Episodi
-
Bu bölümde rüyaların anlamlı olup olmadığını, Freud’un yorumlarından günümüz nörobilim bulgularına kadar ele alıyoruz. Rüyalar gerçekten bilinçdışına açılan bir kapı mı, yoksa zihnin rastgele üretimleri mi? Fizyolojik etkilerden psikolojik strese, sembollerden yaratıcı ilhamlara kadar rüyaları şekillendiren faktörleri konuşuyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş ve Freud'un Rüya Yorumu
(01:53) Rüyalardaki mantıksız şeyler
(02:30) Nörobilim Freud'u ne kadar doğruluyor?
(04:07) Rüyaların içeriğinde fiziksel ve psikolojik etkenler
(05:46) Sembolleri yorumlamanın anlamı
(07:51) Zihni meşgul eden şeyi rüyada görmek
(09:02) REM uykusu ve rüyaların hatırlanması
(10:11) Herkes rüya görür mü?
(11:55) Rüyaların eksik parçaları tamamlaması ve kapanış
KaynaklarRüyaların Yorumu - Sigmund Freud
Dreaming and the brain: from phenomenology to neurophysiology
Dreams of Teeth Falling Out: An Empirical Investigation of Physiological and Psychological Correlates
İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Önceki bölümde, psikiyatrik tanıların geçerliliğini ve güvenilirliğini sorgulayan Rosenhan deneyini ele almıştık. Bu bölümde ise tanıların pratikte ne işe yaradığını ve nerede yetersiz kaldığını konuşuyor, bir psikiyatristin hastayı bütünüyle anlamaya çalışırken tanı dışında nelere dikkat ettiğini inceliyoruz.
İçerik(00:00) Giriş: Herkese tanı mı koyuyoruz?
(02:06) Tolstoy depresyonda mıydı?
(03:50) Tanıda muğlak sınırlar
(05:35) Geçerlilik ve güvenilirlik ne demek?
(06:25) Psikiyatrik tanı nasıl konur?
(07:37) Psikiyatrik görüşmenin doğası
(10:55) Hastalık yoktur hasta vardır
(12:19) Özet
KaynaklarFractures in the framework: limitations of classification systems in psychiatry
İtiraflarım - Lev Tolstoy
İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Episodi mancanti?
-
Bu bölümde psikiyatride tanı koyma sürecinin bilimsel dayanaklarını ve sınırlılıklarını ele alıyoruz. 1973’te yapılan ünlü Rosenhan deneyinden yola çıkarak, psikiyatrik tanıların güvenilirliği ve geçerliliği üzerine yürütülen tartışmaları inceliyoruz.
Tanılar gerçekten bilimsel mi, yoksa uydurma mı? Psikiyatristler tanı kılavuzlarını ne ölçüde kullanıyor? Hastaların söylediklerine ne kadar güveniyoruz?
İçerik
(00:00) Giriş
(01:50) Rosenhan deneyi ve psikiyatriye yöneltilen eleştiriler
(03:47) Deneyin bilimsel zayıflıkları
(04:27) Hasta yakınlarından bilgi almanın önemi
(07:03) Hastalık taklidi yapanlar ve risk yönetimi
(08:13) DSM ve ICD gibi tanı sınıflamaları
(09:18) Tanı sistemlerinin eksiklikleri
(10:50) SonuçKaynak
Rereading Rosenhan, Ian Cummins (2020)
İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde çocukların neşesinin arkasındaki biyolojik, psikolojik ve sosyal etkenleri konuşuyoruz. Neden çocuklar daha çok güler? Anda kalmak neden onlar için kolaydır. Prefrontal korteks, dopamin, nöroplastisite ve mindfulness kavramlarıyla çocukların mutluluğuna bir pencere açıyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş: Çocuk olmak neden güzel?
(01:30) Üst beyin ve alt beyin
(02:56) Dopamin ve keşfetmenin heyecanı
(03:46) Uyum sağlama ve nöroplastisite
(04:16) Ortam gürültüsü (Default mode network)
(05:19) Mindfulness (bilinçli / bilinçsiz farkındalık)
(05:57) Sosyal kıyaslama
(06:45) Duyguların sınırlanmaması ve ifade özgürlüğü
(07:39) Ebeveynlerin katkısı ve bağlanma
(09:06) Özet
Kaynaklar
Temperament and Happiness in Children
The role of positive emotions in child development: A developmental treatment of the broaden and build theoryİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde sade yaşam arayışını antik felsefeler ve modern nörobilim ışığında ele alıyoruz. Antik Yunan’da Kinikler, Epikürcüler ve Stoacılar nasıl bir sadelik anlayışı geliştirdi? Günümüzde dopamin çağında yaşayan beyin bu sadeliği neden zor buluyor? Felsefi yaklaşımlar ve psikolojik gerçeklikler arasında sadeleşmenin sınırlarını tartışıyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:11) Antik Atina’da günlük yaşam nasıldı?
(03:09) Diyojen ve Kiniklerin radikal sadeliği
(04:47) Epikürcülük: Azla huzur mümkün mü?
(07:12) Stoacılık: Hazdan değil, dengeden beslenmek
(09:18) Felsefi öğretiler günümüzde uygulanabilir mi?
(11:35) Beyin, dopamin ve edinsel dikkat eksikliği
(12:14) Sade yaşamak isteyen biri neyle mücadele eder?
(12:59) Sonuç: İlkelere sadakat mi, biyolojiye teslimiyet mi?
KaynaklarA History of Western Philosophy - Bertrand Russel
Daily Life of the Ancient Greeks - Robert Garlandİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde bir protesto yöntemi olarak boykotu davranışsal psikoloji yönününden ele alıyoruz. İnsanlar neden boykota katılır? Hangi boykotlar tutar, hangileri söner? Ahlaki motivasyon, topluluk desteği, duyguların gücü ve sosyal medyanın rolü üzerinden boykotun psikolojik arka planını inceliyoruz.
İçerik
(00:00) Charles Boycott’un hikayesi
(02:03) Yakın tarihten boykot örnekleri
(03:30) İnsanlar boykotlara neden katılır?
(04:36) Ahlaki motivasyon ve belirsizlik
(05:10) Duyguların harekete geçirici gücü
(06:34) Topluluk kimliği ve aidiyet
(07:23) Değerlerle tutarsızlık ve davranış değişikliği
(08:08) Sosyal etki, bireysel etki algısı ve motivasyon
(09:05) Boykotlar, siyasal ifade biçimi olabilir mi?
(09:38) Sosyal medyanın çifte rolü
(10:13) Karşı hamleler ve kutuplaşma riski
(11:23) Özet: Etkili bir boykot nasıl olur?Kaynak
The Oxford Handbook of Political Consumerism
İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde "normal" kavramının ne anlama geldiğini ve psikiyatride neden tanımlanmasının zor olduğunu konuşuyoruz. Normal nedir? Kime göre, neye göre normal? Günlük hayatta sıkça kullandığımız bu kelimenin istatistiksel, felsefi, evrimsel ve tıbbi açılardan nasıl farklı şekillerde tanımlanabileceğini tartışıyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:00) Neler normal, neler hastalık belirtisi?
(03:25) İstatistik, biyoloji, felsefe ve tıp açısından normal
(05:11) Psikiyatride normal / anormal
(06:19) Psikiyatrik belirtiler ve işlevsellik
(08:53) Normal dışı olmak her zaman kötü müdür?
(10:13) Yüksek zeka, dikkat eksikliği ve yaratıcılık ilişkisi
(11:19) Özet ve psikiyatristin görevi
Kaynak
Mental disorders: exploring normality models to distinguish what is normal from what is illnessİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde günlük yaşamda karşılatığımız bir çok problemi çözmemizi, hatta belki bir çok kapıyı aralamamızı sağlayacak bir beceriden: iyi bir dinleyici olmaktan söz ediyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:02) Düşüncelerimiz dinlemeyi nasıl engelliyor?
(02:15) Önemsemek ve anlamaya odaklanmak
(03:50) Beden dili ve göz teması
(05:42) Sessizliğe tahammül etmek
(06:53) Kendimizi anlatma isteğini durdurmak
(07:32) Anlatmaya teşvik etmek
(10:14) Anladığımızı özetlemek
(12:15) Özet
Kaynaklar
You're Not Listening: What You're Missing and Why It Matters (Kate Murphy)
The Lost Art of Listening: How Learning to Listen Can Improve Relationships (Michael P. Nichols)İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde dinlemenin ilişkilerdeki kritik rolünden ve iyi bir dinleyici olmanın önündeki engellerden söz ediyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:22) Dinlemenin önemi
(03:24) İlişkilerde dinlemek
(05:37) Dinlemek neden zor?
(07:37) Üzüntüyü dinlemek
(08:15) Tartışırken dinlemek
(09:50) Özet
Kaynaklar
You're Not Listening: What You're Missing and Why It Matters (Kate Murphy)
The Lost Art of Listening: How Learning to Listen Can Improve Relationships (Michael P. Nichols)İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Tıp fakültesinden çok sevdiğim öğrencimiz Alperen, mezun olduktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavı için yoğun bir tempoda çalışırken lenfoma tanısı aldı. Benim için gerçekten özel bir yeri olan bu bölümde ben sordum, Alperen bize kendi öyküsünü anlattı. Yalnızca onkoloji ve hematoloji hastalarının değil, stresli dönemlerden geçen herkesin yararlanabileceği, akıp giden bir sohbet oldu.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:35) Hastalığın fark edilmesi
(04:43) Biyopsi sonucun beklenmesi
(07:00) TUS ve hastalık süreci
(09:00) Değişen planlar
(11:06) Tanı kesinleşene dek aklından geçenler
(12:42) Yakınlara haber verme ve onların tepkileri
(16:27) Hekimken hasta pozisyonuna geçmenin hissettirdikleri
(19:39) Tedavinin planlanması
(21:58) Hastalığı biliyorken sınava odaklanmaya çalışmak
(26:30) TUS ve ardından tedavi sürecinin başlaması
(28:56) Tedavinin fiziksel ve psikolojik etkileri
(34:17) Sınav sonuçlarının açıklanması
(35:38) Hekimliğe ve sağlık sistemine bakışının değişmesi
(42:34) Hekimlere ve hastalara önerileri
*Alperen'in deneyim ve düşüncelerini paylaştığı kişisel web sayfası
https://www.alperenbilen.com/İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde profesyonel dolandırıcıların çok zeki insanları bile nasıl manipüle edebildiğini davranış bilimleri açısından inceliyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:00) Dolandırıcılık ve türleri
(02:06) Alt beyin, üst beyin ve dolandırıcılar
(03:45) Alt beynin harekete geçirilmesi
(08:43) Üst beynin devre dışı bırakılması
(13:12) Özet ve öneriler
Kaynaklar
The Psychology of Fraud, Persuasion and Scam Techniques: Understanding What Makes Us Vulnerable (Martina Dove)
Nobody's Fool: Why We Get Taken In and What We Can Do about It (Daniel Simons & Christopher Chabris)İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Kartalkaya yangın felaketinde kaybettiklerimizin anısına ithaf ettiğimiz bu bölümde hayatın adil olmasına dair beklentimizi ve bu beklentinin davranışlarımız üzerindeki etkilerini ele alıyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(00:38) Çaresizlik hissi ve adalet beklentisi
(01:54) Milgram deneyi
(02:58) Mervin Lerner ve adil dünya yanılgısı
(04:35) Farklı kültürlerde adalet ve hak kavramları
(07:03) Bireysel etkenler
(08:13) Adil dünya inancı neleri açıklar?
(11:12) Olumlu ve olumsuz yanların özeti
Kaynak
The Belief in a Just World: A Fundamental Delusion (Melvin Lerner)İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu kısa molada kişisel gelişim kavramını ele alıyoruz.
Kişisel gelişim yayınları yararlı mı yoksa zaman kaybı mı?Neden bazı insanlar bu kategoriden uzak duruyor?İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde çalışma ortamımızda kararlılıkla "Hayır" diyebilmek için üç temel ilkeden bahsediyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(02:30) Birine iyilik yapmak ve işini iyi yapmak
(07:40) "Hayır" derken suçlu hissetmek
(10:12) Gerçekten sorumlu biz miyiz?
(12:18) Evet demek aptallık mıdır?
(13:34) Özet
Kaynaklar
When I Say No, I Feel Guilty: How to Cope - Using the Skills of Systematic Assertive Therapy (Manuel J. Smith)
Boundaries: When to Say Yes, How to Say No to Take Control of Your Life (Henry Cloud, John Townsend)İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Herkese iyi seneler!
Araya sıkıştırdığım bu ekstra bölümde podcaste neden başladığımdan, neden devam ettiğimden ve süreçte ne öğrendiğimden bahsediyorum.
Bir de kısaca çok sevdiğim bir araştırmaya ve siyasetle ilgisine değiniyorum.
Normal akıştaki 16. bölüm haftaya çarşamba yayında olacak.
Görüşmek üzere :)İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde zaman yönetiminden ve verimli çalışmak için herkese yararlı olabilecek temel ilkelerden söz ediyoruz.
Getting Things Done: The Art of Stress-Free Productivity (David Allen) - Türkçe ÇevirisiDeep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World (Cal Newport) Türkçe çevirisi
İçerik
(00:00) Giriş
(01:25) Psikiyatri ve zaman yönetimi
(03:11) Zaman yönetiminin kişiselliği
(05:10) Neyi yapacağını hatırlama ve iş listeleri
(07:24) İki dakika içinde yap, rica et ya da yaz
(09:14) Sosyal medyanın kısıtlanması
(11:17) Çalışma ortamı, zamanı ve süresi
(13:33) Hedefe yönelik çalışma
(14:05) Özet
Kaynaklarİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde internet ve sosyal medyanın bilişsel becerilerimiz üzerine etkilerini inceliyoruz.
Exploring the Impact of Internet Use on Memory and Attention Processes
İçerik
(00:00) Giriş ve Brain Rot (Beyin Çürümesi)
(02:29) Dikkat ve uyaranların kontrolü
(05:32) Dorsolateral prefrontal korteks ve RAM benzerliği
(06:48) Zeka, dikkat ve internet
(09:19) Bellek ve problem çözme
(12:13) Bilişsel fonksiyonlar, uyku ve egzersiz
(13:11) Araştırmaların sonuçları
(14:41) Özet ve öneriler
Kaynaklar
From “online brains” to “online lives”: understanding the individualized impacts of Internet use across psychological, cognitive and social dimensions
Deep Work: Rules for Focused Success in a Distracted World (Cal Newport)
Türkçe çevirisiİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Bu bölümde kumar bağımlılığından kurtulmanın neden oldukça zor ama mümkün olduğunu hem nörobilim hem davranış bilimleri açısından kolay anlaşılır bir dilde ele alıyoruz.
İçerik
(00:00) Giriş
(01:08) Dopamin ve bağımlılık
(02:35) Dürtü kontrolü, alt beyin ve üst beyin
(03:17) Dikkat eksikliği, dopamin ve kumar
(04:02) Özgür irade ve biyoloji
(05:06) Dopamin ve haz ilişkisi
(07:20) Davranışsal zorluklar ve kontrol yanılsaması
(09:59) Martingale stratejisi
(11:40) Her yol tükenmeden yardım istememek
(12:11) Çözüm mümkün mü?
(13:37) Özet ve teşekkür
Kaynaklar
Dopaminergic signaling of uncertainty and the aetiology of gambling
addiction
Motives for gambling, cognitive distortions, and irresponsible gamblingİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Sosyal medya bize iyi mi geliyor, kötü mü? Eğer gerçekten başkalarını sürekli mutlu görüp kötü hissetmemize yol açıyorsa neden kullanmaya devam ediyoruz? Hangi tip kullanım en iyisidir?
İçerik(00:00) Giriş
(00:50) Oyunlar, sosyal medya ve bağımlılık
(03:40) Anket: sosyal medyanın iyi hissetmeye etkisi var mıdır?
(04:49) Kötü hissettiren bir şeye neden devam ederiz?
(05:48) İnsanların hakkımızdaki fikirlerini etkileme
(08:45) Etkileşim ve beğendiğini belli etme
(09:12) Gizlice takip etme
(10:16) Duyguları paylaşabilme
(11:33) Yokluğunda daha da kötü hissetmek ve FOMO
(12:20) Gerçekten kötü hissettiriyor mı?
(13:02) Nasıl kullanalım?
Kaynaklar
Social Media and Well-Being: Pitfalls, Progress, and Next Steps
The Presentation of Self in Everyday Life
Effects of Social Media Use on Psychological Well-Being: A Mediated Modelİletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep -
Satın alamayacağımız hiç bir şey kalmayana kadar daha çok para her zaman daha mutlu olmaya yarar mı? Yoksa bir süre sonra çok da fark etmez mi? Bu bölümde para ve mutluluk ilişkisini ele alıyoruz.
İçerik(00:00) Giriş
(01:10) Mutluluk ve para ilişkisini inceleyen araştırmalar
(02:02) Aylık hangi gelirin üstü ekstra mutluluk getirmez?
(05:20) Parayla mutluluk ilişkisini sınırlayan faktörler
(06:01) Hedonik adaptasyon
(06:35) Sosyal kıyaslama
(07:39) Sosyal medyanın etkisi
(08:56) Kıskançlık ve tatmin olamama
(10:39) Geleceğe güvenle bakabilmek
(11:30) Acun Ilıcalı, para ve mutluluk
(12:16) Gelir artışının bedeli
(12:55) Özet
Kaynaklar
The Economics of Happiness
Happiness, income satiation and turning pointsaround the world
Does Money Buy Happiness in Turkey?İletişim
[email protected]
https://www.instagram.com/cenanhep - Mostra di più
