Bölümler
-
Dezinformacja jest stałym elementem krajobrazu mediów. Styczność z nią zadeklarowało 79 proc. obywateli naszego kraju. To dane z najnowszej edycji badania „Dezinformacja oczami Polaków”. Właśnie o nim rozmawiamy w najnowszym odcinku Podcastu Demagoga. Gościem jest jeden z ekspertów, który opatrzył raport swoim komentarzem: Dariusz Ćwiklak, zastępca redaktora naczelnego Newsweek Polska.
W badaniu wzięło udział 1000 osób, które zapytaliśmy m.in. o stosunek do 30 fałszywych stwierdzeń obecnych w przestrzeni publicznej. Dotyczyły one obszarów energetyki, zdrowia, klimatu, nowych technologii oraz polityki. Ile osób zgodziło się przynajmniej z jedną z nich? Które źródła uważamy za wiarygodne? Jak często sprawdzamy informacje, które do nas docierają?
Badanie „Dezinformacja oczami Polaków” przeprowadzono przez Koalicję Razem Przeciw Dezinformacji, w skład której wchodzą Związek Firm Public Relations, Fundacja Digital Poland oraz Stowarzyszenie Demagog.
Przydatne linki:
Raport „Dezinformacja oczami Polaków” do pobrania [tutaj]
„Badanie potwierdza – prawie każdy ufa jakiejś fałszywej informacji”
Strona Koalicji Razem Przeciw Dezinformacji -
To narracja, która wróciła do przestrzeni publicznej w związku z wojną w Ukrainie. Na obietnicę powołał się Władimir Putin w wywiadzie przeprowadzonym przez Tuckera Carlsona.
Czy taka obietnica w ogóle padła? O tym rozmawiamy w najnowszym odcinku „Rozmowy o fake newsach” Podcastu Demagoga.
Zapraszają Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska.
Przydatne linki:
„NATO prowokuje Rosję, a za wojną stoi USA? Teorie spiskowe" „Dlaczego (tak naprawdę) wybuchła wojna na Ukrainie? Ład światowy według Rosji i Chin” „5 Claims From Putin’s Tucker Carlson Interview, Fact-Checked" „ News Promise Not to Expand NATO – Putin’s Myth" „Putin i Carlson – weryfikujemy kłamstwa o Polsce" -
Eksik bölüm mü var?
-
Czy pamiętacie, co robiliście w 2014 roku? Od tamtej pory minęła dekada – właśnie tyle lat działa już Stowarzyszenie Demagog, pierwsza organizacja zajmująca się fact-checkingiem w Polsce.
Dziś będziemy mieli szansę zanurzyć się w jej historię i zobaczyć, jak to się wszystko zaczęło, w czym pomogą nam dwie osoby zaangażowane od lat w działalność Demagoga: prezeska stowarzyszenia Małgorzata Kilian-Grzegorczyk, oraz jeden z członków zarządu Marcel Kiełtyka.
Przydatne linki
Urodziny Demagoga
Jak robimy fact-checking w Demagogu? 10 zasad fact-checkera
Podsumowanie 2023 roku w Demagogu. Tak walczymy z dezinformacją
Pacynkowi siewcy hejtu i dezinformacji. Jak działają w sieci? Śledztwo Demagoga
Łączymy siły z Radiem ZET przed wyborami. Będziemy sprawdzać wypowiedzi polityków
Skrzynki pod (nie)specjalnym nadzorem, czyli jak hakowano nie tylko ministra Dworczyka
-
Według danych Digital Society Project, Polska jest jednym z najbardziej podzielonych społeczeństw w Europie.
W drugiej części rozmowy o polaryzacji zapytamy o to, co mogło mieć na to wpływ. Czy takie społeczeństwa są w ogóle w stanie funkcjonować? Czy Polacy mają trudności z dogadaniem się?
Gościem będzie Wawrzyniec Smoczyński, prezes Fundacji Nowej Wspólnoty. Organizacja działa na rzecz depolaryzacji.
Bio: Wawrzyniec Smoczyński – współzałożyciel i prezes Fundacji Nowej Wspólnoty. Pełnomocnik rektora Uniwersytetu SWPS ds. strategii. Zajmuje się polaryzacją społeczną w Polsce, tworzy i prowadzi programy społeczne, nakierowane na zmniejszenie podziałów światopoglądowych. Wcześniej był dziennikarzem tygodnika “Polityka”, jest założycielem centrum analitycznego “Polityka Insight”. Na Uniwersytecie SWPS odpowiada za przygotowanie strategii uczelni na lata 2024-2029.
Przydatne linki:
Polska rozmawia
Polski dialog
Fundacja Nowej Wspólnoty
-
Ludzie potrafią żywo dyskutować nawet na temat rodzaju jedynego, słusznego majonezu. Nie mówiąc już o innych kwestiach, dotyczących polityki czy ekonomii. Nie bez powodu w ostatnich latach mówi się więcej o wzrastającej polaryzacji społecznej.
Co wpływa za ten wzrost? Jak rozmawiać z kimś, kto ma zupełnie inne poglądy niż my? Czy rozmowa międzybańkowa może nam pomóc?
Fundacja Nowej Wspólnoty wierzy, że tak, dlatego działa na rzecz depolaryzacji. Zorganizowali projekt „Polska rozmawia”, w którym osoby o różnych poglądach mogły się ze sobą spotkać i poznać. Demagog był dumnym partnerem przedsięwzięcia.
Zapraszamy na pierwszą część rozmowy z prezesem Fundacji Nowej Wspólnoty, Wawrzyńcem Smoczyńskim.
Bio: Wawrzyniec Smoczyński – współzałożyciel i prezes Fundacji Nowej Wspólnoty. Pełnomocnik rektora Uniwersytetu SWPS ds. strategii. Zajmuje się polaryzacją społeczną w Polsce, tworzy i prowadzi programy społeczne, nakierowane na zmniejszenie podziałów światopoglądowych. Wcześniej był dziennikarzem tygodnika “Polityka”, jest założycielem centrum analitycznego “Polityka Insight”. Na Uniwersytecie SWPS odpowiada za przygotowanie strategii uczelni na lata 2024-2029.
Przydatne linki:
Polska rozmawia
Polski dialog
Fundacja Nowej Wspólnoty
-
W tym odcinku Podcastu Demagoga, w nowym formacie, rozmawiamy o różnych, popularnych narracjach dezinformujących. Jakie są ich początki? Czy da się zidentyfikować źródło ich pochodzenia? W jakich wariacjach możemy się na nie natknąć w sieci i przede wszystkim, czy i jak duży miały wpływ na nasz świat – nie tylko wirtualny.
Tym razem sprawdzimy pierwsze doniesienia o rzekomo śmiercionośnym wpływie sieci 5G. Czym w świecie fake newsów była ta technologia, zanim stała się sygnałem do odpalenia zabójczych chipów w szczepionkach? Co na ten temat mówi nauka? I dlaczego ludzie zaczęli palić maszty i porywać peruwiańskich techników?
Na te pytania odpowiadamy podczas pierwszego odcinka w naszej nowej serii „Rozmowy o fake newsach”.
Zapraszamy, Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska.
Przydatne linki:
„5G to broń przeciwko ludziom? Nie, pozwala przesyłać dane”
„Your 5G Phone Won’t Hurt You. But Russia Wants You to Think Otherwise”
„Russia will start deploying 5G networks in major cities in 2026”
„COVID-19 and 5G conspiracy theories: long term observation of a digital wildfire”
„Coronavirus: Technicians held in Peru over false 5G Covid links”
„Four experts investigate how the 5G coronavirus conspiracy theory began”
„5G arsonists turn up in continental Europe”
„Technology and fear: is wonder the key?”
Pamięć USB sprzedawana jako ochrona przed 5G
Z kamerą wśród spisków. Odcinek #35 – Rowerowa twarz
Z kamerą wśród spisków. Odcinek #49 – żydowska kanalizacja w Warszawie
-
Zmiana klimatu to jeden z najlepiej udokumentowanych faktów naukowych. Od wielu lat wiemy, że nasza planeta się ociepla przez działalność człowieka. Mimo to wciąż trudno nam zmobilizować się do działania. W rozmowie z dr Marzeną Cypryańską-Nezlek, psycholożką społeczną z Uniwersytetu SWPS, sprawdzamy, dlaczego tak jest i skąd bierze się ten opór przed powstrzymaniem katastrofy klimatycznej.
Przydatne linki:
Dezinformacja o klimacie. Czy jesteśmy podatni i jak reagujemy?
Rok 2023 najcieplejszy w historii pomiarów: wnioski z raportu
Dezinformacja klimatyczna – jak platformy sobie z nią radzą?
Gwiazdy denializmu klimatycznego. Kto odpowiada za dezinformację?
-
Sztuczna inteligencja to narzędzie jak każde inne: można wykorzystać je zarówno do dobrych, jak i do złych celów. Jak używać jej etycznie? Po co sztucznej inteligencji człowiek? I po co jej regulacje prawne?
Między innym nad tym będziemy zastanawiać się w drugiej części rozmowy ze specjalistą od technologii, autorem kanału na YouTube, Mateuszem Chrobokiem. Podsumowujemy ostatnie lata w rozwoju sztucznej inteligencji i… czekamy na ciąg dalszy.
Pierwszy odcinek możecie przesłuchać tutaj. -
Szybki rozwój AI – podsumowanie plusów i minusów
Narzędzia jak Chat GPT, generatory grafik czy, od niedawna, filmów, są już częścią naszego życia, mimo że oddano je do naszych rąk niedawno.
Z tworzonymi przez nie „dziełami” mają do czynienia również fact-checkerzy. Takie treści nie zawsze celowo, ale potrafią wprowadzić użytkowników w błąd. Niektóre z nich wykorzystywane są w próbach oszustwa.
W którym miejscu jesteśmy, jeśli chodzi o rozwój sztucznej inteligencji? Podsumujemy ostatnie dwa lata szybkiego rozwoju tej technologii. To będzie pierwsza część rozmowy z Mateuszem Chrobokiem, autorem kanału youtubowego o technologii, który znajdziecie pod jego imieniem i nazwiskiem, oraz ekspertem Nauka To Lubię.
-
Na początku lutego w sieci pojawił się wywiad Tuckera Carlsona z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. W trakcie dwugodzinnej rozmowy przewinęły się wątki związane z antyukraińską dezinformacją, które trafiły również do polskiego internetu. Jest ona tam już od wielu miesięcy, co pokazują raporty Demagoga powstające we współpracy z Instytutem Monitorowania Mediów. O ostatnim raporcie podsumowującym zeszły rok opowiedzą Łukasz Grzesiczak, analityk Stowarzyszenia Demagog i Monika Ezman, członkini zarządu IMM i dyrektorka Centrum Zarządzania Jakością i Działu Analiz.
Dodatkowe linki:
Raport Demagoga i IMM: Antyukraińska propaganda w mediach społecznościowych (listopad)
Kto powielał antyukraińską propagandę w grudniu? Raport Demagoga i IMM
Raport Demagoga i IMM: Antyukraińska propaganda w styczniu
Antyukraińska propaganda w mediach społecznościowych – luty i marzec
Antyukraińska propaganda w mediach społecznościowych w kwietniu
Antyukraiński hejt w komentarzach. Jak z nim walczyć?
-
Wybory, śledztwa i dezinformacja. Rok 2023 w Demagogu po raz kolejny stał pod znakiem wytężonej pracy. Przez naszą redakcję przewinęła się masa tekstów dotyczących bieżących fałszywych narracji, powiązanych z kwestiami zdrowotnymi, aktualnymi wydarzeniami na świecie oraz w Polsce. W tym odcinku postaramy się podsumować ostatnie 12 miesięcy, a pomogą nam w tym wyjątkowe osoby: Paweł Terpiłowski, czyli redaktor naczelny Demagoga, a także Marcin Kostecki z redakcji wypowiedziowej. Mateusz Cholewa wspólnie z Wiolą Myszkowską razem podsumowują także ten rok w podcaście oraz dzielą się swoimi ulubionymi odcinkami.
Przydatne linki:
Pacynkowi siewcy hejtu i dezinformacji. Jak działają w sieci? Śledztwo Demagoga
Kim jest Jerzy Weber? Śledztwo Demagoga.
Gdzie króluje Jerzy Zięba? „Ukryte” terapie w sieci
Czy algorytmy wybierają naszych przywódców? Rozmowa z Maxem Fisherem
Jak to jest wierzyć w teorie spiskowe? Rozmowa z Brentem Lee
-
Święta już za pasem, zanim jednak wszyscy usiądziemy do wigilijnego stołu, to warto jeszcze raz zobaczyć, jakie fałszywe wiadomości krążyły ostatnio w mediach społecznościowych. Wiola Myszkowska razem z Mateuszem Cholewą sprawdzali powracające nieprawdziwe doniesienia dotyczące szczepionek, które wspólnie nazwali już „dezinformującym klasykiem”. Dla koneserów teorii spiskowych (i odniesień do popkultury) mamy też fragment dotyczący Projektu Blue Beam. Czym on jest i czy rzeczywiście w Islandii zakazano szczepień, dowiecie się z kolejnego odcinka!
Przydatne linki
Hologram w Los Angeles związany z Blue Beam? Nie, to reklama
Islandia zakazała szczepień przeciw COVID-19? Fałsz
17 milionów osób zmarło przez szczepienia? Fałszywe informacje
Kto, jak i dlaczego próbował wpływać na wybory w Polsce?
Chanuka to święto satanistów? Antysemickie tezy „polskiego żyda”
-
Wybuchają, palą się niczym ognie piekielne, są strasznie drogie, nieefektywne i nieekologiczne. Tak właśnie prezentują się samochody elektryczne w przekazach, które przewijają się czasem przez media społecznościowe. Czy rzeczywiście auta o napędzie elektrycznym są tak beznadziejne i groźne jak próbują przedstawić je niektórzy? O mitach na temat tego rodzaju pojazdów rozmawiamy z Bartłomiejem Derskim, redaktorem portalu wysokienapiecie.pl.Przydatne linki
Elektryki bez paniki – 5 mitów o samochodach elektrycznych
Elektryki bez paniki: jak długo gasi się samochód elektryczny?
Auta elektryczne gorsze dla klimatu niż „najgorsze diesle”? Fałsz
Strażacy o pożarach samochodów elektrycznych
-
„BRAWO WYBORCY KO.. WLASNIE ZABIERAJA PODATEK ZEROWY DO 26 ROKU ŻYCIA. I KTO ZARAZ ZACZNIE WYCIE?”. To tylko przykład jednego ze wpisów w mediach społecznościowych, które rozpowszechniały informacje o tym, że już wkrótce tzw. PIT zerowy dla młodych ma zostać wycofany. W międzyczasie popularność zdobyło nagranie, w którym lekarka przekonywała, że zmiana Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych oznacza zniewolenie Polski przez Światową Organizację Zdrowia i przymusowe leczenie eksperymentalnymi preparatami Big Pharmy.W kolejnym odcinku „Prasówki z dezinformacji” Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska sprawdzają, czy faktycznie rząd planuje zmianę w ulgach, a WHO chce wprowadzić totalitarny ład.
Przydatne linki:
Koalicja Obywatelska likwiduje ulgę dla młodych? Fake news
Ukrainiec groził bronią przechodniom we Wrocławiu? Wyjaśniamy
Poprawki do przepisów zdrowotnych zniewolą Polskę? Fałsz!
Pacynkowi siewcy hejtu i dezinformacji. Jak działają w sieci? Śledztwo Demagoga
Dobre nawyki seniora w sieci – cz. 1: Podejrzane linki
-
Każdego roku na naszym niebie porusza się setki niezidentyfikowanych obiektów latających. Coraz lepsze techniki radarowe pozwalają na dokładniejsze badanie tego typu zjawisk. W 2023 roku do rozmazanych zdjęć „statków kosmicznych” dołączyły także zeznania sygnalistów, którzy uważają, że prawda o UFO jest ukrywana przed opinią publiczną.
Czy faktycznie „bliskie spotkanie trzeciego stopnia” miało już miejsce? Czy kiedykolwiek do niego dojdzie? Czy jesteśmy we wszechświecie sami? Na te i inne pytania odpowiadają eksperci z fundacji Nauka. To Lubię: dr Tomasz Rożek oraz Krzysztof Kurdyła.
Przydatne linki:
Przesłuchanie Komisji Nadzoru w sprawie sygnalistów na temat UFO
Raport Departamentu Obrony na temat UAP
Raport NASA dotyczący UAP
-
Czym jest „klimatyczny lockdown” i jak powiązane są z nim 15-minutowe miasta oraz barierki, które ustawiono na ulicach San Francisco? Wyjaśnimy to w tym odcinku prasówki z dezinformacji.
Zastanowimy się też, po co się tworzy tzw. „łańcuszki”. Jeden z nich (znów) obiegł Facebooka w związku z wprowadzeniem nowego regulaminu na platformie.
Poza tym poznacie nasz gust w zakresie rzutów architektonicznych budynków, w których mieszczą się parlamenty równych krajów. Przy okazji wyjaśnimy, dlaczego plan sali obrad sejmu nie jest dowodem na to, że w Polsce rządzą syjoniści.
„Nowa zasada Facebooka od jutra? Nie, to łańcuszek internetowy”
„Barierki zamkną mieszkańców w 15-minutowych miastach? Fałsz”
„Sala posiedzeń Sejmu wygląda jak świecznik żydowski? Fałsz”
Parlimentbook.com
-
7 października Hamas przeprowadził atak na Izrael. Po tym armia izraelska rozpoczęła naloty oraz atak naziemny na Strefę Gazy. W internecie znajdziemy nie tylko relacje z wydarzeń, ale też treści fałszywe, polaryzujące czy dehumanizujące obie strony. Dla wielu z nas media społecznościowe są pierwszym źródłem wiadomości – są też miejscem wojny informacyjnej.
Jak czytać informacje o Izraelu i Palestynie: źródła historyczne dotyczące tego regionu czy relacje w mediach społecznościowych? Jak radzą sobie platformy z fałszywymi treściami, w tym o wydźwięku antysemickim i antypalestyńskim?
Porozmawiamy o tym z dziennikarką Małgorzatą Fraser (Techspresso.cafe) oraz dr. Łukaszem Fyderkiem (Uniwersytet Jagielloński).
dr Łukasz Fyderek – politolog, specjalizujący się w problematyce bliskowschodniej. Jest adiunktem w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Małgorzata Fraser – dziennikarka i filozofka, autorka strony, podcastu i newslettera Techspresso.cafe. Specjalizuje się w zagadnieniach prywatności w internecie i cyberbezpieczeństwa, a także wpływu niekontrolowanego rozwoju nowych technologii na społeczeństwo i gospodarkę.
-
Czasem trzeba uważać, z czego robi się kawały. Jak się okazuje, to, co dla jednych jest żartem, dla innych jest dowodem na spisek. W tym odcinku Prasówki z dezinformacji Wiola Myszkowska i Mateusz Cholewa sprawdzają, ile jest prawdy w żartobliwym nagraniu dwóch pilotów, dyskutujących o rzekomym zrzucie chemikaliów.
W programie dyskutujemy także o opłatach dla posiadaczy samochodów spalinowych, którzy ponoć mogli przeliczyć sobie przyszły podatek za pomocą pewnego internetowego kalkulatora. O tym, a także o tym, co ponoć znajduje się we wnętrzu (pustej) Ziemi, dowiecie się z tego odcinka!
Przydatne linki
Polscy piloci przyznali się do rozpylania chemtrails? To żart
Pilot stracił pracę, bo nie chciał rozpylać chemtrails? To satyra
Kalkulator wylicza nowy podatek za auta spalinowe? Fałsz
Polski podróżnik znalazł wejście do wnętrza Ziemi? Fałsz
Czy kraje odrzuciły traktat WHO? Głosowanie się nawet nie odbyło
-
Można się było spodziewać, jakimi tematami zajmiemy się w tej prasówce z dezinformacji. Polska już po wyborach i ogłoszeniu wyników. Jak wiele fałszywych treści pojawiło się w związku z tym wydarzeniem? Czy na ulice Warszawy w dniu wyborów wyjechały wozy wojskowe?
Opowiemy też oczywiście o fałszywych treściach związanych z wojną Izrael-Hamas. Jak ją połączono z wojną w Ukrainie? Czy Ukraina sprzedaje broń Hamasowi?
„Wybory nieważne, bo nie ma pokoju z Niemcami i ZSRR? Fałsz”
„Wojsko na ulicach Warszawy po wyborach? To Włochy w 2020 roku”
„Nieprawidłowości przy głosowaniu w Meksyku? Fałsz”
„Ukraina sprzedaje broń Hamasowi? Nie ma na to dowodów”
-
Uchodźcy, sztuczna inteligencja, fałszowanie wyników — to tylko kilka narracji dezinformacyjnych, które przewinęły się w trakcie tegorocznej kampanii wyborczej. Jaki miały wpływ na to, na kogo ostatecznie oddaliśmy głos? O tym rozmawiamy z analitykami Stowarzyszenia Demagog - Marcinem Kosteckim i Adamem Maternikiem.
Linki:
Kampania referendalna a kampania wyborcza - https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/kampania-referendalna-sposob-na-manipulowanie-wyborcami/
Narracja o sfałszowanych wyborach - https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/wybory-zostana-sfalszowane-uwaga-na-dezinformacje/
AI wchodzi do polityki - https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/ai-wchodzi-do-polityki-co-mozemy-z-tym-zrobic/
Jak AI wpłynęło na wybory na Słowacji - https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/sztuczna-inteligencja-a-cena-piwa-wybory-w-slowacji-w-cieniu-ai/
Targetowanie reklam wyborczych - https://cyberdefence24.pl/polityka-i-prawo/targetowanie-reklam-w-kampanii-wyborczej-jak-robi-to-pis
Propozycje polityków na walkę z dezinformacją - https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/co-politycy-proponuja-zrobic-z-problemem-dezinformacji/
- Daha fazla göster