Episodi
-
Hz. Ömer, 638’de başkent Medine’den gelip Kudüs’ü bizzat teslim aldıktan sonra, şehre Müslümanlar yerleşmeye başladı. Kudüs’ün eski sakinleri olan Hıristiyanlar, ibadet ve geleneklerinde her türlü özgürlüğe sahipti. Hz. Ömer’in yayınladığı ünlü fermanla, Kudüs’e barış ve sükûnet hâkim oldu. Âdil halife, Hıristiyanlar açısından büyük önemi bulunan Kudüs’teki Kıyâme Kilisesi’nin anahtarlarını Müslüman bir aileye -Nuseybe ailesi- teslim ederek, Müslümanları Hıristiyanlar arasındaki gerilimlerde hakem konumuna yükseltti. Nuseybeler, Uhud Savaşı’nda elindeki kılıçla Hz. Peygamber’i savunan kahraman Medineli sahabi hanım Nuseybe binti Kab’ın soyundan gelen bir aile.
-
Filistinliler, sılada gurbeti yaşıyor.
Bir tanesi Arap-İsrail savaşlarıyla beraber başlayan ilk dalga.Bunların büyük bir bölümü şu anda Filistin çevresinde,Gazze'de,Batı Şeria'da çeşitli mülteci kamplarında yaşıyorlar.
Yine Suriye'de,Lübnan'da,Irak'ta,Kuveyt'te...bütün bölgeye dağılmış durumdalar. -
Episodi mancanti?
-
Kudüs'te mekan ve tarih iç içedir.Diğer bir söyleyişle,mekan tarihselleşmiş,tarih ise mekanlaşmıştır.Bunu Müslümanların,Hıristiyanların ve Yahudilerin mimari yapılarında,özellikle tarihsel ilişkileri olan,antik değere sahip yada inançsal değere değere sahip eserlerinin üzerinden de birebir izlemek mümkün.
-
Kudüs vahyin kutsadığı şehirdir.İsra suresinin ilk ayetidir.
"Kulu Muhammed'i geceleyin,Mescid-i Haram'dan,kendisine bazı ayetlerimizi göstermek için,etrafını mübarek kıldığımız Mescid-i Aksa'ya götüren Allah,her türlü noksan sıfatlardan münezzehtir.Şüphesiz ki her şeyi hakkıyla işiten,hakkıyla gören O'dur" -
Hz.Ömer'in Kudüs'ü fethiyle birlikte "İslam Barışı" daha sonraki yıllarda da "Osmanlı Barışı" dediğimiz, Kudüs için önemli bir dönem başladı.
Bütün Müslüman fatihler,islam'ın gayrimüslimlere verdiği haklar çerçevesinde,bölgede yaşayan gayrimüslimlere özellikle Yahudilere hem yaşam hem dinlerini yaşama hakkını tanımışlardır. -
Kudüs,adından da anlaşıldığı gibi, kutsal bir şehirdir.Üç ilahi din menşeli din açısından Kudüs,Kudüs'ün çevresini oluşturan Filistin coğrafyası,mukaddes ve mübarek bir beldedir.İlahi vahyin sık sık Peygamberler aracılığıyla tecelli ve tezahür ettiği mekan olması açısından mukaddes ve mübarektir.
-
Kudüs;Tarihin ve coğrafyanın kavşak noktasında bir şehir...
Tarih boyunca hiçbir imparatorluğun görmezden gelemediği,her komutanın rüyasını süsleyen bir şehir..
Kurulduğunda ismi "Darusselam"yani "selamet yurdu" olsa da uzun serüveni boyunca barışı ve esenliği nadiren bulabilmiş bir şehir.. -
Bu hafta İslam dünyasında; Fransız Senatosu'nun Müslümanlara ve özellikle başörtülü kadınlara yönelik yasakları genişletmesi, Ultra Ortodoks Yahudilerin Kudüs'te İsrail bayrağını ateşe vererek Filistin bayrağı açması, Kudüs'ün eski şehir bölgesinin ramazan dolayısıyla rengarenk ışıklar ve kandillerle donatılması, İdlib'deki kamplarda bir ramazana daha evlerinden uzakta yoksulluk içinde giren Suriyeli siviller, ABD'nin 11 Eylül 2021'e kadar Afganistan'da kalan askerlerini tamamen geri çekecek olması, Mandalay şehrinde bir caminin bağış paralarını yağmalayan Myanmar ordusu ve ramazan ayının ilk cuma namazında Mescid-i Aksa'yı hıncahınç dolduran Filistinliler haberleri öne çıktı.
-
Müslümanlar 638 yılında Kudüs'ü fethettiklerinde Mescid-i Aksa'nın bulunduğu Harem alanı boş bir araziydi. Hz. Ömer önderliğinde Müslümanlar Aksa arazisini imara başladılar ve ilk olarak Kıble Mescidi'ni inşa ettiler. Kıble Mescidi ilk olarak Muallak Taşı'nın üzerine koyulacaktı ancak daha sonra Hz. Ömer'in talimatıyla Aksa'nın güneyindeki duvarı ortalayacak şekilde Kıble Mescidi'nin mihrabı yerleştirildi. Kıble Mescidi'nin inşa edilen bu hali elbette günümüzdeki hali değildi. İlk yapıldığı zamanlarda şu anki halinden iki kat daha büyük bir yapıydı. Hz. Ömer'in inşa ettirdiği yapıdan günümüzde hiçbir kalmadı.
709-714 yılları arasında Emevi halifesi Abdülmelik bin Mervan, günümüze kadar ulaşan Kıble Mescidi'ni inşa ettirirken Hz. Ömer döneminden kalan kalıntıları kaldırtmıştı. Emeviler döneminde inşa edilen Kıble Mescidi, Kudüs'te yaşanan depremlerden sonra farklı bölgelerinden zarar gördü ve Abbasi halifesi el-Mehdi tarafından onarıldı. Ardından Haçlı dönemi geldiğinde mescid kiliseye çevrildi ve mescidin içerisinde yer alan İslam simgelerini değiştirdiler. Kıble Mescidi'nin kilise olarak kullanılması Selahaddin Eyyubi dönemine kadar devam etti. Selahaddin Eyyubi'nin Kudüs'ü fethinden sonra mescid yine eski halinde kullanılmaya başlandı. Kanuni Sultan Süleyman, Sultan Abdülaziz ve Sultan II: Abdülhamid'in Kıble Mescidi için yaptırdığı çok sayıda çalışmalar da oldu. Mescidin içerisinde Zekeriya Mihrabı, Ömer Mescidi, Yahya Mihrabı gibi önemli ziyaret yerleri bulunuyor. -
Emevi halifesi Abdülmelik bin Mervan tarafından inşa ettirilen bu kubbenin yapımı 692 yılında tamamlandı. İslam mimarisinde günümüze kadar ulaşan en eski ve en güzel örneklerden biri olan Kubbetü's Sahra, Hz. Peygamber'in Miraç'a yükseldiğine inanılan Muallak Taşı'nın üzerine inşa edildi. Kubbe, Mescid-i Aksa'nın tam ortasında, zeminden 4 metre daha yüksekte bulunuyor. Kubbenin bulunduğu alana sekiz farklı kemerden geçilerek ulaşılabiliyor.
Kemerlerin orta noktasına inşa edilen Kubbetü's Sahra'nın üzerinde, kubbe ile sekizgen yapının arasında, üstünde İsra Suresi'nden ayetlerin yazılı olduğu, çinilerle süslenmiş bir boyunluk bulunuyor. Kubbetü's Sahra içerisinde 4 ayrı kapı bulunuyor. Kubbe, Muallak Taşı'nın üzerini örter şekilde yapılandırılmış. Abbasiler ve Fatımiler döneminde Kubbetü's Sahra'ya çok sayıda restorasyona uğradı. 1099 yılında Haçlılar Kudüs'ü işgal edince, Kubbetü's Sahra'yı kiliseye çevirdiler ve adını “Templum Domini' yani “Rabbin Mabedi' şeklinde değiştirdiler. Muallak Taşı'nın etrafına, insanların ondan bir parça koparmak istemelerini önlemek amacıyla geniş bir duvar yaptılar. Haçlıların bu tahakkümü 1187 yılında Selahaddin Eyyubi'nin Kudüs'ü fethetmesine kadar devam etti. -
Bu hafta İslam dünyasında; Ürdün'de Eski Veliaht Prens Hamza ve üst düzey kişilere yönelik soruşturma, 2000 yılından bu yana 2 bin 103 Filistinli çocuğun İsrail saldırılarında yaşamını yitirmesi, Fransa'nın üniversite koridorlarında ibadeti yasaklaması, ramazan öncesi fenerler ve aydınlatmalarla donatılan Kahire sokakları, Ürdün Kralı 2. Abdullah'tan 'Müsterih olun, ülkedeki fitne sona ermiştir.” açıklaması, Sudan'ın Batı Darfur eyaletindeki kabileler arası çatışmalarda 132 kişinin hayatını kaybetmesi, Hollanda'da bir camiye 'Müslümanlar suçludur ve diri diri yakılmalıdır.” ifadeleri içeren bir tehdit mektubunun gönderilmesi haberleri öne çıktı.
-
Bu hafta İslam dünyasında; ABD sözcüsünden Batı Şeria'nın, Gazze ve Golan Tepelerinin 'İsrail'in işgali altında olduğu tarihi bir gerçektir' değerlendirmesi, 10 milyar dolara mal olan Süveyş Kanalı'ndaki 'The Evergreen' kazasıyla ilgili soruşturma başlatılması, Arakanlı Müslümanların kaldığı kampa yakın pazar yerinde çıkan yangında 3 kişinin hayatın kaybetmesi, Pakistan ile Hindistan arasındaki barışın Keşmir meselesinde düğümlenmesi, Myanmar'da ordunun sivillerin olduğu bölgelere düzenlediği hava saldırıları ve Musullu gençlerin savaşın izlerini silmek için açtığı kültür merkezi haberleri öne çıktı.
-
1923 yılında İslam Yüksek Konseyi tarafından kurulan İslam Müzesi, önceden günümüzdeki yerinin tam karşısında Ribat el-Mansuri'nin yakınında, İslam vakıflar Müdürlüğü'nün karşısında, Nâzır Kapısı'nın yakınında yer almaktadır. 1929 yılında şimdiki merkezi olan Mescid-i Aksa'nın güneybatı kısmındaki Megaribe Kapısı'nın yakın bir alanına taşınmıştır. Müze köşeli olan iki ayrı salondan oluşmaktadır.
Batı salonu Mağribliler Mescidi olarak isimlendirildi ve güney salonu ise Kadınlar Mescidi'nin bir parçası olarak kullanılıyordu. İslam Müzesi içerisinde sergilenen eserler İslam tarihinin en değerli ve nadir görülen eserlerindendir. Müzede bulunan eserler Hz. Ömer zamanında getirilmiştir. Filistin sınırları içerisinde bulunan en büyük boyutlara sahip Kur'ân-ı Kerîm nüshası İslam Müzesi'nde sergilenmektedir. -
Bu hafta İslam dünyasında; Fransız ordusunun Mali'de sivilleri öldürdüğü iddiası, İran Devrim Muhafızlarının Deyrizor'da Suriyeli sivillere ait evlere el koyması, Hamas'ın Siyasi Büro üyeliğine getirilen ilk kadın olan Cemile eş-Şanti, İsrail'de 23 Mart'ta yapılan erken genel seçim sonucunda sandıktan yine koalisyon çıkması, Bangladeş'teki Balukhali kampında çıkan yangında hayatını kaybeden Arakanlı mülteciler, ziyaretçileri kendisine hayran bırakan Azerbaycan'da Dünya Kültür Mirası Listesi'ndeki Şeki Han Sarayı, Türk dünyasının manevi başkenti olmaya hazırlanan Kazakistan kenti Türkistan ve Mısır'da 32 kişi yaşamını yitirdiği tren kazası haberleri öne çıktı.
-
Bu hafta İslam dünyasında; halkının çoğunluğu Müslüman olan Kosova'nın Kudüs'te büyükelçilik açması, ABD'nin 18 yıl önce 'demokrasi' vaadiyle girdiği Irak'tan geriye kalan kaos ve ölüm, Myanmar'da darbe karşıtı protestolarda şimdiye kadar ölenlerin sayısının 217'ye çıkması, Rusya'nın Kırım'ı yasa dışı ilhakının 7. yılı, Japonya'nın Bangladeş'teki Arakanlılar için 10 milyon dolar acil yardımda bulunması, Nijerya'da Boko Haram ve silahlı kişiler tarafından öğrencilerin kaçırılması ve Uygurlara baskı uyguladığı gerekçesiyle AB'nin Çin'e yaptırım kararı haberleri öne çıktı.
-
Sultan Seyfeddin İnal tarafından 1456 yılında inşa ettirilen Kayıtbay Sebili, 1482 yılında restore edilmiştir. Yapının ilk inşa edildiği zamandan bu yana geriye yalnızca bu sebil kalmıştır. Sultan Kayıtbay bu yapıya renkli taşlar ilave ettirmiş ve zeminini mermer döşetmiş.Kubbesi ve duvarları İslam motifleriyle süslenmiş olan sebil, 1883 yılında II. Abdülhamid Han döneminde yeniden restore edilmiştir. Kayıtbay Sebili iki kattan oluşur; zemin katında bir su kuyusu bulunur. İkinci katında ise suyu depolamak amacıyla oluşturulan bir oda bulunur. Sebilin inşasında kırmızı ve beyaz taşlar kullanılır. Yapının üzerinde ihtişamlı bir kubbe bulunur.
-
Bu hafta İslam coğrafyasında; UNICEF'in açıkladığı Suriye'deki savaşın çocuklara etkisinin bilançosu, BAE tarafından desteklenen firari Muhammed Dahlan'ın, Filistin seçimleri öncesi aşı kozunu kullanması, İsrail Başbakanı Netanyahu'nun BAE'nin İsrail'e 10 milyar dolar yatırım yapacağına dair açıklaması, Senegal'de sokak eylemlerine karşı tarikatlardan 'sükunet' çağrısı, İsrail Yerleşim Birimleri Bakanı'ndan 'Batı Şeria'nın bazı kısımlarını ilhak edeceğiz' açıklaması, Papa'nın Şiilerin en büyük dini mercisi Sistani ziyaretine dönük değerlendirmeleri ve Afganistan'da kadın gazetecilerin artan suikastlar nedeniyle görevlerini terk etmesi haberleri öne çıktı.
-
Emeviler döneminde burada bulunan başka bir kubbenin yerine inşa edilen Miraç Kubbesi, Hz. Peygamber'in Miraç'a yükselişinin bir hatırası olarak inşa ettiriliyor. Kubbe otuz sütunun taşıdığı sekizgen şeklinde bir yapıdan meydana geliyor. Kubbenin içerisinde güney kısımda yer alan bir mihrap bulunuyor. Miladi 1200 yılında Kudüs valisi Osman bin Ali ez-Zencebilî tarafından restore edildi. Kubbenin üzerinde duran taca benzeyen süsleme, Miraç Kubbesi'ni diğer kubbelerden ayıran bir özellik.
-
Bu hafta İslam dünyasında; Paris'in Cezayir'deki nükleer denemelerinin radyoaktif kalıntılarının kum fırtınasıyla 61 yıl sonra Fransa'ya ulaşması, 6 farklı gücün nüfuz ve toprak mücadelesine sahne olan Yemen, tarihte bir ilk olan Papa'nın Irak ziyareti, İsrail güçleri tarafından 6. kez evi yıkılan engelli Filistinli, Kazakistan ve Kırgızistan arasında stratejik ortaklık ilişkilerini güçlendirecek anlaşma, Endonezya'nın başkenti Jakarta'nın hızla sulara gömülmesi, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Filistin topraklarında savaş suçları ile ilgili soruşturma başlatması, Myanmar'da 38 kişinin öldüğü kanlı müdahaleye rağmen devam eden darbe karşıtı protestolar ve İsrail'in aşı konusunda ihmal ettiği Batı Şeria'da giderek kötüleşen koronavirüs salgını haberleri öne çıktı.
-
Abbasiler döneminde inşa edilen Güney Kemerleri, Fatımiler ve Osmanlılar döneminde restore edilip günümüze ulaşmıştır. 1893 yılında Sultan II. Abdülhamid tarafından yenilenen kemerlerin en önemli özelliklerinden birisi orta direği üzerinde bir güneş saati bulunmasıdır. Güneş saati 1907 yılında yaptırılmıştır.
- Mostra di più