Episódios
-
Profylaktisk hiv-behandling er en afgørende strategi i at forebygge hiv-smitte i Danmark. Brugen af behandlingen PrEP har vist sig at være et meget effektivt middel til at undgå at blive smittet med hiv, hvis man tager medicinen korrekt.
Selv om PrEP kun bekytter mod hiv, øger brugen af PrEP også den seksuelle sundhed, da den gruppe, der får tilbudt PrEP, også bliver testet for andre seksuelle sygdomme, når de er i behandling.
Medvirkende: Gitte Kronborg, overlæge, Infektionsmedicinsk Afdeling, Hvidovre Hospital, og forperson i AIDS-Fondet, og Frederik Engsig, speciallæge i infektionsmedicin, Herlev Hospital.
Klip og tilrettelæggelse: Karen Sigrid Jacobsen. -
Behandlingstilbuddet OPUS begyndte som et forskningsprojekt tilbage i slut-90’erne i Region Hovedstadens Psykiatri. Gennem et klassisk lodtrækningsforsøg ville man undersøge, om et helhedsorienteret toårigt behandlingsforløb kunne gøre en forskel for unge med debuterende psykoser.
Siden er OPUS blevet et etableret tilbud på tværs af alle landets regioner, og samtidig har man i forskningssammenhæng fulgt de unges liv sidenhen. Ugeskrift for Lægers podcast handler i denne uge om 20-årsopfølgningen af OPUS.
Gæst: Marie Starzer, læge og postdoc, forskningsenheden Core Psykiatrisk Center København og OPUS Young.
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup. -
Estão a faltar episódios?
-
Reglerne for, hvornår man kan kalde en patient for hjernedød, er ikke fulgt med tiden. Med både den forskningsmæssige og teknologiske udvikling kan man ved ret få undersøgelser sikkert bestemme, hvornår en person er afgået ved hjernedøden.
Problemet er dog, at de retningslinjer, der er forbundet med diagnosticeringen, kræver en række ekstra undersøgelser, som i dag er unødvendige, og som i sidste ende kan betyde, at de organer, man ønsker at transplantere, går tabt.
Medvirkende Jesper Kelsen, speciallæge i neurokirurgi på Rigshospitalet
Tilrettelæggelse og produktion: Karen Sigrid Jacobsen -
Kan kunstig intelligens og særligt sprogmodeller blive en håndsrækning i almen praksis, og hvilke diskussioner er det vigtigt, at man tager for at værne om sikkerheden for både patientens helbred og data?
Det er nogle af de spørgsmål som Dansk Selskab for Almen Medicin har på dagsordenen på deres årsmøde i efteråret. Målet er at udarbejde et holdningspapir, der kan være første skridt på vejen til at bruge AI i almen praksis.
Gæst: Bolette Friderichsen, praktiserende læge og formand for DSAM
Produktion: Mie Brandstrup -
Rugemoderskab er et politisk sprængfarligt emne. Lige nu ligger der et lovforslag i høring i Folketinget, der blandt andet tager stilling til, hvem der kan blive rugemødre, og hvordan man sikrer, at ikkeintenderede forældre til børn, der er kommet til verden via rugemoderskab ude i verden, hurtigere kan blive barnets juridiske forældre. Problemet er bare, at ingen læger er blevet hørt.
Medvirkende: Malene Tanderup Sørensen, ph.d.-studerende, Institut for Klinisk Medicin Fertilitetsklinikken i Skive
Klip og tilrettelæggelse Karen Sigrid Jacobsen -
Monitering via knoglemarkører kan have stor betydning for behandling af osteoporose.
Måling af knoglemarkører gør det nemlig muligt at se fremskridt eller tilbagefald i sygdommen over relativt kort tid.
For knogleskørhed er en drilsk tilstand, der i mange år hverken viser sig gennem symptomer eller gener for patienterne. Og det har den konsekvens at mange patienter ender med at falde fra den forebyggende behandling
Gæst: Niklas Rye Jørgensen professor og overlæge på klinisk/biokemisk afdeling på Rigshospitalet Glostrup og leder af Translationelt Forskningscenter
Interview og tilrettelægning: Mie Brandstrup -
Kan kunstig intelligens bistå jordemødre ved screening og visitation af gravide og fødende - og hjælpe med at opdage potentielt alvorlige tilstande som truende for tidlig fødsel og svangerskabsforgiftning.
Det skal et forskningsprojekt på i akutmodtagelsen for fødende og gravide på landets travleste fødeafdeling undersøge
Gæst: Helene Westring Hvidman, cheflæge på Gynækologisk-Obstetrisk Afdeling på Amager/Hvidovre Hospital.
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup. -
Komplicerede sygdomsforløb, genindlæggelser og høj dødelighed er nogle af de store risici ved kirurgiske indgreb til skrøbelige kræftpatienter, hvor især høj alder og multisygdom trækker i den forkerte retning.
Siden begyndelsen af 2023 har man på Sjællands Universitetshospital i Køge brugt kunstig intelligens til at skræddersy behandlingsforløb til tarmkræftpatienter. Foreløbige resultater tyder på kortere indlæggelsestid og færre alvorlige komplikationer og genindlæggelse.
Vi taler med professor og overlæge Ismail Gögenur om »den nye kloge ven i klinikken«.
Ugeskrift for Læger sætter fokus på lægen og kunstigintelligens. Dette er anden episode af fem.
Gæst: Ismail Gögenur, professor og overlæge på Kirurgisk Afdeling på Sjællands Universitetshospital og forskningsleder ved Center for Surgical Science.
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup. -
Mængden af videnskabelige artikler er over de seneste 20 år steget markant. Men det er ikke ensbetydende med, at alle videnskabelige artikler er lige gode. Det kræver faktisk en del færdigheder for rent faktisk at gennemskue kvaliteten af et studie eller en oversigtsartikel.
Hvad det er for færdigheder, og hvordan man i store træk kan vurdere kvaliteten af videnskabelige artikler, kan du høre mere om i denne episode af Ugeskrift for Lægers podcast, der handler om kritisk læsning af randomiserede kliniske forsøg og systematiske oversigtsartikler.
Medvirkende: Andreas Lundh, forsker ved Cochrane Danmark & Center for Evidensbaseret Medicin, Odense, Syddansk Universitet, og afdelingslæge på Afdeling for Lunge- og Infektionssygdomme, Bispebjerg Hospital
Asbjørn Hrobjartsson, leder af Cochrane Danmark & Center for Evidensbaseret Medicin, Syddansk Universitet.
Klip og tilrettelæggelse: Karen Sigrid Jacobsen. -
Problemer med at løfte armen, en hængende mundvig og usammenhængende tale er de mest kendte tegn på hjerneblødning eller blodprop i hjernen. Men symptomerne kan også være mere diffuse.
Som en del af et nyt forskningsprojekt skal medarbejdere på akuttelefonen i Region Sjælland have en hjælpende hånd af AI, der har tygget sig igennem tusindvis af opkald til 1813 – og for hver mundfuld er blevet en lille smule bedre til at genkende tegnene på stroke. Målet er at kunne iværksætte den rette hjælp tidligere og i sidste ende at redde liv.
Ugeskrift for Læger sætter fokus på lægen og kunstigintelligens. Dette er første episode af fem.
Gæst: Jonathan Wenstrup, læge og ph.d.-studerende på Afdeling for Hjerne- og Nervesygdomme, Herlev og Gentofte Hospital
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup -
Det er ikke ligefrem det sjoveste at skulle rense eller sy et sår eller få lagt gips på en brækket arm. Særligt ikke når man er barn og måske synes, at en tur på skadestuen eller besøg hos lægen er overvældende.
Vi taler med Alexander Møller-San Pedro om at behandle de yngste patienter.
Gæst: Alexander Møller-San Pedro, læge, KBU hos Lægerne i Gellerup
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup -
Hvert år rammes omkring 4.500 danskere af kolorektalcancer, og tallet er stigende. Kirurgi og kemoterapi er stadig hjørnestenen i den kurative behandling. Men for en lille gruppe af patienter viser immunterapien virkelig lovende resultater.
Vi taler med Adile Orhan, ph.d.-studerende på Sjællands Universitetshospital.
Interview og klip: Karen Sigrid Jacobsen -
Omkring 600.000 danskere har mindst én tatovering. For de fleste forløber det fuldstændig uden problemer, mens andre rammes af allergiske reaktioner eller den inflammatoriske tilstand sarkoidose, der kan opstå i sort tatoveringsblæk.
Gæst: Jørgen Serup, professor og overlæge, Dermatologisk Afdeling og Tatoveringsklinikken, Bispebjerg Hospital.
Interview og tilrettelægning: Mie Brandstrup -
Hvordan står det til med de medicinstuderendes trivsel, arbejdsvilkår og muligheder for at publicere artikler i forbindelse med deres forskningssemester? Det har tre nuværende og tidligere medlemmer af Panums UngdomsForsker Forening (PUFF) sat sig for at undersøge.
Det er især, når det kommer til rammer og forventninger til forskningsforløbet, at de studerende oplever udfordringer.
Gæster: Ditte Zhang, læge, ph.d.-studerende på Dermatologisk Afdeling på Bispebjerg Hospital og tidligere bestyrelsesmedlem i PUFF & Jawad Ahmad Zahid, KBU-læge, ph.d.-studerende ved Centre for Surgical Science, Sjællands Universitetshospital og tidligere formand for PUFF.
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup -
Vi taler rigtig meget om at huske at trække vejret, vi skal trække vejret dybt og helt ned i maven – eller var det gennem næsen? Rigtig mange af os trækker vejret forkert – og i de allersværeste tilfælde kan man gå rundt og tro, at man har åndenød eller astma, men i virkeligheden handler det om at trække vejret rigtigt.
Denne podcast handler om dysfunktionel vejrtrækning i selskab med Sebastian Lund Karlsson, der er afdelingslæge på Lungemedicinsk Afdeling på Bispebjerg Hospital.
Medvirkende: Sebastian Lund Karlsson, der er afdelingslæge på Lungemedicinsk Afdeling på Bispebjerg Hospital.
Tilrettelæggelse: Karen Sigrid Jacobsen -
Brystkræft er den mest almindelige form for kræft hos kvinder i Danmark – og selvom antallet af kvinder, der rammes af sygdommen, er let stigende, så er overlevelseschancen også steget støt de seneste årtier. Det samme er antallet af kvinder, der bliver tilbudt mere skånsom kirurgi og behandling.
Gæst: Tove Filtenborg Tvedskov, overlæge og professor i brystkirurgi på Brystkirurgisk Afdeling, Herlev og Gentofte Hospital.
Interview og redigering: Mie Brandstrup. -
Hvert år bliver 3.000 danskere opereret for en diskusprolaps. I de fleste tilfælde opererer man ved et åbent kirurgisk indgreb, men det er altså nu også muligt at fjerne visse diskusprolapser ved en kikkertoperation. Men indgrebet er ikke uden bivirkninger.
Det kan du høre meget mere om i denne episode af Ugeskriftets podcast.
Medvirkende: Carsten Reidies Bjarkam, overlæge og professor ved Neurokirurgisk Afdeling på Aalborg Universitetshospital.
Klip og tilrettelæggelse: Karen Sigrid Jacobsen. -
Skorper og store sår i næsen, destruktion af næseskillevæggen og sågar hul i ganeknoglen. Det er nogle af de skader efter langvarig brug af kokain, som man ser på Afdeling for Øre-Næse-Halskirurgi på Rigshospitalet.
På Rigshospitalets Afdeling for Øre-Næse-Halskirurgi har overlæge Kasper Aanæs og hans team lagt mærke til en stigende tendens: skader på næse og mellemansigt hos patienter efter brug af kokain. Deres observation har nu ført til en statusartikel, der sætter fokus på omfang og konsekvenser af hyppig brug af kokain.
Selvom kokain i de senere år er blevet mere mainstream, er forbruget stadig tabuiseret, og det betyder også, at mange bliver dybt overraskede over de fysiske skader, som kokainforbruget kan føre med sig.
Gæst: Kasper Aanæs, overlæge og ph.d. på Afdeling for Øre-Næse-Halskirurgi på Rigshospitalet
Interview og produktion: Mie Brandstrup -
Skal børn og unge tilbydes hormonbaseret slankemedicin i forbindelse med vægttab? For nogle er det en større principiel diskussion, men faktum er, at præparatet Wegovy nu er godkendt til aldersgruppen mellem 12 og 17 år.
Dansk Pædiatrisk Selskab mener, at det udelukkende bør være børnelæger med speciale i vægtrelaterede sygdomme, der skal stå for behandlingen af Wegovy til børn – det samme gør Sundhedsstyrelsen, men da myndighedernes anbefalinger ikke er juridisk bindende, vil behandlingen være op til den enkelte læge.
Gæst: Julie Tonsgaard Kloppenborg, afdelingslæge på Afdeling for Børn og Unge på Herlev Hospital og Steno Diabetes Center Copenhagen. Forperson for adipositasudvalget, Dansk Pædiatrisk Selskab.
Interview og tilrettelæggelse: Mie Brandstrup -
Som ingen anden har professor Torben Hansen rykket ved vigtigheden af præcisionsmedicin. Med sine mange genetiske studier af den grønlandske befolkning har han fundet frem til en lang række specifikke mutationer i den grønlandske arvemasse, der har stor betydning for den måde, man skal behandle f.eks. diabetes på.
Medvirkende: Torben Hansen, professor ved Metabolismecentret ved Københavns Universitet.
Tilrettelæggelse og klip: Karen Sigrid Jacobsen - Mostrar mais