaat en waarom we aandacht van anderen zo enorm fijn vinden. Ook vertellen ze je hoe de trauma verwerkingstechniek EMDR werkt, aangezien dat over aandacht gaat. Hou je aandacht erbij zouden we zeggen.
Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!
Meer weten over het EU Ecolabel? Kijk op https://www.eu-ecolabel.nl/
Adverteren in deze podcast? Mail naar [email protected]
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:- In Thijs zân nieuwste boek: We doen allemaal maar wat leer je ook een stuk over cognitieve psychologie en aandacht.- https://www.youtube.com/watch?v=qKJv4S5peJQ TED filmpje over je brein en aandacht.- Doe de selective attention test: https://youtu.be/vJG698U2Mvo?si=-QS3hNzcCGJqN3Mi
Nerd-literatuur:
- Zhaoping L (2014). Understanding vision: theory, models, and data. United Kingdom: Oxford University Press.- Murphy G, Greene CM (2016). ["Perceptual Load Affects Eyewitness Accuracy and Susceptibility to Leading Questions"](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5003837). Frontiers in Psychology. *7*: 1322. [doi](https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier)):[10.3389/fpsyg.2016.01322](https://doi.org/10.3389%2Ffpsyg.2016.01322). [PMC](https://en.wikipedia.org/wiki/PMC_(identifier)) [5003837](https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5003837). [PMID](https://en.wikipedia.org/wiki/PMID_(identifier)) [27625628](https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27625628).- Lavie N, Hirst A, de Fockert JW, Viding E (September 2004). ["Load theory of selective attention and cognitive control"](https://web.archive.org/web/20130626052615/http://www.icn.ucl.ac.uk/lavielab/reprints/lavie-etal-04.pdf) (PDF). Journal of Experimental Psychology. General. *133* (3): 339â54. [doi](https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier)):[10.1037/0096-3445.133.3.339](https://doi.org/10.1037%2F0096-3445.133.3.339). [PMID](https://en.wikipedia.org/wiki/PMID_(identifier)) [15355143](https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15355143). [S2CID](https://en.wikipedia.org/wiki/S2CID_(identifier)) [10399663](https://api.semanticscholar.org/CorpusID:10399663). Archived from [the original](http://www.icn.ucl.ac.uk/lavielab/reprints/Lavie-etal-04.pdf) (PDF) on 2013-06-26.- Chavajay P, Rogoff B (July 1999). "Cultural variation in management of attention by children and their caregivers". Developmental Psychology. *35* (4): 1079â90. [doi](https://en.wikipedia.org/wiki/Doi_(identifier)):[10.1037/0012-1649.35.4.1079](https://doi.org/10.1037%2F0012-1649.35.4.1079). [PMID](https://en.wikipedia.org/wiki/PMID_(identifier)) [10442876](https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10442876).- Subramanian, K. R. (2018). Myth and mystery of shrinking attention span. International Journal of Trend in Research and Development, 5(3), 1-6.- Bradbury, N. A. (2016). Attention span during lectures: 8 seconds, 10 minutes, or more?. Advances in physiology education.- Tang, Y. Y., & Posner, M. I. (2009). Attention training and attention state training. Trends in cognitive sciences, 13(5), 222-227.- Wadlinger, H. A., & Isaacowitz, D. M. (2011). Fixing our focus: Training attention to regulate emotion. Personality and social psychology review, 15(1), 75-102.- Posner, M. I., Rothbart, M. K., & Tang, Y. Y. (2015). Enhancing attention through training. Current Opinion in Behavioral Sciences, 4, 1-5.- de Jongh, A., de Roos, C., & ElâLeithy, S. (2024). State of the science: Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy. Journal of Traumatic Stress, 37(2), 205-216.- Gottman, J. M., & Krokoff, L. J. (1989). Marital interaction and satisfaction: a longitudinal view. Journal of consulting and clinical psychology, 57(1), 47.
-
We hebben het veel over GenZ, de Boomers, de Millennials om grote groepen mensen te duiden die in en bepaalde periode zijn geboren. Maar is dat wel terecht? Plakken we dan niet teveel mensen bij elkaar? Of zit er ook veel nuttigs in? Lennard Toma en Thijs Launspach duiken deze keer in het generatiedenken. In deze aflevering hoor je wat de verschillen tussen generaties zijn, wat de wetenschap daarover te zeggen heeft en wat we ermee moeten.
Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!
Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:
- Natuurlijk kun je een aantal van de boeken over generatiedenken van Thijs lezen, zoals Werken met Millennials
- We stippen wederom het boek van psycholoog Jonathan Haidt aan: Generatie Angststoornis of in het Engels The Anxious Generation.
- Aart Bontekoning is een voorvechter van generaties, je kunt zijn site hier bekijken: https://www.aartbontekoning.com/
- Hier nog een geinig geanimeerd filmpje over de verschillen tussen Millennials en GenZ: https://www.youtube.com/watch?v=aqdm6aBUZII
Nerd-literatuur
- Rudolph, C. W., Rauvola, R. S., Costanza, D. P., & Zacher, H. (2021). Generations and generational differences: Debunking myths in organizational science and practice and paving new paths forward. Journal of business and psychology, 36, 945-967.
- Twenge, J. M. (2010). A review of the empirical evidence on generational differences in work attitudes. Journal of business and Psychology, 25, 201-210.
- Mahmoud, A. B., Fuxman, L., Mohr, I., Reisel, W. D., & Grigoriou, N. (2021). âWe aren't your reincarnation!â workplace motivation across X, Y and Z generations. International Journal of Manpower, 42(1), 193-209.
- Chillakuri, B. (2020). Understanding Generation Z expectations for effective onboarding. Journal of Organizational Change Management, 33(7), 1277-1296.
- Gabrielova, K., & Buchko, A. A. (2021). Here comes Generation Z: Millennials as managers. Business horizons, 64(4), 489-499.
- Calasanti, T. (2021). Ageism, Generational Rhetoric, and the Rhetoric of âGenerationâ.
- Rudolph, C. W., & Zacher, H. (2022). Generations, we hardly knew ye: An obituary. Group & Organization Management, 47(5), 928-935.
-
Je lijkt overal wel verslaafd aan te kunnen raken of te zijn, maar wanneer spreken we echt over een verslaving en wanneer is het simpelweg een gedraging die zo nu en dan niet gezond is? In deze aflevering van Normale Mensen Bestaan Niet gaan psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma in op verslaving. Ook hebben de heren het over of het genetisch bepaald is of dat er iets anders aan te grondslag ligt. En⊠is Harry Potter verslavend?
Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:- YouTube filmpje van universiteit Yale over verslaving: https://www.youtube.com/watch?v=RZ5LH634W8s- Johann Hari over verslaving in een TED talk: https://www.youtube.com/watch?v=PY9DcIMGxMs- Gabor MatĂ© over verslaving: https://www.youtube.com/watch?v=ys6TCO_olOc- En nog een: https://www.youtube.com/watch?v=66cYcSak6nE- Verhaal over Rat Park en Bruce Alexander: https://en.wikipedia.org/wiki/Rat_ParkNerd-literatuur:- Rudski, J. M., Segal, C., & Kallen, E. (2009). Harry Potter and the end of the road: Parallels with addiction. Addiction Research & Theory, 17(3), 260â277. doi:10.1080/16066350802334595- Iacono, W. G., Malone, S. M., & McGue, M. (2008). Behavioral disinhibition and the development of early-onset addiction: common and specific influences. Annu. Rev. Clin. Psychol., 4(1), 325-348.- Biolcati, R., Mancini, G., Pupi, V., & Mugheddu, V. (2018). Facebook addiction: onset predictors. Journal of clinical medicine, 7(6), 118.- Sihvola, E., Rose, R. J., Dick, D. M., Pulkkinen, L., Marttunen, M., & Kaprio, J. (2008). Earlyâonset depressive disorders predict the use of addictive substances in adolescence: a prospective study of adolescent Finnish twins. Addiction, 103(12), 2045-2053.- Chen, C. Y., Storr, C. L., & Anthony, J. C. (2009). Early-onset drug use and risk for drug dependence problems. Addictive behaviors, 34(3), 319-322.- Valero-SolĂs, S., Granero, R., FernĂĄndez-Aranda, F., Steward, T., Mestre-Bach, G., MallorquĂ-BaguĂ©, N., ... & JimĂ©nez-Murcia, S. (2018). The contribution of sex, personality traits, age of onset and disorder duration to behavioral addictions. Frontiers in Psychiatry, 9, 497.- Hadaway, Patricia F.; Alexander, Bruce K.; Coambs, Robert B.; Beyerstein, Barry (1979-11-01). "The effect of housing and gender on preference for morphine-sucrose solutions in rats". Psychopharmacology. *66* (1): 87â91.- Gage, Suzanne H.; Sumnall, Harry R. (2019). ["Rat Park: How a rat paradise changed the narrative of addiction"](http://researchonline.ljmu.ac.uk/id/eprint/9728/1/Rat-Park-acceptedmanuscript.docx). Addiction. *114* (5): 917â922.
- Show more
