Эпизоды
-
Háromrészes fogalom-boncolgató sorozatunkban a múltkori komplexitás után most az entrópiával foglalkozunk. Mi köze a közgazdaságtannak a termodinamika második főtételéhez, mi az a másodfajú örökmozgó, miért természetes a páratlan zoknik számának növekedése és hogyan viszonyul a nemnövekedés elmélete a gépi tanulásba vetett idealista hithez? Ezek a kérdések vezetnek el a romló teljesítményű gépi tanulási rendszerek karbantartási igényéhez, s közben megismerkedünk Nicolas Georgescu-Roegen közgazdász munkásságával a nemnövekedés gondolata körül és az Atomcsill Youtube-csatornával is.
-
Vendégünk volt Mihajlik Péter, a BME TMIT beszédtechnológiával foglalkozó kutatója, akitől megtudhattuk, hogy mi volt a sláger az idei InterSpeech konferencián, mit kezd a dadogással az OpenAI Whisper nevű beszédfelismerő rendszere, mennyire nehéz a kis nyelvek leiratozása, mire jók a transformerek a generatív AI rendszereken túl, hogyan tanították fel a GPT-ket, hogyan lehet emberi beavatkozás nélkül címkézett adattal tréningezni ezeket a modelleket, és milyen esélyei vannak a magyar kutatóknak a gigacégek megoldásaival szemben?
-
Пропущенные эпизоды?
-
Mi takar a komplexitás fogalma és miért fontos ez egy MI projekt esetében? Mennyire lehetne újrateremteni a technikai civilizációt egy mai Rejtelmes Szigeten vagy a Youtube-on? Mi újság a japán cipzár-monopóliummal és miért kínos, hogy a Klarna azzal dicsekszik, MI-vel helyettesíti dolgozói felét? Miért szeretjük a svájci órákat és a simára nyírt gyepszőnyeget? Ezen kérdések megválaszolása közben előkerült John Henry Holland, Boda Dezső, Stuart Kauffman, Barabási-Albert László kitűnő jegyzete a hálózatok tudományáról, Joseph Tainter és az Airbus A350 akadozó hajtóműve is.
-
A nyár a tech óriások generatív MI-re alapuló fejlesztéseinek bejelentéseiről szólt: az Apple, a Google és a Meta is bemutatta a következő hónapokat meghatározó újításait. Az Apple Intelligence és a Google Pixel telefonok is elhozzák nekünk az okosodó asszisztenseiket és számos kétséges értékű új apróságot. A Meta SAM 2 (video szegmentálás) és Llama 3.1 (LLM) már nagyobb lépéseknek érződnek, ráadásul Zuckerberg az open source-ra esküszik (ebben társa Daniel Ek Spotify-vezér). Mindezek mellett megnéztük a GPT 4o audió képességeit és ettől már tényleg letettük a hajunkat.
-
Két mainstream sajtótéma is számot tarthatott az adattudós közösség érdeklődésére az elmúlt hetekben. Az egyik a brit Bill Gates-ként is emlegetett, az Anatomy cég 2011-es eladása miatt perbe fogott Mike Lynch Bayesian nevű vitorlásának gyanús katasztrófája, a másik a véleménykutatásra szakosodott FiveThirtyEight körüli adok-kapok. A kettő között a kapcsolatot a statisztika egyik alapvetéseként számon tartott elmélet és kidolgozója, Thomas Bayes adja. Mi történhetett a Bayesian szuperjachttal és mit mondott az 538-alapító pókeres Nate Silver Ezra Klein podcastjában az amerikai elnökválasztás esélyeiről?
-
Ez a beszélgetés két szöveg harapófogójában született: a Portfólió interjút készített dr. Szócska Miklós korábbi egészségügyért felelős államtitkárral, a Wikipedián pedig meglepő olvasmánynak bizonyult az EESZT-ről szól szócikk. Az állam által felügyelt egészségügyi adatgyűjtés vajon a modern gyógyítás alapja, az egészségügyi MI táptalaja, vagy a GDPR-ral durván szembeforduló, az állampolgárokra veszélyes gyakorlat? Mit mond erről dr. Alexin Zoltán, a téma szakértője? És mennyire rémült a két műsorvezető?
-
Ezen a héten Szűcs István járműipari mérnök, közgazdász volt a vendégünk, aki éppen az elektromos autók emisszió-számításából írja disszertációját, miközben youngtimer Porschékat és BMW-ket gyűjt és hiába imádja a V8 hangját, a stúdióba elektromos rollerrel érkezett. Érett technológia-e a villanyautózás, jól szabályozza-e az EU a járműgyártást, lenyom-e minket Kína, szükség van-e a teljes önvezetésre és miért lenne üdvös a kétezer forintos benzinár? Az autózás iránt affinis hallgató berögződéseket elegánsan tagadó, eredeti szempontokat felmutató véleményt hallhat olyasvalakitől, aki 15 éve az autógyártás kellős közepén dolgozik.
Kapcsolódó epizódok:
#154 - Fogunk-e mindnyájan venni atyáskodó elektromos autókat? #151 - Bukott Tesla és halott Lou Reed #157 - Robotkapitányok a rumoshordón ülve -
Hogyan lett trend manapság a jól menő karrier feladása, hogy valami gyökeresen másba kezdjünk? Hogyan lett ez lehetséges és vajon milyen okok állnak a háttérben? A kérdés egy videó kiugró nézettségét látva jutott eszünkbe, ahol egy MIT-n végzett idegsebész mesél a szúnyogok felhőjében állva arról, miért lett elege a munkájából. Arra is rácsodálkozunk, hogy sorra érkeznek a legváltozatosabb szakmákból az adattudományba, "mert az olyan érdekes". Van ennek köze a Z generáció munkához való viszonyához? És a nyugati világ értékválságához? Erről vitáztunk olykor szenvedélyesen ebben az epizódban.
Kapcsolódó epizódiok:
#149 - A világnak kellenek a bullshit melók! #103 - A legújabb data science címkék kiakasztják a bullshit-métert #117 - Kell-e a gyorstalpalt szakértőnek a lineáris regresszió? -
Jim Simonst szokás a legokosabb milliárdosként emlegetni, hiszen egyaránt ismeretes a 35 éven át a piacot megverni képes befektetési alapjairól, és komoly tudományos teljesítményéről a matematikában a kvantumtérelmélet terén. Tragédiáktól kísért magánéletét a munkába bújva egyensúlyozta ki a zoknihordásról praktikus okokból lemondó, szuperjachtját Archimedesnek keresztelő tudós, akinek Renaissance Technologies nevű cégcsoportja olyan titkot őriz, amelynek segítségével szembe mehet a hatékony piacok elméletével. A 2024 májusában elhunyt Simons életét ez a könyv, üzleti sikereit pedig ez a podcast mutatja be a legrészletesebben.
-
Schäffer Krisztián útja az elmúlt pár évben az aijunior.dev önmagát programozó MI-eszköztől a legacy kódok elsajátításáig vezetett, s közben megalkotott egy a gépek, mint önálló életforma létezésének alapgondolatával foglalkozó vallás alapjait. Szükség lesz-e még programozókra, betegápolókra vagy vállalkozókra, avagy minek nézné egy földönkívüli kutatócsoport a Földön szaladgáló kerekes lényeket?
Kapcsolódó epizódok:
#134 - ChatGPT-cunami a conTEXT 2023-on #111 - Mennyit keres egy ChatGPT-idomár?
#102 - Felszikrázott az AGI a GPT-4-ben -
A Boeing Starliner űrhajósai fenn ragadtak, a Neuralink már a második páciens agyába készül, a tudósok a ChatGPT-vel iratják a cikkeik absztraktjait, a Russia Today pedig AI botokkal nyomja az X-en a háborús propagandát. A Microsoft és Apple nem lesz benne az OpenAI boardjában, a Teslára viszont nem sikerült rábizonyítani, hogy kamuzott az FSD-vel. Mindeközben az MIT Tecnhology Review szerint az AI miatt mindenki az Nvidiára feni a fogát startupoktól a legnagyobbakig.
-
dr. Horváth Katalinnal, a CMS Budapest ügyvédi iroda partnerével, az informatikai jog szakértőjével a napokban hatályba lépő EU AI Actről beszélgettünk: milyen logika mentén igyekszik szabályozni az egyik leggyorsabban fejlődő informatikai területet, hogyan hat az EU-s vállalatok versenyképességére, milyen extra terheket ró a fejlesztőkre és az alkalmazókra, és mennyi időnk van, hogy megfeleljünk a szabályozásnak? Vajon egy új GDPR-t kap a nyakába a szakma, vagy példát mutatunk a világnak?
Katalin előadása a dataSTREAM 2024 konferencián
-
Eheti vendégünk kalandos adattudós karrierje során dolgozott pókercégnek, a Sony Playstation Network 220 milliós felhasználóbázisában keresett kártyacsalókat, építette a Raiffeisen CRM rendszereit a volt szovjet köztársaságokban, hogy végül megérkezzen a Corsearchhöz, a világ második legnagyobb trademark- és brandvédelmi ügynökségéhez, ahol az AI & Data Science Vice President pozíciót tölti be. Egri Botonddal egyebek mellett beszélgettünk a védjegyek bonyolult taxonómiájáról, a Kaggle-mániájáról és a POCA score-ról, ami megmutatja, hogy két gyógyszernév mennyire hasonlít egymásra.
-
Vajon ki lesz a foci EB győztese és mi változott a professzionális futball utóbbi évtizedeiben - ezekre a kérdésekre csak mellékesen válaszoltunk, mielőtt belekezdtünk volna annak boncolgatásába, szükség van-e még adattudósokra vagy mindenki át kell-e képezze magát MI-mérnökké? Halott-e az adattudomány? Mi változott ezen a területen? Vannak-e még adattudós-állások és egyáltalán meg tudja-e oldani a data scientist a szükséges váltást? Ezekre a kérdésekre válaszoltunk, mielőtt Gyula egy váratlan bejelentést tett.
-
Az elmúlt hetekben nagy kijelentések és nagy bejelentések egyaránt utolérték az MI iránt érdeklődő közönséget. Kiderült, hogy mennyibe került feltanítani a különböző nyelvi modelleket és hogy az sok vagy kevés. Az Apple az idei fejlesztői konferenciáján (WWDC 2024) számos MI-alapú újdonságot mutatott be, miközben az OpenAI egykori dolgozói és híres barátaik már megint a civilizáció halálát jósolták (a nagyobb figyelem érdekében?), pedig a nagy elemzők meg hatalmas hatékonyságnövekedést várnak. Erre pedig Daron Acemoglu mondja azt, hogy nem eszik olyan forrón a kását. Megfejtjük az összefüggéseket!
-
Az ember azt hinné, érti az exponenciális növekedést. Talán érti is, de felfogni sokkal nehezebb, mivel jár ez. Hány búzaszem kerül a sakktábla utolsó mezejére, hányszor kellene összehajtani az A4-est, hogy elérjen a Holdig, mennyit fial egymillió forint 20 évnyi 5%-os kamatos kamattal? Csupa olyan kérdés, amire "meglepően sok" a helyes válasz. De a téma kapcsán érdemes elővenni Thomas Malthus túlnépesedési elméletét, a láncreakciót, vagy a Richter-skálát, esetleg az emberi ízérzékelést. Mi ezeket elő is vettük!
-
Gyula oldalát már régóta furdalta a gondolat, hogy vajon van-e lelke az adatbázisoknak? Nyomozásba fogott és kacskaringós útja során összetalálkozott egy sci-fivel (The Database of Souls), a Linkedin adatbázisának új verziójával (LIquid, The Soul of a new graph database), egy COVID alatti művészeti projekttel, amiben a halálozási adatok legépelésével adott testet a művész a számoknak (The Soul of Data: Data Physicalizations on Fabric), a kreatív üzletelést veszélyeztető adatalapú döntésekkel (Data With Soul: Have We Forgotten About The Humans Behind The Data?), valamint az antropomorfizmus négy állomásával (The 4 Degrees of Anthropomorphism of Generative AI) is. Az viszont, hogy megtalálta-e a Végső Választ, csak az adásból lehet megtudni.
Kapcsolódó epizódok:
#121 - Történetek Adatországból #88 - Elhozza-e a Vizzu az adatelemzés paradigmaváltását? #70 - Történetmesélés adatvizualizációval #3 - Mindenki tapogat -
Az elmúlt hetekben minden nagy MI-cég megtette ezévi tétjeit: az OpenAI a ChatGPT 4o-val, a Google a Gemini alapú ökoszisztémával, a Meta a Llama 3-mal jelentkezett. Vajon végül csak egy maradhat? Vagy marad hely több nagy cégnek és még mellettük az akadémiai és Open Source közösségnek is? Ezen vitáztunk egy egészségeset és közben sort kerítettünk a mobilpiac profitmegoszlására, a sárga sapkás olasz youtuberre (Enrico Tartarotti), a Cornell kutatóinak cikkére a zero-shot learning korlátairól és Mr. Schulerre, aki deepfake hírességekkel mondat el matematikai bizonyításokat.
-
Ed Zitron podcaster (Better Offline) két részes kirohanása a generatív MI haláláról volt a vitánk alapja - Gyuri tudott együtt rezegni vele, míg Ferit felbosszantotta, de megbeszéltük! Szóba került a Future of Life Institute aláírásgyűjtése, a Microsoft Super Bowl reklámja a Copilotról, Matthias Holweg tanulmánya (Theory is all you need) és a WSJ interjúja Mira Muratival, ahol a Youtube videók felhasználásáról kamuzik.
Korábbi epizódok:
#133 - A ChatGPT csak beszél, de akarni nem tud
#110 - Ki kicsoda a nagy ChatGPT-aggódásban?
#108 - Sztochasztikus papagáj vagy terminátor
-
2024. május 14-én tartotta a Clementine éves adattudományi konferenciáját, ahol a szokások szerint az utolsó programpont egy Láncreakció adás felvétele volt. Ezúttal is vendégekkel (Kovács-Ördög Zita és Fegyó Tibor) beszéltük át, mi jutott eszünkbe az egyes előadásokban tárgyalt témákról. Gartner Hype Cycle, EU AI Act, vállalati jóllét adatalapon, hálózatvizualizáció, GPT-4o és meteorológia volt terítéken.
Kapcsolódó epizódok:#134 ChatGPT-cunami a conTEXT2023-on
#109 - Beszélgetés a skynetezésről a dataSTREAM-en
#90 - Egy igazán magyar hangasszisztens - Показать больше